جای شک نیست که طرفداران و معامله گران بیتکوین، BTC را به عنوان سمبل و نماد اصلی بیتکوین ترجیح میدهند اما آیا میدانستید یک سمبل دیگر هم برای بیتکوین وجود دارد؟ آیا تا بحال هنگام بررسی قیمت بیتکوین در اینترنت به نماد XBT برخورد کردید؟ کوین بیس که یکی از اکسچینجهای محبوب دنیا است و CoinMarketCap وبسایت نمایش دادهها و مطالعه ارزهای دیجیتال هم از نماد BTC استفاده میکنند. بسیاری از اکسچینجها و پورتالهای آنلاین هم از نماد BTC برای بیت کوین استفاده میکنند. در مقابل اکسچینج محبوب XE و شرکت بزرگ بلومبرگ از XBT به عنوان نماد بیتکوین استفاده میکنند. علاوه بر آنها برخی از سایتهای محبوب در زمینه معامله ارزهای دیجیتال مثل Kraken و BitMEX از نماد XBT برای بیتکوین استفاده میکنند.
مفهوم XBT و BTC
این مفاهیم چیز جدیدی نیستند. از اولین روزهای ابداع بیتکوین از هر دو سمبل برای نامگذاری بیتکوین استفاده میشد. معمولاً افراد مبتدی نسبت به این دو تیکر دچار اشتباه میشوند. برخی تصور میکنند XBT مربوط به یک کوین دیگر به اسم Bitcoin XT است که یک فورک از بیتکوین کور بوده و حتی گاهی به خاطر ابهامی که درباره این دو تیکر وجود دارد از برخی سوء استفاده و کلاهبرداری شده است. پس اول از همه باید توجه کنید که BTC و XBT تفاوتی با هم ندارند. هر دوی آنها نماد بیتکوین هستند و دو ارز دیجیتال متفاوت نیستند.
اما چرا برای هر کوین به یک سمبل نیاز داریم و تفاوت بین این نمادها چیست؟ آیا پشت این دو نماد ماجرای خاصی وجود دارد؟ کدام یک از آنها تیکر رسمی بیتکوین است و کاربران کدامیک را ترجیح میدهند؟ در این مطلب هر آنچه که باید درباره این دو نماد بدانید را به شما توضیح میدهیم.
آشنایی با نمادهای تیکر
اول از همه باید مشخص کنیم که نماد تیکر چیست و چرا به آن نیاز داریم؟ نماد تیکر یک علامت اختصاری است که در بازار بورس از آن برای شناسایی هر سهام، اوراق قبضه، اوراق بهادار یا صندوق سرمایه گذاری مشترک به صورت خاص و منحصربفرد استفاده میشود. در رابطه با ارز دیجیتال از نماد تیکر برای تشخیص کوینها یا توکنها هنگام تحقیق، مشاهده نمودارها یا هنگام معامله در اکسچینجها استفاده میشود و در مجموع یک نماد یا سمبل است که از آن جهت تشخیص راحت یک ارز دیجیتال خاص استفاده میشود. نماد تیکر ممکن است از اعداد، حروف یا ترکیبی از آنها تشکیل شده باشد اما در بیشتر موارد فقط شامل حروف است.
هر ارز دیجیتال سمبل خاص خود را دارد. سمبل بیتکوین BTC، اتریوم ETH، ریپل XRP، لایت کوین LTC، مونرو XMR است و به همین ترتیب. تقریباً برای هر ارز دیجیتالی میتوان از این نماد تیکر استفاده کرد. در بیشتر موارد این نماد تغییر نمیکند و در اکسچینجهای مختلف از یک نماد مشترک استفاده میشود.
