در رابطه با ارزهای دیجیتال دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. عده‌ای بر این باورند که ارزهای دیجیتال (یا ارزهای رمزپایه) بزرگترین پیشرفت از زمان ابداع اینترنت محسوب می‌شوند و برخی آن را یک کلاهبرداری تلقی می‌کنند. اما واقعاً چند نفر قادر به توضیح دادن مفهوم این ارزها هستند؟

امروزه بیت کوین و فراگیری آن باعث شده اسم ارزهای دیجیتال در مکان‌های مختلف به گوش برسد اما هر چند اسم بیت کوین و ارزهای دیجیتال همواره در سرخط خبرها و وبسایت‌های مختلف مشاهده می‌شود، هنوز این مفهوم برای برخی افراد قابل درک نیست. افراد فنی و معمولی هر کدام از دیدگاه خود به این مسئله نگاه می‌کنند و تعاریف خاص خود را برای آن ارائه می‌کنند. اما در این مطلب این مفهوم را کاملاً تشریح کرده و به شما خواهیم خواهیم گفت که ارز دیجیتال چیست، از کجا آمده و چه آینده‌ای دارد.

تعریف ارز دیجیتال

در نگاه اول همانطور که مشاهده می‌کنید کلمه Cryptocurrency ترکیبی از دو کلمه Crypto و Currency است.

Crypto: از ابتدای کلمه cryptography آمده که به رمزنگاری داده‌ها یا متن‌های ساده گفته می‌شود؛ یعنی تبدیل آنها به حالت غیرقابل تشخیص و پیچیده. در واقع فقط دریافت کننده‌ی مورد نظر باید بتواند این اطلاعات را رمزگشایی کند و به این ترتیب دو طرف یک روش محرمانه و امن برای تبادل اطلاعات یا دارایی‌ها خواهند داشت.

منشا ارز دیجیتال کجاست؟

واقعیت این است که پول دیجیتال انواع مختلفی دارد. تلاش برای ایجاد ارزهای دیجیتال از اوایل دهه 90 میلادی شروع شد ولی همه آنها در رقابت با پول الکترونیک بانکی یا سیستم‌های شخص ثالث مثل پی پال ناکام ماندند.

David Chaum در سال 1989 با راه اندازی سیستم DigiCash که یک شبکه الکترونیک برای ارسال ارز به صورت ناشناس بود، مسیر را برای ایجاد ارزهای دیجیتال باز کرد. پس از ورشکستگی DigiCash حدود یک دهه بعد، تلاش‌هایی مثل E-gold و Liberty Reserve هم پس از اینکه متحمل جریمه‌های مجرمانه شدند، با شکست روبرو شدند. خیلی زود شرایط به گونه‌ای رقم خورد که عملی شدن این ایده غیرممکن به نظر می‌رسید.

اما دلیل این شکست‌های پی در پی چه بود؟ عده‌ای بر این باورند که این شکست‌ها برای رسیدن به پیروزی‌های بعدی لازم بودند و عده‌ای بر این باورند که دلیل شکست آنها عدم وجود تقاضا برای ارز دیجیتال بود چون در آن زمان تجارت الکترونیک هنوز وارد صحنه نشده بود، چه برسد به دسترسی گسترده به اینترنت!

زمان به سرعت سپری شد و در سال 2008 یک چهره اسرار آمیز که به نام ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شود یک مفهوم کاملاً متفاوت را ارائه کرد از نظر او همه سیستم‌های آن زمان متمرکز و مبتنی بر اعتماد بودند و این یک مشکل بسیار بزرگ تلقی می‌شد.

او در مقاله‌ای تحت عنوان "بیت کوین: یک سیستم پول الکترونیک نظیر به نظیر" که سال 2008 منتشر شد دلیل این ادعا را توضیح داد. وی دو مشکل جدی این سیستم‌ها را توضیح داده بود که عبارت بودند از: عملکرد سیستم‌های اقتصادی سنتی و کیفیت خود ارز دیجیتال (مثل دلار امریکا).

مشکل پول معمولی چیست؟

شاید تابحال به این نکته توجه نکرده بودید اما وقتی دارایی‌های خودتان را در قالب ارزهای دولتی مثل دلار، یورو، پوند و غیره نگه می‌دارید، تحت فرمان و اراده دولت هستید. بیشتر ارزهای فیات زمانی با دارایی‌های ملموس و واقعی پشتیبانی می‌شدند (مثل طلا) اما حالا فاصله زیادی با آن دوران گرفتیم و این ارزها هیچ گونه ارزش ذاتی ندارند؛ فقط سرنوشت شما به آنها گره خورده است. به همین خاطر دولت‌های سازنده آنها می‌توانند به راحتی آنها را کنترل و دستکاری کنند.

بدون شک دولت‌ها چنین کارهایی را انجام می‌دهند چون دائماً میلیاردها دلار اسکناس جدید برای مهار تورم وارد بازار می‌کنند یا با نرخ بهره بازی می‌کنند و انواع فعالیت‌های ناخوشایند دیگر را انجام می‌دهند. بحران اقتصادی سال 2008 و پیامدهای آن مثال خوبی است که نشان می‌دهد دولت‌ها قدرت دستکاری اقتصاد و تامین پول را دارند.

این رفتارهای ناخوشایند بانک‌های امریکایی منجر به ایجاد بحران اقتصادی شد و در عین حال این بانک‌ها به جای تنبیه از سوی دولت امریکا یک اعتبار 4 تریلیون دلاری دریافت کردند. برنامه "تسهیل کمی" فدرال رزرو امریکا با خرید اوراق بهادار از بازار جهت کاهش نرخ بهره‌ها منجر به بدتر شدن این شرایط شد. در نتیجه مانع خروج طبیعی اقتصاد امریکا از این بحران شد. در مقابل این دولت پول قرضی را به موسساتی که باعث این رکود شده بودند سرازیر کرد.

با توجه به این که خود ارزهای فیات هم مشکل آفرین هستند، سیستم‌های متمرکزی مثل بانک‌ها، صندوق‌های سپرده گذاری و سرویس‌های پرداخت آنلاین که از آنها برای جابجایی وجه استفاده می‌کنیم، چه شرایطی دارند؟

برخی از مشکلات سیستم‌های متمرکز عبارتند از:

• در صورت ایجاد اختلاف امکان لغو تراکنش وجود دارد
• کارمزد تراکنش‌ها بالاست
• کلاهبرداری و جعل یکی از واقعیات پذیرفته شده در چنین سیستم‌هایی محسوب می‌شود

بالاخره همه این سیستم‌ها بر مبنای اعتماد ساخته می‌شوند. شما در این سیستم‌ها به بانک یا سرویس مورد نظرتان اعتماد می‌کنید که عادلانه، اخلاقانه، شفاف عمل کرده و همیشه امنیت دارایی‌های شما را حفظ کند.

اما آیا واقعاً همینطور است؟ می‌توانیم به اقتصادی که تحت کنترل دولت‌ها و بانک‌ها قرار دارد اعتماد کنیم؟ در واقع قبل از سال 2008 پاسخی برای این سوال پیدا نشد و بحران اقتصادی آن سال منجر به بالا گرفتن این بحث شد. به باور عده‌ای سیستم‌های مبتنی بر اعتماد با استفاده از ارز فیات حتی از پنیر سوئیسی هم بیشتر حفره و مشکل دارند! اما راهکار چیست؟ قطعاً سیستمی که بدون نیاز به اعتماد، غیر قابل تغییر و غیرمتمرکز باشد، مثل ارز دیجیتال.

3 ویژگی کلیدی یک ارز دیجیتال

ارزهای دیجیتال ویژگی‌های زیر را دارند:

بدون اعتماد

سیستم‌های حاکم بر ارزهای دیجیتال بدون اعتماد هستند یعنی هیچ شخص ثالثی در آنها دخیل نیست. این سیستم‌ها اعتماد را با اعتبارسنجی و شبکه‌ای نظیر به نظیر جایگزین می‌کنند که در آن دارایی‌های هر شخص کاملاً تحت کنترل خود او قرار داشته و مبادلات مستقیماً و بدون نیاز به کسب مجوز و کنترل یک نهاد حاکمیتی (مثل بانک) انجام می‌شوند.

تغییر ناپذیر

تکنولوژی بلاک چین با توجه به ماهیت خاص خود منجر به تغییرناپذیری تراکنش‌ها می‌شود. امکان لغو، معکوس کردن، خرج کردن دوباره، مخفی کردن یا تغییر این تراکنش‌ها وجود ندارد. در این تکنولوژی جایی برای خطاهای انسانی یا جعل و تقلب وجود ندارد و ارزهای دیجیتال بسیار شفاف تر از سیستم پول بانکی الکترونیکی قدیمی هستند.

غیرمتمرکز

ایجاد واحدهای جدید از ارزهای دیجیتال در این سیستم‌ها محدود و طبق قوانین از پیش تعیین شده انجام می‌شود بر خلاف پول ملی دولت‌ها که امکان تغییر ارزش آن با تزریق ارزهای جدید به بازار یا تغییر نرخ بهره‌ها وجود دارد.

