معاملات فیوچرز (یا آتی)، نوعی از استراتژی‌های معاملاتی هستند که در آنها، تریدرها درباره قیمت آتی دارایی‌های مختلف به خصوص بیت کوین و اتریوم گمانه زنی می‌کنند. بر خلاف معاملات آنی، معاملات آتی پتانسیل رسیدن به سود را صرف نظر از افزایش یا کاهش قیمت دارایی مورد نظر فراهم می‌کنند.

در این مطلب، نگاهی به ویژگی‌های بازار فیوچرز از جمله طرز کار آن و مهم‌ترین استراتژی‌های فیوچرز تریدینگ داریم. همچنین، در این مقاله با مهم‌ترین تفاوت‌های بین قراردادهای آتی و آپشن و همچنین قراردادهای آتی و دائم آشنا می‌شوید.

نکات کلیدی

• تریدرهای فیوچرز، متعهد به خرید یا فروش یک دارایی با قیمت مورد توافق و در زمان مورد توافق شده و می‌توانند درباره افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی در آینده، گمانه زنی کرده و بر این اساس، برای خرید یا فروش تصمیم گیری کنند.
• در فیوچرز تریدینگ، از استراتژی‌های مختلفی استفاده می‌شود که هر کدام، اهداف متفاوتی داشته و برای شرایطی خاص در نظر گرفته شده‌اند مثل پوزیشن‌های Short و Long، پول بک تریدینگ، دنبال کردن روند، بریک اوت تریدینگ و اسپرید تریدینگ.

فیوچرز تریدینگ چیست؟

فیوچرز تریدینگ (یا معاملات آتی) یکی از فعالیت‌های بازار معاملاتی است که در آن، تریدرها درباره قیمت آینده دارایی‌های مختلف از جمله ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین و اتریوم گمانه زنی می‌کنند. قرارداد آتی، یک توافقنامه بین دو طرف برای خرید یا فروش یک دارایی، با قیمت از پیش توافق شده در تاریخ از پیش تعیین شده است. این روش معاملاتی، به تریدرها امکان می‌دهد که صرف نظر از افزایش یا کاهش قیمت، به سود برسند.

در حوزه معاملات آتی کریپتو، تریدرها در اصل مالکیت دارایی مورد نظر را در اختیار ندارند بلکه، بر اساس نوسان قیمت یک ارز دیجیتال خاص معامله انجام می‌دهند. این روش می‌تواند یک مزیت مهم برای تریدرها باشد چون امکان رسیدن به سود را هم در بازار صعودی و هم در بازارهای نزولی فراهم می‌کند. معمولاً قراردادهای آتی، ویژگی‌های استاندارد مشخصی دارند از جمله تاریخ انقضاء، قیمت مورد توافق و اندازه مشخص. این ویژگی‌ها باعث شده که چنین قراردادهایی، نسبت به اسپات تریدینگ ساختار دقیق‌تر و قانونمندتری داشته باشند.

فیوچرز تریدینگ چطور انجام می‌شود؟

قراردادهای فیوچرز، یکی از قراردادهای مشتقات هستند که در آنها تریدرها برای خرید یا فروش یک دارایی یا سهام خاص در یک تاریخ مشخص با قیمتی مشخص به توافق می‌رسند. این یعنی تا رسیدن تاریخ سررسید، شما تغییرات قیمت دارایی مورد نظر را معامله می‌کنید نه خود دارایی را.

تریدرها با انتخاب اندازه قرارداد، تاریخ انقضاء، پوزیشن - یعنی خرید یا فروش - و غیره وارد قراردادهای آتی می‌شوند. در ادامه، چگونگی انجام این کار را با یک مثال ساده بررسی می‌کنیم.

فرض کنید که شما باور دارید قیمت بیت کوین ظرف سه ماه آینده افزایش پیدا می‌کند. با توجه به این اطلاعات، می‌توانید وارد یک قرارداد آتی بیت کوین با قیمت جاری شوید. اگر در زمان سررسید قرارداد، قیمت بیت کوین افزایش پیدا کند، از این اختلاف قیمت سود می‌برید. در صورت کاهش قیمت بیت کوین هم متضرر خواهید شد.

قراردادهای آتی در اکسچنج‌ها معامله می‌شوند. هر اکسچنج، ساعت‌های معاملاتی خودش را دارد که می‌توان ارز دیجیتال مورد نظر را در آن ساعت‌ها معامله کرد. معمولاً در معاملات آتی از لوریج استفاده می‌شود که  در آن، فقط مقداری از ارزش قرارداد به عنوان مارجین کنار نگه داشته می‌شود تا پوزیشن باز بماند. امکان معامله کردن فعالانه قراردادهای فیوچرز پیش از تاریخ سررسید قرارداد وجود دارد؛ بنابراین لازم نیست که تا زمان انقضاء، پوزیشن را باز نگه دارید.

