اکسچنج‌های متمرکز در معرض خطر هک قرار دارند. 0x یک نوع اکسچنج جدید موسوم به اکسچنج غیرمتمرکز است که با هدف سخت‌تر کردن سرقت دارایی‌ها طراحی شده است. Ox پلتفرمی است که توسعه دهندگان می‌توانند با استفاده از آن بر روی بستر اتریوم اکسچنج غیرمتمرکز بسازند.

هدف از ایجاد ارزهای دیجیتال، ساختن دنیایی بود که در آن هیچ نقطه متمرکزی برای کنترل وجود نداشته باشد اما همه چیز طبق انتظار پیش نرفت. بیشتر اکسچنج‌های بزرگ جهان متمرکز هستند. این یعنی دولت‌ها می‌توانند به راحتی آنها را تعطیل کنند یا هکرها می‌توانند به راحتی به آنها نفوذ کنند. به همین دلیل تا به امروز هک اکسچنج‌ها در مجموع منجر به سرقت حدود یک میلیارد دلار شده است.

این وقایع باعث شده عده‌ای به دنبال یک راهکار جایگزین موسوم به اکسچنج‌های غیرمتمرکز باشند. از آنجایی که این اکسچنج‌ها روی یک سرور متمرکز واحد کار نمی‌کنند، نفوذ به آنها بسیار سخت‌تر است.

0x یکی از معماران چنین اکسچنج‌هایی است. در ادامه این مطلب با این اکسچنج آشنا خواهید شد.

0x چیست؟

0x پایه و اساسی برای ایجاد اکسچنج‌های غیرمتمرکز بر روی بستر اتریوم است.

در حال حاضر سیستم‌های مبادلاتی که بر پایه اتریوم طراحی شده‌اند یک مشکل اساسی دارند: هر زمان تراکنشی اجرا می‌شود، باید توسط شبکه کند اتریوم تایید شود. این شرایط برای اشخاصی که هر روز صدها تراکنش اجرا می‌کنند مطلوب نیست.

همچنین این سیستم چند ویژگی دیگر هم دارد:

• 0x یک پلتفرم باز است در نتیجه همه می‌توانند کد آن را بررسی کنند و تشخیص تغییرات آن به راحتی انجام می‌شود.
• 0x امکان معامله توکن‌ها بدون نیاز به تایید تراکنش توسط یک نهاد واسط را فراهم می‌کند.
• 0x از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند در نتیجه قادر است کارهای مختلف را بدون نیاز به وجود واسطه‌ها انجام دهد.
• 0x با توکن‌های ERC-20 کار می‌کند که متداول‌ترین نوع توکن در اتریوم است و این یعنی 0x تقریباً با همه توکن‌های موجود در اتریوم سازگاری دارد.

کاربرد 0x

توکن‌های زیادی بر روی پلتفرم اتریوم طراحی شده‌اند. اکثر این توکن‌ها با استاندارد ERC-20 همخوانی دارند با این حال بسیاری از آنها نسبت به ارزهای فیات در مقیاس زیاد قابل دسترس نیستند. این یعنی سطح نقدینگی این توکن‌ها کمتر است.

0x قصد دارد بازار این توکن‌ها را بازتر کند و با فراهم کردن امکان مبادله آسان این توکن‌ها ارزش آنها با یکدیگر ترکیب شده و یک استخر نقدینگی بزرگ را تشکیل می‌دهند.

این کار به صورت غیرمتمرکز انجام می‌شود در نتیجه لازم نیست به کسی اعتماد کرد و توکن کاربران را در دست وی قرار داد و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌توانند توکن‌های کاربران را مبادله کنند بدون اینکه نیاز به تصاحب آنها داشته باشند.

آیا می‌دانستید؟

90 درصد از 100 توکن برتر جهان (از نظر ارزش بازار) بر روی بستر اتریوم ساخته شده‌اند.

چه کسی 0x را ساخت؟

0x در سال 2016 شروع به کار کرد و توسط Fintech Blockchain Group، Pantera، Polychain Capital، Jen Advisors و Blockchain Capital تاسیس شد. این پلتفرم توسط اشخاص زیر ساخته شد:

• Will Warren – محقق آزمایشگاه ملی لس آلاموس
• Amir Bandeali (امیر بندیلی) یکی از تریدرهای DRW

به گفته Will Warren مدیر عامل 0x "ما یک رویکرد کاملاً جدید برای تبادل بین المللی ارز ایجاد کردیم و برنامه ما این است که به مرور زمان پروتکل 0x به عنوان مسیری برای معامله تریلیون‌ها دلار دارایی توکنیزه شده کار کند."

