الگوهای کندل برگشتی یکی از مهم ترین ابزارها برای هر تریدر محسوب میشوند. این الگوها برای معامله در دنیای کریپتو بسیار مفید هستند چون ممکن است این بازار تغییرات روند شدیدی داشته باشد و همین تغییرات باعث متضرر شدن تریدرها شوند.
چند الگوی کندل برگشتی قوی وجود دارند که پس از مشاهده آنها میتوانید به راحتی از آنها در استراتژی معاملاتی خودتان استفاده کنید. در این مطلب شما را با الگوهای کندل بازگشتی، فرق آنها با اصلاح و مهم ترین کاربردهای آنها آشنا میکنیم.
الگوی کندل برگشتی چیست؟
الگوی کندل برگشتی به کندل استیکهایی گفته میشود که ترتیبشان طوری است که پایان روند فعلی و شروع روند عکس را نشان میدهد.
الگوهای کندل استیک یک ابزار کمکی بصری هستند که به تریدرها برای تشخیص جو احساسی بازار کمک میکنند - و اینکه چه موقع ممکن است این احساسات تغییر کنند. تشخیص این الگوها راحت است و به تریدرها امکان میدهند سریع تصمیم گیری کنند.
تفاوت کندل برگشتی صعودی با نزولی
برگشت صعودی (یا گاوی) زمانی رخ میدهد که بازار از حالت نزولی به حالت صعودی تغییر جهت میدهد. در مقابل، برگشت نزولی (یا خرسی) وقتی رخ میدهد که بازار از حالت صعودی به حالت نزولی تغییر جهت دهد.
دو فاکتور مهم وجود دارد که الگوهای برگشتی صعودی و نزولی را از هم متمایز میکند.
اولین فاکتور شکل الگو است. ساختار و ترتیب کندلها به الگو شکل میدهند. در بعضی از الگوها بدنه کندل بزرگ است و در بعضی دیگر فیتیله یا سایه بزرگی وجود دارد.
مشخصه مهم بعدی، محل الگو در روند کلی است.
وقتی الگویی در یک روند نزولی شکل میگیرد، میتواند نشان دهنده صعود احتمالی و تغییر روند از حالت نزولی به صعودی باشد. برعکس، زمانی که الگوی برگشتی در روند صعودی شکل میگیرد، به تریدرها هشدار میدهد که ممکن است به زودی قیمت اصلاح شده یا حتی ریزش شدید داشته باشد.
الگوی برگشتی چه فرقی با اصلاح دارد؟
قبلاً اشاره شد که برگشت، همان تغییر روند است. اصلاح، به تغییر موقتی یک روند بزرگتر گفته میشود. در واقع اصلاح به یک تغییر کوتاه مدت تر نسبت به روند کلی گفته میشود که پس از آن شاهد برگشت به روند اصلی هستیم.
مهم ترین کندل استیکهای برگشتی صعودی
در دنیای کریپتو، از الگوهای کندل استیک برگشتی صعودی برای پیش بینی معکوس شدن روند نزولی استفاده میشود. زمانی که تریدری این الگوهای کندل استیک را تشخیص میدهد، این یعنی ممکن است بازار شروع به صعود کند. همانطور که در چند دهه اخیر مشاهده کردیم، ممکن است صعود کریپتو برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد. الگوهای برگشتی صعودی به تریدرها کمک میکنند تا در اسرع وقت، صعود را شناسایی کنند.
سه سرباز سفید
همانطور که از نام این الگو مشخص است، سه سرباز سفید به الگویی گفته میشود که از سه کندل استیک متوالی با بدنه بزرگ تشکیل شده که هر کدام در امتداد بدنه کندل قبلی تشکیل شده و پیش از نقطه اوج آن بسته میشود. فیتیلهها (یا سایهها) باید در این حالت نسبتاً کوتاه باشند که این یعنی بازار در طی هر کندل دائماً در حال صعود بوده و عقبگرد آن ناچیز بوده است.
