کوین باثبات  یا استیبل کوین یک ارز دیجیتال است که طوری طراحی شده تا نوسان کمی داشته باشد. از کوین‌های باثبات برای ذخیره ارزش و همچنین در مواقعی استفاده می‌شود که ارزهای پرنوسان چندان مطلوب نیستند. برای حفظ ثبات ارزش کوین‌های باثبات از استراتژی‌های مختلفی استفاده می‌شود، بعضی از این کوین‌ها متمرکز و بعضی غیرمتمرکز هستند.

ارزهای دیجیتال از همان ابتدا به دلیل نوسان قیمت شدیدی که داشتند، سرمایه گذاری پرخطری محسوب می‌شدند. این نوسان قیمت باعث شده چنین ارزهایی جهش و سقوط‌های شدیدی داشته باشند در نتیجه امکان استفاده از آنها برای خرید و فروش کالاها و خدمات روزانه وجود ندارد.

اینجاست که کوین‌های باثبات وارد عمل می‌شوند. روش کلی به این صورت است که اگر کوینی تولید کنید که به یک ارز فیات معمولی مثل دلار آمریکا یا هر ارز دیگری با قیمت پایدار میخکوب یا متصل شده باشد، از نوسان قیمت پیشگیری می‌شود.

در ادامه این موضوع را بیشتر بررسی می‌کنیم.

کوین باثبات چیست؟

کوین‌های باثبات ارزهای دیجیتالی هستند که ادعا می‌شود با یک ارز دیجیتال – مثل دلار، پوند، روبل و غیره – پشتیبانی می‌شوند.

ایده کلی این است که بر خلاف ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین، قیمت کوین‌های باثبات معادل با قیمت ارز فیاتی که پشتوانه آنهاست حفظ می‌شود.

چند نمونه از کوین‌های باثبات

کوین‌های باثبات متمرکز

• تتر (USDT): تتر یکی از اولین کوین‌های باثبات و مشهورترین آنهاست. تتر ادعا می‌کند که پشتوانه آن دلار آمریکاست و این یعنی مقداری دلار آمریکا معادل با تترهای در گردش، در یک حساب بانکی پس انداز شده است. با وجود چنین پشتوانه‌ای سرمایه گذاران می‌توانند مطمئن باشند که هر تتر آنها واقعاً به اندازه یک دلار ارزش دارد در نتیحه قیمت آن پایدار و باثبات خواهد بود. اما تنها یک مشکل در این زمینه وجود دارد: شرکت Tether Ltd که توکن‌های تتر را تولید می‌کند هیچ وقت به شکل قاطع تایید نکرده که این ارز به صورت کامل پشتیبانی می‌شود و این موضوع منجر به ایجاد تردیدهایی بین سرمایه گذاران شده است (در ادامه بیشتر به این موضوع می‌پردازیم).
• Gemini Dollar (GUSD)/ Paxos Dollar (PAX)/ USDC: این کوین‌های باثبات به ترتیب توسط دوقلوهای Winklevoss، استارتاپ بلاک چین Paxos و اکسچنج Coinbase طراحی و عرضه شده اند. در حال حاضر این کوین‌های باثبات برای سرمایه گذاران سازمانی کار می‌کند – و به صورت مستقیم تحت نظارت و بررسی شرکت‌های وال استریت قرار دارد و با قوانین منطقه‌ای مختلف سازگاری دارد. با کمتر شدن میزان اعتماد نسبت به تتر، محبوبیت این توکن‌ها هم کمتر می‌شود.
• پترو: پترو ارز دیجیتالی است که توسط دولت ونزوئلا طراحی و ساخته شد. دولت ونزوئلا ادعا می‌کند که این ارز توسط ذخیره‌های نفت ونزوئلا و کالاهای دیگری مثل طلا پشتیبانی می‌شود. پترو در اصل تلاشی برای ایجاد ارزی بوده که بتواند جایگزین بولیوار ونزوئلا شود که تورم سنگینی دارد. این کوین به صورت ایردراپ در اختیار کاربران جوان و پزشکان این کشور قرار گرفت اما انتقاداتی نسبت به آن وارد شده مبنی بر این که از آن برای نظارت انبوه بر کاربران استفاده می‌شود و بین قیمت رسمی که توسط دولت اعلام می‌شود با قیمت واقعی این ارز در بازارهای ثانویه اختلاف وجود دارد.

کوین‌های باثبات دارای پشتوانه طلا

هر چند بیشتر کوین‌های باثبات با دلارهایی پشتیبانی می‌شود که در حساب بانکی نگه داری می‌شود اما کاهش محبوبیت نسبتی دلار آمریکا و در مجموع کل ارزهای فیات باعث شده کوین‌های باثباتی طراحی شوند که با دارایی‌های دیگر پشتیبانی می‌شوند از جمله طلا. این ارزها از نظر شکل و فرم و کاربردپذیری متفاوت هستند اما در مجموع همگی با ذخایر طلایی در سطح سازمانی پشتیبانی می‌شوند.

