خلاصه مطلب
سولانا یک شبکه بلاکچین است که تمرکز آن افزایش سرعت اجرای تراکنشها و ارتقای توان عملیاتی است. سولانا از روش خاصی برای تعیین ترتیب تراکنشها استفاده میکند که منجر به ارتقای سرعت آن میشود. کاربران میتوانند با استفاده از ارز دیجیتال بومی سولانا یعنی SOL کارمزد تراکنشها را پرداخت کرده و با قراردادهای هوشمند تعامل برقرار کنند.
مقدمه
در رابطه با تکنولوژی بلاکچین، مقیاس پذیری یکی از مهم ترین چالشها محسوب میشود. با رشد و توسعه این شبکهها، محدودیتهایی از نظر سرعت اجرای تراکنش و زمان تأیید آن ایجاد میشود. سولانا سعی دارد بدون ایجاد مخاطره برای امنیت یا تمرکززدایی شبکه، این مشکلات را حل کند.
بلاکچین سولانا که سال 2017 توسط Anatoly Yakovenko از Solana Labs تأسیس شد، از یک روش جدید برای تأیید تراکنشها استفاده میکند. بیتکوین، اتریوم و خیلی دیگر از پروژههای این حوزه دچار مشکل مقیاس پذیری و افت سرعت هستند. بلاکچین سولانا با استفاده از روشی به اسم اثبات تاریخچه (Proof of History یا PoH) قادر است در هر ثانیه هزاران تراکنش را اجرا کند.
سولانا چگونه کار میکند؟
سولانا یک بلاکچین اثبات سهامی نسل سوم است. این بلاکچین روشی منحصربفرد برای ایجاد یک سیستم بی نیاز به اعتماد جهت تعیین زمان اجرای تراکنش به اسم اثبات تاریخچه پیاده سازی کرده است.
برای ارزهای دیجیتال، دنبال کردن تاریخچه تراکنشها اهمیت بسیار زیادی دارد. بیتکوین این کار را با تقسیم بندی و درج تراکنشها در یکسری بلاک که یک برچسب زمانی واحدی به آنها تعلق میگیرد انجام میدهد. هر نود باید این بلاکها را به صورت منسجم با سایر نودها اعتبارسنجی و تأیید کند. این فرایند منجر به افزایش زمان انتظار برای تأیید بلاکها در شبکه میشود. سولانا به جای این روش از یک روش کاملاً متفاوت استفاده میکند که در ادامه مطلب به آن میپردازیم.
اثبات تاریخچه چیست؟
تراکنشها و رویدادهای سولانا همگی با استفاده از تابع SHA256 هش میشوند. این تابع یک ورودی را دریافت کرده و یک خروجی ایجاد میکند که پیش بینی کردن آن فوق العاده سخت است. سولانا خروجی تراکنش را گرفته و از آن به عنوان ورودی برای هش بعدی استفاده میکند. با این روش، ترتیب تراکنشها در خروجی هش شده تعبیه میشود.
این فرایند هش منجر به شکل گیری یک زنجیره طولانی از تراکنشهای هش شده میشود. این قابلیت باعث ایجاد یک ترتیب واضح و قابل بررسی از تراکشنها میشود که یک اعتبارسنج به بلاک اضافه میکند بدون اینکه نیازی به استفاده از برچسب زمانی به روش سنتی وجود داشته باشد. تکمیل این فرایند هش نیاز به زمان مشخصی دارد یعنی اعتبارسنجها میتوانند به راحتی بررسی کنند که چقدر زمان گذشته است.
اثبات تاریخچه با فرایندی که بیتکوین در مکانیزم اجماع کار استفاده میکند تفاوت دارد. بلاکهای بیتکوین متشکل از گروهی عظیم از تراکنشهای بدون ترتیب هستند. هر ماینر بیتکوین بر اساس زمان محلی سیستم خودش زمان و تاریخ را به بلاکی که ماین میکند اضافه میکند. ممکن است این زمان با زمان سایر نودها تفاوت داشته یا حتی اشتباه باشد. نودها باید اعتبار و درستی این برچسب زمانی را بررسی کنند.
با سازماندهی تراکنشها در قالب زنجیره ای از کدهای هش، اعتبارسنجها در هر بلاک اطلاعات کمتری را پردازش کرده و انتقال میدهند. استفاده از نسخه هش شدهی وضعیت قبلی تراکنشها منجر به کاهش چشمگیر زمان تأیید بلاکهای جدید میشود.
لازم به ذکر است که اثبات تاریخچه مکانیزم اجماع نیست بلکه روشی برای ارتقای زمان سپری شده جهت تأیید ترتیب تراکنشها است. این مکانیزم در ترکیب با اثبات سهام، منجر به آسان تر شدن انتخاب اعتبارسنج بعدی برای بلاک میشود. نودها زمان کمتری برای اعتبارسنجی ترتیب تراکنشها نیاز خواهند داشت در نتیجه شبکه سریع تر اعتبارسنج جدید را انتخاب میکند.