تیکرهای ارز دیجیتال
در بازار بورس این نمادها بیشتر توسط کمپانی مربوطه انتخاب میشوند. قبل از اینکه یک کمپانی اوراق بهاداری را عرضه کند یک نماد تیکر برای شناسایی آن انتخاب میکند. بیشتر مواقع این نماد شامل مخفف نام کمپانی است و به راحتی میتوان این نماد تیکر را به نام کمپانی ترجمه کرد. اما در رابطه با ارزهای دیجیتال چه کسی این تیکرها را انتخاب میکند؟
در بیشتر ارزهای دیجیتال، برنامه نویسها درباره این موضوع تصمیم گیری میکنند و سعی میکنند از تیکری استفاده کنند که نماد خوبی برای ارز دیجیتال آنها باشد و با سایر کوینها یا توکنها تداخل نداشته باشد. اما در رابطه با بیتکوین شرایط متفاوت است.
بیتکوین اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که توسط یک فرد ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو ساخته شد. هیچ نهاد خاصی کنترل این ارز را در اختیار ندارد. هیچکس نمیتواند درباره قوانین آن تصمیم گیری کند یا نام آن را انتخاب کند. ساتوشی ناکاموتو میتوانست درباره این موارد تصمیم گیری کند اما چنین مخففهایی را انتخاب نکرد و در مقاله سفید بیتکوین چنین چیزی مشاهده نمیشود. از آنجایی که هیچ استاندارد خاصی برای نامگذاری این ارزها وجود ندارد و هیچ مقام حاکمیتی نیست که درباره آنها تصمیم بگیرد، برای بیتکوین دو نماد مخفف XBT و BTC وجود دارد که در ادامه تاریخچه این نامگذاریها را بررسی میکنیم.
BTC
در ابتدا از دو حرف BC برای بیت کوین استفاده میشد اما کم کم اکسچینجها شروع به استفاده از سه حرف BTC کردند. هرچند BTC مخفف رسمی بیتکوین نیست اما بعداً جامعه بیتکوین به طرز گستردهای استفاده از آن را شروع کردند. هیچکس نماد BTC را ثبت نکرده و این تیکر تحت قانون کپی رایت ثبت نشده است. اما همه در جریان هستند که BTC به بیتکوین اشاره دارد. BTC مخفف خیلی خوبی برای بیتکوین محسوب میشود و شبیه کد ایزوی ارزهای فیات است (مثل USD، EUR، AUD و غیره).
XBT
BTC تنها نمادی بود که از آن برای بیتکوین استفاده میشد. این نماد کاملاً مناسب و منطقی بود و هیچ سوالی درباره مدلهای دیگر برای تیکر بیتکوین مطرح نشده بود تا اینکه بیتکوین محبوبیت و کاربرد زیادی پیدا کرد. با شروع محبوبیت بیتکوین نیاز برای انتخاب کد ارزی آن حس شد. هر چند BTC شباهت زیادی به کدهای ایزوی ارزی داشت اما مطابق با استانداردهای ISO 4217 نبود.
سازمان استاندارد بین المللی یا ISO یک سازمان غیردولتی است که کد کشورها و همچنین کد ارزهای فراملی را مشخص میکند. ایزو به هیچ دولت خاصی وابسته نیست و یک سازمان خدمات داوطلبانه است که کدهای سه حرفی ارزهای دولتی و غیردولتی را تعیین میکند.
استاندارد ایزو 4217 و استفاده از مخفف XBT
طبق استانداردهای ایزو 4217 قوانین خاصی هستند که کد ارزهای ملی و همچنین داراییهای بین المللی مثل طلا، نقره، پلاتینیوم را تعیین میکنند. بر اساس این استاندارد 2 حرف اول این کد 3 رقمی باید کد کشور باشد و آخرین حرف آن هم باید حرف اول آن ارز ملی باشد.
برای مثال:
- USD - (United States Dollar) دلار امریکا
- AUD - (Australian Dollar) دلار استرالیا
- CAD - (Canadian Dollar) دلار کانادا
- JPY – (Japanese Yen) ین ژاپن
اما ارزهایی که متعلق به دولت خاصی نیستند باید با حرف X شروع شوند و پس از آن کد ارز یا نماد مربوط به آن عنصر در جدول عناصر شیمیایی قرار میگیرد.