CACHE gold (CACHE) یکی از محبوب ترین این ارزها محسوب می‌شود. هر CACHE با یک گرم طلای خالص که در منابع مختلفی در سطح جهان ذخیره شده اند، پشتیبانی می‌شود. داد و ستد توکن‌های CACHE معادل با داد و ستد مقداری طلای معادل آنهاست چون به راحتی و هر زمان دلخواهی می‌توان این توکن‌ها را بازخرید کرده و به جای آنها طلا دریافت کرد.

کوین‌های دیگری مثل Tether Gold و PAX Gold هم وجود دارند که عملکردی مشابه دارند اما با یک اونس طلایی در کلاس سازمانی پشتیبانی می‌شود. حداقل آستانه بازخرید این کوین‌ها نسبت به CACHE بیشتر است.

کوین‌های باثبات الگوریتمی

Terra یک کوین باثبات غیرمتمرکز است و این یعنی به جای اتکا به یک شخص ثالث قابل اطمینان برای حفظ ثبات آن از یک الگوریتم پیچیده استفاده می‌شود. برای دستیابی به این هدف، ترا چند اندوخته درون زنجیره‌ای – یعنی وجوهی که در قراردادهای هوشمند نگه داشته می‌شوند – را به صورت خودکار با عرضه و تقاضا تعدیل می‌کند و مانع از تغییر تصادفی – یا عمدی – قیمت‌ها توسط معامله گران می‌شود.

Ampleforth (AMPL) هم از فرایندی مشابه استفاده می‌کند. به جای پشتیبانی هر AMPL با یک دلار آمریکا، از یک فرایند خاص به نان rebase برای تنظیم خودکار موجودی در گردش این ارز متناسب با عرضه و تقاضا استفاده می‌شود. اگر قیمت AMPL بیشتر از 5 درصد با قیمت دلار اختلاف پیدا کند، موجودی در گردش آن به صورت خودکار افزایش یا کاهش پیدا می‌کند تا قیمت آن به 1 دلار برگردد. از آنجایی که rebase متناسب با موجودی هر والت انجام می‌شود، دارندگان AML همیشه سهم خودشان از شبکه را در اختیار دارند.

لیست کامل کوین‌های باثبات

با پشتوانه دلار آمریکا

• Tether (USDT)
• True USD (TUSD)
• Gemini Dollar (GUSD)
• USD Coin (USDC)
• Paxos Standard (PAX)
• Binance USD (BUSD)
• DAI
• HUSD
• sUSD (SUSD)
• mStable USD (MUSD)
• Ampleforth (AMPL) (algorithmic)

با پشتوانه پوند انگلیس

• Binance GBP Stable Coin (BGBP)

با پشتوانه یورو

• Stasis Euro (EURS)

با پشتوانه لیره

• BiLira (TRYB)

با پشتوانه وون کره جنوبی

• Binance KRW (BKRW)

با پشتوانه طلا

• CACHE Gold (CACHE)
• Tether Gold (XAUt)
• Paxos Gold (PAXG)

سایر کوین‌های باثبات

• پترو (PTR) با پشتوانه نفت
• لیبرا با پشتوانه یک سبد دارایی

نحوه استفاده از کوین‌های باثبات

مثل بیشتر دارایی‌های دیجیتال، کوین‌های باثبات هم بیشتر به عنوان یک ابزار حفظ ارزش دارایی و واسطه‌ای برای مبادله محسوب می‌شوند. همچنین، این ارزها به معامله گران امکان می‌دهند در برابر نوسان بازار از دارایی‌های خودشان محافظت کنند و می‌توان در دنیای اقتصاد غیرمتمرکز که با سرعت زیادی رو به رشد است، از این ارزها برای کارهایی مثل وام دادن، کشت سود و تامین نقدینگی استفاده کرد.

بیشتر سرمایه گذاران و تریدرها با خرید کوین‌های باثبات از اکسچنج‌ها، فعالیت در این بازار را آغاز می‌کنند اما معمولاً می‌توان با واریز مبلغ وثیقه لازم مثل دلار آمریکا (برای تتر) یا طلای واقعی (برای CACHE gold) به حساب شرکت‌های مربوطه، این کوین‌ها را تهیه کرد.

دلیل محبوبیت کوین‌های باثبات چیست؟

کوین‌های باثبات محبوبیت زیادی دارند. برای مثال تتر، پس از بیت‌کوین بیشترین حجم معاملات را دارد و حجم معاملات روزانه آن به 31.4 میلیارد دلار می‌رسد (در حال حاضر).

دو دلیل کلی برای انتخاب کوین‌های باثبات به جای ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین وجود دارد.

