مقدمه

همان گونه که می دانید، قراردادهای هوشمند نیازمند اطلاعات موجود درون شبکه ی بلاک چین ارزهای دیجیتالی می باشند و امکان دسترسی به این اطلاعات برای آن ها میسر خواهد بود. لکن قراردادهای هوشمند به اطلاعاتی دیگر که خارج از این شبکه ی بلاک چین ارزهای دیجیتالی می باشند نیز احتیاج پیدا خواهد کرد. اوراکل بلاک چین وظیفه ی در اختیار قرار دادن این اطلاعات را به قراردادهای هوشمند عهده دار هستند. علاوه بر این اوراکل ها وظیفه ی بررسی صحت و درستی این اطلاعات را نیز بر عهده خواهند داشت. در واقع اوراکل بلاک چین مجموعه ای از اطلاعات هستند که بین قراردادهای هوشمند با اطلاعات بیرون از این شبکه یعنی دنیای خارج از شبکه ی غیرمتمرکز، ارتباط برقرار می کنند. در ادامه به بررسی انواع اوراکل ها و وظایف هر یک از آن ها خواهیم پرداخت.

انواع اوراکل بلاک چین ارزهای دیجیتالی

اوراکل ها انواع گوناگونی دارند و هر یک از آن ها وظایف مخصوص به خود را دارا می باشند. این اوراکل ها شامل:

*اوراکل های سخت افزاری

*اوراکل های نرم افزاری

*اوراکل های ورودی و خروجی

*اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز

*اوراکل های با قرارداد خاص و

*اوراکل های انسانی می باشند.

اوراکل های سخت افزاری Hardware Oracle چیست؟

اوراکل های سخت افزاری، اوراکل هایی هستند که به کمک برخی سنسورهای الکترونیکی، اسکنرهای بارکد و دیگر دستگاه های ثبت اطلاعات، داده ها و اطلاعات دنیای واقعی را به مقادیر دیجیتالی تبدیل نموده و آن ها را در اختیار قراردادهای هوشمند می گذارند. برای مثال به کمک سنسورهای الکترونیکی موجود در محموله ای که توسط کامیون حمل می گردد، می توان بررسی کرد که آیا این محموله به محل موردنظر جهت تخلیه ی بار، تحویل و یا سایر موارد رسیده است یا خیر و این اطلاعات را به قراردادهای هوشمند آن منتقل نمود.

اوراکل های نرم افزاری Software Oracle چیست؟

اوراکل های نرم افزاری، اوراکل هایی هستند که اطلاعات آنلاین و موجود در دنیای وب را به قراردادهای هوشمند بلاک چین انتقال می دهند. مشخص است که این اطلاعات به اینترنت نیازمند است. از جمله اطلاعات انتقالی توسط این اوراکل ها می تواند اطلاعات موجود در وب سایت ها، وضعیت آب و هوا، پروازها و ... باشد. این اوراکل ها از متداول ترین نوع اوراکل ها محسوب می شوند.

اوراکل های ورودی و خروجی Inbound Oracle & Outbound Oracle چیست؟

اوراکل های ورودی، اطلاعات و داده ها را از منابع بیرون و خارج از شبکه به درون شبکه ی بلاک چین و قراردادهای هوشمند انتقال می دهند و برعکس، اوراکل های خروجی، اطلاعات و داده ها را از درون شبکه و قراردادهای هوشمند به خارج از شبکه و به دنیای واقعی منتقل می نمایند.

اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز Centralized Oracle & Decentralized Oracle چیست؟

اوراکل های متمرکز، اوراکل هایی هستند که تنها توسط یک نهاد یا پایگاه، کنترل می گردد و در مقابل، اوراکل های غیرمتمرکز، توسط چندین پایگاه یا نهاد مورد کنترل و بررسی قرار می گیرند. اوراکل های متمرکز، به جهت این که تنها توسط یک منبع اطلاعاتی بررسی می گردند، دارای ریسک بالاتری نسبت به حملات و آسیب ها بوده و کیفیت اطلاعات قراردادهای هوشمند را تحت تاثیر قرار می دهند. در مقابل، استفاده از اوراکل های غیرمتمرکز به جهت استفاده از چندین پایگاه داده می تواند صحت و اعتبار اطلاعات را بیش تر تامین نموده و این اطلاعات را قابل اطمینان تر سازد.

