کشت سود، فرایندی است که به اشخاصی که ارز دیجیتال دارند امکان می‌دهد دارایی‌های خودشان را جایی قفل کنند و در ازای انجام این کار سود دریافت کنند.

خلاصه

• کشت سود امکان قفل کردن دارایی‌ها و دریافت سود در قبال انجام این کار را فراهم می‌کند.
• در این روش شما ارزهای دیجیتال را از طریق پروتکل‌های DeFi به دیگران قرض می‌دهید تا در ازای انجام این کار سود ثابت یا متغیر دریافت کنید.
• سود این استراتژی می‌تواند بسیار بیشتر از سرمایه گذاری سنتی باشد اما از طرفی همین سود بالا سرمایه گذاران را در معرض خطرات بیشتری قرار می‌دهد بخصوص در بازار پرنوسانی مثل ارزهای دیجیتال.

نمی‌توان بدون همگام بودن با موج گرایشات و اخبار جدید، در دریای ارزهای دیجیتال حرکت کرد. یکی از این گرایشات جدید بحث کشت سود است. کشت سود طرحی برای دستیابی به سود است که توانست در سال 2020 اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) را متحول کند.

کشت سود که یکی از دلایل جذب مردم به سمت دنیای DeFi است، باعث از بین رفتن سرمایه افراد بی تجربه و ثروتمند شدن سرمایه گذاران آگاه به فناوری شد.

مفهوم کشت سود هم مثل بسیاری از موضوعات مرتبط با بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال در ابتدا عجیب و سخت به نظر می‌رسد اما در این مطلب هر آنچه که باید درباره این موضوع بدانید را به شما خواهیم گفت از جمله اینکه کشت سود چیست، چطور کار می‌کند و چرا ممکن است شما و دیگران به سرمایه گذاری در این حوزه علاقمند باشید.

کشت سود چیست؟

کشت سود فرایندی است که به مالکان ارزهای دیجیتال امکان می‌دهد دارایی‌های خودشان را در یک پلتفرم قفل کنند و در ازای انجام این کار سود دریافت کنند. به طور خاص تر، کشت سود فرایندی است که به شما امکان می‌دهد با سرمایه گذاری در یک بازار DeFi سود ثابت یا متغیر کسب کنید.

به بیان ساده، کشت سود شامل قرض دادن ارزهای دیجیتال از طریق شبکه اتریوم است. وقتی از طریق بانک وامی در قالب ارز فیات دریافت می‌کنید، مبلغ وام با بهره بازپرداخت می‌شود. در کشت سود هم ایده کلی به همین صورت است: ارزهای دیجیتالی که بی استفاده در یک اکسچنج یا والت قرار گرفته اند از طریق پروتکل‌های DeFi به دیگران قرض داده می‌شوند (یا در قراردادهای هوشمند اتریوم قفل می‌شوند) تا مالک آنها به سود برسد.

معمولاً کشت سود با استفاده از توکن‌های ERC-20 در اتریوم انجام می‌شود و سود آن هم به شکل یک توکن ERC-20 پرداخت می‌شود. هر چند ممکن است این موضوع در آینده تغییر کند، اما در حال حاضر تقریباً همه تراکنش‌های کشت سود در اکوسیستم اتریوم اجرا می‌شوند.

طرز کار کشت سود

اولین گام در کشت سود، اضافه کردن دارایی‌های مورد نظر به یک استخر نقدینگی است که در واقع یک قرارداد هوشمند حاوی دارایی‌های دیجیتال کاربران است. این استخرها منجر به شکل گیری بازاری می‌شوند که کاربران می‌توانند در آنجا توکن‌ها را مبادله کرده، قرض بدهند یا قرض بگیرند. پس از اینکه دارایی‌ها را به یک استخر اضافه کردید، رسماً تبدیل به یکی از تأمین کنندگان نقدینگی می‌شوید.

در ازای قفل کردن ارزهای دیجیتال خودتان در استخر نقدینگی کارمزد ایجاد شده توسط پلتفرم DeFi مربوطه به شما تعلق می‌گیرد. توجه داشته باشید که مثلاً سرمایه گذاری در حوزه اتریوم به تنهایی کشت سود محسوب نمی‌شود. بلکه قرض دادن اتر در پروتکل‌های بازار پول غیرکاستدی و غیرمتمرکز مثل Aave که منجر به دریافت سود می‌شود، کشت سود در نظر گرفته می‌شود.

خود توکن‌هایی که به عنوان سود دریافت شده اند هم قابل واریز به استخرهای نقدینگی هستند و معمولاً کاربران وجوه خودشان را بین پروتکل‌های مختلف جابجا می‌کنند تا به سود بیشتری برسند.

بحث کشت سود تا حدی پیچیده است و معمولاً افرادی که این کار را انجام می‌دهند با شبکه اتریوم و اصول آن کار آشنایی دارند و برای رسیدن به بالاترین بازده، دارایی خودشان را بین پلتفرم‌های مختلف جابجا می‌کنند.