طراحی ارزهای دیجیتال به صورتی است که هر واحد از آنها به صورت سیستماتیک و شفاف ساخته می‌شود. به عنوان مثال بیت کوین را در نظر بگیرید، زیرساخت آن این تضمین را فراهم کرده که تا ابد فقط 21 میلیون عدد از آن قابل تولید باشد بر خلاف ارزهای فیات مثل یورو که دولت‌ها می‌توانند بدون قائده و قانون خاصی آنها را به میزان دلخواه چاپ کنند.

ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

داشتن چنین طرحی از نظر مفهومی و تئوری بسیار مفید است اما ارزهای دیجیتال چطور به این اهداف دست پیدا می‌کنند و ترفند به کار رفته در تولید آنها چیست؟

اینجاست که بحث بلاک چین مطرح می‌شود. بلاک چین تکنولوژی انقلابی است که کل انقلاب کریپتو و ارزهای دیجیتال را ایجاد کرد.

به زبان ساده بلاک چین شبکه‌ای از چندین هزار کامپیوتر است (به آنها نود هم گفته می‌شود) که همگی اطلاعات یکسانی را با هم به اشتراک می‌گذارند و یک دفتر کل توزیع شده تشکیل می‌دهند. هر زمان قرار باشد تراکنشی در شبکه اجرا شود بیشتر نودها باید به مجاز بودن تراکنش رای بدهند و در واقع به یک اجماع و توافق نظر برسد. هر بلاک به صورت امن با تاریخچه تعدادی از تراکنش‌ها مهروموم می‌شود و به یک بلاک جدید و تازه پیوند می‌خورد.

تا زمانی که 51 درصد از نودهای شبکه مجاز و بدون مشکل بمانند، شما سیستمی خواهید داشت که تراکنش‌ها را به صورت امن ثبت می‌کند و عاری از هر گونه جانبداری یا حقه و کارهای نادرست است. بلاک چین‌ها به روش‌های مختلفی به کاربرانشان انگیزه می‌دهند تا جامعیت شبکه را حفظ کنند.

مثلاً در سیستم بیت کوین مقداری از این ارز به ماینرهایی که مسائل محاسباتی را برای گسترش شبکه و اعتبارسنجی تراکنش‌ها حل کنند، تعلق می‌گیرد. به این فرایند اثبات کار گفته می‌شود اما امروزه شرایط تغییر کرده و با ظهور بلاک چین‌های جدید مکانیزم‌های اجماع نظر متفاوتی ابداع شده اند. از جمله این سیستم‌های اجماع نظر می‌توان به اثبات سهام (PoS)، تحمل خطای بیزانس (BFT)، گراف مدور جهت دار (DAG) و مکانیزم‌های ترکیبی اشاره کرد.

این توضیحات یک بیان ساده از مفاهیم بلاک چین هستند اما نکته اصلی این است که بلاک چین یک شبکه بدون اعتماد، غیرقابل تغییر و غیرمتمرکز شکل می‌دهد که امکان دستکاری تراکنش‌ها یا خرج کردن دوباره کوین‌ها در آن وجود ندارد.

اما چه استفاده‌هایی از ارزهای دیجیتال صورت می‌گیرد؟ پاسخ این سوال در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی که بر اساس بلاک چین ساخته می‌شوند قرار دارد.

تحول بلاک چین

ناکاموتو با توجه به این سه گزینه و ساختن بلاک چین تبدیل به بنیانگذار مشهور اولین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین شد. او با ذکاوت کامل پس از ماین کردن اولین بلاک در سال 2009 این متن را در آن درج کرد:

 “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks.”

"نیویورک تایمز سوم ژانویه 2009؛ صدراعظم در آستانه اهدای دومین کمک مالی به بانک‌ها است. "

این تکنولوژی هم مثل هر تکنولوژی انقلابی نیاز به وجود یک پیشگام و رهبر برای باز کردن درهای ابتکار و نبوغ داشت. حدود 10 سال پس از اختراع بیت کوین حالا بیش از 1500 نوع ارز دیجیتال مختلف در گردش هستند که ارزش آنها به 500 میلیارد دلار می‌رسد.

در حال حاضر رقابت بین این کوین‌ها شدید است و هر یک سعی می‌کند سهم بیشتری از این بازار را از آن خود کند. 5 کوین برتر در این بازار از نظر سایز بازار عبارتند از: بیت کوین، اتریوم، ریپل، بیت کوین کش و لایت کوین. 

ایده اصلی بیت کوین کاملاً ساده و قابل درک است. این ارز به عنوان اولین و پیشگام ترین کوین دیجیتال یک ابزار برای ذخیره و مبادله ارزش است. البته این توضیح مثل قله یک کوه یخی است چون ارزهای دیجیتال نقش‌ها و کاربردهای ظریف زیادی دارند.

بیت کوین باز کننده این مسیر بود اما به تدریج سرمایه گذاران کاربردهای جدیدی برای آن پیدا کردند که احتمالاً خود ساتوشی هم در رویاهایش به چنین کاربردهایی فکر نکرده بود.

برای مثال اتریوم را در نظر بگیرید. ویتالیک بوترین که یکی از اولین کاربران بیت کوین بود در سال 2013 این پلتفرم را معرفی کرد. برخلاف بیت کوین اتریوم طوری طراحی شده بود که همه بتوانند بر اساس آن اپلیکیشن غیرمتمرکز (Dapp) ایجاد کرده و در این پلتفرم قراردادهای هوشمند اجرا کنند.

خود بیت کوین هم اپلیکیشن غیرمتمرکز اصلی بود که برای یک کاربرد خاص (یک سیستم پول نقد غیرمتمرکز با ارز مخصوص خود) طراحی شد. Dappها باید روی یک بلاک چین قرار داشته باشند، درست همانطور که برنامه‌های کامپیوتری روی سیستم عامل‌هایی از جمله ویندوز نصب می‌شوند.

برنامه نویسان می‌توانند از فریم ورک‌های پیش ساخته اتریوم استفاده کنند تا نیازی نداشته باشند هر بار برای ایجاد یک Dapp یک بلاک چین جدید بسازند. هر چند توضیح اتریوم به تنهایی نیاز به یک مقاله جامع و کامل دارد اما کافیست همین نکته را در نظر بگیرید که اتریوم کلید پادشاهی کریپتو را در اختیار همه قرار می‌دهد تا بتوانند بدون کمترین دردسری برای خودشان ارز دیجیتال و اپلیکیشن غیرمتمرکز بسازند.

در نتیجه جای تعجب نیست که صدها ارز دیجیتال بر پایه اتریوم ساخته شده اند و افراد، موسسات و استارتاپ‌های مختلف هر کدام کاربردهای خلاقانه‌ای برای آن ابداع کرده اند.

در عین حال برخی از آنها ترجیح دادند مسیر سخت تر را در پیش بگیرند و بلاک چین خودشان را بسازند از جمله NEM، NEO، Otum و لایت کوین. به این دلیل که هر چند ایجاد اپلیکیشن غیرمتمرکز یا ارز دیجیتال بر روی بستر یک بلاک چین موجود دشواری کمتری دارد اما در این حالت شما به قابلیت‌های آن پلتفرم محدود هستید و باید از قوانین و محدودیت‌های تعیین شده تبعیت کنید. به همین دلیل عموماً پروژه‌هایی که چشم اندازهای رادیکال تری دارند بلاک چین‌های خودشان را می‌سازند.

تحول کاربردهای ارز دیجیتال به این معناست که بیشتر ارزهای دیجیتالی که امروزه در گردش هستند در اصل دارایی تلقی می‌شوند و هر یک نماینده یک کالای ارزشمند هستند (راهکارهای تکنولوژیکی که ارائه می‌دهند) و صرفاً یک ارز خاص نیستند که دولتی از آنها پشتیبانی کند. بعلاوه انتظار می‌رود که ارزش این ارزها همچنان پرنوسان باشد تا وقتی که به یک جایگاه ثابت در اقتصاد جهانی دست پیدا کنند – در نتیجه این ویژگی باعث می‌شود کاربران بیشتر سعی کنند این دارایی را حفظ کرده و کمتر آن را خرج کنند و باعث تقویت مفهوم آنها به عنوان "دارایی" شوند.

ارزهای دیجیتال چه کاربردهایی دارند؟

تا اینجا اشاره شد که ارزهایی مثل بیت کوین و اتریوم تکنولوژی‌هایی انقلابی هستند اما ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی چه کاربردی دارند؟

آنچه که باعث مفید بودن ارزهای دیجیتال می‌شود، مسائل و مشکلاتی است که این ارزها قادر به حل کردن آنها هستند – ارزشی که برای مصرف کننده نهایی ایجاد می‌کنند. تصادفی نیست که ارزشمندترین ارزهای دیجیتال، خلاقانه ترین آنها هستند.

