معرفی جامع نانو: سریع، بدون کارمزد، مقیاس پذیر

نانو یا به اختصار NANO  یکی از امیدبخش ترین ارزهای دیجیتال تراکنشی در حوزه آلت کوین‌های امروزی محسوب می‌شود.

این پروژه از فناوری‌های بسیار جالبی استفاده می‌کند که ارتباط چندانی با مفهوم بلاک‌چین عمومی ندارند. در نتیجه امکان غلبه بر یکسری از مشکلات مقیاس پذیری که بعضی از شبکه‌های مشهور مثل بیت‌کوین و اتریوم از آن رنج می‌برند را فراهم کرده است.

علیرغم مزایای نانو، نرخ پذیرش این پروژه کم بوده و قیمت نانو از بقیه کوین‌های بازار ارزهای دیجیتال کمتر است. آیا با این وجود نانو می‌تواند فرصت خوبی برای خرید و سرمایه گذاری باشد؟

در این مقاله هر آنچه نیاز دارید درباره این کوین بدانید را به شما خواهیم گفت. همچنین نگاهی به نرخ پذیرش طولانی مدت و پتانسیل قیمت نانو خواهیم داشت.

نانو چیست؟

نانو یک نام جدید است اما یک پروژه جدید نیست چون قبلاً این پروژه با نام Raiblocks شناخته می‌شد و بعد تغییر برند داد تا نام پروژه خیلی تکنیکی و فنی نباشد و توده مردم راحت تر آن را درک کنند.

مزایای ارز دیجیتال نانو

نانو یک ارز دیجیتال بی نیاز  است و به جای اینکه بر روی یک بلاک‌چین مستقر باشد، از تکنولوژی گراف غیردوردار جهت دار (DAG) و معماری بلاک‌های مشبک استفاده می‌کند. به این ترتیب هر حساب می‌تواند بلاک‌چین خاص خود را داشته باشد و این یکی از ویژگی‌های منحصربفرد نانو است.

مکانیزم اجماع مورد استفاده نانو "اثبات سهام محول شده" (DPoS) است. یکی از مزایای استفاده از فناوری DAG مقیاس پذیری نامحدود، تراکنش‌های فوری و عدم وجود کارمزد است. حذف ماینینگ پرمصرف برای ایمن سازی بلاک‌چین باعث شده که نانو بتواند بدون کارمزد کار کند.

یکی از تغییرات اخیر نانو تغییر برند آن از RaiBlocks از ابتدای سال 2018 بود. این تغییر برند به این دلیل انجام شد که در رابطه با طرز تلفظ RaiBlocks ابهاماتی وجود داشت. یکی دیگر از اهداف این کار ساده تر شدن نام پروژه برای قابل درک تر شدن و افزایش نرخ پذیرش و استفاده از آن بود.

دلیل اصلی این تغییر برند نظرات جامعه کاربری بود و اینکه توسعه دهندگان با این دقت به نظرات جامعه کاربرانشان توجه دارند امیدوارکننده است. با توجه به اینکه حدود دو سال از این تغییر برند می‌گذرد می‌توان گفت که این حرکت در افزایش نرخ پذیرش و موفقیت پروژه تأثیر مثبتی داشته است.

فناوری نانو

همانطور که اشاره شد، نانو بر پایه فناوری گراف غیرمدور مستقیم طراحی شده و از یک معماری به صورت شبکه‌ای از بلاک‌ها استفاده می‌کند که هر اکانت یا آدرس آن بلاک‌چین خاص خودش را دارد. بر خلاف بلاک‌چین که مبلغ تراکنش‌ها را ثبت می‌کند، نانو موجودی حساب‌ها را پیگیری می‌کند و به این ترتیب نیاز به فضای کمتری برای ذخیره اطلاعات دارد.

