گذرگاهی فوق العاده سریع، پدرخوانده ارزهای دیجیتال
دیجیکش کمپانی بود که مدتها پیش از بلاکچین یک ارز دیجیتال راه اندازی کرد. دیجیکش سعی داشت سیستمهای پرداخت الکترونیک را ناشناس کند اما متاسفانه پیش از تحقق این هدف، ورشکست شد.
معمولاً گفته میشود که تاریخچه ارزهای دیجیتال از سال 2008 شروع شد. در حالیکه موسسات مالی متمرکز مثل بانکها با خطر نقدینگی روبرو شده بودند، مقاله سفید بیتکوین منتشر شد. این مقاله که توسط ساتوشی ناکاموتو خالق ناشناس بیتکوین نوشته شد، یک شبکه پرداخت نظیر به نظیر را در 9 صفحه تشریح میکرد.
اما بیتکوین متکی بر کار گروهی از رمزنگاران و دانشمندان حوزه کامپیوتر بود. در واقع ایده ایجاد پروتکلی برای پول نقد الکترونیک از مدتها قبل شکل گرفته بود. دیجیکش یکی از اولین تلاشهای جدی صورت گرفته برای ایجاد یک سیستم پول نقد الکترونیک مستقل بود.
دیجیکش چه بود؟
دیجیکش یک سیستم پرداخت الکترونیک بود که اوایل دهه 1990 میلادی ابداع شد. دیجیکش به عنوان یک ابزار جایگزین طراحی شده بود تا کاربران بتوانند با استفاده از آن هزینه کالاها و خدمات را در اینترنت به شکلی امن پرداخت کنند.
چه کسی دیجیکش را ابداع کرد؟
دیجیکش توسط یک دانشمند کامپیوتر و رمزنگار آمریکایی به نام David Chaum ابداع شد. این کمپانی شانسی برای Chaum بود تا چندین پروپوزال برای ایجاد یک سیستم پرداخت غیرقابل رهگیری را پیاده سازی و امتحان کند. او اولین بار نظریه خودش را در یک مقاله تحقیقاتی و زمانی که محقق دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود در اوایل دهه 1980 میلادی اعلام کرد.
تاریخچهای مختصر
- ژوئن 1983 – مقاله Chaum که در آن یک سیستم پرداخت الکترونیک ناشناس تشریح شده بود در یک مجله آکادمیک منتشر شد.
- اواخر 1989 – Chaum کمپانی دیجیکش را تاسیس کرد.
- 1994 – دیجیکش توانست مسترکارت و ویزا را شکست دهد و اثبات کند که امکان اجرای پرداختهای کوچک از طریق اینترنت وجود دارد.
- 1996 – Chaum دیجیکش را ترک کرد.
- اواخر 1998 – دیجیکش اعلام ورشکستگی کرد.
- 1999 – Chaum باقیمانده گواهیهای ثبت اختراع خود را فروخته و از دیجیکش خارج شد.
- فوریه 2002 – دیجیکش در نهایت فروخته شد.
آیا میدانستید؟
Chaum هیچ وقت رابطه خوبی با کارمندانش نداشت. عدهای ادعا میکنند که او فوق العاده پارانوئید بود.
ویژگی خاص دیجیکش
- تراکنشهای الکترونیک – دیجیکش اولین تلاش جدی برای ایجاد یک سیستم پرداخت الکترونیک عملی و امکان پذیر بود.
- پرداختهای ناشناس – استفاده از پروتکلهای رمزنگاری جدید امکان ارسال تراکنش را فراهم میکرد بدون اینکه لازم باشد کاربر اطلاعات شخصی خود را اعلام کند.
- امنیت – ابزارهای رمزنگاری Chaum مثل کلیدهای خصوصی امکان ذخیره ارزش در این سیستم به صورت محرمانه را برای بازرگانان فراهم میکردند.
- اولین ارز دیجیتال – دیجیکش به کاربران امکان میداد ارزی به نام سایبرباک را ارسال و دریافت کنند. این ارز دیجیتال تحت کنترل مستقیم هیچ بانک یا مؤسسه مالی متمرکزی قرار نداشت.
سایبرباک (Cyberbuck) چطور تولید میشد؟
سایبرباکها توسط دیجیکش تولید و صادر میشدند. در دوره آزمایشی برای تعیین ویژگیهای این ارز دیجیتال، 1 میلیون توکن تولید شده و در اختیار اولین کاربران شبکه قرار گرفت. پس از آن توکن دیگری ایجاد نشد.
