ولت‌های کریپتو انواع مختلفی دارند، از ولت موبایلی گرفته تا ولت‌های سخت‌افزاری که شبیه به فلش مموری هستند. یکی از انواع کمتر شناخته شده ولت‌های کریپتو، ولت کاغذی است که در این مطلب با آن آشنا می‌شوید.

ولت کاغذی کریپتو چیست؟

ولت کاغذی یک تکه کاغذ معمولی است که کلیدهای خصوصی و عمومی ولت کریپتو روی آن نوشته می‌شود. روی چنین ولت‌هایی، کلیدهای رمزنگاری در قالب یک رشته الفبایی-عددی یا کد QR نوشته می‌شوند که با استفاده از آنها می‌توانید بیت کوین (یا ارزهای دیجیتال دیگر) را به شکل آفلاین ذخیره کرده و به آن دسترسی داشته باشید.

ولت‌های کاغذی جزء ولت‌های سرد سلف کاستدی محسوب می‌شوند چون ارزهای دیجیتال کاربران را از تهدیدات فضای آنلاین دور نگه داشته و امکان کنترل کامل کلیدهای خصوصی را برای کاربران فراهم می‌کنند.

تاریخچه و تغییرات ولت‌های کاغذی

ولت‌های کاغذی تقریباً در سال 2010 محبوبیت کسب کرده و پیش از ولت‌های سخت‌افزاری، روشی امن برای ذخیره ارزهای دیجیتال محسوب می‌شدند. در آن زمان، این ولت‌ها بهترین راه دور نگه داشتن ارزهای دیجیتال از هک و تهدیدات فضای آنلاین محسوب شده و امکان کنترل کامل موجودی کاربران را برای آنها فراهم می‌کردند.

تقریباً در حدود سال 2016 به دو دلیل محبوبیت ولت‌های سخت‌افزاری رو به کاهش رفت. یکی از این دلایل، آسیب‌پذیری کاغذ بود و دلیل دوم، این بود که در صورت از دست رفتن کاغذ، هیچ عبارت بازیابی برای برگرداندن موجودی کاربر وجود نداشت.

همچنین، روش‌های امن‌تر و راحت‌تری در قالب ولت‌های سخت‌افزاری طراحی شدند. در سال 2025، بازار ولت‌های سخت‌افزاری به سرعت رو به پیشرفت و توسعه است و انتظار می‌رود که تا سال 2031 نرخ رشد مرکب سالانه این بازار به 31.96 درصد برسد.

پیش بینی رشد بازار ولت‌های سخت‌افزاری

با این وجود، همچنان ولت‌های کاغذی در حال استفاده هستند و مقرون به صرفه‌ترین گزینه برای ذخیره سرد ارزهای دیجیتال محسوب می‌شوند.

کاربران در ابتدا ولت‌های کاغذی را با انتخاب اعداد تصادفی از روی تاس و نوشتن دنباله کلید تولید شده روی کاغذ تهیه می‌کردند. اما این روش زمانبر بود و نیاز به دقت زیادی داشت. این نقطه ضعف‌ها، منجر به توسعه اپلیکیشن‌های مولد ولت کاغذی شدند.

مولدهای ولت کاغذی، نرم‌افزارهایی هستند که کلیدهای خصوصی و عمومی را ایجاد می‌کنند. خیلی از این اپلیکیشن‌ها تحت وب و اپن سورس هستند و به زبان جاوااسکریپت نوشته شده‌اند. اما مولدهای تحت وب در برابر حملات آنلاین و نشت کلیدهای خصوصی آسیب‌پذیر هستند.

ولت کاغذی چطور کار می‌کند؟

ولت کاغذی، یک تکه کاغذ است که کلیدهای خصوصی و عمومی روی آن نوشته شده و معمولاً به صورت کد QR نمایش داده می‌شوند. می‌توان از این کلیدها برای اجرای تراکنش‌های ارز دیجیتال استفاده کرد. معمولاً ولت‌های کاغذی با استفاده از اپلیکیشن‌های مولد کلید یا به روش دستی تولید می‌شوند.

