خلاصه

• ربات‌های معاملاتی کریپتو، نرم‌افزارهای خودکاری هستند که برای مدیریت خرید و فروش ارزهای دیجیتال بر اساس پارامترهای از پیش مشخص شده با هدف ایجاد سود طراحی شده‌اند.
• از جمله استراتژی‌های پرطرفدار برای ربات‌های معاملاتی کریپتو می‌توان به معامله طبق روند، معامله بر اساس معکوس شدن روند، معامله با توجه به اخبار، آربیتراژ، اسکالپینگ، مومنتوم تریدینگ و میانگین هزینه‌های دلاری اشاره کرد.
• ربات‌های کریپتو تریدینگ مزایای مختلفی دارند مثل قابلیت معامله شبانه روزی، حذف سوگیری‌های احساسی از معاملات، افزایش سرعت اجرای تراکنش و تحلیل همزمان انبوهی از داده‌ها. اما این ربات‌ها هم بدون ریسک و محدودیت نیستند.

ربات معاملاتی کریپتو چیست؟

ربات‌های معاملاتی کریپتو، ابزارهای نرم‌افزاری خودکاری هستند که برای مدیریت خرید و فروش ارزهای دیجیتال بر اساس پارامترهای از پیش تعیین شده و با هدف کسب سود طراحی می‌شوند.

این ربات‌ها، معمولاً داده‌های مختلف بازار را تحلیل و پردازش می‌کنند مثل قیمت، حجم، سفارشات و تایم فریم. از این اطلاعات برای تعیین مقدار پارامترهای عملیاتی ربات‌ها و تنظیم آنها طبق اهداف و استراتژی‌های معاملاتی استفاده می‌شود.

ربات‌های معاملاتی فقط مخصوص بازار کریپتو نیستند بلکه در بازارهای مالی سنتی هم از آنها استفاده می‌شود. این ربات‌ها، احساسات انسانی مثل ترس و طمعی را که باعث تصمیم گیری جانبدارانه می‌شوند، حذف می‌کنند. اما با اینکه چنین ابزارهایی برای ترید کردن بر اساس تنظیمات برنامه ریزی شده طراحی شده‌اند، نمی‌توان آنها را راه کاملاً مطمئنی برای رسیدن به سود دانست چون باز هم برای رسیدن به عملکرد بهینه باید آنها را تحت نظر داشته و در صورت نیاز تغییر داد.

ربات‌های کریپتو تریدینگ چگونه کار می‌کنند؟

ربات‌های کریپتو تریدینگ بر اساس طیفی از اندیکاتورها و پارامترهای مختلفی که از قبل در برنامه نویسی آنها تنظیم شده‌اند، کار می‌کنند. این پارامترها می‌توانند بسته به سطح پیچیدگی ربات و استراتژی معاملاتی که قرار است پیاده سازی کنند، ساده یا پیچیده باشند.

رایج‌ترین پارامترها عبارتند از اندیکاتورهای بازار مثل میانگین متحرک، شاخص قدرت نسبی (RSI)، بولینگر باند و همگرایی، واگرایی میانگین متحرک (MACD). سایر پارامترها عبارتند از: حجم معامله، قیمت، تایم فریم و داده‌های دفتر سفارشات. پس از تنظیم این پارامترها، ربات معاملاتی بازار را به صورت پیوسته زیر نظر دارد.

استفاده از این داده‌ها برای تصمیم گیری در رابطه با معامله ضروری هستند و تریدرها به دقت آنها را تحت نظر دارند. ربات‌های معاملاتی، حجم کار دستی لازم برای نظارت بر این شاخص‌ها را کاهش می‌دهند. وقتی شرایط بازار با پارامترهای از پیش تعیین شده منطبق باشد، ربات معامله را به صورت خودکار اجرا می‌کند.

مثالی از یک ربات کریپتو تریدینگ: کراس اور میانگین متحرک

فرض کنید که قصد دارید با استفاده از یک ربات، در بازار بیت‌کوین معامله انجام دهید. این ربات طوری برنامه ریزی شده که از یک استراتژی ساده بر اساس کراس اور میانگین متحرک استفاده کند که یکی از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال پرکاربرد است.