در این حالت، خریداران صعود را تحت کنترل داشته و برای سه سشن معاملاتی متوالی، معاملاتشان در نزدیک نقطه اوج کندل بسته میشود. همراه شدن افزایش حجم معاملات با سه سرباز سفید باعث افزایش قدرت آن میشود.
دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji)
دوجی سنجاقک یک نوع الگوی دوجی است که در آن قیمتهای اوج، باز شدن و بسته شدن همگی در یک سطح هستند. کندلها با یک دنباله پایینی (یا سایه) بلند بسته شده و بدنهای ندارند. این الگو شبیه به یک سنجاقک است و تشخیص آن روی نمودارها به راحتی انجام میشود.
این یک سینگال صعودی قوی است. دوجی سنجاقک نشان میدهد که بازار در حال ریزش محدود، بلافاصله اوج گفته و با قیمتی مشابه با قیمت باز شدن، بسته شده است.
ستاره صبح
الگوی ستاره صبح یک کندل استیک سه تایی است که در آن اولین کندل بزرگ و نزولی است. دومین کندل بازار را به سمت یک کف قیمت جدید حرکت میدهد اما کمی بهبود پیدا میکند و یک بدنه کوچک تشکیل میدهد. سومین کندل بزرگ و صعودی است که باعث میشود بخش عمدهای از ریزش ایجاد شده جبران شود و بالاتر از اولین کندل بسته میشود.
به این دلیل به چنین کندلی ستاره صبح گفته میشود که کندل دوم مثل خورشیدی است که از پشت افق نمایان شده باشد.
سه خط حمله (Three-Line Strike)
سه خط حمله به شکل گیری چهار کندل استیک گفته میشود که سه کندل اول در آن صعودی و آخری نزولی است. هر یک از این سه کندل صعودی نسبت به قبلی در سطح بالاتری بسته میشود و پس از آن در نهایت یک ضربه نزولی داریم.
کندل ضربه حالت نزولی داشته و پایین تر از سطح باز شدن کندل اول بسته میشود. این الگو در مواقعی که قیمتها روند صعودی داشته اند مفید است. اصلاح در آخرین کندل فرصت خرید در کف قیمت را برای تریدرها فراهم میکند.
ستاره دوجی صبحگاهی (Morning Doji Star)
ستاره دوجی صبحگاهی شباهت زیادی به الگوی ستاره صبح دارد و مثل آن از سه کندل تشکیل شده با این تفاوت که در اینجا دومین کندل از الگو، یک دوجی تشکیل میدهد.
الگوی پوشای صعودی
الگوی پوشای صعودی به تشکیل دو کندل استیک گفته میشود که اولی نزولی است. دومین کندل در ابتدا کف پایین تری ایجاد میکند اما بعد از آن بالاتر از سطح باز شدن کندل اول بسته میشود. همچنین کندل دوم کل بدنه کندل اول را پوشش میدهد و به همین دلیل به آن الگوی پوشای صعودی میگوییم.
این الگو بسیار قوی است چون بازار به یک کف جدید برخورد میکند اما به صورت مختصر و بعد به بالاتر از نرخ باز شدن الگو صعود میکند.
بچه رها شده صعودی (Bullish Abandoned Baby)
بچه رها شده صعودی به شکل گیری یک الگوی کندل استیک سه تایی گفته میشود که اولین کندل آن بزرگ و نزولی است. کندل دوم بدنه کوچکی دارد و سومی سبز است.
بچه رها شده شبیه به الگوی ستاره صبحگاهی است اما کندل دوم آن پایین تر از فیتیله پایینی کندل اول قرار دارد. بعلاوه، کندل سوم بالاتر از کندل دوم شروع میشود.
خط نفوذی (Piercing Line)
خط نفوذی شامل دو کندل استیک است. کندل اول نزولی است و بدنه متوسط یا بزرگتری دارد. کندل دوم صعودی است.
