بر اساس اطلاعات سایت Bankrate میانگین نرخ بهره سپردههای بانکی در آمریکا 0.06 درصد است. با کاهش روزافزون نرخ بهره در سیستمهای پس انداز سنتی، جای تعجب نیست که حسابهای پس انداز کریپتو، استیکینگ، کشت سود و وام دهی کریپتو توجه چشمگیری به خود جلب کرده اند. به هر حال همه ما از درآمدی که بدون فعالیت زیاد به دست میآید، استقبال میکنیم.
بازده درصدی سالیانه (APY) یکی از اصطلاحات پرکاربرد در اقتصاد سنتی و همچنین کریپتو است که نشان میدهد هر سال چقدر از دارایی خودتان درآمد به دست میآورید. معمولاً تفاوت اصلی انواع بازده، ترکیب شدن سود است - یعنی اینکه آیا خود سودها هم برای شما درآمد ایجاد میکنند یا خیر - و در چه بازه زمانی. به عنوان یک سرمایه گذار در بازار کریپتو، APY معیار مهمی است که به شما برای مقایسه بازده پلتفرمها یا داراییهای مختلف کمک میکند.
این مقاله مفهوم APY، طرز کار آن در دنیای کریپتو و فرصتهای سرمایه گذاری که APY در آنها مهم است را توضیح میدهد.
APY چیست؟
APY به درصد بازده سالیانه یک سرمایه گذاری با در نظر گرفتن نرخ بهره ترکیبی گفته میشود که با موجودی شما جمع شده یا رشد میکند. نرخ بهره ترکیبی شامل سود به دست آمده از مبلغ اولیه به همراه سود به دست آمده از خود سود است.
گرچه معمولاً APY به پس اندازهای سنتی ارتباط داده میشود اما در بازار کریپتو هم یک معیار مهم محسوب میشود. سرمایه گذاران کریپتو میتوانند با استیک کردن ارزهای دیجیتال، قرار دادن آنها در حسابهای پس انداز یا تأمین نقدینگی برای استخرهای نقدینگی از طریق کشت سود، روی ارزهای دیجیتال APY به دست آورند.
از طریق اکسچنجهای کریپتو، والتها و پروتکلهای دیفای میتوانید به سرعت از ارزهای دیجیتال خودتان APY کسب کنید.
معمولاً بازده تعلق گرفته به سرمایه گذاران در قالب همان ارز دیجیتالی است که سپرده گذاری میکنند. اما گاهی اوقات ممکن است امکان دریافت سود بر اساس یک ارز متفاوت هم وجود داشته باشد.
مقایسه بازده درصدی سالیانه با نرخ بهره ساده
APY به نرخ بازده سالیانه تعلق گرفته به یک سپرده یا سهم پس از در نظر گرفتن بهره ترکیبی گفته میشود اما نرخ بهره ساده فقط سودی که به سهام اصلی تعلق میگیرد را در نظر میگیرد. بنابراین فرق اصلی این است که APY تأثیر بهره ترکیبی را هم در نظر میگیرد.
ترکیب سود یک ابزار سرمایه گذاری قدرتمند است چون به شما امکان میدهد به مرور زمان درآمد بیشتری به دست آورید. بهره ترکیبی روی یک بازه زمانی خاص محاسبه میشود و رقم به دست آمده از آن به موجودی شما اضافه میشود. با گذشت هر بازه زمانی اضافه، سود پرداخت شده به کل موجودی هم بیشتر میشود.
برای درک بهتر این موضوع فرض کنید که در ژانویه 2021 هزار دلار پس انداز با نرخ سود سالیانه 12 درصد داشتید. پس از گذشت یک سال در ژانویه 2022 با نرخ سود ساده، در مجموع 1120 دلار سود دریافت میکنید:
1,000 × (1 + 12%) = $1,120
اگر همین مبلغ هزار دلار را با سود 12 درصد استیک کنید اما بهره شما هر 6 ماه یک بار ترکیب شود، پس از شش ماه شما 1060 دلار سود خواهید داشت یعنی:
1000 × (1 + 6%) = $1,060
پس از گذشت یک سال 1123.60 دلار خواهید داشت:
1,060 × (1+ 6%) = $1,123.60
این 3.60 دلار اضافه از قدرت بهره ترکیبی به دست آمده است. بنابراین بازده درصدی سالیانهای که به دست میآورید کل بازدهی است که طی یک سال عاید شما میشود یعنی:
$1,123.6 ÷ $1,000 − 1, یا 12.36%
APY هفت روزه در بازار کریپتو چگونه محاسبه میشود؟
APY 7 روزه، همان بازده سالیانه بر اساس دوره 7 روزه است. این نرخ سود با در نظر گرفتن تفاوت خالص قیمت 7 روز قبل و امروز و ایجاد درصد سالیانه به دست میآید و فرمول آن به این صورت است:
APY = (X − Y − Z) ÷ Y × 365/7
که در آن:
X = قیمت در انتهای بازه 7 روزه؛
Y = قیمت در ابتدای بازه 7 روزه؛
Z = کارمزدهای هفته
با این روش، سرمایه گذاران میتوانند بازده یا سود هفتگی را بهتر درک کنند.