بیت کوین را به عنوان مثال در نظر بگیرید که منجر به تحول شیوه ذخیره و پرداخت ارزش شد و به ما امکان داده که بدون نیاز به کسب مجوز از کسی تراکنش اجرا کرده و دارایی ذخیره کنیم و هر زمان برای هر کسی و در هر جایی انتقال وجه انجام دهیم.

درست مثل هر ایده بزرگی پیروان مختلفی هستند که سعی به دنباله روی از بیت کوین دارند. ارزهایی مثل لایت کوین، دش، IOTA و ریپل به سرعت وارد صحنه شدند و هر یک امکانات خاصی مثل افزایش سرعت اجرای تراکنش‌ها، بهبود مقیاس پذیری و بهره وری انرژی داشتند (گفته می‌شود که برای استخراج بیت کوین نسبت به کشوری مثل دانمارک انرژی بیشتری مصرف می‌شود).

هر چند همه این ارزها تلاش می‌کنند که به عنوان بهترین سیستم پرداخت شناخته شوند اما تفاوت‌های ظریف آنها باعث شده که هر یک برای بازار خاصی مناسب باشند. مثلاً مونرو متمرکز بر حریم خصوصی و ناشناسی تراکنش‌ها است و به افراد و مشاغل امکان می‌دهد محرمانگی تراکنش‌های حساس خود را حفظ کنند و موجودی خود را از دید دیگران مخفی کنند.

اولین و بدیهی ترین کاربرد ارزهای دیجیتال، انتقال وجه است؛ هر روز تعداد بیشتری از کمپانی‌ها بیت کوین را برای خرید کالاها و خدمات قبول می‌کنند و دستگاه‌های خودپرداز بیت کوین هم در گوشه و کنار جهان مشاهده می‌شوند. حالا مسابقه برای تبدیل شدن ارزهای دیجیتال به یک نوع سیستم پرداخت شروع شده و کارت‌های اعتباری مثل Bitpay به کاربران امکان داده اند که در پایانه‌های مختلف به راحتی ارز دیجیتال خرج کرده و از خودپردازهای معمولی برداشت کنند.

هر چند همه این موارد فوق العاده هستند اما تکنولوژی بلاک چین ابزاری نیست که محدود به حوزه اقتصاد باشد. می‌توان از این تکنولوژی برای حل انواع مشکلاتی که در دنیای دیجیتال امروز وجود دارد استفاده کرد و به همین در حال حاضر صدها پروژه جدید با ایده‌های فوق العاده طراحی و ابداع شده اند.

پس از اتریوم ده‌ها پلتفرم قرارداد هوشمند راه اندازی شدند که راهکارهایی مبتکرانه برای مشکلات حوزه کشاورزی، پزشکی، IT، تدارکات و تقریباً هر بخش قابل تصوری ارائه کرده اند. 

برای مثال Sia به کاربران امکان داده فضای استفاده نشده هارد درایو خودشان را به عنوان بخشی از پلتفرم کلود این شرکت اجاره بدهند؛ به عبارتی Airbnb از فضای کلود. در مقابل برای اتصال این بخش خالی از درایو کاربر به بلاک چین، ارز بومی این پلتفرم Siacoin به وی تعلق می‌گیرد.

البته باید به تفاوت بین کوین و توکن توجه داشت. کوین صرفاً به شکل یک نوع پول دیجیتال روی بلاک چین مخصوص خودش موجود است. بیت کوین و لابت کوین دو نمونه کوین هستند.

در مقابل، توکن‌ها روی یک بلاک چین دیگر قرار می‌گیرند و چندین کاربرد مختلف دارند مثل عمل کردن به عنوان یک دارایی دیجیتال، یک سهام، یک سیستم پرداخت و غیره. Dragonchain، Waltonchain و Civic چند نمونه توکن ERC-20 هستند یعنی روی بلاک چین اتریوم هستند و هر یک کاربرد خاص خود را دارند.

هر چند نکات زیادی در این بحث وجود دارد اما لازم به ذکر است که کاربرد ارز دیجیتال اهمیت زیادی دارد – اگر یک ارز دیجیتال کاربردی عملی داشته باشد و مشکل خاصی را حل کند، احتمال افزایش ارزش آن وجود دارد.

با این وجود این افزایش ارزش برای خیلی از کوین‌ها و توکن‌های موجود بیشتر از چیزی که باید باشد، بوده است. مثلاً Dogecoin بر اساس یک شوخی – ساختن ارز دیجیتالی که هیچ کاربرد یا ارزش ذاتی نداشته باشد – ایجاد شد. حالا این کوین با ارزش بازار حدود 600 میلیون دلار، سودآورترین شوخی جهان محسوب می‌شود!

با وجود یکسری پروژه‌های ضعیف یا پروژه‌هایی که بیش از حد بزرگنمایی شده اند می‌توان گفت که ارزهای دیجیتال وجود مستقلی ندارند بلکه وجود آنها به ارزش dapp، پلتفرم یا بلاک چینی که بر اساس آن ساخته می‌شوند بستگی دارد.

حالا که با اصطلاحات فنی لازم آشنایی پیدا کردید می‌توانید مفهوم ارزهای دیجیتال را بهتر درک کنید. اما چرا با گذشت 10 سال از ابداع ارزهای دیجیتال هنوز هم نمی‌توانیم کالاهای موردنیازمان را با بیت کوین خریداری کنیم؟

چالش‌های پذیرش انبوه ارزهای دیجیتال

صنعت ارزهای دیجیتال با وجود ویژگی‌های انقلابی خود با چالش‌های مختلفی روبرو شده که پذیرش انبوهِ آنها را تبدیل به فرایندی کند و دشوار می‌کند. این ارزهای دیجیتال هنوز سوار بر اسب چموشی هستند که به تدریج با سوارشان خو می‌گیرند. در ادامه مهم ترین موانعی که ارزهای دیجیتال برای رسیدن به پذیرش و تایید عمومی باید بر آنها غلبه کنند را بررسی خواهیم کرد.

برای هر مدل و ابزار پرداخت، ثبات و پایداری اهمیت فوق العاده‌ای دارد. نوسان بیشتر ارزهای دیجیتال شدید است و در عرض چند دقیقه ارزش آنها بشدت افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. شاید این ویژگی برای کسانی که قصد سرمایه گذاری در این حوزه را دارند خوشایند و مطلوب به نظر برسد اما مصرف کنندگان یا فروشندگان معمولی تا وقتی نسبت به ارزش این ارزها مطمئن نباشند، وارد این حوزه نخواهند شد.

سرعت و هزینه تراکنش‌ها هم یکی از موانع بزرگ برای پذیرش انبوه این ارزها محسوب می‌شود و کوین‌های کمی قادر هستند که نقش سیستم‌هایی مثل ویزا را بازی کنند. مثلاً در حال حاضر میانگین زمان تراکنش‌های بیت کوین حدود یک ساعت و کارمزدهای آن بیشتر از 15 دلار است. این شرایط باعث شده که بیت کوین برای تراکنش‌های روزمره بی فایده بوده و برای خریدهای کوچک کند و پرهزینه باشد. علاوه بر آن باید به مسئله مقیاس پذیری هم توجه داشت که "توانایی شبکه برای مدیریت تعداد زیادی از کاربران و تراکنش‌ها در یک زمان را تعیین می‌کند."

پس از این موارد بحث امنیت مطرح می‌شود. در گذشته هم شاهد چندین هک اکسچینج‌های ارز دیجیتال با ارزش چند میلیون دلار بودیم از جمله هک Mt Gox که منجر به سرقت میلیون‌ها دلار شد. بعلاوه بارها مشاهده شده که کاربران دارایی‌های خودشان را به اشتباه جابجا کرده اند. هر چند ارزهای دیجیتال به خودی خود کاملاً ایمن هستند اما هنوز روش‌های توصیه شده و مناسب برای استفاده از آنها رو به تکامل است. مثل ایمیل که دهه‌ها طول کشید تا کاربران بتوانند نگرانی‌های خود نسبت به اسپم، هک و فیشینگ را کاهش دهند.

به غیر از مشکلاتی که در رابطه با این تکنولوژی وجود دارد، روش‌های جذب سرمایه برای ارزهای دیجیتال تازه کار هم منجر به افزایش نگرانی و بالا گرفتن بحث در رابطه با مقررات شده است. چین و کره جنوبی ICO را تعلیق کردند و چند کشور دیگر هم ممکن است همین روند را طی کنند و اقدامات جدی تری در این زمینه صورت دهند.

به این دلیل که متاسفانه عده‌ای از این پشتیبانی کاربران از کوین‌های جدید سوء استفاده کرده و از سراسر جهان سرمایه جذب کردند و به سرعت ناپدید شدند. بحث‌های قانونی اهمیت زیادی برای ارزهای دیجیتال دارد چون چنین افرادی باعث تخریب وجهه این صنعت شده اند و نسبت به چشم انداز بلندمدت آن شک و تردید ایجاد کرده اند.

