نکات کلیدی
- هوش مصنوعی به سرعت در حال رشد و توسعه و متحول سازی صنایع مختلف است و صنعت کریپتو هم از این قائده مستثنی نیست.
- با توجه به قابلیت هوش مصنوعی برای تحلیل مجموعه دادههای عظیم و اتوماسیون فرایندهای مختلف، این فناوری کاربردهای مختلفی در حوزه کریپتو تریدینگ، تحلیل دادههای بلاکچین، تشخیص کلاهبرداری، ارتقای تجربیات متاورس و غیره پیدا کرده است.
- بعلاوه، چندین پروژه مثل ai، The Graph و Ocean Protocol همین حالا هم استفاده از کریپتو و هوش مصنوعی را برای نوآوری در صنایع مختلف شروع کردهاند.
هوش مصنوعی یا به اختصار AI، از مدتها قبل وجود داشته و در حوزههای مختلف از آن استفاده شده است. در واقع، امروزه هوش مصنوعی در حوزههای بیشماری نقش آفرینی میکند. چت باتها، رباتهای معاملاتی، ابزارهای تبدیل گفتار به متن، خودروهای هوشمند و غیره همگی مجهز به هوش مصنوعی هستند.
البته این به آن معنا نیست که شور و هیاهویی که اخیراً برای هوش مصنوعی شکل گرفته، بیپایه و اساس است. امروزه مدلهای زبانی مثل GPT-3 که در ChatGPT از آن استفاده شده، مثل قبل نیستند. قطعاً هوش مصنوعی تا به امروز مسیر طولانی را طی کرده است.
اما این پیشرفت سریع در حوزه هوش مصنوعی، چه تأثیری بر دنیای کریپتو دارد و همزمان که این فناوری سایر صنایع را دستخوش تغییراتی مهم کرده، چه تحولاتی در حوزه کریپتو ایجاد خواهد کرد؟ برای پیدا کردن پاسخ این سوالات، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی چه کاربردی در صنعت کریپتو دارد؟
هوش مصنوعی، فناوری است که به کامپیوترها یا ماشینها امکان میدهد رفتارهایی شبیه انسان داشته باشند مثلاً یکسری ورودی خاص را دریافت کرده، هدف را درک کرده و با انجام اقدامات یا انتخاب تصمیماتی خاص، به روشی کاملاً خودکار به آن هدف برسند.
ترکیب هوش مصنوعی با یادگیری ماشینی (یعنی توانایی کامپیوترها برای ارزیابی سریع انبوهی داده، یادگیری انجام کارهایی خاص یا رسیدن به نتیجههایی منطقی) ما را به فناوری میرساند که توانایی ایجاد تحول در همه صنایع را دارد و صنعت کریپتو هم از این شرایط مستثنی نیست.
مثل هوش مصنوعی، صنعت بلاکچین و کریپتو کارنسی هم حالا دارای چند زیرشاخه است یعنی: اقتصاد غیرمتمرکز، سازمانهای مستقل غیرمتمرکز، NFTها، متاورس و غیره. هوش مصنوعی هم نقش مهمی در شکل گیری آینده این فناوریها دارد.
هوش مصنوعی در حوزه کریپتو کاربردهایی فراتر از تولید توکنهای مبتنی بر هوش مصنوعی و جذب سرمایههای چندین میلیون دلاری برای توکنهای هوش مصنوعی دارد.
هوش مصنوعی، در دو زمینه مهم میتواند به صنعت کریپتو کمک کند یعنی: تحلیل و اتوماسیون.
تحلیل
مغز انسان توانایی ارزیابی دادهها را به روشهای پیچیده دارد اما سرعت مغز انسان به هیچ وجه نزدیک به سرعت مدلهای یادگیری ماشینی نیست. همچنین مغز انسان در هر لحظه فقط توانایی پردازش حجم محدودی داده را دارد.
در مقابل، مدلهای هوش مصنوعی میتوانند انبوهی از دادهها را ارزیابی کنند تا الگوها و ناهنجاریها را بین آنها تشخیص دهند.
