با افزایش تعداد پروژه‌های بلاک چین، تعامل‌پذیری و مقیاس‌پذیری بلاک چین‌ها اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند.

راهکار پولکادات برای این چالش، پاراچین‌ها هستند؛ پاراچین‌ها یک راه حل فنی جدید هستند که امکان مقیاس‌پذیری بلاک چین‌های مختلف و کار کردن آنها با یکدیگر به روش امن و کارآمد را فراهم می‌کنند. پاراچین‌ها برای دستیابی به این هدف، از ویژگی‌های مهم پولکادات یعنی امنیت، تفکیک و ارتباطات استفاده می‌کنند.

پاراچین چیست؟

بر خلاف بیشتر بلاک چین‌ها مثل اتریوم، پولکادات طوری طراحی نشده که به شکل ذاتی قابلیت‌های زیادی داشته باشد. در واقع، پولکادات نقش یک زنجیره "رله" (یا بازپخش) را بازی می‌کند که می‌توان چندین بلاک چین لایه 1 موسوم به پاراچین را روی آنها به صورت پهلو به پهلو میزبانی کرد.

این بلاک چین‌های مختلف می‌توانند برای کاربردهای خاص طراحی شده باشند و سپس در کنار هم، "اینترنت بلاک چین‌ها" را تشکیل دهند. همه این بلاک چین‌ها، می‌توانند به صورت بومی از توکن DOT پولکادات استفاده کنند.

زنجیره Relay در اصل از قابلیت‌هایی مثل قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا حتی قابلیت انتقال دارایی‌ها پشتیبانی نمی‌کند. در واقع، این زنجیره در تلاش برای یافتن اجماع نظر بین پاراچین‌های مختلف بوده و مسئول کاربردهای بیرونی است.

لایه پایه که به آن بلاک چین لایه صفر گفته می‌شود، مثل اتریوم پس از مرج، از مکانیزم اثبات سهام استفاده می‌کند.

این مکانیزم اجماع که از سیستم Blind Assignment for Blockchain Extension (به اختصار BABE به معنای اختصاص کورکورانه برای توسعه بلاک چین) استفاده می‌کند، از پروتکل Ouroboros مشتق شده است.

زنجیره پاراچین‌های تشکیل شده حول پولکادات، علاوه بر ارسال توکن، برای ارسال داده‌ها هم قابل استفاده هستند. این یعنی توسعه‌دهندگان می‌توانند با کمک پولکادات سرویس‌هایی بسازند که به جای یک زنجیره واحد، از چندین زنجیره موازی مجزا استفاده می‌کنند.

می‌توان این سیستم را با عملکرد کشورهای عضو اتحادیه اروپا مقایسه کرد که هر کدام اقتصادی مجزا داشته اما می‌توانند آزادانه به تبادل کالا، خدمات و کارگر بپردازند.

هر پاراچین مجزا، می‌تواند پارمترهای خودش را داشته باشد از جمله کارمزد تراکنش‌ها، زمان بلاک، مکانیزم حاکمیت و پاداش ماینینگ.

اکثریت پاراچین‌های کنونی و همچنین زنجیره رله پولکادات از فریم ورک توسعه Substrate استفاده می‌کنند که توسط شرکت بریتانیایی Parity Technologies ارایه شده است.

اما علیرغم هم افزایی بین این زنجیره‌ها، هر یک از آنها نسبت به دیگران متمایز است – برای توسعه و نگهداری از یک پاراچین، نیازی به استفاده از Substrate ندارید.

بلاک چین‌هایی مثل اتریوم، سولانا، تزوس و کاردانو می‌توانند قراردادهای هوشمند مختلفی را اجرا کنند. به همین دلیل، در چنین بلاک چین‌هایی برای دستیابی به منابع رایانشی محدود داخل شبکه، رقابت سختی وجود دارد.

وجود چندین بلاک چین مستقل که هر کدام منابع رایانشی خاص خود را دارد، به از بین بردن مشکلاتی مثل تراکم، طولانی بودن زمان اجرا و غیرقابل پیش بینی بودن هزینه‌های اجرا کمک می‌کند.

در حال حاضر، محدودیت 100 پاراچین در شبکه پولکادات وجود دارد اما Parity Technologies در سپتامبر 2023 اعلام کرد که قصد دارد امکان پشتیبانی از حداکثر 1000 پاراچین را فراهم کند.

تفاوت بین سایدچین و پاراچین‌ها

پاراچین‌ها، از نظر ظاهری شبیه به سایدچین‌ها هستند؛ یعنی یکسری بلاک چین مجزای مرتبط که روی بلاک چین‌هایی مثل اتریوم قرار می‌گیرند اما از نظر داخلی، تفاوت‌های مهمی بین این دو وجود دارد.