کلید خصوصی و کلید عمومی

روی ولت کاغذی دو رشته کاراکتر الفبایی-عددی وجود دارد که مربوط به کلیدهای خصوصی و عمومی هستند. کلید خصوصی، یک کد مخفی است که برای امضای تراکنش‌ها و اثبات مالکیت ارزهای دیجیتال به آن نیاز دارید. کلید عمومی، آدرسی است که می‌توانید برای دریافت ارز دیجیتال آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.

می‌توان کلیدهای خصوصی و عمومی را به صورت کد QR روی ولت کاغذی نمایش داد تا امکان اجرای راحت‌تر تراکنش‌ها از طریق اسکن این کدها فراهم شود.

تولید ولت کاغذی

ایجاد ولت کاغذی به دو روش انجام می‌شود: انتخاب اعداد تصادفی از روی تاس یا استفاده از یک مولد کلید خصوصی. انتخاب اعداد تصادفی و نوشتن آنها به صورت کاملاً آفلاین انجام می‌شود اما این روش می‌تواند زمانبر باشد و احتمال بروز خطا در آن وجود دارد.

استفاده از مولد ولت

برای تولید ولت کاغذی امن کریپتو، باید یک مولد مطمئن برای اعداد تصادفی انتخاب کنید که به اینترنت متصل نباشد. استفاده از مولدی که به اینترنت وصل نباشد به حفظ امنیت کلیدهای خصوصی شما کمک می‌کند.

مولد اعداد تصادفی برای ولت کریپتو، این اعداد را جهت تولید کلیدهای خصوصی و عمومی ایجاد می‌کند و ممکن است دو کد QR هم تولید کند که هر کدام متناظر با یکی از این کلیدها هستند. می‌توانید این رشته کاراکترها را روی کاغذ نوشته یا چاپ کنید. نوشتن این کلیدها باید با دقت و خط خوب انجام شود تا احتمال بروز خطا به حداقل برسد.

چاپ کردن کلیدها مستلزم استفاده از یک چاپگر امن است که کپی مطالب چاپ شده را ذخیره نمی‌کند و به جای اتصال بلوتوث یا بی سیم از روش باسیم استفاده می‌کند تا امنیت کلیدها دچار مخاطره نشود. همچنین، باید از یک پرینتر جوهر افشان باکیفیت استفاده کنید تا محتوای چاپ شده به مرور کمرنگ یا بی کیفیت نشود.

پس از تهیه این ولت، مطمئن شوید که هیچ کپی از ولت روی دستگاه‌های شما باقی نمانده باشد. پس از ایجاد ولت کاغذی، می‌توانید با به اشتراک گذاری کلید عمومی ارز دیجیتال دریافت کرده و با استفاده از کلید خصوصی، تراکنش‌ها را امضاء کنید. می‌توانید کلیدها را به صورت دستی وارد کرده یا کد QR را با استفاده از نرم‌افزار سازگار اسکن کنید.

لازم به ذکر است که ولت کاغذی یک بار مصرف است. پس از اینکه کلید خصوصی را برای استفاده از موجودی در یک ولت سازگار وارد کردید، این کلیدها در معرض ارتباط با اینترنت قرار می‌گیرند. این شرایط باعث به خطر افتادن امنیت ولت شما شده و بعد از آن باید یک ولت کاغذی جدید تولید و ولت قبلی را خالی کنید.

مزایای استفاده از ولت کاغذی

ولت کاغذی یکی از روش‌های مطمئن برای ذخیره ارزهای دیجیتال است که در ادامه با مزایای آن آشنا می‌شوید.

ذخیره آفلاین

ولت‌های کاغذی جزء ولت‌های سرد محسوب می‌شوند چون می‌توان آنها را به روش آفلاین تولید کرد و این ویژگی باعث حذف آسیب‌پذیری‌های موجود در ولت‌های آنلاین می‌شود. در صورت تولید ولت کاغذی به روش امن، هکرها امکان دسترسی به ارزهای دیجیتال شما و سرقت آنها را نخواهند داشت. این ولت‌ها می‌توانند مستقل از وب کار کنند و در برابر نقص‌های سخت‌افزاری و سیستم عامل مقاوم هستند.

