خلاصه

• رپد توکن‌ها راهی برای استفاده از ارزهای دیجیتالی مثل بیت‌کوین و دوج کوین در بلاک‌چین‌هایی به غیر از بلاک‌چین اصلی خودشان هستند.
• رپد توکن‌ها به نسبت یک به یک با ارز دیجیتال اصلی خودشان پشتیبانی می‌شوند که در یک والت (Vault) دیجیتال ذخیره شده است.
• رپد توکن‌ها راه حلی برای مسئله تعامل پذیری بلاک‌چین‌ها هستند.

می‌توان گفت که بلاک‌چین‌هایی مثل بیت‌کوین و اتریوم، حکم دیتابیس‌هایی توزیع شده را دارند. از آنجایی که بلاک‌چین‌ها از هم جدا هستند، قابلیت برقراری ارتباط با یکدیگر را ندارند.

نمی‌توانید در بلاک‌چین اتریوم مستقیماً از بیت‌کوین‌های خودتان استفاده کنید چون بیت‌کوین فقط برای شبکه خود بیت‌کوین مفهوم دارد.

رپد توکن‌ها به عنوان راهکاری برای رفع این مشکل طراحی شده اند. با رپد توکن‌ها می‌توانید ارزهای دیجیتال را بین بلاک‌چین‌ها منتقل کرده و در کل اکوسیستم کریپتو از آنها استفاده کنید.

رپد توکن چیست؟

رپد توکن‌ها، ارزهایی هستند که امکان انتقال ارزش پولی از بلاک‌چینی به بلاک‌چین دیگر را فراهم می‌کنند. یکی از شناخته شده ترین رپد توکن‌ها، رپد بیت‌کوین (WBTC) است. WBTC پشتوانه یک به یک بیت کوینی دارد بنابراین همیشه باید ارزش هر یک WBTC معادل با یک بیت کوین بماند. اما بر خلاف بیت کوین، WBTC به صورت توکن ERC-20 یا TRC-20 وجود دارد یعنی می‌توان آن را در بلاک‌چین‌های اتریوم و ترون استفاده و معاوضه کرد.

رپد توکن‌ها از جهاتی شبیه به استیبل کوین‌هایی مثل USDT هستند که قیمت آن متناظر با قیمت دلار آمریکا است. در واقع همانطور که قیمت یک WBTC معادل با قیمت یک بیت کوین است، قیمت یک USDT هم معادل با یک دلار است.

اما رپد توکن صرفاً توکنی نیست که پشتوانه یک به یک با یک ارز دیگر داشته باشد بلکه تکنولوژی مورد استفاده در این توکن‌ها و شیوه حفظ ارزش و پشتیبانی از آن هم اهمیت دارد.

آیا می‌دانستید؟

14 ژانویه 2021، کوین مارکت کپ برای لحظاتی (و به اشتباه) ارزش بازار WBTC را 432 کوادریلیون یا به عبارتی هزار برابر ارزش کل ثروت تخمین زده‌ی موجود در جهان ثبت کرد.

رپد توکن‌ها چطور کار می‌کنند؟

رپد توکن‌ها با فرایندی موسوم به تولید و سوزاندن کار می‌کنند. برای تولید یک رپد توکن مثل WBTC، ارز مورد نظر که در این حالت بیت‌کوین است به یک حساب امانی واریز می‌شود که بیت‌کوین را در یک والت دیجیتال ذخیره می‌کند. پس از قفل شدن بیت‌کوین در این حساب، مبلغ معادل آن WBTC تولید می‌شود.

به این فرایند رپینگ هم گفته می‌شود که در آن ارز پشتوانه، با استفاده از یک قرارداد هوشمند در یک والت دیجیتال ثبت شده و ارز جدید برای استفاده در بلاک‌چینی دیگر تولید می‌شود.

برای سوزاندن WBTC همین فرایند تکرار می‌شود اما در جهت عکس. WBTC از گردش حذف شده و مبلغ بیت‌کوین معادل آن از والت دیجیتال آزاد شده و امکان گردش را پیدا می‌کند.

فرایند تولید و سوزاندن و رپینگ مستلزم وجود پشتوانه‌ای معادل برای توکن رپد شده است. مثلاً به ازای هر دوج کوین رپد شده (که به آن renDOGE گفته می‌شود)، 100 توکن دوج در والت این رپد توکن نگه داشته می‌شود.

ویژگی خاص رپد توکن‌ها چیست؟

رپد توکن‌ها مثل WBTC امکان تعامل پذیری بین بلاک چین‌ها را فراهم می‌کنند تا مردم بتوانند به راحتی ارزهای دیجیتال را منتقل کرده و از مزایا و امکانات بلاک چین‌های مختلف بهره مند شوند. از جمله این مزایا می‌توان به سرعت بیشتر اجرای تراکنش، کارمزد کمتر یا فرصت‌های کشت سود اشاره کرد.

همچنان که حجم WBTC در گردش به صورت پیوسته رو به افزایش است، تعداد پل‌ها هم رو به افزایش است - راهکاری که با استفاده از آن می‌توانید توکن‌ها را رپ کنید تا بین بلاک چین‌ها منتقل کنید.

این مسئله با خطرات خاصی همراه است از جمله اینکه بارها این پل‌ها هدف حملات سایبری بوده و هک شده اند و در ژانویه 2022 ویتالیک بوترین بنیانگذار اتریوم نوشت که همین آسیب پذیری‌های امنیتی باعث شده که نسبت به اپلیکیشن‌های بین زنجیره‌ای بدبین باشد.

مثال‌هایی از رپد توکن‌ها

• WBTC پروژه‌ای که بیت کوین را برای استفاده در بلاک چین اتریوم رپد می‌کند و تحت نظارت WBTC DAO است.
• WETH رپد اتر توسط گروهی از پروژه‌های 0x labs ساخته شد و نسخه ERC-20 اتریوم است که می‌توان از آن به عنوان ارزی در پروتکل‌های DeFi استفاده کرد.
• renDOGE نسخه رپد شده دوج کوین است که می‌توان آن را با استفاده از RenBridge در پروتکل RenVM تولید کرد.

آینده رپد توکن‌ها

رسیدن به قابلیت تعامل پذیری بلاک‌چین یک چالش مهم برای صنعت کریپتو محسوب می‌شود.

یکی از مشکلات این است که با شکل گیری بلاک‌چین‌های جدید، تعداد پل‌های لازم برای انتقال توکن‌ها و کوین‌ها بین بلاک‌چین‌های مختلف به صورت نمایی رشد می‌کند.

راهکارهای مختلفی برای انتقال راحت تر ارزها بین بلاک‌چین‌ها و پل زدن آنها طراحی شده اند که یکی از آنجا پل‌های مرکزی هستند که سایر بلاک‌چین‌ها می‌توانند به آنها پل بزنند. یک نمونه از این پل‌ها Darwinia است که بر روی Substrate ساخته شد.

انتظار می‌رود که همچنان رپد توکن‌ها و پل‌ها نقشی محوری و مهم برای تعامل پذیری بلاک‌چین‌ها بازی کنند.