حتی پس از قانونمندسازی ICOها در رابطه با مجاز بودن استفاده از آن‌ها شک و تردید وجود دارد. قطعاً هیچ دولتی در صورت استفاده از ارزهای دیجیتال توسط شهروندان برای دور زدن قوانین مالیاتی یا انجام فعالیت‌های مجرمانه خوشحال نخواهد بود.

آینده ارزهای دیجیتال

هر چند این کشتی حفره‌های زیادی دارد اما همچنان به شنا کردن ادامه می‌دهد. برای همه چالش‌های ذکر شده راهکارهای مختلفی ارائه شده و برخی از برترین مغزهای متفکر جهان بیست و چهار ساعته در حال تلاش برای حل این مشکلات هستند.

به نظر می‌رسد که غلبه بر چالش‌های تکنولوژیکی کار ساده تری باشد. راهکارهای اخیر مثل IOTA هم برای رسیدن به این اهداف کمک کرده اند و منجر به ایجاد مقیاس پذیری نامحدود و تراکنش‌های تقریباً فوری بدون کمتری هزینه شدن اند. این کوین‌ها که به آنها کوین باثبات گفته می‌شود در حال تلاش برای حل مشکل نوسان ارزهای دیجیتال هستند. راهکارهای امنیتی نیز روزبروز تقویت می‌شوند و اکسچینج‌هایی مثل NEX اقدامات خیلی خوبی در این زمینه انجام داده اند.

علیرغم این پیشرفت گسترده در نهایت این قدرتمندان هستند که در رابطه با نقش ارزهای دیجیتال در جامعه جهانی تصمیم گیری می‌کنند. در حال حاضر فعالان و کاربران این صنعت همچنان منتظر تایید یا تکذیب استفاده از این ارزها از سوی مقامات هستند.

خوشبختانه یکی از مواردی که برای دولت‌ها کاملاً واضح است این است که ارزهای دیجیتال ارزش قابل توجهی دارند که بخش عمده‌ای از آن هنوز درک نشده است. همچنان که تریلیون‌ها دلار ارز وارد اقتصاد کریپتو می‌شود، ممکن است کشورهای دیگر هم چنین روشی را دنبال کرده و دست به کار شوند.

هر جایی که بحث پول در بین باشد، مالیات گیرندگان هم وارد عمل می‌شوند؛ همگام با توسعه این اقتصاد ممکن است سرمایه گذاران، شرکت‌ها و کاربران در معرض قوانین جدیدی از سوی دولت‌ها قرار بگیرند. فاصله گرفتن از دوره ICOهای غیرقانونی امری اجتناب ناپذیر است و برخی کشورها همین حالا پایه و اساس لازم برای انجام این کار را تشکیل داده اند.

در حالی که برخی کشورها مثل چین و ژاپن اقدامات قانونی را چاره این کار می‌دانند، اخیراً سوئیس دستورالعمل‌هایی منتشر کرد که چارچوب قانونی لازم برای تشکیل ICO را مشخص می‌کند. حالا رقابت برای تبدیل شدن به "کریپتو پسندترین" کشور شدت گرفته است.

قطعاً کاهش سختگیری‌ها باعث می‌شود مشاغل مختلف در اشکال و اندازه‌های مختلف وارد این حوزه شوند. طبیعتاً در چنین شرایطی دولت‌ها، بانک‌ها، فروشنده‌ها، شرکت‌ها و ارائه دهندگان خدمات تکنولوژیکی هم شروع به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای حمایت از ارزهای دیجیتال و فراهم شدن استفاده فراگیر از آنها خواهند کرد.

هر چند ممکن است پذیرش انبوه ارزهای دیجیتال ماه‌ها، سال‌ها یا حتی دهه‌ها زمان ببرد اما بدون شک آینده از آن ارزهای دیجیتال است.

شركت سرمايه گذاری Grayscale ، كه مالك 1% از كل اتريوم هاى موجود مى باشد به دلیل افزایش علاقه سرمایه گذاران به اتريوم در سال 2020 نزدیک به 50٪ کل اترهای استخراج شده را خریداری کرده است.  اطلاعات جدید در مورد این خريدها حاکی از آن است که تعداد کل ETH هایی که از ابتدای سال 2020 تا 24 آوریل استخراج شده اند 1,563,245 بوده است. در همین زمان، اين شركت سرمايه گذارى كه داراى سپرده هاى اتريومى هست با خريد 756،239 ETH مى توان اعلام كرد كه 48.4٪ از کل اترهای استخراجى در سال 2020 را تشکیل می دهد.

امروز بیت کوین بالاخره توانست از پس مقاومت ۸٬۰۰۰ دلار بر بیاید. با رسیدن به این رقم ضررهای ماه مارس نیز جبران شد. هم چنين از آنجا كه رخداد هاوینگ نزديك است عبور از مرحله مقاومت اهميت بالايى دارد.

بايد منتظر افزايش يا كاهشهاى بعدى باشيم!

فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی، اعلام کرد دولت ارزدیجیتال را به رسمیت می‌شناسد و بانک مرکزی مکلف است ظرف سه ماه مقدمات تولید و استخراج رمزارز در کشور را فراهم كند.

 مجموعه Tron اعلام کرد که برنامه های ساخته شده روی بلاکچین آن در فروشگاه Galaxy سامسونگ نمایش داده می شوند.  دارندگان تلفن های هوشمند سامسونگ در کشورهای خاص، برنامه های غیر متمرکز Tron یا DApps را در فروشگاه اپلیکیشن جایگزین مشاهده می کنند.  همانطور که توسط Tron اعلام شده، فروشگاه سامسونگ دارای "برنامه هایی مانند Blockchain Cements ، Super Player ، Meerkat Mining و Timeloop" خواهد بود. این DApps در ایالات متحده ، کانادا ، کره جنوبی، استرالیا، فیلیپین، سنگاپور و "برخی از کشورهای اروپایی" در گوشی های هوشمند سامسونگ در دسترس خواهد بود.

قرارداد هوشمند چیست؟

تکنولوژی بلاک چین از اولین باری که در ارز دیجیتال مشهور بیت کوین استفاده شد، رشد و تکامل قابل توجهی پیدا کرده است اما چه ویژگی‌های خاصی در تکنولوژی بلاک چین وجود داشته که باعث ارزشمند شدن آن برای شرکت‌های تجاری، جامعه تکنولوژی و حتی مصرف کنندگان و کاربران معمولی شده است؟

عده‌ای بر این باورند که بلاک چین بیش از هر چیزی برای کاربردهایی که نیاز به ثبت رویدادها و داده‌ها دارند مفید است. عده دیگری ارزش بلاک چین را در ظرفیت آن برای پردازش تراکنش‌ها می‌بینند. اما می‌توان این قابلیت‌ها را به همراه سایر قابلیت‌های بلاک چین و استفاده‌هایی که می‌توان از آن کرد، ترکیب کرد تا یک کاربرد فوق العاده مفید از آن ایجاد شود یعنی قراردادهای هوشمند.

قرارداد هوشمند چیست؟

قرارداد هوشمند برای تسهیل مبادله دارایی‌ها به صورت امن و شفاف بدون نیاز به وجود واسطه طراحی شده است.

به طور خلاصه، قراردادهای هوشمند (که گاهی به آنها قراردادهای کریپتو هم گفته می‌شود) نرم افزارهایی هستند که طوری کدنویسی شدند که وقتی پیش شرط‌های خاصی برقرار بود، جابجایی دارایی‌ها بین دو یا چند طرف را کنترل کنند. این مفهوم اولین بار در سال 1994 توسط Nick Szabo ابداع شد اما حدود 2 دهه طول کشید تا این تکنولوژی عملی شود.

اگر بخواهیم تعریف دقیق تر و جامع تری ارائه کنیم باید بگوییم: اصطلاح قرارداد هوشمند اغلب توسط طرفداران ارزهای دیجیتال برای توصیف چند مفهوم مختلف استفاده می‌شود. مهم ترین این مفاهیم "کد قرارداد هوشمند" و "قراردادهای قانونی هوشمند" هستند.

کد قرارداد هوشمند

در اولین روزهای بلاک چین، پلتفرم‌هایی که از این تکنولوژی استفاده می‌کردند عمدتاً برای کارهایی مثل اجرای تراکنش‌های ارزهای دیجیتال طراحی شده بودند. کد قرارداد هوشمند هر کدی در بلاک چین را شامل می‌شود که قادر به کنترل دارایی‌ها (ارزهای دیجیتال) در همان بلاک چین باشند. برای اینکه کدی صلاحیت عمل کردن به عنوان قرارداد هوشمند را داشته باشد باید به صورت خودکار اجرا شود، قابل رهگیری، غیرقابل تغییر و معکوس ناپذیر باشد.