5 مورد از مهم‌ترین استراتژی‌های فیوچرز

استراتژی‌های فیوچرز تریدینگ مختلفی وجود دارند که می‌توانید برای استفاده از تغییرات قیمت، آنها را پیاده سازی کنید. پنج مورد از پرکاربردترین این استراتژی‌ها عبارتند از:

پوزیشن Long

استفاده از پوزیشن لانگ یا به اصطلاح Going long به بهره‌برداری از صعود قیمت گفته می‌شود. در واقع، چنین تریدرهایی انتظار دارند که قیمت قرارداد تا تاریخ سررسید افزایش پیدا کند. این اصطلاح برای هر بازاری از جمله کریپتو، فارکس، کالاها و سهام قابل اعمال است. همچنین، این اصطلاح اشاره به تایم فریم خاصی ندارد و فقط نوع پوزیشن تریدر را مشخص می‌کند.

مثلاً تریدرهایی که نسبت به آینده طولانی مدت ارزهای دیجیتال امیدوار هستند، از پوزیشن Long استفاده می‌کنند. امکان قرار گرفتن در پوزیشن Long برای بازه‌های کوتاه مدت‌تر مثل یک روزه هم وجود دارد.

در مقابل پوزیشن Long، پوزیشن Short را داریم. تریدرهای Short پیش بینی می‌کنند که ارزش قرارداد، تا زمان سررسید کاهش پیدا می‌کند؛ در نتیجه امکان سود بردن از ریزش قیمت را خواهند داشت.

پول بک

پول بک تریدینگ، یکی از پرطرفدارترین استراتژی‌های فیوچرز است که می‌توان آن را با استراتژی Long همراه کرد. در اصل پول بک، یک استراتژی سوئینگ تریدیگ بر اساس این باور تریدر است که قیمت قرارداد به مرور زمان افزایش پیدا می‌کند. اما تریدر با توجه به قیمت بالای فعلی دارایی مورد نظر، منتظر یک پول بک - اصلاح قیمت کوتاه مدت - قبل از ورود به پوزیشن Long می‌ماند.

می‌توان برای تعیین قرار داشتن بازار در وضعیت اشباع فروش (که احتمال در پیش بودن صعود را نشان می‌دهد) از اندیکاتورهای تکنیکال مختلف استفاده کرد. RSI، MACD و استوکاستیک از جمله پرکاربردترین این اندیکاتورها هستند. بعلاوه، ممکن است تریدرها برای تعیین سطوح آینده پشتیبانی که فروشنده‌ها در آنها فروش را متوقف کرده و خریدارها وارد عمل می‌شوند، از خطوط روند استفاده کنند.

در نمودار بالا، می‌توان خط آبی روند را رسم کرد که نقاط کف سوئینگ را که با دایره‌های سبز مشخص شده اند، به هم وصل می‌کند. اگر قیمت، تا خط روند پشتیبانی آبی رنگ اصلاح شود، ممکن است پول بک تریدر، تصمیم به ورود به پوزیشن لانگ بگیرد.

دنبال کردن روند

استراتژی پیروی از روند که گاهی اوقات به آن مومنتوم تریدینگ هم گفته می‌شود، استراتژی است که سعی دارد تریدرها را در جهتی موافق با روند کلی بازار قرار دهد. می‌توان معاملات مومنتوم را به روش‌های مختلف اجرا کرد. ممکن است تریدرها صرفاً پرایس اکشن را بررسی کرده و به دنبال خرید، پس از تعدادی قله رو به افزایش و کف رو به کاهش باشند. همچنین، ممکن است تریدرها از اندیکاتورهای مومنتومی مثل MACD یا RSI استفاده کرده یا سیگنال‌ها را از میانگین‌های متحرک طولانی مدت به دست آورند.

یکی از استراتژی‌های محبوب برای دنبال کردن روند در فیوچرز تریدینگ، تحلیل چند تایم فریمه است. در این روش، تریدر ابتدا روند طولانی مدت بازار را ارزیابی می‌کند (معمولاً با یک میانگین متحرک 200 دوره‌ای، روی یک نمودار روزانه). اگر قیمت، بیشتر از میانگین متحرک باشد، روند صعودی محسوب می‌شود و بالعکس.

سپس، تریدر از نموداری با تایم فریم کوتاه‌تر مثل نمودار قیمت 4 ساعته استفاده می‌کند تا نقطه ورود را در جهت روند کلی‌تر تنظیم کند. مثلاً، اگر از اندیکاتور استوکاستیک استفاده می‌کند، این اندیکاتور را فیلتر می‌کند تا وقتی روند کلی صعودی است، سیگنال‌های خرید را پیدا کند و بالعکس.

