اکسچنجها محلهایی برای خرید، فروش و مبادله ارزهای دیجیتال مختلف هستند. هر اکسچنجی بر اساس میزان محبوبیت یک ارز دیجیتال قیمت آن را تعیین میکند و برای ارائه خدمات مقداری کارمزد از کاربران دریافت میکند.
بلاکچینهایی که ارزهای دیجیتال بر پایه آنها ساخته شدهاند از نظر برقراری ارتباط با یکدیگر کارایی ندارند. بنابراین مبادله توکنها به سختی انجام میشود. این شرایط باعث راهاندازی اکسچنجهایی شده که به خرید، فروش و مبادله ارزهای دیجیتال کمک میکنند. در این مطلب به بررسی طرز کار اکسچنجها میپردازیم.
اکسچنج (یا صرافی دیجیتال) چیست؟
اکسچنجها سایتهایی هستند که امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال مختلف را فراهم میکنند. اکسچنجهای مختلفی برای ارائه سرویسهای مختلف طراحی و راهاندازی شدهاند.
- اکسچنجهای ارز دیجیتال: بعضی از اکسچنجها برای معامله گرانی طراحی شدهاند که از نوسان قیمت ارزهای دیجیتال کسب درآمد میکنند. این اکسچنجها به نوعی شبیه بورس اوراق بهادار هستند.
- کارگزاری ارزهای دیجیتال: این نهادها در زمینه کمک کردن به کاربران برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال با استفاده از ارز فیات تخصص دارند. میتوان آنها را شبیه صرافیها در نظر گرفت که در آنجا ارزهای خارجی را برای مسافرت میخرید.
- اکسچنجهای نظیر به نظیر: نسخه ای کمی متفاوت با اکسچنجهای ارز دیجیتال که در آنجا خود اکسچنج قیمت بازار را مشخص نمیکند بلکه فروشندهها نرخ را تعیین میکنند.
- صندوقهای ارز دیجیتال: یک نوع کمتر متداول از اکسچنج اما معمولاً توسط یک گروه سرمایه گذاری راهاندازی میشود که به کاربران امکان میدهد روی یک ارز دیجیتال خاص سرمایه گذاری کنند. در این اکسچنجها معامله گران هیچ ارز دیجیتالی را نگه نمیدارند.
بعضی از اکسچنجها همه این امکانات را از طریق یک سایت در اختیار کاربران قرار میدهند و بعضی دیگر در یک یا دو کار تخصص دارند.
طرز کار اکسچنجها
عملکرد این اکسچنجها از نظر امکانات و طرز کار کمی متفاوت است. برای آشنایی کلی شما با طرز کار اکسچنجها تنها دو نوع متداول آنها یعنی کارگزاری و اکسچنج را بررسی میکنیم.
معمولاً اکسچنجها با دریافت کارمزد تراکنشها کسب درآمد میکنند. مبلغ کارمزد بسته به اینکه قصد خرید داشته باشید یا فروش، متفاوت است.
یک کاربر یا تریدر یا ارزهای دیجیتال را نگه میدارد – بعضی از اکسچنجها امکان استفاده از ارزهای فیات را به کاربران نمیدهند – یا برای شروع معامله مستقیماً از خود اکسچنج خرید میکند. در هر دو حالت کاربر نیاز به یک والت دارد.
برای خرید ارزهای دیجیتال با ارز فیات هم کاربر باید مقداری کارمزد پرداخت کند.
وقتی کاربری قصد فروش ارزهای دیجیتال و تبدیل آن به ارز فیات را داشته باشد، معمولاً پس از فروش آن مبلغ معادل بر حسب ارز فیات به یک حساب بانکی معمولی واریز میشود.
دلیل تفاوت قیمت در اکسچنجها
ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند. در نتیجه هیچ مقام متمرکزی برای نظارت قانونی بر آنها وجود ندارد. اکسچنجها قیمت را بر اساس فاکتورهای مختلفی مشخص میکنند مثل میزان محبوبیت – یا عدم محبوبیت – یک ارز. به همین دلیل بسته به اینکه در چه اکسچنجی معامله میکنید، مقداری تفاوت در قیمتها وجود دارد که همین تفاوت قیمتها منجر به ایجاد بازاری برای بهره برداری از اختلاف نرخ در اکسچنجهای مختلف شده است.
تعداد اکسچنجهای فعال
تعداد اکسچنجهای فعال همواره در حال تغییر است اما بر اساس اطلاعات سایت CryptoCoinCharts در حال حاضر حدود 200 اکسچنج فعال در این سایت ثبت شدهاند.
آینده
اکسچنجها محبوبیت زیادی برای مبادله ارزهای دیجیتال دارند اما بدون مشکل هم نیستند. در گذشته هک چندین اکسچنج محبوب باعث از دست رفتن مبلغ قابل توجهی از سرمایه کاربران شد.
اکسچنجها دائماً از سوی دولتها تحت فشار هستند تا هویت مشتریان خودشان را شناسایی کنند و این امر منجر به شکل گیری مدل جدیدی از اکسچنجها موسوم به اکسچنجهای غیرمتمرکز شده که بعداً در مطلبی مجزا به بررسی آنها میپردازیم.