تحلیلهای هوش مصنوعی برای کریپتو
شناسایی ریسک کریپتو
وقتی از هوش مصنوعی برای ارزیابی دادههای مربوط به تراکنشهای کریپتو استفاده شود، این تکنولوژی توانایی شناسایی و مسدود کردن تراکنشهای مشکوک مثل پولشویی، جعل و اسکم را دارد. با توجه به اینکه کاربران کریپتو عمدتاً ناشناس یا شبه ناشناس هستند، این قابلیت میتواند بسیار مفید باشد.
تحلیل جو احساسی بازار کریپتو
بعلاوه، هوش مصنوعی میتواند جو احساسی بازار را بر اساس سابقه تراکنشها، مطالب منتشر شده در شبکههای اجتماعی و اخبار ارزیابی کند. این اطلاعات برای تصمیم گیری آگاهانه و برنامه ریزی سرمایه گذاری مفید هستند.
اتوماسیون
هوش مصنوعی و اتوماسیون تقریباً معادل یکدیگر هستند. چون هوش مصنوعی هم میتواند مثل انسانها ورودیها را ارزیابی کرده و به صورت مستقل اقدام کند. اما هوش مصنوعی یک مزیت مهم دارد یعنی اینکه بر خلاف انسان، همیشه فعال است. همین ویژگی باعث میشود که هوش مصنوعی برای دنیای شبانه روزی کریپتو بسیار مفید باشد و قابلیتهای زیادی را در اختیار اکوسیستم بلاکچین قرار دهد.
رباتهای معاملاتی
تریدرهای بازار کریپتو قبل از این هم از معاملات الگوریتمی استفاده میکردند که شامل وارد کردن یک مجموعه قانون معاملاتی در یک اپلیکیشن کامپیوتری است که بر اساس این قوانین، معامله اجرا میکند. ابزارهای معاملاتی مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند فاکتورهای مربوط به اقتصاد کلان و خرد را به صورت بلادرنگ ارزیابی کرده، دادههای بازار را تحلیل کرده و درباره بازار پیش بینی انجام دهند.
عاملهای هوش مصنوعی و پشتیبانی از مشتریان متاورس
در اکوسیستم غیرمتمرکز و مستقل کریپتو، هوش مصنوعی میتواند نقش یک عامل خودکار را بازی کند تا به کاربران برای اجرای کوئری، مدیریت خزانههای DAO، ایجاد تجربیاتی جذاب در متاورس، تشخیص باگ در قراردادهای هوشمند، کدنویسی و غیره کمک کند.
اما این کاربردهای ابتدایی و پایه هوش مصنوعی در این حوزه که بیشتر مبتنی بر تواناییهای تحلیلی و اتوماسیون هوش مصنوعی هستند، تنها بخش کوچکی از قابلیتهای این فناوری را شامل میشوند.
به غیر از پتانسیلهای هوش مصنوعی برای پیشبرد صنعت کریپتو، صنعت کریپتو هم فرصتهای جذابی برای حوزه مصنوعی فراهم میکند. برای درک کامل مزایای ادغام کریپتو و هوش مصنوعی، در ادامه نگاهی به چند پروژه واقعی داریم که به دنبال ادغام این دو فناوری هستند.
پروژههایی که از هوش مصنوعی و کریپتو کارنسی استفاده میکنند
اوشن پروتکل (OCEAN)
هوش مصنوعی بر اساس دادهها کار میکند و هر چقدر دادههای بیشتری دریافت کند، دقت آن هم بیشتر میشود و البته همانطور که همیشه گفته شده، دادهها، نفت دنیای مدرن هستند. مثل نفت، دادههای اینترنت هم بیشتر در اختیار چند غول بزرگ قرار دارند یعنی شرکتهایی مثل گوگل، متا، آمازون و مایکروسافت. این یعنی این شرکتها فرصتهای بیشتری برای بهره برداری و استفاده مؤثر از ابزارهای هوش مصنوعی دارند و شرکتهای کوچکتر، برای آموزش دادن مدلهای هوش مصنوعی خودشان به دادههای باکیفیتی با حجم انبوه دسترسی ندارند.