هر بلاک‌چین می‌تواند به صورت مجزا توسط مالک خودش به روز رسانی شود و تاریخچه موجودی آن شخص را نشان می‌دهد که با شبکه به اشتراک گذاشته می‌شود. یکی از ویژگی‌های منحصربفرد این معماری این است که هر بلاک‌چین امکان آپدیت شدن به صورت غیرهمگام با بقیه شبکه را دارد. هر تراکنش توسط بلاک‌چین‌های مجزا پردازش می‌شود و برای دستیابی به توافق توزیع شده نیازی به پروتکل اجماع نظر وجود ندارد.

معماری بلاک‌های مشبک و بلاک‌چین‌های حساب‌های نانو

این شبکه کاملاً غیرمتمرکز است و نانو طوری تنظیم شده که راهکاری بسیار مفید و مناسب برای انتقال فوری وجه بدون کارمزد فراهم کند. همچنین این شبکه طبق تعریف مقیاس پذیری نامحدودی دارد و اگر توسعه دهندگان این ویژگی را پیاده سازی کنند، نانو می‌تواند کل اکوسیستم ارزهای دیجیتال را برای سال‌ها (اگر نگوییم دهه‌ها) متحول کند.

انتقال وجه در شبکه نانو منجر به شکل گیری دو تراکنش مجزا می‌شود. یک تراکنش، مربوط به ارسال است که مبلغ را از دفتر کل فرستنده کسر می‌کند و دومی مربوط به دریافت است که مبلغ را به دفتر کل گیرنده اضافه می‌کند. هر تلاش برای انتقال وجه، به بلاک قبلی در بلاک‌چین گیرنده ارتباط پیدا می‌کند.

اگر دو تراکنش ارسال مختلف به یک بلاک قبلی مشترک ارجاع داشته باشند، مشکل خرج کردن دوباره ایجاد می‌شود. در صورت بروز این مشکل، نودهای شبکه باید رأی بدهند که کدام تراکنش حفظ شده و کدامیک نادیده گرفته شود.

نودهای نماینده نانو

از آنجایی که در این شبکه ماینینگی وجود ندارد، نیازی به پرداخت کارمزد تراکنش‌ها هم نیست و به جای این روش، دفتر کل شبکه توسط یک پروتکل اثبات سهام محول شده ایمن سازی می‌شود که در آن کاربران می‌توانند نودی که نماینده رأی آنها است را انتخاب کنند.

فهرست 10 نماینده برتر نودهای نانو

نودهای نماینده می‌توانند کارهایی مثل اعتبارسنجی امضاهای بلاک و رأی دادن به تراکنش‌های معتبر در صورت بروز اختلاف نظر را انجام دهند. حق رأی دادن در این سیستم بین اعضاء بر اساس وزن توزیع شده و وزن هر نود معادل با میزان نانویی است که به آن نود نسبت داده شده است.

می توانید فهرست نمایندگان فعلی را در سایت رسمی نانو مشاهده کنید.

اثبات کار نانو

یکی از اجزای جالب توجه معماری نانو، استفاده از اثبات کار است اما نه به عنوان پروتکل اجماع نظر. در واقع از این پروتکل به عنوان یک راهکار ضد اسپم برای مقابله با حملات استفاده می‌شود. عدم وجود کارمزد یعنی مهاجم می‌تواند به صورت بی پایان علیه شبکه اسپم ارسال کند اما با پیاده سازی اثبات کار، نانو برای هر بلاک مقداری کار تعریف می‌کند. انجام این کار حدود 5 ثانیه زمان می‌برد و اعتبارسنجی آن حدود 1 میکروثانیه.

با وجود این مکانیزم مهاجم برای اجرای حمله باید حجم قابل توجهی قدرت پردازشی اختصاص دهد، اما این کار برای کاربران معمولی کم است. شبکه نانو برای مقابله با تراکنش‌های اسپم چند روش دارد که میزان حافظه قابل استفاده توسط مهاجم را محدود می‌کند.