دو سناریوی زیر مثال‌هایی از کد قراردادهای هوشمند هستند:

مثال اول

• فردی به اسم Jill با استفاده از پلتفرم اجاره ملک مبتنی بر بلاک چین یک آپارتمان از Jack اجاره می‌کند. می‌توان از یک قرارداد هوشمند برای تحویل یک مقدار توکن ارز دیجیتال از Jill به Jack به صورت خودکار و پس از گذشت یک ماه از اجاره آپارتمان استفاده کرد. در این مورد پارامتری که باید در قرارداد هوشمند محقق شود پرداخت یک ماه اجاره ملک توسط Jill است که پس از گذشت این مدت زمان، توکن‌ها به صورت خودکار به حساب Jack منتقل می‌شود.

مثال دوم

• یک فروشنده اینترنتی یک نرم افزار قرارداد هوشمند پیاده سازی می‌کند که برای پیشگیری از خرید تعداد مشخصی از یک محصول با استفاده از کد تخفیف توسط چند نفر از اعضای یک خانواده طراحی شده است. به این ترتیب اگر شخص اول از یک خانواده از این کد استفاده کند شخص دیگری از همان خانواده قادر به خرید با استفاده از همان کد نخواهد بود.

قراردادهای قانونی هوشمند

در قرارداد قانونی هوشمند از کد قرارداد هوشمند برای بهبود قراردادهای قانونی سنتی استفاده می‌شود. این بهبودها می‌توانند شامل پایدارتر کردن یا قابل پیش بینی تر کردن قراردادهای سنتی یا ساده تر کردن کارهای پیچیده باشد.

اما یک مشکل در رابطه با چنین قراردادهایی وجود دارد: این قراردادها هنوز در بیشتر جوامع تحت یک فریم ورک قانونی خاص قرار ندارند. بنابراین نمی‌توان آن‌ها را یک راهکار جامع و همه کاره برای قراردادهای قانونی دانست تا زمانی که نهادهای قانونی از آنها پشتیبانی کنند.

قرارداد هوشمند چگونه کار می‌کند؟

طرز کار یک قرارداد هوشمند ساده به این صورت است:

1. دارایی‌ها کدگذاری می‌شوند.
2. شرایط قرارداد کدگذاری می‌شوند.
3. شرایط و دارایی‌ها هر دو به صورت بلاک وارد بلاک چین می‌شوند.
4. وقتی هر دو طرف شرایط قرارداد را برآورده کردند، قرارداد اجرا می‌شود.
5. همه انتقالات دارایی‌ها بر اساس شرایط قرارداد انجام می‌شوند.

مزایای استفاده از قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند پتانسیل فراگیر کردن و اتوماسیون انواع تراکنش‌هایی که در هر حوزه حرفه‌ای اجرا می‌شوند را دارند.

این قراردادها می‌توانند باعث شوند که کسب و کارها به مشتریان خودشان اعتماد کنند و این تضمین را ایجاد می‌کنند که وقتی فردی وارد قرارداد شود هر دو طرف کاملاً در رابطه با شرایط قرارداد مسئول خواهند بود. مهم تر اینکه چنین قراردادهایی غیرقابل تغییر هستند بنابراین خطر تلاش برای تغییر دادن قرارداد به نفع یک شخص وجود ندارد. این قابلیت‌ها می‌توانند ارزش خود را بخصوص در صنایع حساسی مثل بخش اقتصادی یا مدیریت عمومی ثابت کنند.

هر چند قرارداد هوشمند مفهوم ساده‌ای است اما ظرافت‌هایی که در مورد استفاده از آنها در سناریوهای دنیای واقعی وجود دارد گاهی اوقات می‌تواند منجر به پیچیدگی کار شود. در واقع یکی از جذاب ترین قابلیت‌های قراردادهای هوشمند – قابلیت مدیریت و اتوماسیون فرایندها در یک دیتابیس غیرمتمرکز – یکی از عوامل محدوده کننده آنها هم محسوب می‌شود.

ماهیت غیرمتمرکز قراردادهای هوشمند باعث شده که حفظ محرمانگی اطلاعات در بلاک چین ممکن نباشد. همچنین بدون تهدید کارایی، امنیت و جامعیت داده‌ها در زنجیره امکان برقراری ارتباط مستقیم بین این قراردادها و دنیای واقعی وجود ندارد. در عوض در این قراردادها باید طرف‌های قابل اعتمادی وجود داشته باشند که داده‌ها را وارد زنجیره کنند.

یک راهکار برای حل این مشکل اوراکل‌های بلاک چین هستند. اوراکل به فیدهای داده‌ای واسطه و قابل اعتمادی گفته می‌شود که رویدادهای دنیای واقعی را نظارت کرده و اطلاعات لازم را وارد بلاک چین می‌کنند. به این ترتیب قراردادهای هوشمند ارائه شده در چنین بلاک چینی می‌توانند بر اساس اطلاعاتی که در حالت عادی در این شبکه موجود نیستند، قضاوت‌های کارآمد انجام دهند.

هر چند یکی از ویژگی‌های اصلی بلاک چین‌ها ماهیت غیرمتمرکز آنهاست اما لازم به ذکر است که اوراکل‌ها معمولاً توسط یک موسسه مرکزی سازماندهی می‌شوند که "قابل اعتماد" در نظر گرفته می‌شود.

پلتفرم‌های محبوب قراردادهای هوشمند

بسیاری از سازمان‌ها به دنبال استفاده از امکانات قراردادهای هوشمند هستند و اکوسیستم بلاک چین هم با سرعت زیادی از جهات مختلف در حال انطباق با این نیاز رو به رشد است. سه پلتفرمی که در ادامه معرفی می‌شوند، در حال حاضر در حوزه قابلیت‌های قرارداد هوشمند پیشرو هستند.

استفاده از قراردادهای هوشمند در ماشین مجازی اتریوم (EVM)

اتریوم پلتفرم غیرمتمرکزی است که خود را پیشگام قراردادهای هوشمند می‌داند. ماشین مجازی اتریوم یک محیط ران‌تایم ایزوله شده است که میزبان چنین قراردادهایی است. در زیرساخت شبکه اتریوم از ارز دیجیتال "اتر" برای اجرای این تراکنش‌ها استفاده می‌شود.

دو نوع اکانت کلی در اختیار کاربران اتریوم قرار دارد:

• اکانت‌های اکسترنال (معمولی) – این اکانت‌ها توسط انسان‌ها مدیریت می‌شوند و از آنها برای نگه داشتن اتر، ارسال اتر به سایر اکانت‌ها، ایجاد قرارداد و فراخوانی (استفاده) از توابع قرارداد که از قبل مشخص شده اند، استفاده می‌شود.
• قراردادها – اکانت‌های قرارداد تحت کنترل کدهای نوشته شده در آنها قرار دارند. کاربران امکان تغییر دادن این کدها را ندارند اما ممکن است مقادیر موجود در قرارداد توسط تراکنش‌های مربوطه تغییر داده شوند. هر تغییری که در قرارداد صورت بگیرد، روی بلاک چین ثبت می‌شود.

همه اکانت‌ها به موجودی اتر خودشان دسترسی دارند و این موجودی از طریق تراکنش‌ها قابل تغییر است.

برای هر قرارداد، کاربران باید مقداری اتر را به صورت گس خرج کنند (گس به نوعی مثل کارمزد تراکنش است که برای ایجاد یا اجرای قراردادهای هوشمند از آن استفاده می‌شود). مقدار گسی که باید خرج شود بر حسب میزان کاری که پلتفرم اتریوم باید جهت اجرای قرارداد خرج کند تعیین می‌شود.

وقتی قراردادی نیاز به اجرای تابع خاصی دارد، شبکه میزان گسی که برای اجرای پردازش مورد نظر به آن نیاز است را تعیین می‌کند. اگر قبل از تکمیل اجرای تراکنش موجودی گس به پایان برسد امکان تکمیل تراکنش وجود ندارد ولی باز هم گس مصرف می‌شود. اگر موجودی گس فراتر از مقدار لازم باشد گس باقیمانده به حسابی که تابع را فراخوانی کرده بود بر می‌گردد. همه گس خرج شده در چنین قراردادهایی به عنوان پاداش تایید تراکنش‌های شبکه به ماینرهای اتریوم پرداخت می‌شود.

EVM سیستم بسیار قوی است و امکاناتی برای قراردادهای هوشمند دارد که برنامه نویس‌ها می‌توانند از آن برای رفع نیازهای خاص خودشان استفاده کنند. به همین دلیل کمپانی‌های صنایع مختلف از حوزه تجارت الکترونیک تا خدمات مالی هر کدام اپلیکیشن قرارداد هوشمند مبتنی اتریوم خاص خودشان را دارند.

استفاده از قراردادهای هوشمند در ماشین مجازی نئو (NeoVM)

نئو یک پلتفرم بلاک چین چینی است که می‌توان از آن برای ایجاد قراردادهای هوشمند و ساختن ارزهای دیجیتال استفاده کرد. این قراردادها عملکردی مشابه با قراردادهای اتریوم دارند اما گفته می‌شود سطح کارایی نئو در شرایط بهینه بیشتر است.

