نکات کلیدی
- بیت‌کوین یا BTC اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز موفق جهان بود که در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو طراحی شد.
- این ارز دیجیتال برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها از سیستمی به نام اثبات کار استفاده می‌کند که در آن ماینرها قدرت پردازش خودشان را در اختیار شبکه قرار می‌دهند و برای انجام این کار به عنوان پاداش بیت‌کوین دریافت می‌کنند.
- علاوه بر این که بیت‌کوین کاملاً غیرمتمرکز است، این ارز دیجیتال دارای شفافیت کامل، قابلیت حفظ حریم خصوصی، اجرای پرسرعت تراکنش‌ها در سطح جهان، خاصیت ضدتورمی و فراهم کردن کنترل کامل کاربر بر پول و دارایی خودش را دارد.

بیت‌کوین اولین بار در سال 2008 توسط ساتوشی ناکاموتو در مقاله سفیدی تحت عنوان "بیت‌کوین: یک سیستم پول الکترونیک نظیر به نظیر" معرفی شد و منجر به شکل گیری دنیای ارزهای دیجیتالی شد که امروزه می‌شناسیم. در این مقاله نگاهی دقیق تر خواهیم داشت به این موضوع که بیت‌کوین چیست و چرا تا این اندازه محبوب است.

ظهور بیت‌کوین در بحران اقتصادی

در سال 2008 جهان دچار یک بحران اقتصادی شده بود. نرخ بیکاری بشدت بالا بود و دولت‌ها دائماً به بانک‌ها بسته‌های کمکی تزریق می‌کردند. در همان سال مقاله سفید "بیت‌کوین: یک سیستم پول الکترونیک نظیر به نظیر" توسط خالق ناشناس و اسرار آمیز این ارز دیجیتال منتشر شد که در آن طرز کار بیت‌کوین تشریح شده بود. سوم ژانویه 2009 اولین بلاک بیت‌کوین به نام بلاک پیدایش (Genesis Block) ایجاد شد. این رویداد شروعی برای بیت‌کوین بود و همزمان یک طرح آزمایشی برای تکنولوژی بلاک‌چین محسوب می‌شد. در آن زمان ایجاد بیت‌کوین منجر به شکل گیری بازار ارزهای دیجیتال شد که امروزه می‌شناسیم. تا به امروز همچنان بیت‌کوین در این بازار پیشگام است.

هدف بیت‌کوین چیست؟

همانطور که در مقاله سفید بیت‌کوین نوشته شده، هدف تلاش‌های ساتوشی ناکاموتو حذف اشخاص ثالث از تراکنش‌ها با تشکیل یک پول الکترونیک نظیر به نظیر بود. این یعنی دیگر بانک یا موسسه دیگری وجود ندارد که پول خودتان را در اختیار آنها قرار بدهید و می‌توانید آزادانه در سراسر جهان با دیگران داد و ستد کنید. طبق یک شعار متداول، با بیت‌کوین شما می‌توانید بانک خودتان باشید.

همچنین بیت‌کوین طوری طراحی شده که نتوان بدون فکر و هدف آن را چاپ کرد. در نتیجه برای پیشگیری از تولید بی پایان بیت‌کوین حداکثر تعداد بیت‌کوین‌های قابل تولید مشخص و محدود شده است. بیت‌کوین کاملاً اپن سورس است و همه تراکنش‌های آن در عین حفظ ناشناسی کاربران، به صورت عمومی کاملاً قابل مشاهده هستند. در ادامه نگاهی دقیق تر به سیستم تراکنش‌های بیت‌کوین خواهیم داشت.

اثبات کار

بیت‌کوین (BTC) برای اعتبار سنجی تراکنش‌ها از سیستمی به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. در این سیستم ماینرهایی وجود دارند که سعی می‌کنند معماها و مسائل محاسباتی پیچیده را جهت تولید یک بلاک برای بلاک‌چین حل کنند. هر بلاک حاوی اطلاعات چندین تراکنش بیت‌کوین است. ماینری که موفق به انجام این کار شود مقداری بیت‌کوین برای کار انجام شده دریافت می‌کند. همه ماینرها به نوبه خود قدرت پردازش سیستم‌های خودشان را در اختیار شبکه بیت‌کوین قرار می‌دهند تا ثبات، امنیت و تمرکز زدایی آن را حفظ کنند.

حتی اگر یک ماینر عملکرد مخربی داشته باشد یا سیستم او هک شده باشد باز هم سایر اعضای شبکه درست بودن تراکنش را بررسی و اعتبارسنجی می‌کنند. بنابراین هیچ نقطه شکست واحدی در شبکه وجود ندارد. 

اصول کلید قابل ستایش بیت‌کوین

بیت‌کوین ویژگی‌های کلید زیادی دارد که باعث می‌شود نسبت به پول سنتی یا سایر دارایی‌ها برتری داشته باشد. ترکیب منحصربفرد عوامل مختلف باعث برتری بیت‌کوین شده است.