یکی از انتقادات مطرح شده نسبت به این روش این است که برای راه اندازی نود نانو انگیزه‌ای وجود ندارد. توسعه دهندگان برای مقابله با این مشکل اعلام کرده اند که انگیزه راه اندازی نود، استفاده از کوین است. فعال سازی و راه اندازی نود منجر به افزایش امنیت شبکه می‌شود و باعث می‌شود که اجرای تراکنش‌های فوری و بدون کارمزد ممکن شود.

راه اندازی یک یا چند نود برای کسب و کارها و بازرگانانی که از نانو استفاده می‌کنند روش مناسب و توجیه پذیری است به خصوص با توجه به اینکه طبق برآوردها فعال سازی و راه اندازی یک نود در هر ماه تقریباً 3 دلار هزینه دارد. با روش مورد استفاده نانو تعداد نودها هم افزایش پیدا می‌کند چون هر والت به عنوان یک نود عمل می‌کند.

تیم نانو در حال طراحی ساختن یک الگوریتم اثبات کاری جدید است که به آن Nano PoW گفته می‌شود. الگوریتم Nano PoW یک الگوریتم بی نیاز به احرازهویت و محدود کننده نرخ است.

پیاده سازی این الگوریتم که در ابتدا قرار بود در نسخه v20 پروتکل راه اندازی شود، کمی به تعویق افتاد چون تیم پروژه در حال کار روی پیاده سازی جدیدی است که مشکل عدم استفاده از حافظه برای الگوریتم را حل می‌کند. ویژگی‌های طراحی Nano PoW به این شرح است:

• بدون احرازهویت: باید بدون وجود احرازهویت هم امکان ارائه یک اثبات هویت وجود داشته باشد.
• به حداقل رساندن اندازه اثبات: اثبات باید تا حد امکان کوچک باشد: 8 تا 16 بایت تا بتوان سربار فضایی ایجاد شده در هنگام ارائه اثبات را به حداقل رساند.
• به حداقل رساندن منابع لازم برای اعتبارسنجی اثبات: اعتبارسنجی باید حداقل زمان و منابع را مصرف کند.
• مشخصات ساده: تحلیل و پیاده سازی راهکارهای ساده آسان تر است.
• به حداقل رساندن زمان ارائه محصول: باید زمان و منابع مشخصی در اختیار الگوریتم قرار داشته باشد تا امکان حل مسائل به روش کارآمد فراهم شود.
• به حداقل رساندن مصرف انرژی: روش اثبات هویت باید به صورتی باشد که حداقل انرژی را مصرف کند.

نانو چه کمکی به بهبود و ارتقای استفاده از ارزهای دیجیتال می‌کند؟

از آنجایی که نانو بدون کارمزد است، تراکنش‌های آن فوری هستند و امکان مقیاس پذیری به صورت نامحدود را دارد، از دیدگاه کاربران یک ارز دیجیتال تقریباً ایده آل محسوب می‌شود.

اجرای فوری تراکنش‌ها یک مزیت مهم و جدی نسبت به سایر ارزهای دیجیتال محبوب مثل بیت‌کوین محسوب می‌شود. با بیت‌کوین کاربران برای اجرای تراکنش باید حداقل 10 دقیقه منتظر بمانند که ممکن است این زمان به چند ساعت افزایش پیدا کند و اگر ترافیک شبکه بیش از حد زیاد باشد، مواردی هم وجود داشته که در آنها اعتبارسنجی تراکنش‌های بیت‌کوین چندین روز زمان برده است.

دلیل کندی زمان اجرای تراکنش‌ها این است که هر بلاک فقط برای تعداد محدودی تراکنش جا دارد و ماین کردن هر بلاک حدود 10 دقیقه زمان می‌برد. نانو با قرار دادن هر تراکنش در بلاک خودش و پردازش فوری تراکنش‌ها این مشکل را حل می‌کند.

