ریسک پذیری و تحمل ریسک دو مورد از مهم‌ترین مفاهیم در فرایند مدیریت ریسک هستند اما معمولاً خیلی از افراد این دو مفهوم را با هم اشتباه می‌گیرند. با وجود ارتباط این دو مفهوم، باید توجه داشت که ریسک پذیری و تحمل ریسک دو مفهوم متفاوت هستند و تریدرها و سرمایه‌گذارها باید هنگام انتخاب فریم ورک‌های مدیریت ریسک، به تفاوت‌های این دو مفهوم توجه داشته باشند. در این مقاله شما را با این دو مفهوم، جزئیات و تفاوت‌های آنها آشنا می‌کنیم. آشنایی با تفاوت‌های این دو مفهوم به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کند که تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و احتمال موفقیت معاملاتشان را به حداکثر برسانند.

نکات کلیدی

• ریسک پذیری، یعنی سطح ریسکی که یک سازمان یا فرد در راستای دستیابی به اهداف خودش، مایل به پذیرش آن است اما تحمل ریسک یعنی میزان فاصله گیری قابل قبول با نتایج مورد انتظار.
• برای تعیین سطح ریسک پذیری، اهداف استراتژیک خودتان و ریسک‌ها را مشخص کرده و پس از تعیین مرزهای کمی، سطح تحمل ریسک را با ارزیابی انواع ریسک مشخص کنید.

ریسک پذیری (Risk Appetite) چیست؟

ریسک پذیری، سطح ریسکی است که یک موجودیت یا فرد، در راستای دستیابی به اهداف خودش مایل به پذیرش آن است.

انواع مختلف ریسک پذیری

زیاد

افراد یا موجودیت‌هایی با ریسک پذیری بالا، مایل به پذیرش ریسک بیشتر برای دستیابی به سود بالاتر هستند. معمولاً این افراد، در استراتژی‌های خودشان بیشتر از دیگران خطر می‌کنند.

متوسط

سطح متوسط ریسک پذیری یعنی داشتن یک رویکرد متعادل. چنین افرادی فقط فرصت‌هایی را دنبال می‌کنند که سطح ریسک متوسطی دارند.

کم

موجودیت‌ها یا افرادی با سطح ریسک پذیری کم، استراتژی‌های خودشان را به شکل محافظه کارانه و با در نظر گرفتن ثبات و امنیت طراحی می‌کنند. این افراد هنگام برنامه‌ریزی و تصمیم گیری، فرصت‌هایی با حداقل ریسک را قبول می‌کنند.

تحمل ریسک (Risk Tolerance) چیست؟

تحمل ریسک یعنی میزان انحراف قابل قبول از اهداف استراتژیک و ریسک پذیری یک فرد یا سازمان.

انواع تحمل ریسک

تهاجمی

افراد یا شرکت‌هایی که سطح تحمل ریسک بالایی دارند، می‌توانند پیامدهای منفی چشمگیر ناشی از ریسک پذیری را برای دستیابی به بیشترین سود طولانی مدت تحمل کنند. در مجموع این افراد نوسان ارزش سرمایه و احتمال ضرر کوتاه مدت را تحمل می‌کنند.

متوسط

تریدرهایی که به ریسک متوسط اولویت می‌دهند، سعی دارند بین سود و تأثیر ریسک تعادل برقرار کنند. ممکن است این افراد، درصد مشخصی را برای ریسک قابل مدیریت تعریف کنند که باعث کاهش آسیب اقتصادی یا اعتباری می‌شود.

محافظه کارانه

افرادی با تحمل ریسک محافظه کارانه، سعی دارند با به حداقل رساندن پیامدهای ناخواسته یا آسیب‌های احتمالی، به حفاظت از سرمایه اولویت بدهند. این افراد، برای حفظ سطح تحمل ریسک پایین خودشان، بازده کمتر را قبول می‌کنند.

رابطه بین ریسک پذیری و تحمل ریسک

ریسک پذیری و تحمل ریسک هر دو مفاهیمی مهم و کلیدی در حوزه مدیریت ریسک هستند و با همکاری هم، به مدیریت ریسک کمک می‌کنند. ریسک پذیری، مشخص کننده میزان ریسکی است که مایل به پذیرش آن هستید اما تحمل ریسک یعنی تعیین مرزهای ریسک.