آیا میدانستید؟
دیجیکش مذاکراتی طولانی با سیتیبانک داشت. این بانک علاقه خود به استفاده از سایبرباک را اعلام کرد اما در نهایت تصمیم بر آن شد که به سمت پروژههای دیگری حرکت کند.
دیجیکش چطور کار میکرد؟
- دریافت سایبرباک – کاربران دیجیکش ابتدا باید از حساب بانکی خودشان پول برداشت کرده و سپس با آن سایبرباک میخریدند که این توکنها روی هارددرایو کامپیوتر کاربر ذخیره میشدند.
- تراکنشهای دیجیکش – کاربران میتوانستند از دیجیکش برای پرداخت هزینه کالاها و خدمات استفاده کنند. برای انجام این کار باید درخواست پرداخت ارسال میشد که پس از تایید امکان ارسال سایبرباک را از طریق شبکه برای طرف مقابل فراهم میکرد. وی میتوانست سایبرباک را به صورت خودکار به دلار آمریکا تبدیل کند که مبلغ آن مستقیماً به حساب بانکی وی واریز میشد.
- امضاهای کور – تراکنشهای دیجیکش میتوانستند خصوصی باشند اما روشهایی برای ردیابی کوینهای تولید شده توسط بانکها وجود داشت. کاربر میتوانست تراکنش را در یک «پاکت» دیجیتال خاص قرار دهد که امکان بررسی اعتبار تراکنش توسط بانک بدون نیاز به ارائه اطلاعات خصوصی توسط کاربر را فراهم میکرد.
کارهای قابل انجام با دیجیکش
دیجیکش قرار بود راهی امن برای اجرای تراکنش از طریق اینترنت باشد. موفقیت آن بستگی به جذب کاربرانی داشت که به استفاده از سایبرباک علاقمند باشند و فروشندههایی که آن را برای پرداخت هزینه کالاها و خدمات قبول میکردند. دیجیکش بر خلاف خیلی از سیستمهای پرداخت آنلاین آن زمان مثل ویزا و مسترکارت که فقط امکان کار با تراکنشهای بزرگ را داشتند، طوری طراحی شده بود که بتوان تراکنشهای کوچک را هم با آن اجرا کرد در نتیجه برای فروشگاههای آنلاین بسیار مناسب بود.
کاربران در آن زمان گزارش دادند که امکان خرید آیتمهایی مثل تیشرت یا سیدی را داشتند که یا به آدرس مورد نظرشان تحویل داده میشد یا میتوانستند آن را از فروشگاه تحویل بگیرند.
آیا میدانستید؟
پس از ورشکستگی این کمپانی بعضی از طرفداران آن همچنان به روش ایمیلی به معامله سایبرباک ادامه میدهند.
دلیل اهمیت دیجیکش
دیجیکش یک آزمایش و تلاشی برای استفاده از کامپیوتر و اینترنت (که در آن زمان روزهای ابتدایی خود را طی میکردند) برای ایجاد یک شبکه پرداخت جدید بود. دیجیکش غیرمتمرکز نبود و برای تامین پول مورد نیاز در این سیستم حضور بانکها لازم بود.
اما این مدل ایدههایی را شکل داد که ساتوشی و خالقان سایر ارزهای دیجیتال از آنها استفاده کردند. کار Cahum در زمینه رمزنگاری پایه و اساس سیستمی شد که امروزه امنیت و اعتبار بلاکچین را حفظ میکند.
Chaum شکست دیجیکش را به مسئله «مرغ و تخم مرغ» نسبت میدهد. کاربران شکایت داشتند که فروشندههای زیادی با این سیستم کار نمیکنند و فروشندهها از کمبود کاربر شکایت داشتند که باعث میشد این سیستم ارزش وقت گذاشتن نداشته باشد.
بیش از 20 سال بعد، ارزهای دیجیتال روزبروز محبوب تر میشوند و کاربران و مؤسسات مالی آنها را مورد قبول و استفاده قرار میدهند. هر چند دیجیکش نتوانست به چنین جایگاهی برسد اما قطعاً در تشکیل پایههای لازم برای ارزهای دیجیتال امروزی سهیم بود.