همچنین نانو با پروتکل اثبات سهام محول شده، امنیت را ارتقاء می‌دهد. مهاجم برای اجرای موفقیت آمیز حمله باید 50 درصد از توکن‌های نانو را تصاحب کند که انجام این کار نیاز به سرمایه گذاری عظیمی دارد که هر کسی قادر به تقبل آن نیست.

و البته الگوریتم اثبات سهام محول شده مانع از مصرف شدید انرژی و نیاز به استفاده از سخت‌افزارهای پرمصرف می‌شود.

روش اجماع نظر مورد استفاده نانو

پروتکل اثبات سهام محول شده، امکان رای دادن بر اساس موجودی حساب را فراهم می‌کند و رأی حساب‌هایی با موجودی بیشتر وزن بیشتری دارد. تیم پروژه به این دلیل این روش را انتخاب کرده که شخصی که موجودی بیشتری در سیستم داشته باشد، انگیزه بیشتری برای حفظ عملکرد درست شبکه و محافظت از ثروت و دارایی خودش خواهد داشت.

این روش با طرز کار بسیاری از ارزهای دیجیتال تفاوت دارد. مثلاً آیوتا (IOTA) اجماع نظر را با گروگذاشتن تراکنش‌ها از طریق اثبات کار انجام می‌دهد. این روش نیازمند حداکثر شدن پیوسته‌ی نرخ هش است که باعث افزایش هزینه‌های انرژی ماینرها می‌شود. نانو برای اجماع نظر یا حفظ امنیت خودش نیاز به اثبات کار ندارد در نتیجه هزینه‌های عملیاتی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.

کاربردهای نانو

گرچه نانو از نظر فناوری و امکانات خودش پیشرفته و قابل توجه محسوب می‌شود اما کاربردهای آن این طور نیستند. این پروژه سعی دارد بعضی از مشکلاتی که خیلی از ارزهای دیجیتال با آن روبرو هستند را حل کند. مزیت نانو نسبت به بقیه، مقیاس پذیری، تراکنش‌های بدون کارمزد و سرعت آن است. بعضی از کاربردهای نانو عبارتند از:

تراکنش‌های خرد: می‌توان از نانو برای اجرای تراکنش‌های کوچک جهت تهیه حق مالکیت دارایی‌های دیجیتال، توزیع محتوا و غیره استفاده کرد.

پرداخت‌های بین مرزی: نانو با سیستم پرداخت بین مرزی خودش به اشخاصی که در کشورهای مختلف هستند امکان داده که به اقتصادی عادلانه، امن و مفید دسترسی پیدا کنند.

ارتباط کسب و کارها با مشتریان: با نانو می‌توان تراکنش‌ها را به صورت آنلاین یا آفلاین اجرا کرد.

جفت ارز معاملاتی ایده آل: تراکنش‌های بدون کارمزد و فوق سریع نانو باعث شده که این توکن برای معامله گران ارزهای دیجیتال بسیار ایده آل باشد.

تیم نانو

خالق نانو Colin LeMahieu است و تیم او از سال 2014 در حال کار روی این پروژه بوده و حدود 5 سال به صورت بی وقفه کد نویسی کرده است. با توجه به ارزش بازار قابل توجه نانو، چنین تیمی برای این پروژه کوچک است و با احتساب LeMahieu تنها متشکل از 9 نفر است.

بنیانگذار و مدیرعامل اجرایی پروژه Colin LeMahieu است که پیش از اینکه به حوزه بلاک‌چین و پتانسیل‌های آینده آن علاقمند شوند، کار بر روی نانو را به عنوان یک پروژه جانبی شروع کرده و بعد آن را تبدیل به یک پروژه تمام وقت کرد. او پیش از ساختن نانو مدرک علوم کامپیوتر را به دست آورد و برای شرکت‌هایی مثل دل، AMD و کوالکام به عنوان طراح نرم‌افزار کار می‌کرد.