کلید اصلی این الگو این است که کندل دوم یک کف قیمت جدید ایجاد میکند و بالاتر از نیمه دوم بدنه کندل اول بسته میشود. این یعنی بازار به یک کف جدید رسیده اما بعد از آن صعود میکند.
کندل استیک چکش
الگوی چکش شامل یک کندل استیک است به همین دلیل تشخیص آن روی نمودارهای کریپتو کار سادهای است. این کندل بدنهای نسبتاً کوچک با فیتیله پایینی (دنباله) طولانی دارد.
رنگ این الگو قرمز یا سبز است اما فیتیله طولانی پایین آن نشان دهنده شکل گیری روند صعودی است چون بازار به طور مختصر ریزش شدیدی داشت ولی بعد دوباره صعود میکند و قیمت به سطح باز شدن بازار برمیگردد.
هارامی صعودی
هارامی صعودی از دو کندل استیک تشکیل میشود. کندل اول بزرگ و نزولی و کندل دوم سبز و کوچک است. ویژگی خاص این الگو این است است که پس از شکل گیری کندل نزولی اول، کندل دوم بالاتر حرکت میکند اما با بدنهای کوچک.
در ابتدا، این وضعیت شبیه به تحکیم بازار به نظر میرسد اما در واقعیت نشان میدهد که جو احساسی روند کنونی از حالت بسیار پایین تر به وضعیت بالاتر و بهتر حرکت کرده است.
سر و شانه معکوس
سر و شانه معکوس الگویی با چندین کندل است. بخش اول از این الگو، شانه سمت چپ را تشکیل میدهد که در آن قیمت به یک کف جدید ریزش میکند. سپس یک صعود مختصر صورت گرفته و بخش کمی از روند نزولی جبران میشود.
بعد از آن یک کف جدید شکل میگیرد و باعث ایجاد سر شده و به پایین تر از کف شانه سمت چپ حرکت میکند. بعد از این کف یک صعود دیگر شکل میگیرد و نزدیک قیمت صعود مختصر اولی متوقف میشود. این دو نقطه، خط گردن را شکل میدهند.
بعد از آن بازار دوباره اصلاح میکند و شانه سمت راست را تشکیل میدهد که بالاتر از کف قیمت سر قرار میگیرد.
به دلیل زمان طولانی لازم برای شکل گیری این فرایند، این الگو میتواند به صعودی قوی منجر شود.
مهم ترین کندلهای نزولی برگشتی
از الگوهای کندل استیک نزولی برگشتی برای پیش بینی معکوس شدن بازار کریپتو در یک روند صعودی استفاده میشود. زمانی که این کندل استیکها ایجاد میشوند، یعنی بازار نزدیک اصلاح شدن است و به تریدرها سیگنال میدهد که دست به کار شوند.
وقتی معکوس شدگی نزولی ایجاد شود، ممکن است تریدرها تصمیم به بستن پوزیشنهای long خودشان بگیرند، حد ضرر را بالاتر ببرند یا اینکه پوزیشن short باز کنند.
در ادامه با مهم ترین الگوهای کندل استیک برگشتی نزولی آشنا میشوید.
الگوی ستاره دنباله دار
ستاره دنباله دار، الگویی با یک کندل است که در انتهای یک روند صعودی نمایان میشود. این کندل شامل بدنهای کوچکتر با یک فیتیله رو به بالای بزرگ است.
شکل خاص این کندل ناشی از صعود به نقاط اوج جدید در هنگام باز شدن کندل است. سپس قیمت برگشت کرده و به نزدیک نقطه شروع برمیگردد. فیتیله بزرگ بالای کندل نشان میدهد که با صعود بازار، فروشندههای زیادی در آن وجود دارند اما نه برای مدت خیلی طولانی.
پوشش ابر تیره
الگوی پوشش ابر تیره شامل دو کندل است. کندل اول یک کندل صعودی قوی و دومی یک کندل نزولی قوی است. کلید اصلی این شکل این است که کندل دوم به سمت نقاط اوج جدید حرکت کرده و بعد معکوس شده و حرکتی نزولی دارد. کندل دوم در سطح بخش پایینی کندل اول پایان پیدا میکند.
