زی‌کش ZCASH  یا به اختصار ZEC لقب بهترین پرایوسی کوین جدید را به خود اختصاص داده است. این ارز دیجیتال امکان اجرای تراکنش به صورت کاملاً مخفیانه را فراهم کرده که می‌تواند ارزهای دیجیتال را مثل پول نقد غیرقابل شناسایی کند.

از بیت‌کوین برای خرید مواد مخدر به صورت اینترنتی استفاده می‌شد به این دلیل که کاربران باور داشتند با استفاده از آن هویتشان کاملاً مخفی خواهد ماند اما بعد مشخص شد که امکان دنبال کردن ردپای تراکنش‌ها و بررسی تاریخچه آنها وجود دارد.

به همین دلیل پرایوسی کوین‌ها ابداع شدند که دنبال کردن آنها بسیار سخت بود و سعی داشتند ارزهای دیجیتال را تا حد امکان ناشناس سازی کنند.

زی‌کش چیست؟

زی‌کش یک پرایوسی کوین برای اجرای تراکنش‌های آنلاین به شکل ناشناس است. در زی‌کش از ابزارهای رمزنگاری استفاده می‌شود تا تاریخچه تراکنش‌ها مخفی باقی بماند.

زی‌کش یک ارز تعویض پذیر است یعنی همه توکن‌های آن دقیق یکسان هستند و تاریخچه تراکنش‌ها برای آنها ذخیره نمی‌شود. در نتیجه پیگیری و نظارت بر تراکنش‌ها بسیار سخت تر می‌شود.

زی‌کش سعی دارد جایگزین بهتری برای مونرو باشد که یک پرایوسی کوین با قابلیت مبهم کردن تراکنش‌هاست.

چه کسی زی‌کش را ابداع کرد؟

زی‌کش در اکتبر 2016 توسط کمپانی زی‌کش طراحی شد. این تیم که تحت هدایت Zooko Wilcox-O’Hearn کار می‌کند، متشکل از مهندسان بلاک چین و دانشمندان کامپیوتر است.

این کمپانی اعلام کرده که به اصول تمرکززدایی پایبند است و این شبکه را تحت مالکیت یا مدیریت ندارد. آنها خودشان را جزء شرکت کنندگان در این شبکه می‌دانند که سعی دارند با پیشنهاد آپدیت‌هایی که اعضای جامعه زی‌کش باید با آنها موافق باشند، پروتکل شبکه را ساخته و توسعه دهند.

آیا می‌دانستید؟

کوین‌های زی‌کش طی مراسم خاصی تولید شدند که در آن اولین کلیدهای خصوصی به 6 بخش تقسیم شده و علاوه بر خود کلیدها، کامپیوترهایی که آن را پردازش کرده بودند هم نابود شدند.

تاریخچه‌ای مختصر

• می 2013: یک تیم تحقیقاتی در دانشگاه جان هاپکینز پیشنهاد پرایوسی کوین Zerocoin را مطرح کرد که به شکل توسعه‌ای از شبکه بیت کوین طراحی شده بود.
• جولای 2016: Zooko Wilcox خبر راه اندازی کمپانی و پروژه زی‌کش را اعلام کرد که یک پرایوسی کوین با الهام از بیت‌کوین بود.
• اکتبر 2016: زی‌کش راه اندازی شد.
• مارس 2017: بنیاد زی‌کش راه اندازی شد تا تحول و تکامل شبکه زی‌کش را هدایت کند.
• اکتبر 2018: آپگرید Sapling که منجر به افزایش بهره وری زی‌کش شد، فعال شد.

آیا می‌دانستید؟

وقتی زی‌کش راه اندازی شد، افزایش ناگهانی حجم تقاضا باعث شد قیمت این کوین به بیشتر از چهار هزار دلار برسد. ظرف چند هفته قیمت آن دوباره کاهش یافت و به زیر 100 دلار رسید.

ویژگی خاص زی‌کش

حریم خصوصی: زی‌کش از طریق رمزنگاری اطلاعات تراکنش‌ها با کمک اثبات دانایی صفر، از داده‌های کاربران حفاظت می‌کند. این تکنولوژی امکان اعتبارسنجی تراکنش‌ها بدون نیاز به دانستن جزئیاتی خاص مثل آدرس والت یا مبلغ ارسال شده را فراهم می‌کند.

گزینه‌ها: کاربران می‌توانند تراکنش‌ها را به روش‌های مختلفی ارسال کنند. می‌توان تراکنش‌ها را به شکل خصوصی اجرا کرد که در این روش هیچ گونه اطلاعات شخصی ارائه نمی‌شود و داده‌ها به شکل عمومی منتشر نمی‌شوند و این ویژگی به نوعی شبیه ارسال تراکنش در شبکه بیت‌کوین یا اتریوم است. همچنین کاربران می‌توانند فقط از اطلاعات شخصی خودشان حفاظت کنند.