انجام این کار به هیچ وجه ساده نیست و نمی‌توان به راحتی به سود رسید. معمولاً بر اساس میزان وجهی که در استخر واریز می‌کنید سود دریافت می‌کنید بنابراین برای رسیدن به سود قابل توجه باید سرمایه زیادی داشته باشید.

نکاتی درباره کشت سود

• تأمین کنندگان نقدینگی وجوه را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنند.
• معمولاً وجوه واریز شده کوین‌های باثباتی هستند که به دلار آمریکا مرتبط هستند مثل DAI، USDT، USDC و غیره.
• یکی دیگر از انگیزه‌های قرار دادن دارایی‌ها در استخرهای نقدینگی، انباشته کردن توکنی است که در بازار باز وجود ندارد یا حجم معاملات کمی دارد. به این ترتیب می‌توان این توکن را در استخری قرار داد که به آن سود می‌دهد.
• بازده شما بستگی به میزان سرمایه گذاری و قوانین پروتکلی که با آن کار می‌کنید دارد.
• می توانید با سرمایه گذاری مجدد توکن‌های خودتان در سایر استخرهای نقدینگی که به آنها سود می‌دهند، یک زنجیره پیچیده از سرمایه گذاری‌های پی در پی تشکیل دهید.

ویژگی خاص کشت سود چیست؟

قطعاً مزیت اصلی کشت سود، سود قابل توجهی است که به سرمایه گذاران تعلق می‌گیرد. مثلاً اگر سرمایه گذاری روی یک پروژه را زود آغاز کنید، توکنی به شما تعلق می‌گیرد که ممکن است به سرعت افزایش بها پیدا کند. می‌توانید توکن‌هایی که به عنوان سود جمع آوری کردید را بفروشید یا دوباره با آنها سرمایه گذاری کنید.

در حال حاضر سود کشت سود بسیار بیشتر از سودی است که توسط بانک‌های سنتی به سرمایه گذاران اعطا می‌شود اما کشت سود هم بدون ریسک نیست. گاهی اوقات نرخ بهره دچار نوسان می‌شود در نتیجه نمی‌توان پیش بینی کرد که مثلاً طی یک سال آینده چقدر بهره پرداخت می‌شود. بعلاوه فضای DeFi برای قرار دادن دارایی‌ها در آن، یک فضای پرریسک محسوب می‌شود.

اهمیت کشت سود

از آنجایی که پلتفرم‌های کشت سود بر روی شبکه اتریوم طراحی می‌شوند، در سال 2020 این شبکه سود زیادی عاید سرمایه گذاران کرد. بیشتر ابزارهای DeFi هم از پلتفرم اتریوم استفاده می‌کنند. رشد انفجاری محبوبیت این حوزه نشان می‌دهد انقلاب اقتصادی که DeFi امید آن را ایجاد کرده، مبتنی بر اتریوم – یک شبکه نسبتاً جدید – است.

کشت سود از این جهت مهم است که می‌تواند به پروژه‌ها کمک کند نقدینگی اولیه مورد نیازشان را به دست آوردند اما برای وام دهنده‌ها و کسانی که این وام‌ها را دریافت می‌کنند هم اهمیت زیادی دارد. این ایده باعث شده فرایند وام گرفتن و وام دادن برای همه ساده تر شود.

معمولاً اشخاصی که سود هنگفتی به دست می‌آورند سرمایه زیادی دارند اما اشخاصی که به دنبال وام گرفتن هستند هم به ارزهای دیجیتال با بهره‌ای بسیار کم دسترسی دارند – که گاهی اوقات تا حد 1 درصد در سال است. قرض گیرنده‌ها هم می‌توانند به راحتی وجوهی که قرض گرفته اند را در حساب‌هایی با سود بیشتر قفل کنند.

هر چند پس از رونق چشمگیر کشت سود در تابستان 2020 کمی از شور و هیجان آن کاسته شده اما باز هم امکان اینکه بتوانید به سودی بیشتر از آنچه در اقتصاد سنتی عاید شما می‌شود برسید، وجود دارد.

کشت سود در حوزه ارزهای دیجیتال یک موضوع بحث برانگیز و جنجالی است. عده‌ای بر این باورند که کشت سود مهم نیست و عده‌ای به مردم توصیه کرده اند که وارد این حوزه نشوند. برای مثال، فلش فارم‌ها (پروژه‌های کشت سودی که در حد یک هفته سابقه دارند) به خاطر ریسک بالا باعث ایجاد انتقاداتی شده اند. خود ویتالیک بوترین هم‌بینانگذار اتریوم اعلام کرده که از سرمایه گذاری در حوزه کشت سود خودداری می‌کند.

پروژه‌های این حوزه

در حال حاضر پروژه‌های مختلفی از DeFi وارد حوزه کشت سود شده اند. بزرگترین این پروژه‌ها از نظر میزان ارزشی که در قراردادهای هوشمند آن قفل شده، Aave است. این پروژه به کاربران امکان می‌دهد چند ارز دیجیتال مختلف را قرض گرفته یا قرض بدهند.

پروژه بعدی yearn.finance است که وجوه کاربران را بین پروژه‌های مختلف (Compound، Aave و dYdX) جابجا می‌کند تا به بیشترین نرخ سود برسد.

