وقتی در بلاک چین سرمایه گذاری میکنید، با کارمزد تراکنشهای ارز دیجیتال سروکار خواهید داشت. البته این موضوع چیز جدیدی نیست چون شما برای سرویسهای واسطی مثل صرافیهای بازار بورس هم هزینه پرداخت میکنید.
اما به خاطر ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال باید برای استفاده از شبکه ارز دیجیتال هم هزینه پرداخت کنید. این شبکه باید برای بررسی و تایید تراکنشهایی که روی بلاک چین آن اجرا میشوند یک انگیزه ایجاد کند و شما به عنوان یک کاربر هزینه آن را پرداخت میکنید.
از این جهت هنگام کار با ارزهای دیجیتال سه نوع کارمزد تراکنش وجود دارد:
- کارمزد معامله در اکسچینجها
- کارمزد تراکنشها
- کارمزد والت
کارمزد اکسچینج
هر زمان که قصد خرید یک ارز دیجیتال را داشته باشید، باید آن را از یک شخص دیگر بخرید. اکسچینجها انجام این کار را آسان میکنند و نقطه ورودی اصلی برای سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال محسوب میشوند. هر زمان که قصد تبدیل ارز فیات به کریپتو یا مبادله کوینهای خودتان با یک کوین دیگر را داشته باشید، ساده ترین و امن ترین راه برای این اقدام استفاده از یک اکسچینج است.
اکسچینجها چنین خدماتی را به صورت رایگان عرضه نمیکنند و برای درآمدزایی از هر معامله ای که در آنها انجام میدهید، یک کارمزد از شما دریافت میکنند. این کارمزدها باعث سودآور شدن کسب و کار اکسچینجها میشوند. هر اکسچینجی کارمزد متفاوتی دریافت میکند و اگر قبل از انتخاب اکسچینج خوب تحقیق کنید، میتوانید در هزینههای خودتان صرفه جویی کنید.
کارمزد ثابت تراکنشها
مثلاً کارمزدهای Bittrex نسبتاً کم است. برای هر معامله ای که کاربران در Bittrex انجام دهند، 0.25 درصد کارمزد دریافت میشود. Bittrex خریدار و فروشنده را تفکیک نمیکند و کارمزد 0.25 درصدی یک رقم مشخص است. بنابراین اگر 2 نئو بفروشید، برای این تراکنش 0.0050 نئو پرداخت میکنید و اگر 4 BAT بخرید، 0.01 BAT پرداخت خواهید کرد. بعلاوه Bittrex برای واریز و برداشت از شما هزینه دریافت نمیکند.
بایننس هم کارمزد ثابت 0.1 درصد را دارد. واریزها بدون هزینه هستند اما بسته به نوع ارزی که برداشت میکنید، ممکن است برای برداشت از شما کارمزد دریافت شود. یکی از قابلیتهای بایننس این است که میتوانید با استفاده از ارز خود بایننس یعنی BNB برای معامله، کارمزدهای خودتان را تا 50 درصد کاهش دهید.
مدل سفارش گذار – سفارش بردار (Maker-Taker)
اکسچینجهای دیگری مثل Kraken، Poloniex و Bitfinex بر حسب مدل سفارش گذار – سفارش بردار کارمزد دریافت میکنند. سفارش گذار شخصی است که قصد فروش یک ارز دیجیتال را در یک بازار دارد. سفارش بردار شخصی است که آن را خریداری میکند. از هر دو طرف کارمزد دریافت میشود اما چون سفارش گذار فروشنده است، همیشه در این مدل شرایط بهتری دارد.
بعلاوه هر سه اکسچینجی که به آنها اشاره شد در صورتیکه حجم معامله به یک آستانه از پیش تعیین شده برسد، کارمزد تراکنش را برای شما کاهش میدهند. معمولاً این آستانه برای یک دوره 30 روزه معتبر است. مثلاً اگر حجم معاملات کلی شما در عرض 30 روز به بیش از 100 هزار دلار برسد، کارمزد تراکنشهای شما کاهش خواهد یافت.
کارمزدهای شبکه
کارمزدهای شبکه دومین نوع کارمزدی هستند که باید برای فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال پرداخت کنید که از آنها برای پرداخت دستمزد ماینرهای یک ارز دیجیتال استفاده میشود.
همه تراکنشهایی که روی یک بلاک چین اجرا میشوند باید توسط شبکه اعتبارسنجی و تایید شوند. این کار توسط ماینرهای شبکه انجام میشود. بنابراین هر چند در بیشتر اکسچینجها کارمزدی برای دریافت و واریز دریافت نمیشود اما بیشتر شبکهها برای این تراکنشها از شما کارمزد دریافت میکنند.
باید توجه داشت که هر بلاک چینی سیستم خاص خود را برای دریافت کارمزد تراکنشها دارد. توضیحاتی که در ادامه مطرح میشوند، متداول ترین روش برای دریافت کارمزد تراکنشها هستند.
فرض کنید قرار است بیت کوینهایی که به تازگی خریداری کردید را از Kraken به یک والت شخصی واریز کنید. در این حالت شما کلید عمومی را در بخش گزینه برداشت بیت کوین Kraken تایپ کرده و گزینه Send یا ارسال را انتخاب میکنید. این تراکنش یک خط کد خواهد بود که برای تایید به شبکه بیت کوین ارسال میشود.