استراتژی مورد نظر شامل استفاده از دو میانگین متحرک است: یک میانگین متحرک سریع (مثلاً برای بازه زمانی 10) و یک میانگین متحرک آهسته (مثلاً برای بازه زمانی 50). بازه زمانی می‌تواند شامل هر چیزی باشد از جمله دقیقه، ساعت، روز، هفته یا حتی ماه.

وقتی میانگین متحرک سریع، از بالای میانگین متحرک آهسته‌تر عبور کند، یک سیگنال خرید شکل گرفته است و زمانی که میانگین متحرک سریع از پایین میانگین متحرک آهسته عبور کند، سیگنال فروش ایجاد شده است.

می توانید ربات را با این قوانین تنظیم کنید:

قانون خرید: اگر میانگین متحرک 10 دوره‌ای قیمت بیت‌کوین از بالای میانگین متحرک 50 عبور کند، ربات باید سفارش خرید را ثبت کند.

قانون فروش: اگر میانگین متحرک 10 دوره‌ای قیمت بیت‌کوین از پایین میانگین متحرک 50 عبور کند، ربات باید سفارش فروش را ثبت کند.

ربات به صورت پیوسته قیمت بیت‌کوین را تحت نظر دارد و میانگین‌های متحرک را محاسبه می‌کند. وقتی ربات متوجه شود که میانگین متحرک با دوره 10 از بالای میانگین متحرک دوره 50 عبور کرده، به صورت خودکار سفارش خرید را ثبت می‌کند و بالعکس.

این یک مثال ساده از طرز کار یک ربات معاملاتی بود. استراتژی‌های معاملاتی واقعی می‌توانند بسیار پیچیده‌تر باشند و سیگنال‌ها و عوامل مختلف دیگری را هم در نظر بگیرند.

استراتژی‌های پرطرفدار برای ربات‌های کریپتو تریدینگ

استراتژی‌های محبوب مختلفی وجود دارند که تریدرها می‌توانند آنها را در ربات‌های معاملاتی خودشان پیاده سازی کنند از جمله:

معامله طبق روند بازار

این استراتژی مبتنی بر این ایده است که "روند بازار دوست شماست." ربات‌هایی که از این استراتژی استفاده می‌کنند، از خط روند بازار پیروی می‌کنند و هر زمان این خط صعودی باشد خرید انجام می‌دهند و بالعکس.

بازگشت به میانگین

این استراتژی مبتنی بر این احتمال آماری است که قیمت یک دارایی به مرور زمان به میانگین آن برمی‌گردد. اگر قیمت اختلاف چشمگیری با میانگین پیدا کند، ربات با فرض اینکه نمودار قیمت دوباره به میانگین برمی‌گردد، معامله اجرا می‌کند.

آربیتراژ

ربات‌های آربیتراژی از تفاوت قیمت بین بازارهای مختلف استفاده می‌کنند. مثلاً اگر ارز دیجیتالی در یک اکسچنج با قیمت بیشتر به فروش برسد، ربات می‌تواند آن را از اکسچنجی دیگر با نرخ پایین‌تر خریده و در اکسچنج اول بفروشد.

بازارگردان

ربات‌های بازارگردان، سفارش خرید و فروش ایجاد می‌کنند تا از اسپرید بین این دو استفاده کنند. چنین ربات‌هایی روی ارزهای دیجیتالی با نوسان کم و حجم معاملات زیاد کار می‌کنند.

اسکالپینگ

اسکالپینگ یکی از استراتژی‌های پرتکرار با هدف سود بردن از تغییرات کوچک بازار است. اجرای این استراتژی به دلیل سرعت بالای آن مستلزم استفاده از ربات‌های معاملاتی است چون ممکن است اجرای کارآمد این استراتژی توسط انسان‌ها سخت باشد.

استراتژی بریک اوت

این استراتژی مبتنی بر این مفهوم است که وقتی نمودار قیمت از یک محدوده خاص عبور کند (از بالای مقاومت یا پایین پشتیبانی)، معمولاً حرکت در همان جهت را برای مدتی ادامه خواهد داد. وقتی ربات بریک اوت را تشخیص دهد، وارد معامله می‌شود.