اوشن پروتکل برای دموکراتیزه کردن دسترسی به دادهها، از بلاکچین و ارزهای دیجیتال استفاده میکند. هدف این پروژه این است که امکان دسترسی به دادههای باکیفیت را برای استارتاپهای حوزه کریپتو که به باور آنها نسبت به غولهای فناوری تخصص بیشتری در زمینه هوش مصنوعی دارند، فراهم کند.
اوشن پروتکل برای دستیابی به این هدف، در یک بازار داده غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین، ارایه دهندگان دادهها (مثل کاربران معمولی اینترنت یا سازمانها) را مستقیماً به مصرف کنندگان دادهها (مثل دانشمندان علم داده و استارتاپهای حوزه هوش مصنوعی) متصل میکند.
توکنیزه کردن دادهها
اوشن پروتکل، دادهها را به دیتاتوکن و NFT دیتا تبدیل کرده و ادعا میکند که امکان استفاده یا ذخیره آنها در والتها، اکسچنجها و DAOهایی که از توکنهای ERC20 و ERC721 پشتیبانی میکنند، وجود دارد.
ایجاد انگیزه به اشتراک گذاری دادهها
طرح دیتا فارمینگ که با استفاده از توکن بومی اوشن پروتکل یعنی OCEAN اجرا میشود، باعث شده که ارایه دهندگان دیتا انگیزه لازم را برای به اشترک گذاشتن دادههای خودشان داشته باشند. کاربران میتوانند از OCEAN برای استیکینگ و رأی دادن هم استفاده کنند.
SingularityNET (AGIX)
SingularityNET که در سال 2017 تأسیس شد، یک پروژه متمرکز بر هوش مصنوعی بر اساس بلاکچین اثبات سهامی اتریوم است که قرار است روی بلاکچین نسل سومی کاردانو راهاندازی شود.
بازار غیرمتمرکز ابزار هوش مصنوعی
SingularityNET دو راهکار اصلی دارد: یک بازار هوش مصنوعی غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین و یک ناشر هوش مصنوعی. این پروژه به توسعه دهندگان امکان میدهد که ابزارها، الگوریتمها و کتابخانههای هوش مصنوعی را تولید کرده و به جای کمک گرفتن از واسطهها، آنها را منتشر کرده یا مستقیماً به کاربران بفروشند.
اجرای پروژههای هوش مصنوعی با سرمایه جمعی
کاربران این پلتفرم میتوانند درخواست ایجاد ابزارهای هوش مصنوعی خاصی را مطرح کنند تا توسعه دهندگان روی این ابزارها کار کرده و در قبال انجام این کار دستمزد بگیرند.
اقتصاد توکنی این بازار بر اساس توکن بومی آن یعنی AGIX کار میکند که از آن برای انواع معاملات در این اکوسیستم استفاده میشود. همچنین، دارندگان AGIX میتوانند توکنهای خودشان را استیک کرده و پاداش دریافت کنند.
The Graph (GRT)
برای دسترسی به دادههایی مثل میزان هزینه صرف شده در یک تراکنش خاص، میتوان به راحتی از بلاکچین کوئری گرفت. هر شخصی که وارد یک بلاکچین اکسپلورر شده باشد میتواند این کار را انجام دهد اما انجام این کار برای فیلترها یا کوئریهای پیشرفتهتر، بسیار سخت است. این در حالیست که معمولاً اپلیکیشنهای وب 3 به چنین دادههایی نیاز دارند.
بلاک چین اکسپلورر هوش مصنوعی
The Graph یک پروتکل اندیس گذاری بلاک چین است که سعی دارد این مشکل را حل کند تا توسعه دهندگان بتوانند برای دسترسی به انواع دادههای پیچیده، از بلاک چین کوئری بگیرند. در اکوسیستم گراف، تعداد زیادی زیرگراف وجود دارد (که به نوعی نقش APIهای باز را در اکوسیستم گراف دارند) و هر کدام میتواند بر اساس فیلترها یا کوئریهایی خاص، داده استخراج کند.