آیا APY نشان دهنده درآمد نهایی است؟
APY نشان دهنده میزان سود یا نرخ بازدهی است که میتوانید از داراییهایتان به دست آورید. بسته به اینکه کوینهای خودتان را برای چه مدت زمانی استیک کنید، درآمد نهایی شما متغیر خواهد بود. مدت زمان نگه داشتن کوینها بر درآمد نهایی شما تأثیرگذار است.
چگونه APY را در دنیای کریپتو محاسبه کنیم؟
شاخص APY، بازده سالیانه را برای مبلغ مشخصی پول یا سرمایه گذاری، با روش ترکیب سود محاسبه میکند و فرمول آن به این صورت است:
APY = (1 + r/n)ⁿ − 1
که در اینجا:
r = نرخ بازده دورهای (یا APR سالیانه)
n = تعداد دورههای ترکیب سود در هر سال
روش محاسبه APY در دنیای کریپتو و اقتصاد سنتی به یک صورت است و هدف آن هم رسیدن به درصد بازده است.
اما روشهای دیگری هم برای محاسبه APY وجود دارد. مثلاً Bybit سیستم پس انداز انعطاف پذیری دارد که کاربران در آن میتوانند هر زمان که خواستند توکنها را استیک کرده یا از حالت استیک خارج کنند؛ بازده تضمین شده بدون ترکیب سود محاسبه میشود. APY در اینجا به روش سود ساده محاسبه میشود که در آن بازده روزانه نشان دهنده نرخ بهرهای است که بسته به تعداد توکنهای استیک شده توسط شما به والتتان واریز میشود.
فرمول محاسبه بازده در این سیستم به صورت زیر است:
بازده روزانه = تعداد کل توکنهای استیک شده × (APY توکن استیک شده تقسیم بر 365)
مثلاً اگر 10 هزار USDT با APY تضمین شده 9 درصد استیک کرده باشید، روز بعد تقریباً 2 و نیم USDT به شما تعلق میگیرد و محاسبه آن به این صورت است:
10,000 × (0.09 ÷ 365) = 2.4657 USDT
اما اگر تصمیم گرفتید که پس از به دست آوردن بازده روزانه توکنهای خودتان را از حالت استیک خارج کنید، سودی به شما تعلق نمیگیرد. در واقع هر تغییری در مبلغ استیک شده اولیه، بازده روزانه شما را تحت تأثیر قرار میدهد.
نرخ درصدی سالیانه (APR) چیست؟
APR یا Annual Percentage Rate بهرهای است که از سرمایه گذاری خودتان در یک سال به دست میآورید و به صورت درصدی بیان میشود. ممکن است این رقم شامل سودی که قرض گیرندهها پرداخت میکنند هم باشد. این شاخص ابزار مفیدی برای مقایسه محصولات سرمایه گذاری مختلف است چون یک مبنای منسجم برای مشخص کردن نرخ سود سالیانه ایجاد میکند.
APY و APR شبیه هم هستند اما در APR ترکیب سود وجود ندارد.
مثلاً اگر 10 هزار کوین را با APR 10 درصد استیک کنید، بعد از یک سال هزار کوین به دست میآورید اما شرایط APY متفاوت است.
برای محاسبه APR از فرمول زیر استفاده میشود:
APR = [(کارمزدها + بهره) ÷ P] ÷ n × 365 × 100
که در اینجا P سرمایه گذاری اصلی و N تعداد روزهای دوره است.
در اقتصاد سنتی معمولاً از APR برای توضیح دادن شرایط به قرض گیرندهها استفاده میشود. مثل نرخ سود کارت اعتباری که قرض گیرندهها پرداخت میکنند. این نرخ سود درصدی به درصد پرداخت شده به سرمایه گذاران هم گفته میشود. به طور کلی APY یک وام بیشتر از APR آن است چون تأثیر ترکیب سود در آن لحاظ میشود.
عوامل تأثیرگذار بر APY کریپتو
تورم
تورم به از دست رفتن ارزش یک ارز به مرور زمان گفته میشود. در دنیای کریپتو، تورم به فرایند افزودن توکنهای جدید به شبکه بلاکچین گفته میشود که معمولاً با نرخی از پیش تعیین شده انجام میشود. جذابیت ارزهای دیجیتالی مثل بیتکوین از این جهت است که طوری طراحی شده اند که تورمی قابل پیش بینی و کم داشته باشند.