تحمل ریسک به میزان و نوع ریسکی گفته می‌شود که یک سازمان در راستای دستیابی به اهداف خودش مایل به پذیرش آن است. تحمل ریسک، مرزهای کلی ریسک قابل پذیرش را مشخص کرده و تصمیم گیرندگان را درباره میزان عدم قطعیت قابل قبول راهنمایی می‌کند.

اما تحمل ریسک، نشان می‌دهد که چه میزان فاصله گیری از نتایج قابل قبول بدون ایجاد استرس شدید، قابل تحمل است. ریسک پذیری و تحمل ریسک هر دو روی نتایج مورد انتظار تأثیر دارند.

این مفاهیم به افراد برای تشخیص، ارزیابی و مدیریت ریسک بر اساس پارامترهای تعریف شده خودشان کمک می‌کنند. ریسک پذیری یک راهنمای استراتژیک برای مدیریت ریسک کلی است اما تحمل ریسک، یک رویکرد تاکتیکی‌تر و دقیق‌تر است که به صورت اختصاصی برای اهداف یا پروژه‌هایی خاص تعیین می‌شود.

می‌توانید برای هر طرح و برنامه، سطح ریسک پذیری خاصی مشخص کنید تا مطمئن شوید که آن طرح با سطح ریسک پذیری کلی شما تطبیق دارد. این سازگاری اطمینان می‌دهد که همه بخش‌های سازمان بر اساس سطح ریسک قابل قبول کار می‌کنند.

چگونه ریسک پذیری و تحمل ریسک را مشخص کنیم؟

تعیین چارچوب مدیریت ریسک برای هر تریدری وابسته به تعیین سطح ریسک پذیری و تحمل ریسک وی است. در ادامه، به شما توضیح می‌دهیم که چطور این دو معیار را مشخص کنید.

ریسک پذیری

برای تحمل سطح ریسک پذیری، اول اهداف استراتژیک خودتان و سطح ریسکی را که برای رسیدن به این اهداف  مایل به پذیرش آن هستید، مشخص کنید:

• ریسک‌هایی را که می‌توانند بر استراتژی و عملکرد شما تأثیر بگذارند، مشخص کنید.
• با تحلیل مدیریت ریسک، هزینه شکست را با سود حاصل از موفقیت مقایسه کنید.
• یک بیانیه مشخص برای ریسک پذیری ایجاد کنید که سطح ریسک قابل قبول شما و فرایند تصمیم گیری را مشخص کند. این بیانیه، راهنمایی برای رفتارها، تصمیم گیری‌ها، سیاست‌ها و محدودیت‌های شما در چارچوب سطح ریسک پذیری است.
• از ابزارهایی مثل نقشه حرارتی ریسک پذیری برای مصورسازی و تصمیم گیری درباره سطح ریسک قابل قبول کلی استفاده کنید.

تحمل ریسک

تحمل ریسک، مشخص کننده میزان اختلاف و فاصله گیری قابل قبول از خروجی‌های مورد انتظار است. برای ارزیابی تحمل ریسک، گام‌های زیر را طی کنید:

• نوع ریسک‌هایی را که باید مدیریت کنید تعیین کنید (مثل ریسک عملیاتی، اقتصادی یا استراتژیک).
• سطح تحمل ریسک را برای هر یک از این انواع ریسک، بر اساس احتمال و تأثیر احتمالی هر کدام از این ریسک‌ها مشخص کنید.
• برای هر دسته بندی، بیانیه‌های تحمل ریسک مشخص و کمی تعیین کنید. این بیانیه‌ها باید مشخص کننده مرز ریسک پذیری قابل قبول باشند.
• این بیانیه‌ها را در قالب جدول یا آمار نمایش دهید تا سطح تحمل ریسک برای هر دسته بندی و شرایط پذیرش این ریسک‌ها مشخص شود.

مطمئن شوید که بیانیه‌های تحمل ریسک با سطح ریسک پذیری کلی سازمان و اهداف استراتژیک آن تطبیق دارند. این روش باعث می‌شود که ریسک‌های پذیرفته شده با اهداف کلی و سطح ریسک پذیری سازمان تطبیق داشته باشند.

مقایسه ریسک پذیری و تحمل ریسک

ریسک پذیری و تحمل ریسک نقش مهمی در انتخاب و تنظیم فریم ورک مدیریت ریسک دارند. وجود این استراتژی‌ها باعث می‌شود که ریسک پذیرفته شده با اهداف استراتژیک یک فرد یا سازمان تطبیق داشته باشد و با برقراری توازن بین ریسک پذیری و کنترل ریسک، به افراد یا سازمان‌ها برای دستیابی به اهدافشان کمک می‌کنند.