همچنین نسبت به اتریوم انعطاف پذیرتر و قابل توسعه تر است و برخلاف اتریوم – که فقط امکان استفاده از زبان اختصاصی Solidity را برای برنامه نویسان فراهم کرده – به برنامه نویسان امکان می‌دهد که با استفاده از چندین زبان‌های برنامه نویسی مهم قرارداد هوشمند ایجاد کنند، از جمله:

• C#
• VB.Net
• F#
• Java
• Kotlin
• Python

همچنین این کمپانی در حال تلاش برای فراهم کردن امکان استفاده از زبان‌های دیگر از جمله C، C++، Golang و جاوااسکریپت است. به این ترتیب شرایط کار با این پلتفرم برای تولید قراردادهای هوشمند بسیار ساده تر می‌شود.

هر چند نئو در این حوزه تازه وارد محسوب می‌شود اما انتظار می‌رود که ویژگی‌های خاص این پلتفرم آن را تبدیل به پیشگامی در حوزه توسعه قراردادهای هوشمند کند. در حال حاضر نئو مقیاس پذیرترین پلتفرم برای قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود چون این شبکه قادر به اجرای بیش از هزار تراکنش در ثانیه و همچنان رو به رشد است. اما لازم به ذکر است که ممکن است ایجاد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند در این شبکه در مقایسه با اتریوم پرهزینه تر باشد.

استفاده از قراردادهای هوشمند در پلتفرم EOS

EOS یک پلتفرم بلاک چین دیگر است که در حال حاضر تحت توسعه است و تمرکز اصلی آن قابلیت قراردادهای هوشمند است. در EOS از وب‌اسمبلی برای اجرای کد قرارداد هوشمند استفاده می‌شود و انتظار می‌رود که برای توسعه قراردادها در این شبکه زبان C++ مناسب ترین زبان باشد.

توابع قراردادهای هوشمند کاملاً شبیه شبکه اتریوم کار می‌کنند اما تفاوت‌های قابل توجهی بین این دو وجود دارد. مثلاً EOS از مکانیزم اجماع اثبات سهام برای حاکمیت بر تراکنش‌ها استفاده می‌کند اما اتریوم از اثبات کار.

اثبات کار یعنی کاربران باید برای درخواست یک سرویس از شبکه کار خاصی انجام دهند اما در اثبات سهام کاربران می‌توانند بر اساس تعداد توکن‌هایی که در حساب خودشان دارند، به این سرویس‌ها دسترسی داشته باشند. معمولاً در شبکه‌های اثبات کاری کاربران باید کارمزد (گس) خرج کنند اما در اثبات سهام باید برای دسترسی به سرویس‌ها توکن شبکه را داشته باشند.

مهم ترین مزیت ذکر شده برای پروتکل اثبات سهام، حذف کارمزد از شبکه است. به این ترتیب کاربران این شبکه می‌توانند بر حسب تعداد توکن‌هایی که در مالکیت خود دارند از پهنای باند و فضای ذخیره اطلاعات شبکه استفاده کنند.

این ویژگی پروتکل‌ها امکان فریز کردن و تعمیر اپلیکیشن‌های EOS را (بدون ایجاد اختلال در سایر قراردادهای هوشمند EOS) فراهم می‌کند. بعلاوه EOS به صورتی تنظیم شده که یک نظام قانونی داشته باشد که برای حل اختلافات کاربران از آن استفاده می‌شود.

EOS از تکنولوژی Graphene استفاده می‌کند که ظرفیت پردازش 10 تا 100 هزار تراکنش را در هر ثانیه دارد. همچنین امکان استفاده از موازی سازی برای رشد شبکه هم وجود دارد که ممکن است تعداد تراکنش‌های قابل اجرا را تا میلیون‌ها عدد در ثانیه برساند.

این امکانات باعث شده که EOS به صورت منحصربفرد و خاصی مقیاس پذیر شود و از نظر اقتصادی و تجاری یک پلتفرم قرارداد هوشمند عملی و یکی از رقبای مهم اتریوم محسوب شود.

چه صنایعی می‌توانند از قراردادهای هوشمند استفاده کنند؟

آشنایی با طرز کار قراردادهای هوشمند و پلتفرم‌هایی که برای کار با این قراردادها طراحی شده اند اطلاعات زمینه‌ای خیلی خوبی محسوب می‌شود اما درک کاربردهایی که در ادامه راجع به آنها صحبت می‌کنیم باعث می‌شود که تاثیر واقعی قراردادهای هوشمند بر دنیای واقعی و آینده را درک کنید.

در ادامه 5 صنعتی که می‌توانند از قراردادهای هوشمند استفاده کنند را معرفی می‌کنیم.

کاربرد قراردادهای هوشمند در حوزه املاک

برای حل برخی از مشکلات مهمی که بر بازار املاک و مستغلات تاثیرگذار هستند نیاز به تعامل مستقیم با آژانس‌ها، مالکان، بازرسان و ارائه دهندگان خدمات مختلف است تا تمام مراحل در فرایند اجاره یا خرید یک ملک را بررسی و تایید کنند.

قراردادهای هوشمندی که برای اتوماسیون قراردادهای اجاره طراحی شده اند می‌توانند با رفع نیاز به اجرای تراکنش‌های رودررو بسیاری از این فرایندها را ساده سازی کنند. این قراردادها می‌توانند کارهایی مثل فرایند تحقیق درباره ملک، مدیریت اجاره املاک و جابجایی‌های پولی برای کمپانی‌های حوزه املاک را بهبود ببخشند.

Rentberry یک پلتفرم اجاره غیرمتمرکز و یک نمونه از کسب و کارهایی است که کارهایی همچون پرداخت اجاره، مدیریت واریزها و حتی میزبانی خانه‌های خالی را با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام می‌دهد. با Rentberry مالک و مستاجر یک قرارداد اجاره را امضاء و تایید می‌کنند. این قرارداد به صورت یک قرارداد هوشمند است که وارد یک بلاک چین شده و غیرقابل تغییر خواهد بود.

کد قرارداد هوشمند طوری تنظیم می‌شود که پرداخت‌های اجاره بر اساس یک زمانبندی از قبل مشخص شده تحویل داده شوند. می‌توان قبل از ورود این شرایط به کد در رابطه با آنها مذاکره کرده و به توافق رسید. شرایط ودیعه‌ها در ابتدای قرارداد تنظیم می‌شوند و تا انتهای دوره اجاره مبالغ بدهی به صورت خودکار واریز شده و مابقی به حساب برمی گردد.

این یک مثال خوب از نحوه استفاده از قراردادهای هوشمند جهت تهیه یک رکورد قابل رهگیری برای قرارداد اجاره است که از کلاهبرداری‌های مختلف در طی فرایند اجاره ملک پیشگیری می‌کند.

کاربرد قراردادهای هوشمند در مدیریت زنجیره تامین

بحث زنجیره تامین در یک صنعت شامل انبار کردن و جابجایی اقلام فیزیکی از طریق راه‌های زمینی، دریایی و هوایی است که یکی از پیچیده ترین صنایع در جهان محسوب می‌شود چون برای اطمینان از اینکه همه اقلام به مقصد می‌رسند باید هر آیتم به صورت منحصربفرد رهگیری شود و برای رسیدن یک آیتم به مقصد تعیین شده تراکنش‌های مختلفی اجرا شود.

هر چند بیشتر سازمان‌های حوزه زنجیره تامین ابزارهایی برای رهگیری دیجیتال بسته‌ها و مدیریت دارایی‌ها دارند اما معمولاً این ابزارها بسیار پرهزینه هستند و بیشتر مراحل آنها باید توسط انسان‌ها طی شود از جمله اسکن بسته‌ها، بروزرسانی دفتر کل، پرداخت فاکتورها و غیره.

کسب و کارهای حوزه تدارکات زنجیره تامین می‌توانند با استفاده از تکنولوژی قراردادهای هوشمند بسیاری از جنبه‌های عملیاتی خودشان را اتوماسیون کنند. Chain Business Insights که یک شرکت تحقیقاتی مستقل است متمرکز بر درک کاربردهای بلاک چین در مدیریت زنجیره تامین شده و اخیراً یک خلاصه تحقیقاتی منتشر کرد که چندین مزیت کلیدی قراردادهای هوشمند را شناسایی کرده است.

این مزایا عبارتند از:

• قابلیت مشاهده و اعتبارسنجی اجناسی که در حال جابجایی هستند.
• کاهش هزینه‌ها
• اجرای خودکار
• شفافیت شرایط قرارداد (سرراست بودن قراردادها)
• محافظت از کلاهبرداری و جعل
• قابلیت اتصال

اما در عین حال این شرکت خاطر نشان کرده که پیاده سازی این تکنولوژی در سطح کل صنعت ممکن است سخت باشد. چون باید قوانین مشخص شده و پروتکل‌ها و استانداردهای کارآمدی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت در هنگام استفاده از قراردادهای هوشمند طراحی شوند.

