در این مقاله می خواهیم ببینیم کندل چیست، کجا تشکیل می شود و چه اجزایی دارد.
کندل یکی از انواع نمودارها در بازارهای مالی ست که از آن برای نمایش قیمت در بازه های زمانی خاص استفاده می شود. به دلیل شباهت این نمودارها به شمع، نام آنها را کندل گذاشته اند و چون اولین بار توسط ژاپنی ها به کارگرفته شد به آن کندلهای ژاپنی یا نمودار شمع های ژاپنی هم می گویند.
کندلها هیچ وقت قطعی نیستند و صد در صد به ما نمی گویند که روند می خواهد تغییر کند. کندلها فقط به ما اخطار و هشدار می دهند. پس نباید به طور کامل به کندلها اعتماد کرد و فقط بر اساس آنها خرید و فروش انجام داد.
دو نوع کندل داریم: کندل صعودی یا گاوی (Bullish) و کندل نزولی یا خرسی (Bearish). هر کندل از دو بخش اصلی تشکیل می شود: بخش میانی یا بدنه ی کندل و بخش انتهایی یا سایه که شبیه دو میله از بالا و پایین بدنه بیرون می زند. می توانیم سایه ها را نیز به دو نوع سایه ی بالایی و سایه ی پایینی تقسیم بندی کنیم. هر کندل حتما بدنه دارد ولی لزوما سایه ندارد. پس بدنه دار بودن شرط لازم برای هر شمع یا کندل است. یک کندل می تواند فقط بدنه داشته باشد یا فقط سایه ی بالایی یا فقط سایه ی پایینی و یا هر دو نوع سایه را.
به کمک این دو بخش می توانیم چهار پارامتر اصلی را در یک بازه ی زمانی (ساعت، روز، هفته و ...) به نمایش درآوریم.
کندل صعودی را با رنگ سبز و کندل نزولی را با رنگ قرمز نمایش می دهند.
مبحث مهم در کندلها قیمت باز شدن یا بسته شدن و پایین ترین یا بالاترین قیمت است. در کندل صعودی شما ارز یا سهمی را در پایین ترین قیمت می خرید. قدرت خریدار رفته رفته بالاتر می رود تا آخرین معامله که قیمت بسته شدن در کندل صعودی است. پس در کندل صعودی قیمت باز شدن کندل در پایین و بسته شدن قیمت در بالا قرار دارد. اگر متوجه نباشید و قیمت از قیمتی که شما خرید کرده اید پایین تر بیاید یک سایه ی پایینی و به همین ترتیب اگر از قیمتی که شما ارز خود را فروخته اید بالاتر برود یک سایه ی بالایی ثبت می شود.
در کندلهای نزولی برعکس توضیحات قبلی صدق می کند؛ یعنی قیمت باز شدن بالا قرار دارد و هرچه فروشنده ها بیشتر و در نتیجه روند بازار نزولی تر شود قیمت پایین تر می آید و قیمت آخرین معامله در پایین ترین قسمت بدنه ی کندل بسته می شود. اگر از قیمت بسته شدن یک تاچ پایین تر برود سایه ی پایینی تشکیل می شود و نیز اگر از قیمت بالایی کمی بالاتر رود سایه ی بالایی ثبت می شود.
حال می خواهیم بررسی کنیم که از کندلها چگونه می توانیم سیگنال خرید یا فروش بگیریم.
انواع کندلها و کارایی آنها
کندلها از لحاظ شکل ظاهری به سه دسته تقسیم بندی می شوند: کندلهای معمولی، فرفره ای و دوجی.
کندلهای معمولی یک بدنه قطور یا کوتاه و از یک طرف سایه (shadow) دارند و زیاد در سیگنال گیری کاربردی ندارند.
کندل فرفره ای یا قرقره ای بدنه ی نسبتا بزرگ، متوسط و حتی بدنه ی کوچک، و از دو طرف سایه های بلندی دارد و نشان دهنده ی این است که ابهام و گنگی در بازار زیاد است.
کندلهای دوجی از مهم ترین کندلها هستند که انواع مختلفی مثل دوجی های فرفره، سنگ قبر، چکش وارون ساز، صلیب یا ملخک و ... دارند و به طور کلی به معنای تغییر کردن روند بازار هستند.
در تمام انواع کندلهای دوجی این طور به نظر می رسد که بدنه ندارند؛ به این معنا که قیمت خرید و فروش بازار در آنها یکی است. اگر این کندل از بالا سایه ی بلندی داشته باشد به آن سنگ قبر می گویند چون مانند انسانی ست که بالای یک سنگ قبر ایستاده است. این کندل در روند صعودی به شما هشدار سقوط سریع بازار را می دهد و باید خروج بزنید ولی باز هم یادآوری می کنیم که سیگنالهایی که کندلها به ما می دهند قطعی نیست.
دوجی فرفره ای نیز بدنه ندارد و مثل یک علامت "به علاوه" است و اغلب در پایان روندهای نزولی مشاهده می شود. دوجی فرفره ای معکوس ساز است. یعنی بعد از مشاهده ی این نوع کندل در روندهای نزولی می توانیم منتظر صعود قیمتها در بازار باشیم. دقت کنید که این نوع کندل دوجی را نباید با کندل فرفره ای نوع دوم که کمی بالاتر آن را توضیح دادیم اشتباه بگیرید. کندل نوع دوم بدنه دارد ولی تمام انواع کندلهای دوجی بدنه ندارند زیرا قیمت خرید و فروش بازار در آنها یکی است.
یکی از نکات مهم در تحلیل بازار به وسیله ی کندلها این است که هرگاه سایه ی بلندی دیدید (منظور از بلند بودن این است که دست کم دوبرابر بیشتر از بدنه باشد)، به جهت سایه دقت کنید. اگر جهت سایه به طرف پایین باشد قدرت تقاضا بیشتر و در نتیجه میل به صعود بیشتر است و سیگنال صعودی به شما می دهد. ولی اگر سایه ها به طرف بالا بود یعنی بازار در تلاش است که قیمت را پایین بیاورد و به شما سیگنال سقوط می دهد. کندلهای چکشی یک بدنه و فقط در یک طرف سایه دارند و این سایه باید بیشتر از دوبرابر اندازه ی بدنه باشد. کندلهای سنگ قبر و چکش وارون ساز در روندهای صعودی شکل می گیرند و اخطاری برای سقوط سهم است.