قابلیت جستجوی کامل دادههای بلاکچین
برای مثال یکی از این زیرگرافها میتواند با کوئری گرفتن از اتریوم، همه آدرسهایی را که در یک تاریخ مشخص در یک dApp خاص تراکنش اجرا کردهاند، شناسایی کند. گراف دیگر میتواند با کوئری گرفتن از اتریوم، 10 تراکنش با ارزش اجرا شده با استفاده از یک قرارداد هوشمند خاص را شناسایی کند و غیره.
توکن بومی این پلتفرم GRT است که نقش انگیزه دهنده به فعالان این پروژه را دارد از جمله افرادی که در اندیس گذاری دادهها نقش دارند یا افرادی که نودها را اداره میکنند.
در دسامبر 2021، The Graph روی یک پروژه کریپتو و هوش مصنوعی به نام Semiotic AI سرمایه گذاری کرد تا از هوش مصنوعی برای ارتقای زیرساخت غیرمتمرکز وب 3 استفاده کند.
Fetch.ai (FET)
Fetch.ai یکی از محبوبترین پروژهها است که در زمینه ادغام تکنولوژی هوش مصنوعی با کریپتو کار میکند. این پروژه که در سال 2017 تأسیس شد، یک بلاکچین مبتنی بر CosmosSDK است که ابزارهایی مبتنی بر یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی و کریپتو کارنسی را برای ساختن اپلیکیشنهای غیرمتمرکز ارایه میدهد.
اپلیکیشنهای غیرمتمرکزِ قدرت گرفته از هوش تجاری
Fetch.ai امکان دسترسی به ابزارهای توسعه قراردادهای هوشمند، هوش مصنوعی و منابع مختلف دادهها را برای توسعه دهندگان فراهم میکند تا در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بلاک چین محور از آنها استفاده کنند. به این ترتیب، توسعه دهندگان میتوانند با این امکانات برای صنایع مختلف مثل اقتصاد، زنجیره تأمین، مراقبتهای بهداشتی، انرژی و غیره اپلیکیشن هوشمند طراحی کنند. دسترسی به دیتاستهای عظیم، قابلیت عمل کردن مستقل و تصمیم گیری هوشمندانه بدون وابستگی به واسطهها را برای اپلیکیشنها فراهم میکند.
توکن بومی Fetch.ai، FET است و کاربران در Fetch.ai میتوانند از این توکن برای پرداخت هزینههای مختلف در اکوسیستم این بلاک چین استفاده کنند. همچنین دارندگان FET قابلیت استیک کردن توکنهای خودشان را برای دریافت پاداش هم دارند.
dKargo (DKA)
فعالیت در صنعت لجستیک و زنجیره تأمین با چالشهای خاصی همراه است چون برخی فرایندها تکراری هستند، نیاز به کارهای اداری زیادی دارند و خطای انسانی و سیستمهای ناکارآمد در این فرایندها امری اجتناب ناپذیر است.
dKargo که با کمک توکن بومی هوش مصنوعی این پلتفرم یعنی DKA کار میکند، تکنولوژیهای بلاکچین و هوش مصنوعی را ترکیب کرده تا یک جریان پایدار از اطلاعات مطمئن و شفاف ایجاد کرده و زنجیره تأمین جهانی را با بهینه سازی مسیرها بر اساس هوش مصنوعی، متحول کند.
راهکارهای مختلف این پروژه مثل dFULL، dKLIP، dScanner و غیره سعی دارند عملیات زنجیره تأمین و لجستیک را کارآمدتر و روانتر کنند.
آینده کریپتو و هوش مصنوعی
با وجود رشد سریع هوش مصنوعی در چند سال اخیر، هنوز این فناوری به پتانسیل کامل خودش دست پیدا نکرده است. همانطور که در این مطلب اشاره شد، در حال حاضر روشهای مبتکرانهای برای استفاده از هوش مصنوعی و کریپتو جهت به اشتراک گذاری دادهها، کریپتو تریدینگ، کوئری گرفتن از بلاکچین و غیره طراحی شدهاند.
اما با هوشمندتر شدن هوش مصنوعی به مرور زمان، پروژههای مختلف دیگر هم از ترکیب کریپتو کارنسی و هوش مصنوعی برای ابداع راهکارهای خلاقانه در صنایع مختلف استفاده خواهند کرد.