اوراکل های با قرارداد خاص چیست؟

اوراکل های با قرارداد خاص برای استفاده در فقط یک قرارداد هوشمند ویژه طراحی شده اند. بنابراین اگر فردی بخواهد از چندین قرارداد هوشمند استفاده نماید، باید از چندین اوراکل مخصوص به آن استفاده نماید. این نوع از اوراکل ها بسیار وقت گیر و استفاده از آن ها، گران به حساب می آید.

اوراکل های انسانی چیست؟

افراد با دانش تخصصی در زمینه ای خاص نیز می توانند به عنوان اوراکل عمل نمایند. این افراد با بررسی منابع گوناگون و معتبر، صحت و درستی و اعتبار اطلاعات را تائید می نمایند. احتمال جعل هویت این افراد توسط کلاه برداران به جهت استفاده از فناوری رمزنگاری نسبتا کم می باشد.

مشکلات و معایب اوراکل ها چیست؟

همان طور که بیان کردیم، قراردادهای هوشمند از داده ها و اطلاعات جمع آوری شده توسط اوراکل ها استفاده می نمایند. پس هرگونه خطا و مشکلی در اوراکل ها سبب ایجاد مشکلات و آسیب پذیری قراردادهای هوشمند می گردد. یکی دیگر از مشکلات اوراکل ها این است که سیستم امنیتی بلاک چین نمی تواند امنیت اوراکل ها را تامین نماید زیرا که اوراکل ها جزو ارکان اصلی بلاک چین ها محسوب نمی گردند. حال در نظر بگیرید که فردی در حین تبادل اطلاعات بین اوراکل ها و قراردادهای هوشمند به آن ها دسترسی پیدا کند و این اطلاعات را تغییر داده و یا جعل نماید. پس مسئله ی امنیتی در اوراکل ها یکی دیگر از مشکلات و معایب استفاده از آن ها محسوب می شود.

معرفی پروژه های برتر در زمینه ی اوراکل ها

*چین لینک ChainLink: چین لینک با هدف ایجاد یک رابطه ی امن میان قراردادهای هوشمند با دنیای واقعی و بدون دسترسی شبکه های متمرکز به آن ایجاد گردید. این ارز دیجیتالی بر بستر بلاک چین اتریوم و در سال 2017 میلادی و توسط سرگی نازاروف، راه اندازی شده است. جالب است که بدانید، در سال 2014 میلادی سرگی و دو تن از همکارانش در اقدام به ساخت چنین شرکتی که بتواند پلی میان شبکه ی بلاک چین و دنیای متمرکز بیرون از شبکه باشد، محصولی با نام چین لینک که به مانند چین لینک امروزی، غیرمتمرکز نبود را با کنترل اوراکل های متمرکز ایجاد نمودند. سپس در سال 2017 میلادی، این مشکلات را برطرف نموده و چین لینک کنونی را ساختند. در ادامه به نحوه ی کارکرد این ارز دیجیتالی می پردازیم.

هنگامی که یک قرارداد هوشمند، نیازمند اطلاعات خارج از شبکه می باشد، درخواستی مبنی بر کسب اطلاعات ارسال می نماید. این درخواست به شکل یک رویداد جدید برای جمع آوری اطلاعات خارج از شبکه ی بلاک چین ارز دیجیتالی چین لینک به شکل یک قرارداد هوشمند دیگر با نام SLA یعنی قرارداد هوشمند مبتنی بر سرویس، ایجاد می گردد. اما این قراردادهای هوشمند مبتنی بر سرویس، خود به 3 نوع قرارداد فرعی دیگر تبدیل شده که هر کدام وظایف ویژه ای را برعهده دارند. این قراردادهای فرعی عبارتند از: قرارداد اعتبار، قرارداد تطبیق سفارش و قرارداد تجمع.