ویژگیهای کلیدی سولانا
طبق اطلاعات سایت سولانا، این تیم 8 قابلیت فنی را طراحی کرده تا امکانات بلاکچین سولانا به سطح یک سیستم متمرکز برسد. اثبات تاریخچه مهم ترین آنهاست اما موارد دیگری هم وجود دارند از جمله:
- Tower BFT- یک نسخه از تحمل خطای بیزانس عملی که با اثبات تاریخچه بهینه سازی شده است.
- Turbine – یک پروتکل انتشار بلاک.
- Gulf Stream – پروتکل هدایت تراکنش بدون Mempool.
- Sealevel – زمان اجرای قراردادهای هوشمند موازی
- Pipelining – یک واحد پردازش تراکنش برای بهینه سازی اعتبارسنجی
- Cloudbreak – یک پایگاه داده از اکانتها با قابلیت مقیاس پذیری افقی
- Archivers – سیستم ذخیره دفتر کل توزیع شده
این قابلیتها منجر به شکل گیری شبکه ای با کارایی بالا میشود که زمان بلاک آن 400 میلی ثانیه است و هر ثانیه هزاران تراکنش را تأیید میکند. برای مقایسه، زمان بلاک بیتکوین 10 دقیقه و اتریوم حدود 15 ثانیه است.
دارندگان توکن SOL میتوانند با مکانیزم اثبات سهام این بلاک چین توکنهای خودشان را گروگذاری کنند. با داشتن یک والت سازگار، میتوانید توکنهای خودتان را با اعتبارسنجهایی که تراکنشهای شبکه را پردازش میکنند، گروگذاری کنید تا سهمی از پاداشهای اعتبارسنجی موفق به شما تعلق بگیرد. این مکانیزم پاداش باعث انگیزه گرفتن اعتبارسنجها و نمایندهها برای عمل کردن طبق منافع شبکه میشود. در حال حاضر یعنی ماه می سال 2021 سولانا حدود 900 اعتبارسنج دارد در نتیجه از نظر غیرمتمرکز بودن در جایگاه خوبی قرار دارد.
توکن SOL چیست؟
SOL ارز دیجیتال بومی شبکه سولانا است که به عنوان یک توکن کاربردی عمل میکند. کاربران باید برای اجرای تراکنش یا کار با قراردادهای هوشمند از این توکن استفاده کنند. شبکه سولانا از سوزاندن SOL برای ایجاد یک مدل ضدتورمی استفاده میکند. همچنین دارندگان SOL میتوانند به اعتبارسنج هم تبدیل شوند. سولانا هم مثل اتریوم به توسعه دهندگان امکان داده که بر روی بلاک چین خودش قرارداد هوشمند و پروژه ایجاد کنند.
توکن SOL از پروتکل SPL استفاده میکند که استاندارد توکن بلاکچین سولانا است یعنی مثل ERC20 در اتریوم. توکن SOL دو کاربرد کلی دارد:
- پرداخت کارمزد تراکنشها هنگام استفاده از شبکه یا قراردادهای هوشمند.
- گروگذاری توکنها در مکانیزم اجماع اثبات سهام.
اپلیکیشنهای غیرمتمرکزی که بر پایه سولانا ساخته میشوند هم منجر به شکل گیری کاربردهای جدیدی برای توکن SOL میشوند. مثلاً ChainVote در حال ساختن یک اپلیکیشن رای دهی برای حاکمیت شرکتی است که در آن برای رأی دادن از توکن SOL استفاده میشود. قیمت توکن سولانا در دو فصل اول سال 2021 30 برابر افزایش یافته و تبدیل به یکی از گزینههای محبوب برای سرمایه گذاران شد.
توکن SOL را چگونه ذخیره کنیم؟
می توانید توکنهای SOL را در والت کریپتوی sollet.io، تراست والت و والتهای دیگری که از SPL پشتیبانی میکنند، ذخیره کنید. اگر به دنبال گروگذاری SOL هستید، باید از والتی استفاده کنید که از این قابلیت پشتیبانی کند. میتوانید از والت SolFlare یا ابزارهای خط فرمانی سولانا استفاده کنید. والت شما به شما امکان میدهد که یک اکانت برای استیکینگ ایجاد کرده و توکنهای SOL خودتان را برای اعتبارسنجی در اختیار یک نماینده قرار دهید.
صحبتهای پایانی
سولانا به عنوان یک پروژه نسبتاً جدید مزایایی ایجاد کرده که منجر به افزایش سرعت و مقیاس پذیری تراکنشها شده اند. توکن سولانا عملکرد خیلی خوبی داشته و منجر به جلب توجه سرمایه گذاران شده است با این حال هنوز حجم پذیرش و استفاده از سولانا خیلی زیاد نیست.
تا زمانی که این شبکه موفق به جذب ترافیک بیشتر و ایجاد کاربردهای جدیدی نشده باشد، بعید است که سرعت بالای آن اهمیت خاصی برای دنیای کریپتو داشته باشد. داشتن شبکه ای پرسرعت خوب است اما مزایای آن وقتی قابل مشاهده است که اشخاص بیشتری شروع به استفاده از آن کرده و کاربردهای جدیدی را مشاهده کنیم.