ریسک پذیری نشان دهنده کل ریسک قابل قبول برای دستیابی به اهداف فرد است و فرد را برای تصمیم گیری جهت خطر کردن راهنمایی می‌کند اما تحمل ریسک، مفهوم دقیق‌تر و جزئی‌تری است. این مفهوم نشان می‌دهد که چه میزان فاصله گرفتن از نتایج مورد انتظار قابل قبول است و مرز ریسک قابل قبول را مشخص می‌کند.

ریسک پذیری، مرز کلی ریسک قابل قبول را مشخص می‌کند اما تحمل ریسک، تعیین کننده ظرفیت کلی فرد برای تحمل عواقب این ریسک‌ها است.

استفاده از مفاهیم ریسک پذیری و تحمل ریسک در کریپتو تریدینگ

داشتن درکی کامل از تحمل ریسک و ریسک پذیری برای بهینه سازی معاملات کریپتو لازم است. به روش‌های زیر می‌توانید از این اطلاعات استفاده کنید:

• ارزیابی ریسک پذیری: ریسک کلی را که مایل به پذیرش آن هستید مشخص کنید. این مرحله شامل درک اهداف اقتصادی خودتان و ضرر قابل قبول حین تلاش برای رسیدن به این اهداف است. مثلاً اگر نوسان بالا برای دستیابی به سود بیشتر برای شما قابل قبول است، ریسک پذیری شما بالاست. افرادی که ریسک پذیری بالایی دارند، سهم بیشتری از پورتفولیوی خودشان را به دارایی‌های پرنوسان اختصاص داده و از فرصت‌های پرسود با وجود ریسک بیشتر استقبال می‌کنند. در مقابل، سرمایه‌گذارانی با ریسک پذیری پایین، کمتر از ارزهای دیجیتال استفاده کرده و سرمایه‌گذاری‌های باثبات‌تر را انتخاب می‌کنند.
• تعیین سطح تحمل ریسک: سطح ریسک قابل مدیریت را با جزئیات بیشتر مشخص کنید. این یعنی چه مقدار فاصله گرفتن از نتایج مورد انتظار برای شما قابل تحمل است. مثلاً اگر نوسان کم در بازار شما را ناراحت می‌کند، تحمل ریسک شما کم است. در رویکرد تحمل ریسک محافظه کارانه، تمرکز اصلی شما حفظ سرمایه به روش‌هایی مثل استفاده از کوین‌های باثبات یا ارزهای دیجیتال شناخته شده‌تر با نوسان کمتر است.
• تعیین اهداف و محدودیت‌هایی واقع گرایانه: از ریسک پذیری خودتان برای تعیین اهداف کلی و سطح تحمل ریسک استفاده کنید تا محدودیت‌های هر معامله را به صورت دقیق تعیین کنید. این روش مانع استفاده افراطی از دارایی‌های پرنوسان شده و به شما برای حفظ یک پورتفولیوی متعادل کمک می‌کند.
• همسو کردن استراتژی معاملاتی با استراتژی مدیریت ریسک: استراتژی‌های معاملاتی را انتخاب کنید که با مدل ریسک پذیری شما تطبیق داشته باشند. مثلاً معاملات پرتکرار بیشتر مناسب افرادی با سطح ریسک پذیری بالا هستند اما هولدینگ طولانی مدت بیشتر مناسب تریدرهایی است که سطح تحمل ریسک کمتری دارند.
• بازبینی و تنظیم منظم: به صورت منظم سرمایه‌گذاری خودتان را بررسی کرده و استراتژی خودتان را متناسب با پارامترهای ریسک پذیری تعیین شده تنظیم کنید. شرایط بازار دائماً در حال تغییر است و شما هم باید قدرت واکنش و انعطاف پذیری لازم را داشته باشید.

جمع بندی

آشنایی با مفاهیم ریسک پذیری و تحمل ریسک و به کار بستن آنها برای تصمیم گیری‌های اقتصادی به خصوص در بازارهای پرنوسانی مثل کریپتو ضروری است. برای این کار باید میزان ریسک قابل پذیرش و قابل تحمل برای خودتان را مشخص کنید. این اطلاعات استراتژی‌های سرمایه‌گذاری شما را هدایت کرده و کمک می‌کنند که ضرر بالقوه را مدیریت کرده و استراتژی‌هایی متناسب با اهداف مالی کلی خودتان داشته باشید.