نرخ تورم یک شبکه بر بازده استیکینگ هم تأثیرگذار است. اگر تورم کوینهای شما بیشتر از APY باشد در این صورت درآمدهای شما به همان صورتی که بیشتر میشوند، بی ارزش خواهند شد.
عرضه و تقاضا
در هر بازار مالی، قانون عرضه و تقاضا بر قیمتها تأثیرگذار است. مالک ارز دیجیتال میتواند موجودی خودش را قرض بدهد تا از سود آن درآمد کسب کند. از آنجایی که سود بر اساس میزان تقاضا برای قرض گرفتن این ارز دیجیتال مشخص میشود، وضعیت بازار میتواند بر نرخ بهره تأثیرگذار شود.
معمولاً وقتی عرضه زیادی وجود داشته نرخ بهره قرض گرفتن پول کمتر میشود و بالعکس. APY در دنیای کریپتو هم متغیر است و بر اساس سطح عرضه و تقاضای هر کوین مشخص میشود.
دورههای ترکیب
محاسبه APY به دوره ترکیب سود هم بستگی دارد که میتواند متغیر باشد. دقت داشته باشید که با افزایش تعداد دورههای ترکیب سود، APY هم بیشتر میشود.
مثلاً اگر 100 هزار دلار را با نرخ سود سالیانه 5 درصد سپرده گذاری کنید، APY شما 5.116 درصد خواهد بود که با فرمول 100,000 × (1 + 0.05 ÷ 12)^(12) محاسبه میشود. تا آخر سال، موجودی شما 105116 دلار خواهد بود.
از طرفی اگر ترکیب به صورت روزانه انجام شود، موجودی نهایی شما 105127 دلار یعنی APY 5.126% خواهد بود. این عدد حاصل فرمول 100,000 × (1 + 0.05 ÷ 365)^(365) است.
هر چقدر فرصت رشد سود شما بیشتر باشد، درآمد بیشتری خواهید داشت.
معرفی سرمایه گذاریهای دنیای کریپتو که شامل APY هستند
روشهای مختلفی برای سرمایه گذاری ارز دیجیتال و به دست آوردن APY برای رشد سرمایه وجود دارد از جمله:
قرض دادن و قرض گرفتن ارز دیجیتال
اگر ارز دیجیتالی دارید که قصد دارید آن را برای مدت طولانی نگه دارید تا افزایش بها پیدا کند، در این صورت با وام دهی موجودی خودتان میتوانید به سود بیشتری برسید.
قرض دادن در دنیای کریپتو هم شبیه به اقتصاد سنتی است اما موانع و مراحل اداری آن را ندارد. وقتی ارزهای دیجیتال خودتان را در اختیار یک پلتفرم غیرمتمرکز قرار میدهید تا به قرض گیرندگان بدهند، سود دریافت میکنید. نرخ بهره پلتفرمهای مختلف بین 3 تا 17 درصد است.
گرچه قرض دادن ارز دیجیتال یک جریان درآمد ثابت برای سرمایه گذاران ایجاد میکند اما به قرض گیرندهها هم فرصت میدهد که نقدینگی بیشتری در دسترس داشته باشند.
قرض گرفتن ارزهای دیجیتال
فرض کنید که 10 بیتکوین دارید و نیاز فوری به مقداری پول نقد پیدا میکنید اما مایل نیستید که ارزهای دیجیتالتان را بفروشید چون معتقدید که در آینده ارزش آنها چند برابر میشود. در چنین شرایطی میتوانید در پلتفرمهای قرض دهی کریپتو از 10 بیتکوین خودتان به عنوان وثیقه استفاده کرده و وام بگیرید اما دقت داشته باشید که در این سیستم، ارزش ارز دیجیتالی که باید وثیقه کنید، از مبلغ وام بیشتر است.
وقتی کل وام را بازپرداخت کنید، بیتکوین وثیقه شده به شما برگردانده میشود - و اگر خوش شانس باشید ممکن است در آن زمان، ارزش کوینهای شما بیشتر شده باشد.
وام دادن ارزهای دیجیتال
پلتفرمهای وام دهی قرض دهندههای کریپتو را به قرض گیرندگان متصل میکنند.
فرض کنید قرض گیرنده، درخواست وام را برای یک پلتفرم وام دهی ارسال میکند. وقتی پلتفرم درخواست او را تأیید کرد، قرض گیرنده باید وثیقه لازم را برای وام واریز کند. سپس قرض دهنده کوینها را واریز کرده و طبق توافق سود دریافت میکند. این شرایط تا پایان دوره وام که از قبل مشخص شده، ادامه پیدا میکند.
