توکنهای سول باند که توسط ویتالیک بوترین، خالق اتریوم پیشنهاد شدند، توکنهای غیرقابل انتقال و غیر اقتصادی برای ساختن جامعهای غیرمتمرکز هستند.
در حالی که وب 3 به سمت تجاری سازی و اقتصادی شدن شدید پیش میرود، چهرههای پیشگام این عرصه پیشنهاد ایجاد یک مدل جدید را داده اند که بر مبنای شبکههای نوظهورساخته میشود.
توکنهای سول باند که ویتالیک بوترین خالق اتریوم آنها را پیشنهاد داده، یکی از بلاکهای سازنده مهم این جامعه غیرمتمرکز (DeSoc) خواهند بود. این توکنهای غیرقابل انتقال، نشان دهنده هویت و ارتباطات افراد در جامعه غیرمتمرکز هستند و به آدرسهایی موسوم به سول (Soul) ارتباط دارند که منشأ آنها را مشخص میکند.
مقدمه
توکنهای سول باند به دنبال جهت دهی وب 3 در مسیری معنادار هستند. این توکنها بلاکهای سازندهای هستند که شیوه تعامل و ارتباط ما با یکدیگر، ساختن و مدیریت جوامع، میزان اعتبار افراد و اطلاعات مختلف دیگر را مشخص میکنند. ممکن است این مفهوم که امروز در حد یک ایده است، روزی تبدیل به یکی از بلاکهای سازنده دنیای وب 3 و فراتر از آن شود.
در این مقاله به معرفی توکنهای سول باند، جایگاه آنها در وب 3، طرز کار، کاربردها و آینده احتمالی آنها میپردازیم.
توکن سول باند چیست؟
توکنهای سول باند در ماه می سال 2022 توسط تکنولوژیست اجتماعی و اقتصاد دانی به نام گلن ویل، وکیلی به نام پوجا اولهاور و ویتالیک بوترین بنیانگذار اتریوم پیشنهاد شدند. این توکنها میتوانند نقش یکی از بلاکهای سازنده وب 3 را داشته باشند.
اجتماعات غیرمتمرکز، نقطه تقابل سیاست و بازار هستند و مثل خود وب 3، بر اساس اصولی مثل ترکیب پذیری، اجتماع پایین - بالا، همکاری و شبکههای نوظهور شکل گرفتهاند که همگی متعلق به کاربران شبکه هستند و تحت مدیریت آنها قرار دارند. هدف این ایده، دموکراتیزه تر کردن و غیرمتمرکزتر کردن مسیر وب 3 به سمت «ابر اقتصادی شدن» است.
توکنهای سول باند یکی از ویژگیهای مهم جامعه غیرمتمرکز هستند. همانطور که رزومه یا سوابق پزشکی در دنیای غیروب 3 اهمیت دارد، توکنهای انتقال ناپذیر هم که تعهد، اعتبارنامههای دیجیتال و وابستگی را مشخص میکنند نقش مهمی در ایجاد روابط اجتماعی در شبکههای وب 3 خواهند داشت. به عبارت دیگر، توکنهای سول باند خصوصیات، ویژگیها و دستاوردهای مختلفی که یک شخص یا هویت را تعریف میکنند، نشان میدهند.
سولها میتوانند برای سولهای دیگر توکن سول باند ساخته و گواهی دهند. مثلاً یک کالج (که در این سیستم با یک سول نشان داده میشود)، میتواند یک توکن سول باند صادر کند که نشان دهنده طی شدن یک دوره آموزشی توسط سول مربوط به یک دانشجو است.
توکنهای سول باند چگونه کار میکنند؟
در حال حاضر هنوز هیچ مشخصه رسمی برای توکنهای سول باند منتشر نشده است و تنها در حد ایده هستند. با این حال، برای این توکنها مکانیزمهای خاصی وجود دارد که قبلاً به آنها اشاره کردیم. مهم ترین خصوصیت این توکنها، غیرقابل انتقال بودن آنها است. بر خلاف استانداردهای توکن محبوب امروزی - یعنی توکنهای تعویض پذیر ERC-20 مثل اتر و توکنهای تعویض ناپذیر ERC-721 مثل توکنهای باشگاه میمونهای کسل - توکنهای سول باند ارزشی در بازار ندارند و نمیتوان آنها را به یک والت دیگر منتقل کرد.
در حوزه اجتماع غیرمتمرکز، توکنهای سول باند توسط اکانتهایی به اسم سول (Soul) عرضه شده و در چنین حسابهایی نگه داشته میشوند. سولها والتهایی هستند که این توکنها را نگه میدارند و از آنها برای مشخص کردن ریشه و اعتبار استفاده میشود. میتوان سولها را به افراد، سازمانها یا موجودیتهای دیگر انتساب داد. مهم این که قرار نیست سولها نسبت 1 به 1 با انسانها داشته باشند. یعنی انسانها میتوانند در جامعه غیرمتمرکز چندین سول داشته باشند.