ShipChain و VeChain دو پروژه بلاک چین هستند که در حال کار برای ارائه قابلیت قراردادهای هوشمند در صنعت زنجیره تامین هستند. Shipchain قصد دارد رهگیری بسته‌ها را بهبود ببخشد و بهره وری مسیرهای حمل و نقل را به کمک تکنولوژی بلاک چین به حداکثر برساند و VeChain امیدوار است امنیت زنجیره تامین را با استفاده از قراردادهای هوشمند و سایر زیرساخت‌های بلاک چین افزایش دهد تا مانع سرقت و کلاهبرداری شود.

کاربرد قراردادهای هوشمند در حوزه خدمات مالی

بورس نزدک در مقاله‌ای با عنوان "قراردادهای هوشمند و آینده بانکداری" اعلام کرده مشکل اصلی که مانع پذیرش گسترده قراردادهای هوشمند می‌شود، بحث دسترسی به اینترفیس‌های هوشمند بین شبکه‌های بلاک چینی که قراردادهای هوشمند در آنها اجرا می‌شوند و بقیه دنیا است.

با توجه به این نکته گروه‌های صنعتی مثل FinTech Network و Zerado هنوز باور دارند که اگر بانک‌ها بتوانند به درستی تشخیص دهند که چگونه قراردادهای قانونی را در قراردادهای هوشمند کدگذاری کنند، این قراردادها می‌توانند مزایای زیادی برای آنها داشته باشند. برای دستیابی به این هدف احتمالا بانک‌ها باید از تکنولوژی قراردادهای هوشمند و زیرساخت‌های بلاک چینی استفاده کنند که در زیرساخت خدمات مالی (شبکه‌های بانکی، شبکه‌های بیمه و غیره) قابل استفاده باشد.

چنین سیستمی می‌تواند با فراهم کردن امکان پرداخت ارز فیات از یک حساب بانکی پس از برآورده شدن شرایط قرارداد، باعث حذف تاخیرهایی شود که معمولاً در اثر وجود نهادهای متمرکز مثل شرکت‌های تسویه وجوه ایجاد می‌شود. همچنین این قراردادهای هوشمند اطمینان می‌دهند که همه گزارشات مالیاتی و قانونی به صورت خودکار آماده و ارسال خواهند شد.

بعلاوه قانونگذاران می‌توانند به همه تراکنش‌ها دسترسی داشته و رکوردهای آنها را بخوانند و بررسی کنند که همه طرف‌ها قوانین مربوطه را رعایت می‌کنند. چنین سیستمی در صورت اجرای درست و مناسب یک پلتفرم امن، خصوصی و مقیاس پذیر برای همه طرف‌های دخیل در تراکنش فراهم می‌کند.

اما این کار در عمل ساده نیست؛ موانع دیگری وجود دارند که مانع از به کار بردن قراردادهای هوشمند توسط بیشتر شرکت‌های خدمات مالی می‌شوند.

اولاً نهادهای قانونی که در هر کشوری بر موسسات مالی حاکمیت دارند، باید مقرراتی بر اساس قراردادهای هوشمند تنظیم کنند که قادر به محافظت از جمعیت تحت پوشش این قراردادها باشند. چنین مقرراتی به اطمینان از این که این قراردادها قابل اعمال و امن باشند، کمک می‌کنند.

این تکنولوژی باید به اندازه‌ای امن باشد که بتوان از آن به صورت گسترده در این صنعت استفاده کرد چون رکوردهای تراکنش‌ها برای همه کاربران قابل مشاهده خواهند بود. در نتیجه ممکن است سوالات مختلفی شکل بگیرد از جمله اینکه "چه داده‌هایی را باید با همه اعضای این شبکه به اشتراک گذاشت؟" یا "کاربران چطور می‌توانند صحت داده‌هایی که از طریق سرویس‌های اوراکل به بلاک چین تزریق می‌شوند را تایید کنند؟"

هر زمان بتوان پاسخ واضحی برای این سوالات و مسائل مربوط به بحث حاکمیت و کنترل پیدا کرد، قطعاً شاهد تسریع استفاده از قراردادهای هوشمند در صنعت خدمات مالی خواهیم بود.

کاربرد قراردادهای هوشمند برای موسسات دولتی

قراردادهای هوشمند به عنوان راهکاری برای مشکلات موجود در دولت‌ها همچون مدیریت قرارداد، تشخیص هویت و رای گیری محسوب می‌شوند. یک نمونه از این راهکارها استفاده از بلاک چین برای ثبت وعده‌های مدیران دولتی و اطمینان از تحقق این وعده‌هاست.

می‌توان از این قراردادهای هوشمند برای ثبت موافقت تخصیص بودجه به مسائل مختلف توسط مدیران استفاده کرد و وقتی این مبلغ ارسال شد، افراد جامعه از تحقق این وعده مطلع می‌شوند. اگر این مبلغ تا تاریخ از پیش تعیین شده واریز نشود، قرارداد به شکل متفاوتی اجرا می‌شود و کاربران اطلاع پیدا می‌کنند که این وعده تحقق نیافته است.

در یک مثال دیگر دولت امریکا در حال حاضر به دنبال راه‌هایی برای استفاده از قراردادهای هوشمند جهت بهبود سیستم‌های مورد استفاده در مزایده‌های پیمانکاران عمومی است. عده‌ای هم بر این باورند که می‌توان از قراردادهای هوشمند برای ایجاد یک دفتر کل رای گیری غیرقابل هک که همه شهروندان به آن دسترسی داشته باشند استفاده کرد.

البته چنین سیستمی باید کاملاً امن باشد و بتواند هویت اشخاص را بدون تهدید اطلاعات شخصی آنها در بلاک چین بررسی و تایید کند.

کاربرد قراردادهای هوشمند در حوزه مراقبت‌های بهداشتی

حوزه مراقبت‌های بهداشتی یک صنعت وسیع و گسترده است. تراکنش‌های این بخش درصد عظیمی از اقتصاد بسیاری از کشورها را تشکیل می‌دهند بخصوص در امریکا که حدود یک پنجم از مخارج در این کشور را شامل می‌شوند.

با توجه به تعداد زیاد تراکنش‌هایی که در سطح جهان اجرا می‌شوند، سازمان‌های حوزه مراقبت‌های بهداشتی داده‌های زیادی را با یکدیگر مبادله می‌کنند. برخی از این داده‌ها عمومی و برخی فوق العاده حساس و شخصی هستند. بنابراین حفظ امنیت این داده‌ها یکی از دغدغه‌های مهم سازمان‌های بهداشتی محسوب می‌شود. در عین حال باید توجه داشت که دقت داده‌ها به اندازه حفظ حریم خصوصی اهمیت دارد چون دقیق نبودن نمودار مربوط به وضعیت بیمار می‌تواند منجر به درمان نادرست شود و حال بیمار را وخیم تر کند.

می‌توان از بلاک چین برای ذخیره داده‌های مختلف مربوط به وضعیت سلامت بیمار به روشی دقیق و کاملاً رمزنگاری شده و با امضای دیجیتال استفاده کرد. بیماران می‌توانند با توزیع مستقیم کلید دسترسی خودشان بین اعضای قابل اعتماد کادر پزشکی، انتخاب کنند چه کسی مجاز است به اطلاعات سلامت آنها دسترسی داشته باشد.

به این ترتیب خطر جعل و کلاهبرداری به حداقل رسیده و بیماران، پرستاران و سازمان‌های مراقبت بهداشتی می‌توانند با یکدیگر در معامله باشند. Patientory یکی از پروژه‌های بلاک چین است که در 3 روز اول ICO خود موفق به جذب بیش از 7 میلیون دلار سرمایه شد و هدف آن بهبود مکانیزم‌های ذخیره و مدیریت داده‌های بیماران بود.

به این ترتیب سازمان‌های بهداشتی می‌توانند قراردادهای هوشمندی ایجاد کنند که قادر به تبادل دقیق داده‌های حوزه سلامت با سایر موسسات بهداشتی باشند و بتوانند تراکنش‌های بین سازمانی را با سرعت بسیار بیشتری اجرا کنند. این تراکنش‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند به صورت خودکار اجرا می‌شوند.

چالش‌های موجود در زمینه استفاده از قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند می‌توانند منجر به تحولاتی در دنیای ما شوند. اما قراردادهای هوشمندی که امروزه وجود دارند عالی و بدون نقص نیستند. در ادامه سه چالش مهم قراردادهای هوشمند که نیاز به رسیدگی دارند را بررسی می‌کنیم.

ایجاد اطمینان نسبت به استفاده از قراردادهای هوشمند

دستیابی به پذیرش گسترده این تکنولوژی مستلزم جلب اعتماد عمومی از طریق ایجاد اطمینان از محافظت حقوق شخصی، دارایی‌ها، هویت و امنیت افراد است. از این جهت مهم ترین نگرانی در رابطه با قراردادهای هوشمند امروزی نیاز به پر کردن خلا بین قراردادهای قانونی سنتی و قراردادهای هوشمند امروزی است.