نسخه صعودی پوشش ابر تیره، همان خط نفوذی است.
ستاره عصرگاهی
ستاره عصرگاهی الگویی با سه کندل است که نشان دهنده اصلاحی عمیق تر هستند. کندل اول صعودی است و بدنه متوسط یا بزرگی دارد. کندل دوم صعود را ادامه داده اما بعد متوقف میشود و بدنهای کوچک تشکیل میدهد. سومین کندل به سمت نقطه باز شدن کندل اول برمیگردد.
از آنجایی که شکل گیری این الگو نیاز به سه کندل دارد، محافظه کارانه تر است چون برای تکمیل آن نیاز به دادههای بیشتری وجود دارد. نسخه صعودی این الگو، ستاره صبحگاهی است.
کندل استیک مرد دارآویز
مرد دارآویز الگویی با یک کندل است که بدنه کوچکی در بالا و فیتیله طولانی در پایین دارد. رنگ بدنه میتواند قرمز یا سبز باشد.
مرد دارآویز شبیه به یک چکش است اما قیمتهای باز و بسته شدن آن نزدیک هستند و فیتیله پایینی بزرگی دارد. مشخصه این الگو، محل آن است. وقتی این الگو در انتهای یک روند صعودی نمایان شود، الگویی نزولی محسوب میشود که نشان میدهد ممکن است به زودی ریزش قیمت شروع شود.
بچه رها شده نزولی
بچه رها شده نزولی، الگویی با سه کندل است که نسخه خاصی از ستاره عصرگاهی محسوب میشود. ویژگی خاص این الگو، کندل دوم آن است.
زمانی که کندل دوم در حال شکل گیری است، معمولاً با یک گپ به یک سطح بالاتر صعود میکند طوری که بین نقطه پایین آن و اوج کندل قبلی هیچ همپوشانی وجود ندارد. این یعنی یک صعود قوی که ادامه پیدا نکرده است. سومین کندل به اندازه بخش عمدهای از کندل اول، برگشت میکند.
الگوی پوشای نزولی
الگوی پوشای نزول متشکل از دو کندل است. کندل اول یک کندل صعودی قوی در یک روند صعودی است. کندل دوم شروع به صعود بیشتر میکند و یک اوج جدید ثبت میکند اما بعد معکوس شده و پایین قیمت باز شدن کندل اول بسته میشود.
در نتیجه، بدنه کندل دوم بدنه اولین کندل را پوشش میدهد و به همین دلیل به آن الگوی پوشا گفته میشود. این الگو بسیار رایج است و سرنخ مهمی درباره ممکن بودن برگشت بازار به سمت ریزش فراهم میکند.
ستاره دوجی عصرگاهی
ستاره دوجی عصرگاهی، شکل خاصی از الگوی ستاره عصرگاهی است. ویژگی خاص این الگو این است که دومین کندل از بین سه کندل، یک دوجی است که این نشان دهنده بلاتکلیفی پس از یک روند صعودی طولانی است. این بلاتکلیفی نشان میدهد که روند صعودی در حال از دست دادن مومنتوم خودش است.
الگو زمانی تکمیل میشود که کندل سوم به قیمت باز شدن کندل اول برمیگردد که این یعنی ممکن است یک اصلاح شدیدتر در راه باشد.
سه کلاغ سیاه
سه کلاغ سیاه یک الگوی نزولی است که نیاز به سه کندل استیک نزولی دارد. این کندلها معمولاً به رنگ سیاه و گاهی اوقات به رنگ قرمز رسم میشوند. نام این کندل بر اساس سه کندل سیاه نزولی روی آن انتخاب شده است.
هر یک از این سه کندل یک فیتیله یا دنباله حداقلی دارد که این نشان میدهد قیمت، نزدیک به اوج باز شده و نزدیک به کف بسته شده است. چنین الگویی معمولاً نشان دهنده شروعی قوی برای یک اصلاح بزرگتر است.