قرارداد اعتبار به بررسی اعتبار و سابقه ی اوراکل ها و اطمینان از نحوه ی صحیح عملکرد آن ها می پردازد. در حین این بررسی و ارزیابی، چنان چه نودهایی (گره هایی) نامعتبر و ناکارآمد تشخیص داده شود، حذف می گردند و سپس مورد تائید قرار می گیرند.

قرارداد تطبیق سفارش به تطبیق اطلاعات دریافتی با درخواست های ارسالی به نودها پرداخته و به بررسی تعداد و نوع صحیح پاسخ های دریافتی برای درخواست موردنظر می پردازد.

قراردادهای تجمع نیز، تمامی اطلاعات دریافتی توسط اوراکل ها را جمع آوری نموده و به بررسی و تائید نهایی آن اطلاعات می پردازد.

در نهایت می توانیم نتیجه بگیریم که کل فرآیندهای انجام شده درون شبکه ی بلاک چین ارز دیجیتالی چین لینک به انتخاب اوراکل مناسب، گزارش اطلاعات و جمع بندی نتایج، منتهی می گردد. این ارز دیجیتالی به عنوان یکی از ارزهای برتر در زمینه ی اوراکل یعنی ارتباط میان داده های بیرون از شبکه در دنیای متمرکز با شبکه ی غیرمتمرکز بلاک چین به شهرت رسیده و مورد استفاده قرار می گیرد.

*آگر Augur: این ارز دیجیتالی توسط جوی کراگ و جک پترسون، راه اندازی شده است. اولین نسخه ی آگور در ژوئن سال 2015 میلادی به صورت عمومی رونمایی شد و در مارس 2016 میلادی، نسخه ی آزمایشی این پلتفرم منتشر گردید. در نهایت و در سال 2018 میلادی، نسخه ی اصلی آن به بازار ارزهای دیجیتالی وارد شد. افراد با پیش بینی نتایج یک رویداد در این بازار در صورت برنده شدن، جایزه دریافت می نمایند. بزرگ ترین رقیب آگور، Gnosis بوده که در هر دوی آن ها، تیم هایی وجود دارند که در پیش بینی بازار، بسیار باتجربه می باشند. در پروژه ی آگر، هرچه احتمال پیش آمد یک رویداد کم تر باشد، جایزه ی آن بیش تر می شود. اوراکل ارز دیجیتال آگر به صورت غیرمتمرکز بوده و شامل مجموعه ای از قراردادهای هوشمند است که با زبان برنامه نویسی سالیدیتی نوشته شده است. توکن بومی این ارز دیجیتالی، REP نام دارد که قابل استخراج کردن نمی باشد. در زمان راه اندازی این شبکه، سازندگان آن به میزان 11 میلیون توکن ERC-20 را به نام REP صادر نمودند. در این شبکه برخلاف سایر شبکه ها، دارندگان توکن های REP در نگهداری و پشتیبانی شبکه، سهیم می باشند و در صورت عدم انجام این کار، توکن های خود را از دست می دهند. در ادامه به نحوه ی عملکرد ارز دیجیتالی آگر (REP) خواهیم پرداخت.

مراحل عملکرد آگر شامل مرحله ی ایجاد، مبادله، گزارش و تسویه حساب می باشد.

در مرحله ی ایجاد، امکان ایجاد یک بازار انحصاری و شخصی توسط هر کاربری از این ارز دیجیتالی وجود دارد. فقط باید کاربران مقداری ارز دیجیتالی اتریوم را برای این کار مورد استفاده و هزینه نمایند. کاربران برای ایجاد این بازار باید توضیح دهند که هدف ایجاد این بازار چه چیز است و دوم این که هزینه ی شرط بندی در این بازار را تعیین نمایند.