تراکنشها به صورت تک به تک پردازش نمیشوند بلکه با هم جمع شده و یک بلاک داده تشکیل میدهند. وقتی این بلاک پر شود، یک ماینر اعتبارسنجی را انجام میدهد. بلاک پس از حل شدن به زنجیره بلاکها اضافه شده و به آن بلاک چین گفته میشود.
به ماینر برای حل کردن این بلاک و اعتبارسنجی تراکنشها پاداش تعلق میگیرد. این پاداش از کارمزد تراکنشها که توسط اجرا کنندگان تراکنش پرداخت میشود جمع آوری خواهد شد. ماینر همه کارمزدهای تعیین شده برای یک بلاک را دریافت میکند.
تعیین قیمتها
کارمزد تراکنشها توسط خود ماینرها تعیین شده و ارسال کننده وجه میتواند آن را قبول کرده یا رد کند. بنابراین در این سیستم از یک مکانیزم بازار آزاد استفاده میشود.
ممکن است یک ماینر کارمزد بسیار بالایی برای یک تراکنش مقرر کند اما هیچ کس چنین کارمزدی را قبول نخواهد کرد. به این ترتیب هیچ بلاکی برای حل کردن به وی اختصاص پیدا نمیکند چون این بلاکها برای حل شدن در اختیار ماینری قرار میگیرند که ارسال کننده تراکنش با کارمزد وی موافق باشد.
همچنین، یک حداقل مبلغ هم وجود دارد چون ماینرها خواستار سودآور بودن فرایند اعتبارسنجی هستند. هزینههای ماینرها شامل هزینه توان پردازشی و قبض برق است.
در این مدل یک مشکل بالقوه وجود دارد چون ماینرها به دنبال بیشترین کارمزد ممکن برای تراکنشها هستند. اگر کل شبکه در زمینه یک قیمت مشخص برای کارمزد تراکنشها به توافق برسند، ممکن است تصمیم بگیرند که قیمت بسیار بالای نامعقولی مقرر کنند. به این مشکل متمرکز شدن ماینرها گفته میشود که شبیه ایجاد یک کارتل برای رسیدن به یک سود خاص است.
تنظیم و مدیریت کارمزد تراکنشها
چندین والت هستند که به ارسال کننده وجه امکان میدهند کارمزدی که تمایل به پرداخت آن برای تراکنشها دارند را مشخص کنند. میتوانید در بخش تنظیمات انتخاب خودتان برای کارمزد تراکنش را مشخص کنید. بیشتر والتها یک قیمت از پیش تعیین شده مقرر میکنند که با پرداخت آن اجرای تراکنش شما در یک بازه زمانی خاص تضمین میشود. برای چند والت هم فقط امکان استفاده از این قیمت از پیش تعیین شده وجود دارد.
نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که هر چه مایل به پرداخت کارمزد کمتری باشید، اعتبارسنجی تراکنش شما بیشتر زمان میبرد. چون ماینرها که بیشتر به دنبال حل بلاکهایی با کارمزد بیشتر هستند، انگیزه زیادی برای حل چنین بلاکی نخواهند داشت.
تعداد تراکنشهایی که یک بلاک چین در هر ثانیه قادر به اجرای آنهاست محدود است. با افزایش تعداد کاربران تعداد تراکنشهایی که باید پردازش شوند نیز افزایش خواهد یافت. این یعنی برای اینکه تراکنش شما زودتر اعتبارسنجی شود، باید نسبت به سایر تراکنشها کارمزد بهتری پیشنهاد دهید.
شما کارمزد تراکنش را مشخص میکنید و این رقم ارتباطی به مبلغی که قصد ارسال آن را دارید ندارد بلکه به طول کدی که باید حل شود مربوط است. اگر قرار باشد 500 هزار دلار کریپتو انتقال دهید، پرداخت چند دلار به عنوان کارمزد برای شما مسئله مهمی نخواهد بود. اما اگر یک تراکنش 5 دلاری اجرا کنید، قطعاً کارمزد برای شما مهم خواهد بود. این یعنی تراکنشهای کوچک به دلیل کارمزد کمتر ممکن است اجرا نشوند. یک راهکار برای حل این مسئله افزایش حد تراکنشهای ممکن در هر ثانیه است.
کارمزد والت
سومین کارمزدی که ممکن است با آن روبرو شوید، کارمزد استفاده از والت است. شما از والت برای نگهداری امن ارزهای دیجیتال خودتان استفاده میکنید و البته کارهایی مثل بروزرسانی و توسعه نرم افزار رایگان نیستند. شما برای استفاده از یک والت کارمزدهایی جزئی پرداخت میکنید که به کمپانی سازنده آن تعلق میگیرد. در تنظیمات والت میتوانید کارمزدها را چک کنید.
یک والت هم جهت ایجاد یک آدرس جدید برای یک ارز دیجیتال نیاز به اعتبارسنجی توسط شبکه آن ارز دیجیتال دارد. ممکن است این شرایط هم برای والتهای شخصی و هم برای والتهایی که در اکسچینجها هستند صدق کند. دریافت هزینه به بلاک چین ارز دیجیتال مورد نظر بستگی دارد. در صورتی که نیاز به پرداخت کارمزد والت داشته باشید، با اولین واریزی که برای والت صورت دهید از شما کارمزد دریافت میشود.