وقتی کندلهای برگشتی شکل میگیرند، چه کنیم؟
زمانی که کندل برگشتی مشاهده میشود، تریدر باید قدرت سیگنال را در نظر بگیرد. اگر سیگنال قوی باشد، معمولاً سه گزینه کلی وجود دارد.
اولاً، اگر تریدر در پوزیشنی هم راستای روند قدیمی باشد، میتواند از همه پوزیشنهای بازش خارج شود.
دوماً اگر تریدر باور دارد که سیگنال برگشتی خیلی قوی نیست، میتواند حد توقفش را سخت تر کند یا بخشی از پوزیشنهای خودش را ببندد.
سوماً اگر نسبت به بازار وضعیت خاصی ندارد، میتواند از این سیگنالها برای ورود به یک پوزیشن جدید در جهت معکوس شدگی روند استفاده کند. مثلاً اگر یک الگوی برگشتی صعودی نمایان میشود، تریدر میتواند یک پوزیشن bullish جدید باز کند (خرید).
در ادامه چند نکته برای شروع پوزیشنی جدید در جهت روند جدید مطرح میشود.
نقاط ورود
اکثر الگوها شامل یک، دو یا سه کندل استیک هستند. صرف نظر از تعداد کندلها زمانی که الگوها کامل میشوند، تریدر میتواند هنگام باز شدن کندل بعدی، وارد پوزیشنی در جهت برگشت روند شود.
به این ترتیب تریدر میتواند بلافاصله وارد یک پوزیشن شود بدون اینکه نیاز به تأیید بیشتری داشته باشد.
حد توقف
حد توقف یک سفارش بازدارنده برای بستن پوزیشن در مواقعی است که بازار بر علیه شما حرکت میکند. زمانی که معکوس شدگی روند در جهت صعودی را مشاهده میکنید، بهتر است پایین تر از کف کل الگو یک حد توقف برای خودتان تنظیم کنید و وقتی معکوس شدن در جهت نزولی را مشاهده میکنید، حد توقف را بالاتر از نقطه اوج کل الگو قرار دهید.
حد سود (Take Profit)
حد سود یکی دیگر از سفارشهای بازدارنده است که وقتی فعال میشود که بازار در جهت مطلوب شما حرکت میکند. حد سود را در فاصله حداقل دو برابر از نقطه ورود تا حد توقف قرار دهید. یعنی اگر حد توقف شما 3 درصد است، حد سود باید 6 درصد یا بیشتر باشد.
آیا همه کندلهای برگشتی قابل اطمینان هستند؟
یک الگوی برگشتی به خودی خود تضمینی برای تغییر روند نیست. محل الگوی کندل استیک هم اهمیت زیادی دارد.
مثلاً یک الگوی صعودی در یک روند رو به بالای طولانی مدت، لزوماً به معنای تداوم صعود نیست اما یک الگوی صعودی در انتهای یک روند نزولی طولانی، شانس بیشتری برای موفقیت دارد.
همه الگوها صددرصد مطمئن نیستند و به همین دلیل باید همیشه با تنظیم حد توقف برای همه معاملات، ریسک را مدیریت کنید.
جمع بندی
الگوهای کندل برگشتی ژاپنی به تریدرها درباره در پیش بودن تغییر روند هشدار میدهند اما واقعیت این است که این الگوها هم محدودیتهای خاص خودشان را دارند. این یعنی بسته به بازاری که در آن معامله میکنید، بازه زمانی و سایر شرایط مرتبط با استراتژی معاملاتی کلی خودتان، قابلیت اطمینان کندل استیک فرق میکند. با این حال درک الگوها به شما کمک میکند تا پتانسیل بازار را به روش استراتژیک تری درک کرده و تصمیماتی آگاهانه تر بگیرید. اگر این ابزارهای تکنیکال به صورت درست و مناسب استفاده شوند میتوانند ابزاری کاملاً قدرتمند برای رسیدن به نتایج مطلوب باشند.