مدیر عملیاتی ارشد نانو George Coxon است که سابقه و تجربیاتی متنوع در حوزه اقتصاد و معامله داشته و وقتی مشغول کسب مدرک در حوزه مردم شناسی در دانشگاه لیورپول بود، وارد Saxo Bank شد.

جامعه نانو

همانطور که اشاره شد، پروژه نانو در شبکه‌های اجتماعی فعالیت زیادی دارد. یکی از روش‌های اصلی برقراری ارتباط با این پروژه، وبلاگ Medium آن است که هر هفته در آن مطلب منتشر می‌شود و اطلاعاتی جامع و کامل درباره تغییرات و پیشرفت‌های پروژه ارائه می‌کند.

این پروژه در ردیت هم دنبال کننده‌های زیادی دارد و تعداد دنبال کنندگان صفحه ردیت نانو به 50 هزار نفر نزدیک می‌شود. در این صفحه هر روز پست‌های مختلفی منتشر می‌شود و هر پست چندین کامنت دریافت می‌کند.

تیم این پروژه با ارائه سیستم «گفتگوهای عمومی روزانه» آپدیت‌های هفتگی خودش را برای اشخاصی که ممکن است به دیسکورد علاقمند نداشته توسعه داده است.

در سرور دیسکورد نانو پروژه بیش از 30 هزار عضو وجود دارد و معمولاً اعضای آنلاین و فعال زیادی در این سرور هستند.

توئیتر هم جزء رسانه‌های مهم برای این پروژه محسوب می‌شود و نزدیک به 100 هزار دنبال کننده دارد. این حساب هر روز حداقل یک توئیت منتشر می‌کند و در مورد بازنشر توئیت‌های مرتبط هم فعال است.

گر چه قبلاً توسعه دهندگان و بنیانگذار نانو در توئیتر کاملاً فعال بودند اما حالا از این پلتفرم کناره گیری کردند و بیشتر توئیت‌هایی که این روزها منتشر می‌کنند شبیه به مطالب فید اصلی توئیتر نانو است.

کوین‌های نانو (NANO)

وقتی نانو اولین بار با نام RaiBlocks شروع به کار کرد، نماد توکن آن XRB بود و بعضی از اکسچنج‌ها هنوز هم از این نماد استفاده می‌کنند اما نماد واقعی توکن‌های نانو NANO است. موجودی در گردش و کل نانو 133,248,297 عدد است. این حداکثر سقف تولید نانو است و قرار نیست بیشتر از آن تولید شود.

در حال حاضر (13 اکتبر 2019) نانو از نظر ارزش بازار پنجاهمین ارز دیجیتال بزرگ جهان است و ارزش بازار آن به 105 میلیون دلار نزدیک است. این کوین تاریخچه‌ای طولانی داشته که به مارس 2017 برمی گردد یعنی زمانی که از Raiblocks (XRB) به نانو (NANO) تغییر نام یافت.

در آن زمان این توکن با قیمتی کمتر از 0.10 دلار معامله می‌شد اما در حال حاضر هر NANO 0.785141 دلار ارزش دارد یعنی به بازده 700 درصدی رسیده است. در 31 ماه بین این تغییرات نانو فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است.

تغییرات قیمت نانو

از جمله بیشترین نرخ‌های نانو می‌تواند به بالاترین رکورد آن در دوم ژانویه 2018 (37.62 دلار) اشاره کرد و کمترین نرخ آن در دهم مارس 2017 یعنی بلافاصله پس از عرضه نانو بود (0.006658 دلار).

در ابتدا عرضه نانو از طریق فاست (faucet) صورت می‌گرفت اما از نوامبر 2017 این سیستم متوقف شد. در نتیجه اگر به دنبال خرید نانو هستید باید به یکی از اکسچنج‌هایی که از آن پشتیبانی می‌کنند مراجعه کنید.

خرید و نگهداری نانو

نانو در چندین اکسچنج ثبت و پشتیبانی شده است از جمله Mercatox، Binance، CoinEx و Huobi. همچنین سطح معاملات این توکن مناسب است و توزیع خوبی دارد.