همچنین سایدچین‌ها به دنبال ارتقای مقیاس‌پذیری و تعامل‌پذیری بلاک چین‌ها هستند که شبکه پلی گان و همچنین زنجیره هوشمند BNB (BSC) جزء آنها محسوب می‌شوند.

در عین حال، هر ساید چین دارای مکانیزم اجماع و توکن خاص خودش است در حالی که پاراچین‌های پولکادات، همگی یک مکانیزم اجماع دارند یعنی Relay Chain.

شبکه کوساما (Kusama) چیست؟

یکی از مهم‌ترین اجزای شبکه پاراچین‌های پولکادات، شبکه کوساما است. این شبکه نقش یک محیط پیش-تولید را برای پولکادات دارد، یا سندباکسی که به توسعه‌دهندگان پاراچین امکان می‌دهد ایده‌های جدید را امتحان کنند. از این شبکه به عنوان شبکه قناری یاد می‌شوند.

کوساما، بیشتر ویژگی‌های طراحی پولکادات را دارد اما پروژه‌های کوساما، از نظر حاکمیتی محدودیت کمتری دارند. این ویژگی باعث شده که پروژه‌های جدید بتوانند نقایص فنی احتمالی را رفع کرده و با عملکردی سریع‌تر و بهتر، کاربران بیشتری را به خود جلب کنند.

کوساما یک بلاک چین واقعی مستقل است نه یک تست نت.

تست نت، بلاک چینی است که از فریم ورکی مشترک با بلاک چین پدر استفاده می‌کند اما کوین آن با کوین دیتابیس اصلی یکسان نیست.

کاربران چگونه از پاراچین‌ها استفاده می‌کنند؟

در حال حاضر، توسعه‌دهندگان برای کاربردهای مختلف از پاراچین‌ها استفاده می‌کنند از جمله:

• Astar: یکی از محبوب‌ترین پاراچین‌ها از نظر میزان استقبال و پذیرش است که از ماشین مجازی اتریوم (EVM) استفاده می‌کند تا به توسعه‌دهندگان امکان دهد که برای دیفای، DAO و NFT اپلیکیشن بسازند.
• Nodle: این پاراچین سعی دارد با تبدیل گوشی‌های هوشمند به نودهای لبه شبکه که با حسگرها و دستگاه‌های دنیای فیزیکی ارتباط برقرار می‌کنند، بین دنیای فیزیکی و وب 4 پل بزند.
• Moonbeam: یک پلتفرم قرارداد هوشمند که با استفاده از فریم ورک بلاک چین Substrate ساخته شده و به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد با قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی بسازند که با شبکه‌هایی مثل اتریوم قابل ادغام هستند.

چگونه از پاراچین استفاده کنیم؟

پروژه‌ها باید برای به دست آوردن جایگاه در شبکه پولکادات، در مزایده‌های مخصوص شرکت کنند. این مزایده‌ها تعیین می‌کنند که چه پروژه‌هایی، چه موقع می‌توانند به زنجیره Relay متصل شوند.

برای افزایش رقابت در این اکوسیستم، تعداد جایگاه‌ها توسط Web3 Foundation محدود نگه داشته می‌شود.

زمانی که پروژه‌ای یکی از این جایگاه را به دست آورد، می‌تواند برای حدود 96 هفته از آن استفاده کند که این مدت زمان برای شبکه کوساما 48 هفته است.

این حراجی‌ها، بیشتر با استفاده از وام‌های جمع سپاری شده انجام می‌شوند. در این سیستم، اعضای جامعه با قفل کردن توکن از پروژه‌های محبوبشان حمایت می‌کنند.

سپس این موجودی در ماژول‌های مجزایی از زنجیره Relay حفظ می‌شود که در کنترل پروژه نیستند تا از اجرای طرح‌های راگ پول جلوگیری شود. در صورت ناموفق بودن پروژه در مزایده، کوین‌ها به صورت خودکار به حساب مالکشان برمی‌گردند.

آینده پاراچین‌ها

زنجیره Relay پولکادات برای یک آپدیت مهم آماده می‌شود که تغییرات چشمگیری در عملکرد آن ایجاد خواهد کرد.

آپگرید جدید به نام Join-Accumulate Machine (به اختصار JAM) به زنجیره Relay پولکادات امکان می‌دهد که خدمات عمومی‌تر مثل قراردادهای هوشمند را اجرا کند. زنجیره Relay همچنان از پاراچین‌های مبتنی بر Substrate پشتیبانی خواهد کرد.

Web3 Foundation برای توسعه‌دهندگانی که JAM را پیاده سازی می‌کنند، یک جایزه 10 میلیون دلاری در نظر گرفته و ظاهراً این جایزه به توسعه‌دهندگان زبان‌های مختلف اختصاص خواهد یافت.

در حال حاضر یعنی آوریل 2024 آپدیت JAM منتظر تأیید از سمت سهامداران شبکه است و جامعه Polkadot امکان رأی دادن درباره آن را دارد.