طرز کار 0x

سفارش‌ها به صورت برون زنجیره‌ای منتشر می‌شوند یعنی با رمزنگاری امضا می‌شوند اما به بلاک‌چین بارگذاری نمی‌شوند. سپس از سیستمی متشکل از Relayerها استفاده می‌شود که تراکنش‌ها را مطابقت می‌دهند.

وقتی شخصی قصد پذیرش تراکنشی را داشته باشد، آن را امضا کرده و سپس کل تراکنش را به بلاک‌چین اتریوم بارگذاری می‌کند. در این لحظه معامله انجام شده و توکن‌ها بین دو طرف جابجا می‌شوند.

Relayerها به ازای هر معامله‌ای که اجرا کنند توکن ZRX دریافت می‌کنند و با این کار تشویق می‌شوند کار مطابقت دادن تراکنش‌ها را انجام دهند.

کارهای قابل انجام با 0x

هر چند 0x در اصل یک اکسچنج ساخته اما تکنولوژی که 0x بر پایه آن ساخته شده چند قابلیت دیگر هم به این شبکه اضافه می‌کند.

• حاکمیت غیرمتمرکز – می‌توان از 0x برای ایجاد توکن‌هایی استفاده کرد که مالکیت دارایی‌ها را نشان دهند و این یعنی سازمان‌ها می‌توانند به صورت مستقل و هموار کار کنند.
• بازارهای پیش بینی – می‌توان توکن‌هایی ساخت که نشان دهنده پیامدهای ناشی از رویدادهای دنیای واقعی باشند.
• وام‌های غیرمتمرکز – ایجاد بازارهای نقدینگی که سرمایه گذاران می‌توانند در آن‌ها وام دریافت یا پرداخت کنند.
• مدیریت وجوه – از آنجایی که 0x از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند تا به افراد کمک کند در سیستمی بدون اعتماد به تبادل دارایی بپردازند، می‌توان از آن برای اعمال قیود سرمایه گذاری روی دارایی‌هایی که قبلاً بر سر آنها توافق شده استفاده کرد.

مزایای 0x

0x مزایای زیادی دارد از جمله:

• مقیاس پذیر بودن – با خارج کردن داده‌های کم اهمیت‌تر از بلاک‌چین، امکان اجرای تراکنش‌های بیشتر بدون کند شدن شبکه فراهم می‌شود.
• غیرمتمرکز بودن – برخلاف بسیاری از سیستم‌های معاملاتی، 0x می‌تواند بدون نیاز به اتکا به یک واسط قابل اطمینان امکان اجرای معاملات را فراهم کند.
• باز بودن – کد 0x اپن سورس است یعنی همه می‌توانند آن را بررسی کنند.

معایب 0x

از طرفی، 0x چندین ریسک هم دارد از جمله:

• اتکا به کد – به جای اعتماد به یک شخص ثالث که مسئولیت‌ها را برعهده می‌گیرد، از ابزارهایی مثل قراردادهای چند امضایی برای حفظ امنیت وجوه استفاده می‌شود. اگر نقطه ضعفی در کد وجود داشته باشد، امکان سوء استفاده از آن وجود دارد که قبلاً در هک DAO هم شاهد آن بودیم.
• نقدینگی – معمولاً اکسچنج‌های غیرمتمرکز تعداد کاربر کمتری دارند در نتیجه ممکن است تراکنش توکن‌های کمیاب‌تر اجرا نشود.

آینده

شرکت‌های زیادی سعی به ساختن اکسچنج غیرمتمرکز دارند تا محیط معاملات ارزهای دیجیتال را برای همه ایمن‌تر کنند. تا امروز هیچ کمپانی محصولی با چنین کاربرد گسترده‌ای تولید نکرده که به اندازه اکسچنج‌های پرکاربرد مورد پذیرش و استفاده قرار بگیرد. اگر 0x بتواند ارزش خدماتش را اثبات کند، می‌تواند تبدیل به یک افزونه ارزشمند برای اکوسیستم اتریوم شده و یک منبع نقدینگی ارزشمند برای آن ایجاد کند.