• این ارزها (نسبتاً) باثبات هستند. از آنجایی که این ارزها با ارز فیات پشتیبانی می‌شوند، سرمایه گذاران می‌توانند مطمئن باشند که توکن‌هایشان همیشه با قیمتی معادل دلار قابل فروش است. اما باید توجه داشت که ارزش این ارزهای دیجیتال بر اساس باور سرمایه گذاران مشخص می‌شود بنابراین اگر سرمایه گذاران باور داشته باشند که هر کوین باثباتشان ارزش یک دلار آمریکا را دارد، ارزش این دارایی‌ها هم حفظ خواهد شد.
• کوین‌های باثبات برای سرمایه گذاران نگران یک دارایی امن محسوب می‌شوند. خیلی از اکسچنج‌ها – از جمله بایننس که بزرگترین اکسچنج جهان است – به معامله گران اجازه خرید با ارز فیات را نمی‌دهند و تنها امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را دارند. این یعنی سرمایه گذاران برای نقد کردن ارزهای دیجیتال خودشان در شرایط مخاطره آمیز دچار مشکل می‌شوند و ممکن است لازم باشد برای انجام این کار نیاز به انتقال وجه بین چندین اکسچنج داشته باشند یا حتی لازم باشد چند روز منتظر بمانند.

در چنین مواقعی کوین‌های باثبات می‌توانند مفید واقع شوند چون این کوین‌ها ارز دیجیتال هستند و در بیشتر اکسچنج‌ها از آنها پشتیبانی می‌شود. با این وجود از آنجایی که این کوین‌ها ارزشی معادل با ارز فیات مربوطه دارند، می‌توانند در هنگام رکود بازار، به عنوان ابزاری موقتی برای محافظت از دارایی‌های کاربران عمل کنند. از این جهت می‌توان کوین‌های باثبات را نسخه‌ای از دلار دانست که مجهز به تکنولوژی بلاک‌چین شده است.

معایب کوین‌های باثبات

سرمایه گذاران نیاز به اثبات دارند تا مشخص شود که کوین‌های آنها واقعاً توسط اندوخته‌های بانکی پشتیبانی می‌شود. در رابطه با تتر چنین شواهدی هیچ وقت به صورت قاطعانه ارائه نشده و این موضوع باعث شدت گرفتن شایعات مربوط به بدون پشتیبانی بودن این ارز دیجیتال شده است.

کوین‌های باثبات لزوماً دارای ثبات نیستند. Gemini Dollar سال گذشته با سرازیر شدن مقداری سرمایه توسط سرمایه گذاران به این بازار چند سنتی افزایش قیمت پیدا کرد اما سرمایه خیلی از این سرمایه گذاران از تتر به این بازار سرازیر شده بود – که قیمت آن در بعضی از اکسچنج‌ها تا 0.51 دلار هم کاهش پیدا کرد. بنابراین کوین‌های باثبات «نسبتاً» باثبات هستند – بخصوص در مقایسه با ارزهای پرنوسانی مثل بیت‌کوین – و نمی‌توان آنها را کاملاً باثبات دانست.

خیلی از طرفداران ارزهای دیجیتال کوین باثباتی که کاملاً پشتیبانی شده و تحت بازرسی قرار داشته باشد را بی فایده می‌دانند و از نظر آنها چنین کوینی می‌تواند باعث کاهش اعتماد نسبت به ارزهای دیجیتال معمولی شود. همچنین اگر فقط قرار باشد از یک کوین باثبات برای ساختن دوباره دلار آمریکا استفاده شود، ممکن است سرمایه گذاران رغبت چندانی به مشارکت در چنین پروژه‌هایی پیدا نکنند.

آیا می‌دانستید؟

تتر هیچ وقت موفق به اثبات وجود اندوخته‌های دلاری خودش نشده و هر چند یک فایل بازرسی منتشر کرده اما شرکت حقوقی اجرا کننده آن یعنی Freeh, Sporkin & Sullivan LLP این بازرسی را با سختگیری لازم انجام نداد. در سال 2019 یکی از وکلای تتر اعلام کرد که USDT تنها به اندازه 74 درصد پشتیبانی شده اما خود تتر بعداً اعلام کرد که پشتوانه این ارز دیجیتال 100 درصد است.

آینده کوین‌های باثبات

با توجه به پشت سر گذاشتن دوره رونق ICOها در سال 2017، حالا سرمایه گذاران سعی می‌کنند از کوین‌های باثبات به عنوان روشی امن تر برای تجربه سرمایه گذاری در این فناوری استفاده کنند. در نیمه اول سال 2020 موجودی کوین‌های باثبات 94 درصد افزایش پیدا کرد و در ماه ژوئن به 11 میلیارد دلار رسید. در عین حال قانونگذاران هم نسبت به این موضوع هشدار می‌دهند. در سپتامبر 2020 دفتر کنترل ارزهای دولت آمریکا به بانک‌های ملی و انجمن‌های پس انداز فدرال چراغ سبز نشان داد تا اندوخته صادر کنندگان کوین‌های باثبات را برای آنها نگهداری کنند.

با ورود نهادهای معتبرتر به این حوزه – مثل دوقلوهای Winklevoss، Circle و Coinbase – ایده دلار دیجیتال یعنی ارزی معادل با دلار آمریکا بر پایه بلاک‌چین، جذابیت بیشتری پیدا می‌کند.