بریک اوت

استراتژی بریک اوت، یکی از استراتژی‌های پرطرفدار فیوچرز بین تریدرهای حرفه‌ای است. با این استراتژی، شما خرید را با قیمت بالا و فروش را با قیمت پایین انجام می‌دهید اما تریدرهای حرفه‌ای، جو احساسی نهفته در بازار را به خوبی درک می‌کنند.

مثلاً وقتی مقاومت زیادی در بازار وجود دارد، حد توقف برای سفارشات Short و سفارش خرید برای معاملات بریک اوت، دقیقاً بالای این مقاومت قرار می‌گیرد. در نتیجه، زمانی که نمودار قیمت از این سطح مقاومت فراتر برود، تعداد سفارشات خرید بر سفارشات فروش غلبه کرده و باعث حرکت صعودی بازار می‌شوند.

در مثال بالا، یک سطح مقاومت تعریف شده وجود دارد. وقتی نمودار قیمت از بالای این سطح عبور می‌کند، پیشی گرفتن خریداران نسبت به فروشندگان، باعث شتاب گرفتن حرکت قیمت می‌شود.

می‌توان از این استراتژی بریک اوت در بازارهای نزولی هم استفاده کرد. کلید موفقیت استراتژی بریک اوت، شدت گرفتن نوسان است. وقتی نوسان زیاد باشد، احتمال رخ دادن بریک اوت‌ها بیشتر است چون نوسان قیمت می‌تواند مومنتوم کافی را برای شکستن سطوح مقاومت و پشتیبانی ایجاد کند.

اسپرید

در اسپرید تریدینگ، شما دو قرارداد مرتبط را خرید و فروش می‌کنید با این هدف که از اختلاف قیمت آنها به سود برسید.

برای مثال، سولانا به عنوان قاتل اتریوم معرفی شده بود؛ این یعنی بسیاری از تریدرها باور داشتند که سولانا می‌تواند جای اتریوم را بگیرد. اگر شما هم به عملکرد خوب سولانا در آینده مطمئن هستید، می‌توانید SOL را خریده و همزمان ETH را بفروشید. به این ترتیب، اگر قیمت هر دو کوین افزایش پیدا کند، می‌توانید مطمئن باشید که قیمت SOL سریع‌تر از قیمت ETH افزایش پیدا می‌کند و اگر قیمت هر دو کاهش پیدا کند، این یعنی ریزش قیمت SOL کندتر از ETH خواهد بود.

در نمودار بالا، SOL از ابتدای 12 اکتبر نسبت به ETH عملکرد بسیار بهتری داشته و با صعود 107 درصدی، نسبت به اتر با صعود 23 درصدی، پیشی گرفته است. تریدرهایی که برای اسپرید SOL-ETH وارد پوزیشن Long شده باشند، سود قابل توجهی به دست آورده‌اند و آنهایی که پوزیشن Short را انتخاب کرده باشند، وارد ضرر شده‌اند.

از این استراتژی، برای بهره‌برداری از اختلافات کوتاه مدت قیمت در معاملات روزانه استفاده می‌شود.

مقایسه فیوچرز و آپشن

فیوچرز و آپشن هر دو جزء ابزارهای مالی مشتق هستند اما از نظر استراتژی‌های معاملاتی و ساختار، با هم تفاوت دارند.

فیوچرز

تعهدات: وقتی وارد یک قرارداد فیوچرز می‌شوید، متعهد به خرید یا فروش دارایی موردنظر با قیمت تعیین شده و در تاریخ مشخص شده خواهید بود. این یعنی، شما متعهد هستید که صرف نظر از سود یا ضرر، معامله را انجام دهید.

انعطاف پذیری: قراردادهای فیوچرز معمولاً برای پوشش پوزیشن‌های موجود یا گمانه زنی بر اساس قیمت آینده استفاده می‌شوند. این قراردادها، راهی ساده و آسان برای شرط بندی درباره تغییرات قیمت یک دارایی بدون روبرو شدن با پیچیدگی‌های قراردادهای آپشن هستند.

الزامات مارجین: قراردادهای فیوچرز بر اساس مارجین معامله می‌شوند که درصدی از ارزش قرارداد است. الزامات مارجین برای قراردادهای فیوچرز معمولاً بیشتر از پرمیوم قراردادهای آپشن است.

آپشن

حق و نه تعهد: با قراردادهای آپشن، شما حق - نه تعهد - خرید یا فروش دارایی مورد نظر را با قیمت تعیین شده در یک بازه زمانی مشخص دارید. این انعطاف پذیری بسیار ارزشمند است چون به شما امکان می‌دهد که درباره اجرا کردن یا نکردن قرارداد، تصمیم بگیرید.