تعویض پذیری: توکن‌های زی‌کش تعویض پذیر هستند یعنی نمی‌توان آنها را شناسایی کرد. به این ترتیب اشخاص ثالث و مقامات دولتی قادر به دنبال کردن یا بازسازی تاریخچه تراکنش‌ها نیستند.

سازگاری با مقررات: می‌توان تراکنش‌ها را به شکل عمومی در شبکه اجرا کرد و یعنی این ارز به اندازه سایر پرایوسی‌ها کوین‌ها مثل مونرو تحت نظارت دقیق و موشکافی‌های قانونی قرار نمی‌گیرد. به این ترتیب اکسچنج‌هایی که طبق مقررات عمل می‌کنند می‌توانند زی‌کش را در سرورهای خودشان لیست کنند.

آیا می‌دانستید؟

اکسچنج جمینی متعلق به برادران Winklevoss در ماه می‌ سال 2018، زی‌کش را در فهرست ارزهای خودش قرار داد. این سرویس شامل خدمات کاستدی نیز هست و از پشتیبانی کامل اداره سرویس‌های مالی نیویورک بهره مند است.

نحوه تولید زی‌کش

زی‌کش هم مثل بیت‌کوین برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها از پروتکل اثبات کار استفاده می‌کند.

همچنین زی‌کش هم مثل بیت‌کوین پاداش ماینینگ دارد. ماینرها برای هر بلاکی که ماین می‌کنند توکن دریافت می‌کنند که این پاداش هر چهار سال یک بار نصف می‌شود. ماینرها 80 درصد از پاداش را در اختیار داشته و مابقی بین بنیانگذاران، سرمایه گذاران و کارمندان زی‌کش توزیع می‌شود. بنیاد زی‌کش و کمپانی زی‌کش هم مقداری از این توکن‌ها را دریافت می‌کنند.

آیا می‌دانستید؟

قرار است در سال 2020، زی‌کش به یک الگوریتم اثبات کار جدید مهاجرت کند.

طرز کار زی‌کش

زی‌کش از یک پروتکل اثبات دانایی صفر به نام Zero-Knowledge Succinct Non-Interactive Argument of Knowledge استفاده می‌کند که به اختصار به آن zk-SNARKS گفته می‌شود.

zk-SNARKS بررسی‌های لازم برای معتبر بودن تراکنش را بدون نیاز به بررسی اطلاعات محرمانه انجام می‌دهد. به این ترتیب کاربران می‌توانند ثابت کنند که مبلغ و اعتبار تراکنش درست است بدون اینکه این جزئیات را اعلام کنند.

کارهای قابل انجام با زی‌کش

زی‌کش به میزان زیادی تحت تآثیر بیت‌کوین قرار دارد. زی‌کش یک ارز دیجیتال نظیر به نظیر است یعنی طوری ساخته شده که بتوان از آن برای اجرای تراکنش‌های روزمره استفاده کرد. قابلیت‌های مختلف زی‌کش از نظر حفظ حریم خصوصی باعث شده که امکان ارسال یا دریافت تراکنش‌ها به شکل خصوصی فراهم شود.

بعضی از ارزهای دیجیتال جدید قابلیت‌هایی دارند که باعث سخت شدن دنبال کردن و پیگیری آنها می‌شود. این ارزهای دیجیتال برای انجام کارهای غیرقانونی قابل استفاده هستند و می‌توانند در بازرسی‌ها و تحقیقات قانونی اختلال ایجاد کنند.

آینده

مردم در جریان هستند که داده‌هایشان به صورت کامل حفاظت شده و خصوصی نیستند. پرایوسی کوین‌ها به مردم امکان می‌دهند در برابر نظارت مقامات و نهادهای واسط از خودشان حفاظت کنند. زی‌کش از این جهت برتری دارد که خود کاربران می‌توانند تصمیم بگیرند که تراکنش آنها به صورت خصوصی اجرا شود یا خیر. در نتیجه در مقایسه با کوین‌های کاملاً خصوصی و پیگیرگریز مثل مونرو، قانونگذاران برخورد بهتری با زی‌کش دارند. با این وجود، این اظهارات به معنای پشتیبانی کامل از زی‌کش نیست. بعضی از اکسچنج‌ها هم تنها در صورتی از آن پشتیبانی می‌کنند که قابلیت اجرای تراکنش به شکل مخفیانه روی سرورهای آنها غیرفعال شود. حامیان زی‌کش و به طور کلی پرایوسی کوین‌ها باید قانونگذاران را قانع کنند که این ارزها کاربردهای مجازی هم دارند.

بیشتر تراکنش‌های زی‌کش قبلاً به شکل عمومی اجرا می‌شدند. در حال حاضر، zk-SNARKS قدرت پردازشی زیادی مصرف کرده و اجرای تراکنش به این روش پرهزینه است. راه اندازی Sapling به افزایش بهره وری این کوین کمک می‌کند. حتی ممکن است کاربران امکان اجرای تراکنش‌های خصوصی از طریق موبایل را هم پیدا کنند.