امنیت و حریم خصوصی

همه ولت‌های کاغذی ولت‌های سلف کاستدی هستند که امکان کنترل کامل کلیدهای خصوصی را برای کاربران فراهم می‌کنند. این استقلال مالکیت ارزهای دیجیتال، وابستگی به اشخاص ثالث را از بین برده و باعث ارتقای امنیت می‌شود.

ولت‌های کاغذی به کاربران امکان می‌دهند که بدون ارایه اطلاعات هویتی یا طی کردن مراحل KYC به ارزهای دیجیتال خودشان دسترسی پیدا کرده و آنها را مدیریت کنند. آدرس این ولت‌ها مثل نام مستعار عمل کرده و به حفاظت از حریم خصوصی کاربران کمک می‌کنند. برای بسیاری از کاربران، این سطح از حریم خصوصی هنگام کار کردن با هر گونه دارایی غیرمتمرکزی ضروری است (چه از نظر ایدئولوژیک و چه از نظر کاربردی).

سادگی استفاده از ولت کاغذی باعث شده که چنین ولت‌هایی یکی از روش‌های راحت و قابل حمل برای ذخیره ارزهای دیجیتال باشند. ولت‌های کاغذی برای نگه داری طولانی مدت از ارزهای دیجیتال مفید هستند چون از اینترنت قطع بوده و می‌توانند موجودی شما را امن و در دسترس نگه دارند.

مقرون به صرفه بودن

ولت‌های کاغذی یکی از روش‌های ارزان قیمت مدیریت ارزهای دیجیتال هستند. مثلاً تولید ولت‌های کاغذی بیت کوین راحت بوده، می‌توان به آسانی آنها را جابجا کرد و فضای زیادی را اشغال نمی‌کنند. این ولت‌ها ارزان‌ترین نوع ولت سرد محسوب می‌شوند و تنظیم آنها نیازی به پرداخت هزینه اشتراک یا هزینه‌های تنظیم ندارد. همچنین در تهیه این ولت‌ها از ابزارهای در دسترسی مثل خودکار و کاغذ استفاده می‌شود.

ریسک و چالش‌های ولت‌های کاغذی

ولت‌های کاغذی مزایای زیادی دارند اما معایب این ولت‌ها باعث کاهش محبوبیت آنها شده است. در ادامه با معایب چنین ولت‌هایی آشنا می‌شوید.

آسیب فیزیکی

ولت‌های کاغذی مستعد آسیب فیزیکی هستند. این ولت‌ها از کاغذ ساخته شده‌اند که احتمال فرسودگی، پارگی یا آسیب دیدن آن در برابر عوامل محیطی وجود دارد. هر گونه آسیب فیزیکی به ولت کاغذی می‌تواند باعث از دست رفتن همیشگی ارزهای دیجیتال شود چون گزینه‌ای برای پشتیبان گیری از آنها وجود ندارد. همچنین احتمال محو شدن مطالب چاپ شده به مرور زمان وجود دارد.

سرقت یا گم شدن

ولت‌های کاغذی کوچک و سبک هستند در نتیجه احتمال گم شدن یا سرقت آنها زیاد است. مثل هر دارایی ارزشمند دیگری، ولت‌های کاغذی هم باید در محیطی امن مثل گاو صندوق یا صندوق امانات بانک نگه داشته شوند.

ملاحظات امنیتی

هنگام ساختن ولت کاغذی باید از سخت‌افزار و نرم‌افزاری استفاده کنید که امنیت کلیدهای خصوصی شما را تهدید نمی‌کند. استفاده از اپلیکیشن‌ها یا مولدهای ولت تحت وب که به اینترنت متصل هستند می‌تواند باعث دسترسی مهاجمان به ولت کاغذی شما شود. ممکن است سخت‌افزار شما آلوده به بدافزارهایی شود که امکان دسترسی هکرها را به کلیدهای خصوصی شما حین تولید آنها فراهم می‌کنند.