مثلاً یک مدرسه میتواند یک سول داشته باشد که دیپلم را برای فارغ التحصیلانش در قالب توکن سول باند (به اختصار SBT) عرضه میکند و همه آنها هم سول خاص خودشان را دارند که این SBT دیپلم به آن تعلق میگیرد. این توکن SBT در سول گواهینامههای کاربر اضافه میشود که کاربر میتواند سایر گواهینامهها، مدارک و افتخاراتش را هم به آن اضافه کند. اما این سول گواهینامهها، با سول هویت شما که پاسپورت و گواهینامه رانندگی در آن قرار میگیرد، متفاوت است.
خود توکنهای SBT میتوانند به تنهایی گویای عملکرد و جایگاهشان باشند. قدرت و کاربرد این توکنها تا حدودی مربوط به نقش آنها در ساختن اعتبارنامهها، وابستگیها و تعهدات قابل تأیید است.
آیا میدانستید که؟
بر اساس مطلبی که بوترین در ژانویه 2022 منتشر کرد، نام سول باند از دنیای وارکرافت آمده است.
ویژگی خاص توکنهای سول باند چیست؟
مفهوم توکنهای غیرقابل انتقال و یا غیر اقتصادی مفهوم جدیدی نیست بلکه پروژههای موفق زیادی بر اساس اصول مشابه ساخته شده اند. مثلاً POAP با نشانهایی که ارزش اقتصادی ندارند، شرکت در رویدادها را اثبات میکند. در سیستم اثبات انسان بودن هم از مدل غیر قابل انتقال برای ارتباط دادن پروفایلها به انسانهای واقعی منحصربفرد استفاده میشود.
ویژگی خاص و منحصربفرد توکنهای سول باند، جایگاه آنها در جامعه غیرمتمرکز است. همانطور که نویسندگان مقالهای که در آن این ایده پیشنهاد شد، میگویند: این ایده هنوز کاملاً تازه و خام است. با این وجود به نظر میرسد که توکنهای SBT بلاکهای سازندهای هستند که شبکههای غیرمتمرکز، تجزیه ناپذیر، دموکراتیک و جوامع وب 3 با استفاده از آنها تشکیل میشوند.
توکنهای سول باند چه کاربردهایی دارند؟
به طور کلی، توکنهای SBT محدودیتهای خاصی دارند اما از جمله کاربردهای امید بخش آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
- مدیریت پروندههای پزشکی: تغییر پزشک یا طرح بیمه میتواند کار سختی باشد. در سیستم فعلی برای انجام این کار باید یک فرایند طولانی برای دریافت سوابق پزشکی، تأیید هویت، ثبت درخواست و تهیه مدارک لازم طی کرد. توکنهای SBT میتوانند چنین فرایند پرزحمتی را با ابزاری مثل یک سول پزشکی که همه سوابق پزشکی را در خود نگه میدارد، انجام دهند.
- وام گرفتن با وثیقهای کمتر از مبلغ وام: بازارهای مالی سنتی بر اساس اعتبار مالی ساخته شده اند. تا به امروز پروژههای کریپتو برای جل این مشکل در مقیاس عظیم با مشکل روبرو بوده اند چون محدودیتهای فنی خاصی برای اثبات توانایی یک فرد یا سازمان جهت بازپرداخت وام وجود داشت. توکنهای SBT میتوانند این مشکل را حل کنند.
- حفاظت از سازمانهای مستقل غیرمتمرکز در برابر حمله سیبل: یکی از مهم ترین تهدیداتی که سازمانهای غیرمتمرکز مستقل با آنها روبرو هستند، حمله سیبل است که در آن یک فرد یا گروهی از افراد هماهنگ شده، تعداد زیادی توکن حاکمیتی گردآوری کرده و سعی میکنند نتایج رأی گیریها را به نفع خودشان رقم بزنند. با استفاده از توکنهای SBT میتوان مکانیزمهایی ساخت که به کاهش این خطر کمک میکنند مثل بررسی ارتباط بین توکنهای SBT متعلق به سولهای مختلفی که از یک رأی خاص حمایت میکنند که در صورت وجود ارتباط، اعتبار رأی مربوطه کمتر میشود.
در مقالهای که توسط بنیانگذاران این ایده منتشر شده، به کاربردهای بیشتری اشاره شده است.
آینده توکنهای سول باند
در حال حاضر ایده توکنهای SBT بسیار جدید و خام است. ایدهها، کاربردها و پیاده سازیهای این توکنها هنوز به طور کامل طراحی نشده اند. از این جهت وضعیت آینده آنها کاملاً مشخص نیست.
اما توکنهای سول باند با همین تعریفی که در حال حاضر برای آنها در نظر گرفته شده هم میتوانند تبدیل به یکی از عناصر بنیادی جنبش "جامعه غیرمتمرکز" شوند که در آن جوامع بر اساس شبکههای مشترکی شکل میگیرند که متعلق و تحت کنترل سولهایی هستند که از آنها استفاده میکنند.