پامپ و دامپ طرحی است که شامل ارتقای قیمت یک دارایی از طریق ارائه اطلاعات غلط است. وقتی قیمت دارایی به شدت بالا میرود (پامپ)، عاملان چنین طرحی که خودشان آن دارایی را با قیمت پایین خریداری کرده اند، آن را به قیمت بالا میفروشند (دامپ).
نمودار قیمت مرسوم در طرحهای پامپ و دامپ
طرحهای پامپ و دامپ در بازار ارزهای دیجیتال بسیار متداول هستند به ویژه در دوره رکود. در چنین مواقعی بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار وارد بازار میشوند که سوء استفاده از آنها کار راحتی است. چنین کلاهبرداریهایی در مورد ارزهای دیجیتالی با ارزش بازار کم بسیار زیاد است چون معمولاً قیمت این ارزها نسبت به ارزهای مهمتر که نوسان کمتری دارند، راحتتر تغییر پیدا میکند.
اغلب اوقات طرحهای پامپ و دامپ توسط گروههایی انجام میشوند که به مردم وعده بازده بالا را میدهند (معمولاً در ازای پرداخت یک کارمزد مشخص). اما معمولاً آنچه که در چنین شرایطی رخ میدهد سوء استفاده از این افراد توسط گروه کوچکتری است که قبلاً پوزیشنهای خودشان را ساخته اند.
در بازارهای سنتی، معمولاً اشخاصی که در چنین طرحهایی دخیل هستند مشمول جریمههای قانونی سنگینی میشوند.