غیرمتمرکز

بیت‌کوین اولین سیستم مالی است که در آن با موفقیت از شبکه‌ای نظیر به نظیر استفاده شده است. این کار توسط تکنولوژی بلاک‌چین انجام می‌شود که ساتوشی ناکاموتو آن را ابداع کرد. ماهیت غیرمتمرکز بیت‌کوین از جهات مختلفی به آن کمک می‌کند.

اول اینکه منجر به افزایش امنیت شبکه می‌شود. در یک محیط غیرمتمرکز اگر کامپیوتری هک شود، صرفاً گیم اور شده یا از شبکه خارج می‌شود. در شبکه‌ای غیرمتمرکز مثل بلاک‌چین مهاجمین نیاز به حمله به کامپیوترهای زیادی خواهند داشت و این کار در مورد بیت‌کوین تقریباً غیرممکن است.

بعلاوه در یک شبکه غیرمتمرکز هیچ قدرت متمرکزی وجود ندارد که بتواند تعیین کند چه اتفاقاتی در شبکه رخ بدهند.

در نهایت افراد زیادی در سطح جهان در شبکه بیت‌کوین دخیل هستند. بنابراین این شبکه به صورت شبانه روزی کار می‌کند. همچنین هر کسی می‌تواند از هر جایی به این شبکه ملحق شود.

شفافیت

همانطور که اشاره شد، بیت‌کوین کاملاً اپن سورس است. این یعنی همه می‌توانند نگاهی دقیق تر به کدنویسی و طرز کار آن داشته باشند. همچنین تمامی تراکنش‌ها به صورت عمومی در بلاک‌چین در دسترس هستند در نتیجه می‌توانید تمام اطلاعات مربوط به موجودی‌ها و حساب‌های بیت‌کوین خودتان را اعتبارسنجی کنید.

ضدسانسور بودن و مالکیت کامل

در سیستم بیت‌کوین هیچ موجودیت متمرکزی وجود ندارد که بتواند به شما حکم کند چه کارهایی را می‌توانید با پول خودتان انجام دهید یا ندهید. بر خلاف پولی که در اختیار موسسات مالی قرار می‌دهید، با بیت‌کوین کنترل کامل دارایی شما در دست خودتان است و مالکیت کامل آن برای شما حفظ می‌شود. هر چند گزینه‌هایی برای قرار دادن ارزهای دیجیتال در اختیار دیگران (مثل اکسچنج‌های ارز دیجیتال) وجود دارد اما گزینه‌های کاملاً امنی برای در اختیار داشتن کنترل کامل دارایی‌ها توسط خود کاربران هم وجود دارد.

ضدتورم

برخلاف ارزهای سنتی که می‌توان آنها را به صورت نامحدود چاپ کرد، بیت‌کوین به صورتی برنامه ریزی شده که حداکثر تولید آن 21 میلیون عدد خواهد بود و این تولید در سال 2140 به پایان می‌رسد. در حال حاضر هنوز هم بیت‌کوین تولید می‌شود اما تقریباً هر چهار سال یک بار تولید آن در رویدادی تحت عنوان هالوینگ نصف می‌شود.

ناشناس

هر چند تراکنش‌های بیت‌کوین کاملاً عمومی هستند اما در عین حال ناشناسی کاربران حفظ می‌شود. آدرس‌های مورد استفاده در بیت‌کوین رشته‌ها و حروفی هستند که نمی‌توان از آن‌ها برای تعیین هویت مالک استفاده کرد. بعلاوه امروزه می‌توانید از قابلیتی موسوم به Hierarchical Deterministic Keys یا به اختصار HD استفاده کنید. این قابلیت امکان می‌دهد هر بار یک آدرس بیت‌کوینی خاص را استفاده کردید بتوانید برای ارسال وجه دیگر آدرس جدید تولید کنید. بنابراین هیچ کس قادر به مشاهده موجودی کل شما نیست.

تراکنش‌های جهانی فوری و پرسرعت

امکان اجرای تراکنش‌های بیت‌کوین از هر جای جهان وجود دارد. بیت‌کوین هیچ حد و مرز جغرافیایی نمی‌شناسد – اجرای تراکنش‌های ملی یا بین المللی به یک اندازه به زمان و کارمزد نیاز خواهد داشت. به طور میانگین اجرای هر تراکنش بیت‌کوین 10 دقیقه زمان می‌برد. بخصوص بیت‌کوین برای تراکنش‌های بین المللی سیستم انتقال وجه سنتی را که ممکن است 1 تا 4 روز کاری زمان ببرد به سختی به چالش می‌کشد.

به دست گرفتن مجدد کنترل با بیت‌کوین

با بیت‌کوین می‌توانید کنترل دارایی‌های خودتان را دوباره به دست بگیرید. دارایی‌های شما کاملاً در اختیار خودتان خواهند بود و نه هیچ موسسه اقتصادی – و این نوع آزادی پولی در اختیار همه قرار خواهد داشت.

مهم تر این که می‌توان این کار را به صورت امن هم انجام داد.