در مرحله ی مبادله، کاربران بر روی نحوه ی عملکرد کاربران در مرحله ی قبل، پیش بینی و شرط بندی می نمایند. در این مرحله، کاربران به جای این که، پول یا توکن به صورت مستقیم هزینه نمایند، مقدار مشخصی از سهام خروجی را خریداری می نمایند. از این رو، ارزش یک سهم با کم و زیاد شدن احتمال وقوع یک رویداد، افزایش یا کاهش خواهد یافت.

در مرحله ی گزارش، خبرنگاران شبکه در صورت رخ دادن رویدادی، نتیجه ی این رخداد را تائید و بر روی میزان صحت و درستی آن شرط بندی می نمایند. در صورتی که پیش بینی آنان صحیح باشد، میزانی از سهم خود از پاداش این پیش گویی را دریافت و در صورت عدم پیش بینی صحیح، جریمه شده و توکن های خود را از دست می دهند.

در مرحله ی تسویه حساب نیز به محض تکمیل شدن یک گزارش و تائید آن توسط انجمن، افرادی که سهام نتیجه ی صحیح را خریداری نموده اند، پاداش خود را دریافت می نمایند.

جمع بندی

اوراکل بلاک چین، مجموعه ای از اطلاعات و پایگاه داده ها است که سبب ایجاد یک پل ارتباطی میان دنیای واقعی و متمرکز با شبکه ی غیرمتمرکز بلاک چین ارزهای دیجیتالی می شود. اوراکل ها انواع گوناگونی دارند از جمله اوراکل های سخت افزاری و نرم افزاری، اوراکل های ورودی و خروجی، اوراکل های متمرکز و غیرمتمرکز، اوراکل های قراردادهای خاص و اوراکل های انسانی که هر یک از این اوراکل ها با توجه به نامی که دارند، وظایف مخصوص به خود را دارا می باشند. به طور خلاصه، اوراکل های سخت افزاری توسط واسطه های فیزیکی با جهان متمرکز بیرون در ارتباط بوده و اوراکل های نرم افزاری از طریق دنیای وب ها و اینترنت، این ارتباط را برقرار می کنند. اوراکل های ورودی، اطلاعات را از بیرون به درون شبکه و اوراکل های خروجی، اطلاعات را از درون شبکه به بیرون آن، انتقال می دهند. اوراکل های متمرکز به یک منبع اطلاعاتی متصل بوده و اوراکل های غیرمتمرکز به چندین پایگاه داده متصل می باشند. برای قراردادهای خاص از اوراکل های خاص و ویژه ی آن ها استفاده شده و اوراکل انسانی، افرادی هستند که دانش و تخصص ویژه در زمینه ای خاص دارند و به عنوان اوراکل عمل می نمایند. اوراکل ها با داشتن چنین مزیت هایی دارای معایب و مشکلاتی نیز می باشند. همان طور که گفته شد، اوراکل ها، جزو ارکان اصلی بلاک چین نبوده، بنابراین نمی توانند از بابت امنیت موجود درون شبکه ی بلاک چین، تامین شوند لذا ممکن است، در حین انتقال اطلاعات توسط هکرها و بدافزارها مورد سرقت و یا دستکاری و جعل اطلاعات شوند و همچنین اوراکل های متمرکز به جهت استفاده از فقط یک پایگاه داده، آسیب پذیرتر بوده و مقاومت کم تری نسبت به از بین رفتن اطلاعات دارند. در ادامه به بررسی پروژه های موفق اوراکل بلاک چین و نحوه ی عملکرد آن ها و ویژگی های موجود درون شبکه ی این ارزهای دیجیتالی یعنی ارزهای دیجیتالی چین لینک ChainLink و آگر Augur با نام توکن بومی REP پرداختیم.