مومنتوم تریدینگ

این استراتژی شامل خرید ارزهای دیجیتالی است که حرکت صعودی چشمگیری دارند (یعنی دارای مومنتومی قوی هستند) و فروش این ارزهای دیجیتال به محض نمایان شدن نشانه‌های معکوس شدن روند. برای شناسایی این شرایط می‌توان از اندیکاتورهایی مثل RSI یا MACD استفاده کرد.

تریدینگ بر خلاف جهت بازار

این سبک معامله بر خلاف مومنتوم تریدینگ شامل پیش‌بینی معکوس شدن روند بازار است. معمولاً این کار با جستجوی الگوهای تکنیکال و اندیکاتورهایی که نشان دهنده نزدیک بودن اشباع خرید یا فروش هستند، انجام می‌شود.

ترید کردن بر اساس اخبار

برخی ربات‌های کریپتو طوری طراحی شده‌اند که با بررسی سرخط اخبار، اطلاعاتی را که می‌توانند بر قیمت یک ارز دیجیتال تأثیرگذار باشند، شناسایی کنند. مثلاً اگر رباتی متوجه شود که یک همکاری بزرگ می‌تواند بر قیمت یک ارز دیجیتال خاص تأثیر داشته باشد، ممکن است با پیش‌بینی احتمال افزایش قیمت آن ارز دیجیتال، اقدام به خرید آن کند.

میانگین هزینه‌های دلاری (DCA)

میانگین هزینه‌های دلاری استراتژی است که در آن یک ربات در فواصلی منظم، یک بودجه مشخص را (که بر حسب ارز فیات مشخص می‌شود) برای خرید یک ارز دیجیتال صرف می‌کند. این خرید صرف نظر از قیمت ارز دیجیتال مورد نظر انجام می‌شود و می‌تواند به مرور باعث خرید ارز مورد نظر با میانگین قیمت شود.

مزایای استفاده از ربات‌های معاملاتی

مزایای کلیدی استفاده از ربات‌های کریپتو تریدینگ عبارتند از:

1. اتوماسیون

ربات‌های معاملاتی می‌توانند فرایند تریدینگ را اتوماسیون کنند که این قابلیت برای بازارهای ارز دیجیتال که شبانه روز فعال هستند، اهمیت زیادی دارد. این ربات‌ها می‌توانند بازارها را تحت نظر گرفته و به صورت شبانه روزی بدون نیاز به مداخله انسان‌ها معامله انجام دهند.

2. حل مشکل ترس و طمع

ترید کردن می‌تواند کار بسیار پر استرس و فشاری باشد و همین مسئله منجر به تصمیم گیری اشتباه می‌شود. اما ربات‌های معاملاتی صرفاً بر اساس منطقی از پیش تعیین شده عمل می‌کنند بنابراین احساسات انسانی را از این معادله حذف کرده و می‌توانند باعث افزایش احتمال موفقیت معاملات شوند.

3. سرعت

ربات‌های معاملاتی می‌توانند به محض برقرار شدن شرایطی خاص، معامله را اجرا کنند. این سرعت بالا در بازار پرسرعتی مثل ارزهای دیجیتال که قیمت‌ها در آن ظرف چند ثانیه تغییر می‌کنند، اهمیت زیادی دارد.

4. تحلیل کارآمد بازار

ربات‌های معاملاتی می‌توانند همزمان انبوهی از داده‌ها را در بازارهای مختلف تحلیل کنند. کاری که برای یک انسان ممکن نیست. این قابلیت به ربات‌ها کمک می‌کند که فرصت‌هایی را تشخیص دهند که ممکن است انسان‌ها آنها را از دست بدهند.

5. بک تست کردن

خیلی از ربات‌های معاملاتی امکان بک تست کردن را فراهم می‌کنند یعنی می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی را با داده‌های مربوط به تاریخچه بازار مقایسه کنند تا پیش از اجرای معامله، عملی بودن آنها را مشخص کنند.

6. مدیریت ریسک

می‌توان ربات‌ها را طوری برنامه ریزی کرد تا با تنوع بخشی سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های مختلف و تنظیم سفارش حد ضرر، ریسک پوزیشن را کاهش دهند.

