اقتصاد غیرمتمرکز صنعتی پیچیده است که با سرعت رشد و توسعه پیدا می‌کند و پر از آزمایشات و ابتکارات است. این حوزه بر اساس فلسفه و ایدئولوژی ایجاد یک سیستم اقتصادی غیرمتمرکز باز، ضد سانسور و کارآمدتر طراحی شده است.

استیبل کوین‌های الگوریتمی این خصوصیات را دارند؛ این کوین‌ها ترکیبی از اقتصاد پول، بازارهای مالی، محاسبات و تکنولوژی هستند. چنین کوین‌هایی که نقطه تقابل پول و بلاک‌چین هستند، پیچیدگی‌ها و تازگی‌های خاصی دارند - و با چالش‌های متعدد و پرسش‌های حل نشده‌ای درباره آینده اقتصاد غیرمتمرکز همراه هستند.

در این مقاله به شما خواهیم گفت که استیبل کوین الگوریتمی چیست؛ چطور کار می‌کند و چه تفاوتی با استیبل کوین‌های سنتی دارد.

استیبل کوین الگوریتمی چیست؟

استیبل کوین‌ها یا کوین‌های باثبات، ارزهای دیجیتالی هستند که با هدف حفظ ارزش آنها با نسبتی مشخص به یک دارایی دیگر طراحی شده اند که معمولاً این دارایی یک ارز فیات مثل دلار آمریکا است. از آنجایی که ارزش استیبل کوین‌ها به یک دارایی با ثبات گره می‌خورد، سرمایه گذاران یا تریدرها اغلب از آنها برای فعالیت در بازار کریپتو همزمان با حفظ ارزش دارایی‌های خودشان استفاده می‌کنند.

اکثر استیبل کوین‌ها با استفاده از نوعی مکانیزم وثیقه به ثبات ارزش می‌رسند. استیبل کوین‌های در گردش با دارایی‌هایی پشتیبانی می‌شوند که باید ارزش آنها حفظ ارزش استیبل کوین مورد نظر را تضمین کند. اکثر استیبل کوین‌ها مثل USDC و تتر (USDT) با دارایی‌های برون زنجیره‌ای پشتیبانی می‌شوند مثل دلار آمریکا که در یک محل متمرکز مثل یک حساب بانکی نگه داری می‌شود. اما گاهی اوقات کوین‌های باثبات با استفاده از مکانیزم‌های غیرمتمرکز درون زنجیره‌ای پشتیبانی می‌شوند مثل DAI.

استیبل کوین‌های الگوریتمی متفاوت هستند و مدل اصلی آنها کاملاً فاقد پشتوانه است. ارزش این کوین‌ها با هیچ ارز خارجی حفاظت نمی‌شود بلکه از الگوریتم استفاده می‌کنند. این الگوریتم‌ها با هدف تشویق رفتارهایی خاص و یا دستکاری موجودی در گردش طراحی شده اند طوری که قیمت کوین مربوطه همواره در حد مشخص شده باقی بماند.

استیبل کوین‌های الگوریتمی چگونه کار می‌کنند؟

معیار تعیین قدرت یک استیبل کوین (الگوریتمی یا غیرالگوریتمی) کاملاً مشخص است یعنی اینکه این کوین چقدر ارزش خود را حفظ می‌کند.

طراحان استیبل کوین‌های الگوریتمی به روش‌های مختلف سعی می‌کنند بهای کوین را ثبات نگه دارند. بر خلاف اکثر استیبل کوین‌ها، در استیبل کوین‌های الگوریتمی این مکانیزم‌ها در پروتکل‌هایی نوشته شده که همه می‌توانند از طریق بلاک‌چین آنها را مشاهده کنند. در ادامه به بررسی دو مدل رایج مورد استفاده در استیبل کوین‌های الگوریتمی می‌پردازیم که با فرض تلاش برای حفظ ارزش کوین اصلی به میزان یک دلار طراحی شده اند.

Rebase: استیل کوین‌های الگوریتمی Rebase با دستکاری عرضه، سعی می‌کنند ارزش کوین میخکوب شده را حفظ کنند. این الگوریتم‌ها با تولید (اضافه کردن) یا سوزاندن (حذف) موجودی در گردش بر اساس میزان اختلاف قیمت کوین مورد نظر با 1 دلار، سعی می‌کنند ارزش آن را حفظ کنند. اگر قیمت کوین بیشتر از یک دلار شود، کوین تولید می‌شود و اگر کمتر از یک دلار شود، کوین سوزانده می‌شود. کوین‌ها به والت دارندگان اضافه یا از آن حذف می‌شوند.