برای ایجاد چنین مکانیزم‌های محافظتی، توسعه دهندگان قراردادهای هوشمند باید چگونگی ایجاد اپلیکیشن‌های قرارداد هوشمند امن و کاملاً عاری از باگ را تشخیص دهند. چنین قراردادهایی باید از نظر طراحی انعطاف پذیر باشند چون ممکن است نیاز به تطبیق این قراردادها با قوانین و مقرراتی که دائماً در حال تغییر هستند وجود داشته باشد. در عین حال بلاک چین باید بتواند سطح مناسبی از حریم خصوصی را برای کاربران فراهم کند چون به اشتراک گذاشتن این حجم از اطلاعات در رابطه با برخی تراکنش‌ها ممکن است ناخواسته برخی کاربران را در معرض خطر قرار دهد.

مسئله اوراکل

مسئله اوراکل یکی از موانع قابل توجه برای پیاده سازی گسترده قراردادهای هوشمند است. در واقع این مسئله نشان می‌دهد که امکان اجرای در لحظه‌ی قراردادهای هوشمند بر اساس وقوع رویدادهایی خاص در دنیای فیزیکی وجود ندارد. همانطور که قبلاً اشاره شد، برای غلبه بر این مشکل باید در بلاک چین از اوراکل‌ها استفاده شود.

اوراکل‌ها می‌توانند خلا موجود در زمینه داده‌های لازم برای قراردادهای هوشمند را رفع کنند اما در مواقعی که اقلام فیزیکی در این مسئله دخیل باشند شرایط می‌تواند بسیار پیچیده تر شود. بر خلاف ارسال یک دیتا استریم مستقیم از یک موسسه مالی یا سرویس نرم افزاری به بلاک چین، ممکن است برای رهگیری اقلام فیزیکی نیاز به فیدهای داده‌ای بیشتری وجود داشته باشد و در نتیجه نیاز به ارسال داده‌های بسیار بیشتری به بلاک چین داشته باشیم.

بعلاوه باید قبل از به کار بردن این داده‌ها در بلاک چین همه آن‌ها تحلیل و بررسی شوند تا از ایجاد اشتباهات پرهزینه پیشگیری شود. بررسی و آپلود این حجم عظیم از داده می‌تواند بسیار پرهزینه باشد. این مسئله در ترکیب با این واقعیت که اوراکل‌ها ذاتاً متمرکز هستند منجر به ایجاد مشکلاتی برای استفاده از آنها در قراردادهای هوشمند می‌شود.

این واقعیت که اوراکل‌ها معمولاً غیرمتمرکز هستند باعث شده که نیاز به مداخله انسانی در بلاک چین ایجاد شود. اگر داده‌های ارائه شده دقت کاملی نداشته باشند، ممکن است منجر به ایجاد اختلال در عملکرد قراردادهای هوشمند شوند.

محدودیت‌های خاص پلتفرم

در نهایت طراحی پلتفرم بلاک چینی که برای ایجاد قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود هم می‌تواند یکی از دغدغه‌های مهم محسوب شود. اگر شبکه مقیاس پذیر نباشد و برای نگه داشتن حجم عظیمی از تراکنش‌ها طراحی نشده باشد قراردادهای هوشمندی که در چنین پلتفرمی میزبانی می‌شوند، به صورت بهینه عمل نخواهند کرد.

هزینه‌های مربوط به استفاده از پلتفرم هم ممکن است افزایش پیدا کند بخصوص در پلتفرم‌های مبتنی بر مکانیزم اثبات کار مانند اتریوم. به طور مشابه اگر شبکه قابلیت‌های امنیتی لازم را نداشته باشد، ممکن است مجرمین سایبری یا باگ‌های شبکه منجر به تهدید امنیت قراردادهای هوشمند در چنین شبکه‌ای شوند.

آینده قراردادهای هوشمند: پتانسیل‌های انقلابی

در حال حاضر مطالعات وسیعی برای کاهش تاثیر این محدودیت‌ها اجرا شده است.

دو راهکاری که برای مسئله اوراکل پیشنهاد شده اند، عبارتند از:

• تحمیل مالیات سنگین علیه سرویس‌های اوراکلی که داده‌های ناقص ارائه می‌کنند.
• استفاده از چندین اوراکل به عنوان منبع اطلاعات در شبکه‌های بلاک چین برای اطمینان از وجود یک سطح اطمینان قابل قبول درباره داده‌ها پیش از ورود آنها به پلتفرم.

با افزایش تلاش‌ها برای حل این مشکل به راهکار آن نزدیک تر می‌شویم.

در عین حال پلتفرم‌های قرارداد هوشمند طوری طراحی می‌شوند که مستقل، دقیق و شفاف تر شوند. تکنولوژی مورد استفاده برای تقویت مکانیزم‌های دفاعی این پلتفرم‌ها هم هر روز در حال رشد و پیشرفت است.

مزایای هدایت کسب و کارها به حوزه دیجیتال بسیار گسترده است و ارزش پیشگیری از کلاهبرداری و جعل که توسط قراردادهای هوشمند فراهم شده بدون شک بسیار زیاد است. بنابراین با توسعه و استفاده از قراردادهای هوشمند در همه صنایعی با حجم بالا فاصله چندانی نداریم.

این شرایط تضمین می‌دهد که قراردادهای هوشمند یک سنگ بنای مهم در اقتصاد آینده و بخشی از زندگی روزمره کاربران خواهد بود.

فیلم مستقلی که از مزایای ارزدیجیتال و کریپتوکارنسی به خصوص، مونرو حمایت می کند ، در اوایل این ماه در بالای نمودارهای باکس آفیس ایالات متحده قرار گرفت. نام این فیلم Monero Means Money مونرو مثل پول هست ، فیلمی با پخش طولانی از ویژگی های و مزایای ارزدیجیتال XMRمی باشد که لحظه به لحظه رتبه برتری را در بین سایرین کسب می کند و در تاریخ 10 آوریل در بالای گیشه فیلم ها جاگرفت. این فیلم "آگاهی عموم را نسبت به بازار کریپتوکارنسی، حقوق حریم خصوصی الکترونیکی و مالی افزایش می دهد.

مدیر عامل و ‌بنیان‌گذار توییتر، جک دورسی، یکی از افراد معروف با نگاه مثبت و دید صعودی به بیت‌کوین است و دیدگاه‌ خود به این رمزارز برتر را همواره به طور آشکار بیان می‌کند.

جک دورسی در مصاحبه پادکست با محقق فناوری، لکس فریدمن اعلام کرد که وایت پیپر بیت کوین یکی از مهمترین کارهای علوم کامپیوتر در 20 یا 30 سال گذشته است. 

او بارها در حساب توییتری خود، بیت‌کوین را ستایش کرده و حتی اخیرا یک شکلک (ایموجی) اختصاصی را به انتهای هشتگ بیت‌کوین اضافه کرده است. 

وی از وایت پیپر بیت کوین به عنوان شعر یاد کرد. چیزی که از نظر طبیعت کاملاً ارگانیک است و طراحی اصلی آن بسیار اصولی است.  دورسی در ادامه اعلام کرد که وی فکر می کند زیباترین چیز در مورد آن این است که هیچ کس نیست که بتواند جلوی آن را بگیرد.

در یکی دیگر از تحولات مهم براى كاردانو چارلز هوسکینسون از راه اندازی رسمی نسخه کیف پول Daedalus  و هدایت پروژه فناورى لجر (DLT) خبر داد. اين پروژه به كاردانو كمك مي كند تا با راه اندازی رسمی کیف پول Daedalus نسخه 1.0.0 به سمت تبدیل شدن به قوی ترین و عملیاتی ترین سیستم مالی جهان حركت كند. طبق منابع نزدیک به این موضوع، اين كيف پول چندين دارایى را شامل شده و سريعتر و قابل اعتمادتر از نسخه قبلی است. همچنین از راه اندازی مجدد بایرون و شلی پشتیبانی می كند و این امکان را برای کسانی که مهارت های فنی پیشرفته ندارند مهيا كرده است.

بر اساس گزارشات منتشر شده از شرکت رتبه بندی کریپتو وایس Weiss Crypto Ratings، تکنولوژی سیستم عامل بلاکچین پلتفرم‌های کاردانو و تزوس در صدر این فهرست رتبه بندی قرار دارد. ‏Cardano و Tezos از نظر فناوری در صدر فهرست هستند و توسط این شرکت رمزنگاری و رتبه بندی به عنوان "عالی" شناخته شده اند. در همین حال، تکنولوژی بیت کوین (BTC) به عنوان "عادلانه" ارزیابی شده است.  از نظر کلی، بیت کوین و اتریوم بالاترین امتیاز کلی از 123 رمزنگاری را که توسط این سیستم عامل اندازه گیری شده، دارند و هر دو به درجه A برای تصویب رسیده اند.