ریسک‌ها و محدودیت‌های استفاده از ربات‌های کریپتو تریدینگ

با وجود مزایای ذکر شده، استفاده از ربات‌های کریپتو تریدینگ با ریسک‌ها و محدودیت‌های خاصی همراه است از جمله:

1. نوسان بازار

ارزهای دیجیتال نوسان قیمت شدیدی دارند. گرچه ربات‌های تریدینگ می‌توانند به سرعت به تغییرات واکنش نشان دهند، اما ممکن است همیشه قادر به پیش‌بینی یا برخورد مؤثر با سقوط یا صعود بازار نباشند مگر اینکه به طور اختصاصی برای این کار طراحی شده باشند.

2. نیاز به نظارت

برای اطمینان از عملکرد درست ربات‌های معاملاتی باید به صورت پیوسته بر آنها نظارت داشت. اشتباه در تنظیمات، باگ‌های نرم‌افزاری یا مشکلات اتصال می‌توانند باعث اجرای معاملات ناخواسته یا از دست رفتن فرصت‌ها شوند.

3. نیاز به دانش فنی پیشرفته

تنظیم و پیکربندی ربات معاملاتی نیاز به دانش فنی پیشرفته دارد. معمولاً استفاده حداکثری از قابلیت‌های ربات نیاز به درک استراتژی‌های معاملاتی پیشرفته و توانایی پیکربندی درست این ربات‌ها دارد.

4. ریسک‌های امنیتی

از آنجایی که معمولاً برای استفاده از ربات‌های معاملاتی این ربات‌ها باید به حساب شما در اکسچنج کریپتو دسترسی داشته باشند، اگر ربات یا پلتفرمی که در آن میزبانی می‌شود دچار رخنه امنیتی شود، امکان ایجاد ریسک‌های امنیتی وجود دارد. در نتیجه باید فقط از ربات‌های معاملاتی امن و قابل اطمینان استفاده کنید.

5. محدودیت کارایی

عملکرد ربات معاملاتی بستگی به برنامه نویسی و استراتژی آن دارد. هیچ تضمینی برای رسیدن به سود وجود ندارد به خصوص در بازارهای پرنوسان. بعلاوه، ممکن است استراتژی که در یک شرایط خاص به نتیجه خوب می‌رسد، در شرایطی دیگر عملکرد مطلوبی نداشته باشد.

6. هزینه

استفاده از بعضی ربات‌های معاملاتی رایگان است اما بعضی دیگر هزینه دارند. هنگام محاسبه سود استفده از این ربات‌ها باید این نکته را در نظر داشته باشید. همچنین بعضی ربات‌ها کارمزد تراکنش یا هزینه اشتراک هم دارند.

7. ریسک‌های مقرراتی

در برخی قلمروهای قضایی، استفاده از ربات‌های معاملاتی قانونی نیست. همیشه مطمئن باشید که از قوانین کشوری که در آن قرار دارید، تبعیت می‌کنید.

چگونه یک ربات معاملاتی درست را انتخاب کنیم؟

اگر به دنبال استفاده از ربات‌های معاملاتی هستید، گزینه‌های مختلفی در اختیار شما قرار دارند که بعضی از آنها رایگان و بعضی غیررایگان هستند.

با توجه به تعداد زیاد ربات‌های معاملاتی موجود در بازار، ممکن است انتخاب یک ربات مناسب کار سختی باشد. فاکتورهایی که باید در این انتخاب به آنها توجه داشت، عبارتند از:

قابلیت اطمینان

ربات باید سابقه عملکرد خوبی داشته باشد. رباتی که دائماً آفلاین شده یا در اجرای درست معاملات با شکست روبرو می‌شود، کاربر زیادی ندارد. نظرات سایر کاربران را در انجمن‌های آنلاین بررسی کنید.

امنیت

با توجه به اینکه قرار است به ربات اعتماد کرده و دارایی‌های خودتان را در اختیار آن قرار دهید، باید برای ربات مورد نظر تدابیر امنیتی خاصی در نظر گرفته شده باشد. از جمله این تدابیر می‌توان به احرازهویت دو مرحله‌ای، رمزنگاری داده‌ها و لیست سفید برای برداشت ارز اشاره کرد.