ولت‌های کاغذی استاندارد طلایی ذخیره سرد در اولین روزهای بیت کوین بودند بیشتر به این دلیل که در آن زمان ولت سخت‌افزاری وجود نداشت. امروزه ده‌ها ولت سخت‌افزاری وجود دارد که می‌توانید از آنها برای ذخیره امن ارزهای دیجیتال به صورت آفلاین استفاده کنید.

بنابراین، ولت‌های سخت‌افزاری تبدیل به بهترین گزینه برای ذخیره بیت کوین به روش آفلاین شده‌اند چون سطح امنیت بیشتری دارند.

مراحل ایجاد ولت کاغذی

ایجاد ولت کاغذی با استفاده از مولد کلیدهای خصوصی راحت است. در ادامه توضیح می‌دهیم که چطور می‌توانید با استفاده از BitAdress طی 3 مرحله راحت ولت کاغذی بسازید.

مرحله 1

وارد سایت رسمی سازنده ولت کاغذی شده و مراحل ساخت ولت را دنبال کنید.

مرحله 2

گزینه Paper Wallet و سپس طرح ولت را انتخاب کنید. کلیدهای تولید شده را چاپ کرده یا با دست یادداشت کنید.

مرحله 3

ولت را در یک محل امن نگه دارید. برای افزایش ماندگاری ولت می‌توانید از لمینت کاغذ استفاده کنید. برای کاهش احتمال هک آنلاین، ولت کاغذی خودتان را در BitAdress ساخته و یک سیستم عامل امن مثل اوبونتو نصب کنید. می‌توانید برای انتقال فایل ولت به چاپگر هم از فلش مموری استفاده کنید.

نکات توصیه شده برای استفاده از ولت کاغذی

هنگام ساختن ولت کاغذی باید مطمئن شوید که مولد ولت انتخابی اپن سورس است، با اینترنت در تماس نیست و یک منبع مناسب از کاراکترهای تصادفی دارد. استفاده از مولد بد باعث ایجاد الگوهای کاراکتر قابل حدس زدن خواهد شد که امنیت کلیدهای خصوصی شما را دچار مخاطره می‌کند. سایر راهکارهای قابل استفاده برای حفاظت از ارزهای دیجیتال عبارتند از:

ذخیره امن

ولت‌های کاغذی شکننده و در برابر عوامل محیطی مختلف آسیب‌پذیر هستند. لمینت کاغذ می‌تواند به افزایش طول عمر آن کمک کند اما این کار باید توسط خود کاربر انجام شود تا کلیدهای خصوصی فاش نشوند. می‌توانید ولت کاغذی را چند بخش کرده و هر قسمت را در یک محل امن متفاوت ذخیره کنید تا احتمال سرقت کاهش پیدا کند. محل امن برای ذخیره این ولت‌ها، گاو صندوق یا صندوق امانات است.

روش‌های پشتیبان گیری

از دست دادن ولت کاغذی باعث از دست رفتن موجودی مربوطه می‌شود چون راهی برای بازیابی این ولت‌ها وجود ندارد. برای پیشگیری از این مشکل می‌توانید چند کپی تهیه کرده و هر کدام را در یک محل امن مجزا نگه دارید.

آیا ولت‌های کاغذی آینده‌ای دارند؟

ذخیره آفلاین ارزهای دیجیتال یکی از امن‌ترین راهکارها برای حفاظت از موجودی خودتان است. ولت‌های کاغذی راهکاری ساده و مقرون به صرفه برای مدیریت ارزهای دیجیتال هستند و سابقه‌ای طولانی دارند.

اما این ولت‌ها هم نقطه ضعف‌هایی دارند که باعث منسوخ شدن آنها شده است. امروزه کاربران بیشتر به استفاده از گزینه‌های کاربردی و مقاوم‌تر تمایل دارند از جمله ولت‌های سخت‌افزاری که ارزهای دیجیتال آنها را به روش آفلاین ذخیره می‌کنند. با ورود ولت‌های پیشرفته‌تر به بازار، ولت‌های کاغذی به تدریج به حاشیه رانده می‌شوند اما بدون شک چنین ولت‌هایی در صورتی که به روش امن تولید شوند، می‌توانند مفید و کاربردی باشند.