Seigniorage: در این الگوریتم‌ها از یک سیستم چند کوینه استفاده می‌شود که در آن یک کوین طوری طراحی شده که قیمت آن ثابت بماند و حداقل یک کوین دیگر طوری طراحی شده که این ثبات را تسهیل کند. مدل‌های Seigniorage معمولاً ترکیبی از تولید و سوزاندن بر اساس پروتکل و مکانیزم‌های بازار آزاد هستند که فعالان بازار را تشویق به خرید یا فروش کوین غیرباثبات برای حفظ قیمت کوین باثبات در حد مشخص می‌کنند.

مدل سوم، استیبل کوین‌های الگوریتمی fractional هستند که محبوبیت بیشتری دارند. این کوین‌ها که تا حدی دارای وثیقه و تا حدی seigniorage هستند، سعی دارند با ترکیب خصوصیات خوب استیبل کوین‌های کاملاً فاقد وثیقه و مدل‌های کاملاً وثیقه دار، ثبات خود را حفظ کنند. Frax Finance پیشگام این مدل بود.

مثال‌هایی از کوین‌های باثبات

• Ampleforth  (AMPL)- یکی از استیبل کوین‌های مدل rebasing که ارزش آن تقریباً با یک دلار برابر است.
• Basis Cash (BAC): ارزش این استیبل کوین که از سیستم seigniorage سه توکنه استفاده می‌کند، با استفاده از سهام و اوراق قبضه به یک دلار میخکوب شده است.
• USDD: یک استیبل کوین غیرمتمرکز برای اکوسیستم ترون که در ماه می‌ سال 2022 توسط جاستین سان، بنیانگذار ترون تأسیس شد.
• UXD: یک استیبل کوین الگوریتمی که پشتوانه کاملی در بلاک چین سولانا دارد.
• UST: این استیبل کوین الگوریتمی در ماه می‌ 2022 زمانی که در میانه سقوط بازار ارزش دلاری خودش را از دست داد، خبرساز شد - به دلیل سقوط ارزش ترا (لونا) که برای حفظ ارزش دلاری این کوین طراحی شده بود.

آینده استیبل کوین‌های الگوریتمی

گرچه استیبل کوین‌های الگوریتمی از نظر تعریف خوب به نظر می‌رسند اما برای اینکه به آنها به عنوان یک ابزار ذخیره ارزش اعتماد شود، راهی طولانی را در پیش دارند. در حال حاضر هیچ استیبل کوین الگوریتمی موفق به حفظ ثبات ارزش کوین میخکوب شده نشده بنابراین بیشتر، تریدرهای آربیتراژ از آنها استفاده می‌کنند.

در عین حال، این کوین‌ها زمینه را برای ابتکار و نوآوری فراهم می‌کنند و فرصت‌هایی برای نشان دادن پتانسیل‌های اقتصاد غیرمتمرکز، جذب اندیشمندان و نوابغ برای اصلاح و تغییر مدل‌های موجود فراهم می‌کنند.

مثل هر استیبل کوین دیگری و در مجموع مثل بازار کریپتو، وضعیت قانونی این کوین‌ها نامشخص است. استیبل کوین‌ها بیشتر از هر ارز دیجیتال دیگری سیستم‌های پولی دولتی را تهدید می‌کنند. استیبل کوین‌های الگوریتمی و ضد سانسور بودن آنها، تهدید بزرگتری نسبت به کوین‌های غیرالگوریتمی محسوب می‌شود و توجه قانونگذاران هم به این حوزه روزبروز بیشتر می‌شود: در ماه می‌ سال 2022 Janet Yellen وزیر خزانه داری آمریکا خواستار تصویب مقرراتی فوری برای کوین‌های باثبات شد.

اما همچنان اعتبار استیبل کوین‌های الگوریتمی مورد تردید است. Yellen در واکنش به حادثه سقوط UST و ارز لونا که برای حفظ ارزش آن استفاده می‌شد صحبت می‌کرد. این حادثه اعتماد مردم به استیبل کوین‌های الگوریتمی را به شدت خدشه دار کرد. ریزش UST باعث برانگیختن تردید بین بسیاری از حامیان استیبل کوین‌های الگوریتمی شد و حالا بسیاری نسبت به آینده این کوین‌ها به شدت دچار تردید شده اند.