سودآوری

عملکرد گذشته تضمینی بر بازده آینده نیست اما می‌تواند نشانه خوبی باشد. خیلی از پلتفرم‌های بات تریدینگ، اطلاعات مربوط به سابقه عملکردشان را منتشر می‌کنند. این آمار و ارقام را با تردید بررسی کنید و مطمئن شوید که با سطح ریسک و اهداف سرمایه‌گذاری شما تطبیق دارند.

رابط کاربری

رابط کاربری ربات باید کاربرپسند و قابل درک باشد به خصوص برای کاربران تازه کار. تنظیم ربات، پیکربندی تنظیمات آن و نظارت بر عملکرد آن باید به آسانی انجام شود.

پشتیبانی از مشتریان

پشتیبانی قوی از مشتریان ارزش بسیار زیادی دارد بخصوص برای کاربران تازه کار. خدمات پشتیبانی پلتفرم مورد نظر مثل وجود میز کمک شبانه روزی و جامعه حامی را در نظر داشته باشید.

سازگاری با اکسچنج

ربات باید با اکسچنجی که در آن معامله اجرا می‌کنید سازگار باشد. بعضی ربات‌ها با چندین اکسچنج سازگار هستند و انعطاف پذیری بیشتری برای معامله در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

نبود تضمین سودآوری

تضمینی وجود ندارد که همیشه با ربات‌های معاملاتی به سود می‌رسید. ربات‌های کریپتو تریدینگ، بر اساس قوانین و استراتژی‌های از پیش تعیین شده کار می‌کنند. اگر بازار طوری رفتار کند که برنامه نویس ربات آن را پیش‌بینی نکرده باشد، ممکن است استفاده از ربات به شکست ختم شود. مثلاً ممکن است یک ربات نتواند به نحو کارآمد با صعود یا سقوط شدید بازار برخورد کند.

بعلاوه، حتی استراتژی‌هایی که به خوبی طراحی شده باشند هم می‌توانند دوره ضرر داشته باشند. بازارهای مالی تحت تأثیر عوامل مختلف قرار دارند که خیلی از آنها قابل پیش‌بینی یا کنترل نیستند و به خصوص این مسئله برای بازار کریپتو صدق می‌کند.

بنا به دلایل ذکر شده، تریدرها باید با درکی درست و واقع گرایانه در رابطه با ریسک‌ها و مزایای بالقوه ربات اقدام به معامله کنند. کاربران باید ربات‌ها را به عنوان بخشی از استراتژی سرمایه‌گذاری متنوع‌تر و کلی‌تر خودشان در نظر گرفته و آماده هر گونه ضرر احتمالی باشند.

جمع بندی

ربات‌های کریپتو تریدینگ مزایای مختلفی دارند از جمله قابلیت اجرای معامله به صورت شبانه روزی، حذف سوگیری احساسی از تصمیمات، افزایش سرعت تراکنش‌ها و قابلیت تحلیل همزمان حجم زیادی از داده‌ها. اما این ربات‌ها هم با ریسک‌ها و محدودیت‌های خاصی همراه هستند مثل نیاز به نظارت پیوسته، نیاز به داشتن دانش فنی، مشکلات امنیتی بالقوه و مشخص نبودن نوسان بازار.

با رشد و پیشرفت هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، انتظار می‌رود که ربات‌های آینده پیچیده‌تر و حرفه‌ای‌تر شده و توانایی تصمیم گیری پیچیده‌تر را پیدا کنند. امکان تغییر چشم‌انداز قانونی هم وجود دارد بنابراین باید برای اطمینان از عملکرد درست و قانونی ربات بر آن نظارت داشت.

ربات‌های معاملاتی می‌توانند ابزارهای قدرتمندی باشند اما تضمینی وجود ندارد که این ربات‌ها شما را به ثروت برسانند. مثل هر روش سرمایه‌گذاری و معامله‌ای، باید با ریسک‌های استفاده از این ربات‌ها هم آشنا باشید.