Compound هم یکی از پلتفرم‌های DeFi است که به کاربران امکان می‌دهد از پس انداز خودشان در حوزه ارزهای دیجیتال به سود برسند.

چه اشخاصی می‌توانند در این بازار فعالیت کنند؟

اگر تجربه کار در حوزه ارزهای دیجیتال را نداشته باشید، فعالیت در زمینه کشت سود برای شما سخت تر خواهد بود. پروژه‌هایی مثل Compound و yearn.finance در تلاش هستند تا خدمات قرض گرفتن و قرض دادن ارزهای دیجیتال را در اختیار همه قرار دهند.

اما از آنجایی که کشت سود منجر به افزایش کارمزد گس در شبکه اتریوم شده، اشخاصی بیشترین بازده را از وام دادن به دست می‌آورند که برای شروع این کار سرمایه زیادی دارند.

کارهای قابل انجام با کشت سود

فارمرهای موفق و حرفه‌ای توانستند با استفاده از استراتژی‌های مختلف حتی به نرخ بهره سالیانه صددرصد برسند.

یکی از استراتژی‌ها، استفاده از یکی از محبوب ترین پلتفرم‌های DeFi در جهان یعنی Compound است. این پلتفرم به سرمایه گذاران هم برای تأمین و هم برای قرض گرفتن توکن COMP پاداش می‌دهد. خیلی از کاربران هم با انجام هر دو کار سودشان را به حداکثر رساندند.

• قرض گرفتن در Compound منجر به دریافت کش بک (بازگشت بخشی از پول) به شکل توکن COMP می‌شود. هر چقدر مبلغی که قرض گرفتید بیشتر باشد، توکن بیشتری دریافت می‌کند.
• اگر مبلغ کش بک بیشتر از کارمزدهای قرض گرفتن باشد، می‌توانید از آن برای کشت سود استفاده کنید.
• از آنجایی که ماینرهای نقدینگی هم برای وام دادن و هم برای قرض گرفتن سود دریافت می‌کنند، یک استراتژی قرض دادن یک دارایی با بیشترین نرخ سود، قرض گرفتن به حداکثر میزان ممکن و بعد برگرداندن مبلغ باقیمانده به استخر نقدینگی است.
• ممکن است با این کار بتوانید به جای 0.01 تا 1 درصد سودی که خیلی از بانک‌ها (خارج از ایران) عرضه می‌کنند، به سود صددرصدی برسید که بسیار چشمگیر است.

استراتژی‌های بزرگتر و عمیق تر فراتر از حوزه این مقاله هستند اما به طور کلی شامل واریز وجه و بعد قرض گرفتن بهترین دارایی ممکن است. نیازی به گفتن نیست که این روش ریسک زیادی دارد و همانطور که همیشه توصیه شده، باید مبلغی را در این زمینه سرمایه گذاری کنید که بتوانید از دست دادن آن را تحمل کنید.

آیا کشت سود پایدار و همیشگی است؟

طبق آنچه که چندین توسعه دهنده به سایت Decrypt اعلام کرده اند، بعضی از پروژه‌های کشت سود ماندگار نیستند. معمولاً این پروژه‌ها در یک بازه زمانی کوتاه مبلغ قابل توجهی را جمع آوری می‌کنند و بعد فراموش می‌شوند. عده‌ای این پروژه‌ها – بخصوص پروژه‌های فلش فارمینگ – را کلاهبرداری می‌دانند.

بعضی دیگر از پروژه‌های کشت سود شامل کدهای آزمایشی – و بررسی نشده – هستند که می‌توانند منجر به پیامدهای نامطلوب قابل توجهی شوند. اما بعضی از پلتفرم‌های کشت سود مثل آنهایی که در این مطلب معرفی شدند، سابقه‌ای طولانی دارند. هر چند ممکن است در سال‌های پیش رو میزان سودی که در این پروژه‌ها ایجاد می‌شود به اندازه قبل نباشد، اما چنین پروژه‌هایی باعث تحول دنیای وام دادن و وام گرفتن شده اند.

آینده کشت سود

در چنین حوزه پرنوسانی که با سرعت قابل توجه حرکت کرده و متحول می‌شود، پیش بینی آینده غیرممکن است. اما توافق کلی این است که بالاخره این حباب سودآوری روزی منفجر می‌شود.

سطح انتظار و هیجانی که در حال حاضر وجود دارد، می‌تواند فشار زیادی روی شبکه ایجاد کند و منجر به مشکلاتی از نظر احتقان و تراکم شبکه شود. ممکن است اصلاح قیمت‌ها در اثر این شرایط باعث شود بعضی از فارمرها قادر به تسویه نباشند و این موضوع می‌تواند پیامدهای چشمگیری بر اعتماد کلی نسبت به کشت سود داشته باشد.

در حال حاضر کشت سود هنوز یک کار پرریسک و پرسود محسوب می‌شود که در صورت انجام تحقیقات لازم و ارزیابی همه ریسک‌ها، می‌تواند ارزش دنبال کردن و اجرا را داشته باشد.