گر چه بیشتر معاملات در Mercatox انجام می‌شود اما اکسچنج پیشنهادی ما نیست. بهترین محل برای معامله نانو اکسچنج بایننس است. در این اکسچنج دفتر سفارشات تقریباً نقد و نرخ گردش قوی است. این یعنی می‌توانید معاملات بزرگ را با اسلیپیج کم اجرا کنید.

Register at Binance and Buy NANO Tokens

پس از خرید نانو می‌توانید آن را از اکسچنج خارج کرده و در یک والت آفلاین نگه دارید. به خصوص با توجه به تاریخچه Raiblocks و هک یک اکسچنج انجام این کار اکیداً توصیه می‌شود.

والت‌های مختلفی برای ویندوز، iOS، لینوکس، کامپیوتر و موبایل وجود دارد که همه آنها از طریق سایت نانو قابل دانلود هستند. این والت‌ها هم شامل والت‌های نود کامل و هم شامل والت‌های سبک هستند که نیازی به دانلود کل دفتر کل بلاک‌چین ندارند.

از جمله گزینه‌های قابل انتخاب می‌توان به والت سخت‌افزاری لجر، Nanovault.io، Nanowallet.io، Canoe، Natrium، Nano Wallet Company و Nanollet اشاره کرد که در یک مطلب مجزا به معرفی آنها می‌پردازیم.

نقشه راه و پیشرفت‌های نانو

یکی از مطمئن ترین راه‌ها برای مشخص کردن میزان کار انجام شده روی پروژه‌ها، تحلیل میزان کد نوشته شده برای آنها است.

در نتیجه منبع GitHub پروژه را بررسی کردیم تا میزان کد ارسال شده برای آن را مشخص کنیم. در ادامه تعداد کدهای ارسال شده برای پروژه در سه مخزن مهم نانو در 12 ماه اخیر را مشاهده می‌کنید.

کدهای ارسال شده برای پروژه در یک سال اخیر

همانطور که مشاهده می‌شود تیم پروژه فعالیت خوبی داشته لازم به ذکر است که بیش از 15 منبع دیگر برای این پروژه وجود دارد که فعالیت خیلی زیادی ندارند.

این حجم از فعالیت در حد سایر پروژه‌های این حوزه است. اگر میزان کدهای نوشته شده برای نانو را با سایر پروژه‌ها مقایسه کنیم، این پروژه رتبه 52 را کسب می‌کند.

البته این مقایسه‌ها در صورتی معنا پیدا می‌کنند که آنها را نسبت به نقشه راه کلی پروژه در نظر بگیریم.

نقشه راه

اخیراً نانو نقشه راه خودش را به روز رسانی کرده و اهداف و دستاوردهایی که باید در سال پیش رو به آنها برسد را مشخص کرده است. این نقشه راه شامل موضوعات مختلفی از جمله ادغام یک اکسچنج ارزهای فیات، افزایش مشارکت در بازارهای جهانی، افزایش میزان پذیرش از سمت بازرگانان و انتشار نسخه آلفای سیستم پایانه فروش نانو است.

مهم ترین قابلیت پیش رو از نظر فعالیت‌های تیم توسعه، حرکت به سمت زیرساخت اثبات کار نانو است. این اقدام که قرار بود برای نسخه v20 انجام شود به تعویق افتاد. مزایای زیرساخت اثبات کار نانو افزایش امنیت، سرعت و مدیریت بهتر منابع است.

در رابطه با این پروتکل، تیم پروژه قصد پیاده سازی یک دفتر کل جدید را دارد که اندازه دیتابیس را کاهش می‌دهد. تصور می‌شد که این اقدام به پیاده سازی بلاک‌های عمومی وابسته باشد. پشتیبانی از بلاک‌های عمومی در نسخه 11 نانو پیاده سازی شد و بررسی کد آن از فوریه 2018 آغاز شد.