مثال:
- – XAU طلا
- – XAG نقره
- – XPT پلاتینیوم
XBT به عنوان کد ارزی بیتکوین
مشکلی که در رابطه با کد BTC برای بیتکوین وجود دارد، این است که این کد با کد ارز کشور بوتان یعنی BTN تلاقی دارد. هر چند این دو کاملا شبیه هم نیستند اما دو حرف ابتدایی آنها یکسان است و از آنجایی که بیتکوین تحت مالکیت هیچ کشور خاصی قرار ندارد، استاندارد ایزو مخفف XBT را برای بیتکوین تعیین کرده که X اول آن به دلیل ابر ارز بودن بیتکوین (عدم تعلق به یک کشور خاص) است و BT هم مربوط به دو حرف مخفف بیتکوین است.
دلیل استفاده نکردن از XBC
از آنجایی که بیتکوین یک ارز ملی نیست و مثل طلا و نقره به هیچ کشور خاصی وابسته نیست قطعاً حالا متوجه شدید که چرا سمبل بیتکوین با حرف X شروع میشود. اما چرا XBT و XBC نه؟ اگر نام بیتکوین را در نظر بگیریم (Bit Coin) مشخص میشود که این نماد باید XBC باشد. اما XBC از قبل توسط اتحادیه اروپا برای واحد ارز اروپایی (European Unit of Account) تصرف شده در نتیجه XBT مناسب ترین کد برای بیتکوین است.
تفاوت بین این دو نماد
همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره شد، هیچ تفاوتی بین XBT و BTC وجود ندارد و هر دوی آنها به بیتکوین اشاره دارند. مخفف XBT بر اساس استاندارد ایزو است و BTC نمادی است که به صورت طبیعی از سوی جامعه کاربران بیتکوین انتخاب شد. امیدواریم که حالا این نمادها را با نماد سایر ارزهای دیجیتال اشتباه نگیرید.
اکسچینجهایی که از نماد XBT استفاده میکنند:
علت اینکه افراد مبتدی این دو نماد را اشتباه میگیرند این است که برخی اکسچینجها از نماد XBT برای بیتکوین استفاده میکنند. Kraken اولین اکسچینجی بود که از XBT به عنوان تیکر بیتکوین استفاده کرد. به غیر از این اکسچینج، BitMEX هم از مخفف XBT استفاده میکند. اما به غیر از این دو هنوز بیشتر اکسچینجها از نماد BTC استفاده میکنند. اما کدام نماد به صورت جهانی پذیرفته شده و کدامیک در آینده کاربرد بیشتری خواهد داشت؟
نتیجهگیری
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، از تیکر پیشنهادی ساتوشی در دنیای کریپتو استفاده زیادی میشود. از همان ابتدا نماد BTC به بیت کوین نسبت داده شد و پذیرش زیادی در بین اعضای جامعه کاربران پیدا کرد. اما XBT هم مخفف جدیدی برای بیتکوین نیست. این نماد در سال 2013 معرفی شد چون BTC با نماد یک ارز ملی تلاقی داشت و با استانداردهای ایزو همخوانی ندارد. اما XBT هنوز توسط ایزو به رسمیت شناخته نشده است.
نمیتوان گفت که در آینده کدام تیکر بیشترین کاربرد را خواهد داشت اما در حال حاضر از هر دو نماد برای بیتکوین استفاده میشود. بعلاوه، بیتکوین ارز متمرکزی نیست و در نتیجه هیچ قدرت یا استانداردی نمیتواند مخفف آن را تعیین کند و میتوان از هر دو تیکر BTC و XBT استفاده کرد.
BTC بین جامعه کاربران بیتکوین پذیرفته تر است اما XBT صرفاً یک نماد تجاری است که برخی موسسات مالی از آن استفاده میکنند.