مبادلات اتمیک اولین روش مبادله بیت‌کوین با کوین‌های موجود روی سایر شبکه‌های بلاک‌چین بود که مستلزم اعتماد به شخص یا طرف دیگری نیست.

چطور می‌توان کوین‌ها را در شبکه‌هایی متفاوت مبادله کرد؟ قبل از ابداع مبادلات اتمیک، دو روش برای انجام این کار وجود داشت:

1. استفاده از یک اکسچنج متمرکز که کوین‌ها را نگه داشته و معاملات را برای شما اجرا می‌کرد.
2. هماهنگ کردن اجرای معامله با طرف مقابل که در این روش شما برای شخص مورد نظر کوین ارسال می‌کنید و او هم کوین‌های خودش را برای شما ارسال می‌کند.

هر دو روش نیازمند اعتماد کردن به یک اکسچنج متمرکز یا یک کاربر دیگر هستند که این ویژگی با رویاهای بلاک‌چین در تضاد است. آنچه باعث متمایز شدن بلاک‌چین شده این است که برای استفاده از آن فقط باید به ریاضیات اعتماد کنید. مبادلات اتمیک اولین روش برای مبادله بیت‌کوین با کوین‌هایی بودند که روی یک بلاک‌چین دیگر قرار دارند و مستلزم اعتماد کردن به هیچ طرف دیگری نبودند.

در ادامه به بررسی این لحظه کوچک اما مهم در تاریخ بلاک‌چین می‌پردازیم.

مبادله اتمیک چیست؟

مبادلات اتمیک به کاربران ارزهای دیجیتال امکان معامله مستقیم کوین‌های موجود در بلاک‌چین‌های مختلف را می‌دهند. مبادلات اتمیک از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند. این قراردادها طوری طراحی شده اند که تنها در صورت برقراری همه شرایط لازم برای معامله، اجرا شوند. برای مثال اگر بیت‌کوین داشته باشید و قصد مبادله آن با لایت کوین‌های شخصی به نام Lenny را دارید، باید برای اجرای مبادله اتمیک، این مراحل را طی کنید:

1. توافق با Lenny بر سر قیمت معامله.
2. قفل کردن بیت‌کوین‌های خودتان در قرارداد مبادله اتمیک در شبکه بیت‌کوین.
3. قفل کردن لایت کوین توسط Lenny در قرارداد مبادله اتمیک در شبکه لایت کوین.
4. وقتی هر دو نوع کوین قفل شدند، در این صورت شما و Lenny قادر به برداشت سهم خودتان هستید. هر دوی شما باید سهمتان را در یک بازه زمانی مشخص (24 تا 48 ساعت) برداشت کنید تا معامله به صورت کامل اجرا شود.

با مبادلات اتمیک لازم نیست که به Lenny اعتماد داشته باشید تا سهم خودش از معامله را اجرا کند. شما اطمینان دارید که معامله تنها وقتی اجرا می‌شود که هر دوی شما سهم تان از این معامله را دریافت کنید.

چه کسی مبادلات اتمیک را ابداع کرد؟

توسعه دهنده ای به نام Tier Nolan برای ابداع مبادلات اتمیک در ماه می‌ سال 2013 شناخته شده است.

تاریخچه ای مختصر

اولین مبادله اتمیک بین Decred و Litecoin در سپتامبر 2017 اجرا شد. چند روز بعد، چارلی لی بنیانگذار لایت کوین اولین مبادله اتمیک بین بیت‌کوین و لایت کوین را اجرا کرد.

ویژگی خاص مبادلات اتمیک چیست؟

مبادلات اتمیک نیاز به وجود یک قدرت مرکزی مثل اکسچنج را از بین می‌برند و امکان اجرای معاملات به صورت مشروط را فراهم می‌کنند به نحوی که یا هر دو معامله اجرا می‌شوند یا هیچکدام اجرا نخواهند شد. این ویژگی با استفاده از قراردادهای موسوم به Hash Timelock Contract میسر شده است:

• هش به عدد رمزی گفته می‌شود که تنها از طریق محاسباتی به نام رمزنگاری قابل تولید است. وجود این هش برای اجرای مبادلات اتمیک ضروری است.
• Timelock یعنی این تابع برای یک بازه زمانی مشخص ماندگاری دارد.
• Contract مربوط به قرارداد هوشمند است که تنها در صورت برقراری شرایطی خاص اجرا می‌شود.

آیا می‌دانستید؟

شبکه لایتنینگ که تکنولوژی طراحی شده برای افزایش سرعت، حجم و کاهش هزینه تراکنش‌های بیت‌کوین است، هم امکان اجرای مبادلات اتمیک را فراهم می‌کند.

نحوه استفاده از مبادلات اتمیک

اجرای مبادله اتمیک بین دو شبکه مختلف مستلزم این است که هر دو شبکه توابعی یکسان مثل زبان یکسان برای قراردادهای هوشمند و الگوریتم هشینگ یکسان داشته باشند. از آنجایی که Decred و Litecoin هر دو جزء فورک‌های بیت‌کوین هستند، می‌توان مبادلات اتمیک را بین این سه شبکه اجرا کرد چون این سه شبکه شباهت‌هایی دارند که باعث میسر شدن امکان اجرای این مبادلات می‌شود.

اما از آنجایی که اتریوم از یک زبان متفاوت برای قراردادهای هوشمند و همچنین از یک الگوریتم هشینگ متفاوت استفاده می‌کند هنوز امکان اجرای مبادلات اتمیک بین بیت‌کوین و اتریوم وجود ندارد.

کارهای قابل انجام با مبادلات اتمیک

برای کاربران فنی، Decred ابزارهای اپن سورسی دارد که امکان مشارکت آنها در مبادلات اتمیک با توکن‌های متنخبی مثل بیت‌کوین، بیت‌کوین کش، کوانتوم، موناکوین و لایت کوین را فراهم می‌کند. برای کاربرانی که اطلاعات فنی کمتری دارند، راهکارهای ساده تری در دست ساخت هستند از جمله SparkSwap، Atomic Wallet و Swap.Online. توجه داشته باشید که ما اعتبار یا کاربردی بودن این راهکارها را تایید نمی‌کنیم بنابراین قبل از اقدام به معامله ارزهای دیجیتال با استفاده از این راهکارها تحقیقات کافی را انجام دهید.

آینده

مبادلات اتمیک با این هدف طراحی شده اند که جایگزینی برای اکسچنج‌های متمرکز باشند اما میزان پذیرش این راهکارها و ابتکارات آنها کم است. از زمان اجرای اولین مبادلات اتمیک دو سال می‌گذرد و هنوز هم نسبتاً به ندرت از آنها استفاده می‌شود و معاملات ارزهای دیجیتالی از شبکه‌های مختلف، همچنان با کمک اکسچنج‌های متمرکز صورت می‌گیرد.

شبکه‌های بلاک‌چین تعامل پذیرتری مثل Polkadot و Cosmos منجر به جلب بیشتر توجه و علاقه کاربران در ماه‌های اخیر شده اند. در دنیای کریپتو، توسعه و نوآوری با سرعت چشمگیری رخ می‌دهد و اگر یک تکنولوژی رشد نکند، احتمال از بین رفتن آن وجود دارد.