بلاک‌های عمومی چهار نوع بلاک فعلی (ارسال، دریافت، تغییر و باز کردن) را در قالب یک نوع بلاک به کار می‌بندند. به این ترتیب ساماندهی داخلی پروژه بهبود یافته و امکان پیاده سازی انواع اصلاحات فراهم می‌شود. انتظار می‌رود که فرایند هرس دفتر کل در نسخه 23 پروتکل پیاده سازی شود.

تیم پروژه روی چند ویژگی مهم و برجسته دیگر هم کار می‌کند که در بخش Upcoming Features سایت قابل مشاهده است.

هک Bitgrail

در فوریه 2018 یک یا گروهی از هکرها حدود 150 میلیون دلار توکن XRB را از اکسچنج ایتالیایی Bitgrail سرقت کردند که در آن زمان بزرگترین اکسچنج XRB محسوب می‌شد.

پیامدهای این حمله به هیچ وجه خوشایند نبود و Bitgrail توسعه دهندگان و کدبیس XRB را مقصر تلقی کرده و توسعه دهندگان نانو/ RaiBlocks هم نبود امنیت در Bitgrail را عامل بروز این مشکل تلقی کردند. حتی اتهاماتی هم بر علیه بنیانگذار Bitgrail و دخالت او در این هک و سرقت مطرح شد.

این حمله باعث شد یک پرونده مهم بر علیه نانو باز شود. این پرونده به این دلیل جریان پیدا کرد که سرمایه گذاران معتقدند نانو از وجود مشکل در پلتفرم Bitgrail مطلع بوده اما باز هم به همکاری با آن ادامه داده است. اشخاصی که خواستار برگشت وجوه به سرقت رفته خودشان بودند، به دنبال اجرای ‌هاردفورک بودند تا بتوانند دارایی‌هایشان را پس بگیرند.

بدون شک نتیجه این پرونده می‌تواند وضعیت پرونده‌های مشابه آینده را مشخص کند. در ژانویه 2019 یک دادگاه ایتالیایی حکم داد که مدیرعامل پیشین Bitgrail باید وجوه به سرقت رفته از این اکسچنج را برگرداند.

نتیجه گیری

نانو تاریخچه جالب و کاربردهای جالب تری دارد. هیچ نکته و موضوع پیچیده‌ای درباره هدف نانو وجود ندارد. نانو یک کاربرد ساده و مشخص دارد که شامل انتقال وجه بین مرزی بدون دردسر، اجرای تراکنش‌های کوچک، کاربردهای تراکنشی بین مشتریان و کسب و کارها و همچنین عمل کردن به عنوان یک دارایی ایده آل برای معامله است. با توجه به اینکه نانو توانسته با مشکلات سرعت و مقیاس پذیری مقابله کند، احتمال اینکه این ارز دیجیتال به پذیرش گسترده برسد زیاد است.

در حال حاضر نانو به یک طرح بازاریابی بهتر و راهی برای توسعه کاربردهای این پلتفرم نیاز دارد. پیش از این تصور می‌شد که سیستم کارت‌های هوشمند نانو بتواند این مشکل را حل کند چون به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به آشنایی با کلیدهای خصوصی و عمومی و والت و امنیت ارزهای دیجیتال به اجرای تراکنش بپردازند.

اما در یک سال و نیم اخیر چیزی درباره پیشرفت و توسعه این کارت‌ها شنیده نشده و حالا طراحی آنها جزء نقشه راه پروژه نیست.

باید دید که این پروژه در آینده چگونه تغییر و پیشرفت می‌کند. نانو همیشه یک گروه توسعه دهنده فعال داشته پس بعید است که از نظر توسعه دچار مشکل شود. اگر نانو بتواند یک طرح بازاریابی قوی ایجاد کند تا کاربران و بازرگانان بیشتر با آن آشنا شوند، می‌تواند آینده جذابی برای دارندگان این توکن رقم بزند.