بعد از اینکه قرض گیرنده وام را پرداخت کرد، توکنهای وثیقه شده به او برگردانده میشود.
سرمایه گذاری در سیستمهای وام دهی ارز دیجیتال کار راحتی است. اول یک پلتفرم وام دهی خوب پیدا میکنید که به طور کلی متمرکز یا غیرمتمرکز هستند. پلتفرمهای غیرمتمرکز توسط قراردادهای هوشمند و بدون واسطه اداره میشوند. در مقابل، پلتفرمهای متمرکز شامل یک شخص ثالث هستند که فرایند وام دهی را مدیریت میکند.
پیش از ثبت نام در این پلفترمها حتماً تحقیقات لازم را انجام داده و از اعتبار آنها مطمئن شوید.
کشت سود
کشت سود به معامله فعالانه ارزهای دیجیتال برای تولید ارز دیجیتال بیشتر گفته میشود. فارمرهای سود ارزهای دیجیتال خودشان را در بازارهای مختلف جابجا میکنند تا بالاترین سود را به دست آورند و این فرایند برای آنها حکم یک استراتژی معاملاتی را دارد. فارمرهای موفق دائماً APY را دنبال میکنند و از فرصتهای پرسود استفاده میکنند. معمولاً فارمرهای سود نسبت به سرمایه گذاری در بانکهای سنتی سود بسیار بیشتری به دست میآورند.
استیک کردن ارزهای دیجیتال
استیک کردن ارزهای دیجیتال روشی برای دریافت پاداش با ارزهای دیجیتال از طریق اعتبارسنجی تراکنشها در شبکه بلاکچین است. در واقع میتوانید در شبکههای اثبات سهامی به عنوان سهامدار برای اعتبارسنجی تراکنشها کار کنید و در این فرایند ارز دیجیتال به دست آورید.
هر چقدر کوینهای بیشتری را در شبکه ثبت کنید، احتمال اینکه به عنوان اعتبارسنج انتخاب شوید بیشتر خواهد بود. برخلاف ماینینگ، در این روش نیاز به سختافزارهای تخصصی ندارید. در فرایند استیک کردن، ارزهای دیجیتال شما در شبکه قفل میشود که این کار باعث محدود شدن موجودی کوینها شده و میتواند تأثیر مثبتی بر ارزش آنها داشته باشد.
با سود به دست آمده چه کنیم؟
سودی که شما به دست میآورید به پورتفولیوی شما اضافه میشود. به این روش که در آن بدون نیاز به فعالیت زیاد سود به دست میآورید سرمایه گذاری غیرفعال گفته میشود. میتوانید با این سود هم سود به دست آورید یا از آن برای تریدینگ استفاده کنید. بازار ارزهای دیجیتال پر از فرصتهای مختلف برای معامله کریپتو و مشتقات آن است.
معاملات آنی یعنی خرید و فروش ارز دیجیتال با نرخ جاری بازار در اکسچنجها. میتوانید مشتقات را هم معامله کنید که در واقع نوعی قرارداد مالی هستند که ارزش آنها بر اساس ارزش ارز دیجیتال مبنا مشخص میشود. قراردادهای مشتق مثل آتی و آپشن روشهای دیگری برای دسترسی به ارزهای دیجیتال و معامله آنها فراهم میکنند.
قطعاً میتوانید سود به دست آمده را به عنوان یک ابزار ذخیره ارزش استفاده کنید. به طور کلی ارزهای دیجیتال به عنوان ابزار ذخیره ارزش کاربرد دارند چون انتظار میرود که قدرت خرید آنها با گذشت زمان حفظ شود. طلا یکی از کالاهای مشهور برای ذخیره ارزش است و به همین دلیل معمولاً به بیتکوین طلای دیجیتال گفته میشود.
جمع بندی
هر سرمایه گذاری نیاز به روشی برای مقایسه فرصتهای سرمایه گذاری و محاسبه میزان سود به دست آمده دارد. APY یا بازده درصدی سالیانه یکی از محاسبات پرکاربرد برای محاسبه نرخ سود در دنیای اقتصاد سنتی و همچنین کریپتو است. این شاخص، تأثیرات ترکیب بهره را هم پوشش میدهد در نتیجه سود به دست آمده بیشتر میشود. هر چقدر APY بیشتر باشد، سرمایه گذاران سود بیشتری خواهند داشت. از طریق مقایسه گزینههای مختلف از نظر APY، میتوانید بهترین فرصتهای سرمایه گذاری را انتخاب کنید.