مدیریت ریسک: معمولاً از قراردادهای آپشن برای مدیریت ریسک استفاده می‌شود. می‌توان از این قراردادها، برای حفاظت از یک پورتفولیو در برابر تغییرات ناخواسته قیمت استفاده کرد.

هزینه‌های پریمیوم: خرید یک آپشن، مستلزم پرداخت پریمیوم است که معمولاً کمتر از مارجین لازم برای فیوچرز است. این ویژگی، قراردادهای آپشن را تبدیل به یک راهکار مقرون به صرفه برای بهره‌برداری از تغییرات قیمت یک دارایی در آینده کرده‌اند.

مقایسه قراردادهای دائمی و فیوچرز

قراردادهای دائم، یکی از ابتکارات نسبتاً جدید در دنیای معاملات کریپتو هستند. بین قراردادهای دائم و فیوچرز یکسری شباهت و همچنین تفاوت کلیدی وجود دارد که عبارتند از:

شباهت‌ها

مشتقات: قراردادهای دائم و فیوچرز هر دو جزء ابزارهای مالی مشتق هستند یعنی ارزش آنها وابسته به ارزش دارایی اصلی از جمله یک ارز دیجیتال مثل بیت کوین است.

لوریج: هر دو نوع این قراردادها به تریدرها امکان می‌دهند که برای پوزیشن‌های خودشان از لوریج استفاده کنند و این یعنی می‌توانند با سرمایه اولیه کمتری کار کنند. این موقعیت باعث افزایش پتانسیل سود و ضرر تریدرها می‌شود.

پوزیشن‌های Long و Short: در هر دو نوع قراردادها، تریدرها این انعطاف پذیری را دارند که برای دارایی مورد نظر وارد پوزیشن Long یا Short شده و از افزایش و کاهش قیمت آن بهره ببرند.

مارجین تریدینگ: در هر دو نوع این قراردادها، تریدرها باید یک مارجین اولیه به عنوان وثیقه داشته باشند تا ضرر احتمالی را با آن پوشش دهند. الزامات مارجین متفاوت است اما مارجین، جزء ویژگی‌های مشترک قراردادهای آتی و فیوچرز محسوب می‌شود.

مدیریت ریسک: تریدرها می‌توانند از قراردادهای دائم و همچنین فیوچرز برای مدیریت ریسک استفاده کنند. می‌توان از این ابزارها برای پوشش پوزیشن‌های موجود در بازارهای آنی استفاده کرد و به حفاظت از دارایی‌های کاربران در برابر تغییرات قیمت کمک می‌کنند.

تفاوت‌ها

قراردادهای دائم و فیوچرز در نگاه اول بسیار شبیه به هم به نظر می‌رسند اما با نگاهی دقیق‌تر می‌توان به تفاوت‌های مهم آنها پی برد.

تاریخ سررسید یا انقضاء: قراردادهای فیوچرز، بر خلاف قراردادهای دائم یک تاریخ انقضای مشخص دارند. در قراردادهای فیوچرز، باید پیش از تاریخ سررسید، پوزیشن‌ها بسته یا رول اور شوند اما قراردادهای دائم، امکان معامله پیوسته را فراهم می‌کنند.

تسویه: قراردادهای فیوچرز، در تاریخ سررسید تسویه می‌شوند و دارایی مربوطه به شکل فیزیکی تحویل داده شده یا معادل نقدی آن تسویه می‌شود. قراردادهای دائم، تاریخ تسویه ندارند در نتیجه برای تریدرهایی مناسب هستند که به دنبال بهره‌برداری پیوسته از تغییرات قیمت یک دارایی باشند.

اندازه قرارداد و استانداردسازی: معمولاً قراردادهای فیوچرز از نظر اندازه، تاریخ سررسید و شرایط، دارای مشخصاتی استاندارد هستند. قراردادهای دائم، از این نظر انعطاف پذیرتر بوده و به تریدرها امکان می‌دهند که پوزیشنی متناسب با اهداف خودشان را انتخاب کنند.

آشنایی با این تفاوت‌ها، برای تصمیم گیری آگاهانه جهت انتخاب قراردادهای دائم و فیوچرز ضروری است.

جمع بندی

فیوچرز تریدینگ، به تریدرها امکان می‌دهد که در بازارهای پویایی مثل بازار کریپتو، درباره تغییرات آینده قیمت یک دارایی گمانه زنی کنند و یک روش ساخت یافته برای بهره‌برداری از تغییرات قیمت فراهم می‌کند. آشنایی با استراتژی‌های مختلف معاملاتی، برای رسیدن به موفقیت ضروری است. بعلاوه، درک بهتر تفاوت‌های بین قراردادهای فیوچرز و آپشن - و قراردادهای فیوچرز و دائم - به تریدرها کمک می‌کند تا بهترین ابزار را بر اساس اهداف معاملاتی و سطح تحمل ریسک خودشان انتخاب کنند.