مقدمه

توکن های نیمه مثلی (SFT)، توکن هایی هستند که مابین ارزهای دیجیتال و توکن های NFT در حال حرکت هستند یعنی در ابتدا به عنوان توکن های قابل تعویض فعالیت نموده و در نهایت به شکل یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) به فعالیت خود ادامه می دهند. این توکن ها به عنوان ضعیف ترین توکن های دنیای ارزهای دیجیتال شناخته شده اند اما طرفداران بسیاری نیز دارند که برای مواردی همچون تهیه ی بلیط کنسرت ها و یا خرید اقلام درون بازی از آن استفاده می کنند. قبل از این که بدانیم یک دارایی نیمه مثلی یا SFT چیست، باید با مفهوم مثلی و غیرمثلی بودن یک دارایی آشنا شویم.

توکن های مثلی یا قابل تعویض و معاوضه چیست؟

توکن های مثلی یا تعویض پذیر یا قابل معاوضه به توکن هایی گفته می شود که با یکدیگر قابل داد و ستد و معاوضه باشند و ارزش یک دارایی قابل معاوضه با یکدیگر برابر است. برای مثال خرید یک خانه به ارزش 3 میلیارد تومان با مقدار پولی که در برابر فروش آن به این مبلغ دریافت می گردد، برابر است و همان گونه که گفتیم این دارایی یعنی خانه قابل معامله می باشد. و یا ارزش 10 دلار با 10 دلار دیگر برابر است. درباره ی ارزهای دیجیتالی نیز چنین است. ارزش 1 بیت کوین با 1 بیت کوین دیگر برابری کرده و یا بیت کوین می تواند با سایر ارزهای دیجیتالی به مانند اتریوم با برآورد میزان ارزش آن به همان میزان داد و ستد گردد. پس نتیجه می گیریم که توانایی یک توکن و یا ارز برای مبادله و یا جایگزینی با توکن ها و ارزهای دیگر به همان میزان ارزش و یا همان نوع است که منجر به تغییر ارزش در آن نمی شود و به آن تعویض پذیری گویند.

NFT یا همان توکن های غیرمثلی و غیرقابل تعویض و معاوضه چیست؟

NFT ها، توکن هایی در بستر بلاک چین بوده که برای نشان دادن مالکیت یک دارایی منحصر به فرد و کمیاب به مانند آثار هنری دیجیتال، کلکسیون ها و سایر دارایی های مجازی خاص به کار می روند. این دارایی ها برخلاف دارایی های مثلی قابل داد و ستد با یکدیگر نبوده و ارزش هر دارایی به جهات ویژگی های خاصی که در آن وجود دارد و سبب تمایز آن از دیگر دارایی ها می شود با بکدیگر برابری نمی کند. برای مثال تابلوی مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی که با سایر تابلوهای نقاشی از بابت ارزش هنری بالایی که دارد، برابری نکرده و قابل مقایسه و معامله نخواهد بود. و یا یک قطعه زمین مجازی با یک تمبر قدیمی که حالت کلکسیونی دارد و به شکلی کمیاب است، برابری نمی کند و با یکدیگر داد و ستد نمی شود. از جمله ویژگی های یک دارایی NFT نیز می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1. تقسیم ناپذیری: یعنی امکان خرید مقداری از این توکن وجود ندارد مثلا شما نمی توانید 0.001 مقدار از یک تابلوی نقاشی را خریداری کنید. یا کل آن را می خرید و یا اصلا آن را نمی خرید.
2. تغییرناپذیری: یعنی امکان تغییر در ساختار اطلاعات آن پس از ذخیره شدن وجود ندارد.
3. تخریب ناپذیری: این اطلاعات ذخیره شده قابل حذف و تخریب شدن نیست.
4. قابلیت تائید: NFT ها بر روی بستر بلاک چین های عمومی ذخیره شده و اصالت و مالکیت آن در هر زمان به راحتی توسط هر شخصی و در هر زمانی قابل اثبات و تائید می باشد.

توکن نیمه مثلی (SFT) چیست؟

توکن نیمه مثلی (SFT)، نسل جدیدی از توکن های ارزهای دیجیتالی محسوب می شود که هم دارای ویژگی های مثلی و هم دارای ویژگی های غیرمثلی هستند. این توکن ها در شروع فعالیت خود به شکل یک توکن مثلی عمل نموده و قابل معاوضه با توکن های دیگر هم ارزش خود می باشند اما پس از مدتی، ارزش اسمی خود را از دست داده که این موضوع سبب می گردد که این توکن ها، ویژگی غیرقابل معاوضه به خود بگیرند.

این توکن های نیمه مثلی (SFT) هنوز بسیار نوپا بوده و چیزی که آن را منحصر به فرد می کند، مطابق آن چه در بالا گفته شد، این است که این توکن ها به عنوان یک دارایی قابل تعویض شروع به کار کرده و سپس به یک NFT تبدیل می شود. برای مثال بلیط یک بازی فوتبال در جام جهانی یا مسابقات ورزشی المپیک را در نظر بگیرید. این بلیط ها به میزان مشخصی ارزش گذاری می شوند که می توانند با بلیط های دیگر همان مسابقه در همان ردیف صندلی خود تعویض گردند و این ویژگی، آن را به یک توکن مثلی تبدیل می کند لکن پس از پایان مسابقه، این بلیط ارزش خود را برای ورود به استادیوم جهت تماشای مسابقه از دست می دهد لکن به عنوان یک توکن قابل ارزش غیرمثلی جنبه ی کلکسیونی پیدا کرده و به یک دارایی غیرمثلی تبدیل می گردد. به این ترتیب به این توکن ها که ویژگی مثلی بودنشان با حذف استفاده ی از آن ها در جهت هدف اولیه به توکن های غیرمثلی تبدیل می گردند، توکن های نیمه مثلی یا SFT می گویند. لکن هنوز این توکن ها بسیار نوپا بوده و دارای محدودیت هایی می باشند.

SFT ها بر روی بستر بلاک چین اتریوم ساخته شده اند و در آینده نفوذ بیش تری در دنیای ارزهای دیجیتالی خواهند داشت.

نحوه ی ایجاد توکن نیمه مثلی (SFT)

SFT ها را می توان با استفاده از استاندارد توکن سازی ERC-1155 اتریوم به وجود آورد. SFT ها توسط توسعه دهندگان با خرید توکن های اتریوم ایجاد می شوند و با پرداخت هزینه های گس معامله می گردند و هزینه ی تراکنش آن ها کمتر از توکن های معمولی اتریوم می باشد و این توکن ها در حال حاضر در محیط های بازی متاورس در حال آزمایش هستند.

مقایسه ی توکن های نیمه مثلی (SFT) و غیرمثلی (NFT)

از بزرگ ترین نکات مثبت در ارتباط با توکن های نیمه مثلی (SFT) این است که آن ها می توانند ویژگی تعویض پذیری خود را تا زمانی که به NFT تبدیل می گردند و بالعکس، حفظ نمایند. SFT ها می توانند ویژگی های یک NFT از جمله موارد ذکر شده در بالا از جمله تقسیم ناپذیری و ... را حفظ نمایند.

سخن آخر

توکن های SFT نسل جدیدی از توکن های دنیای ارزهای دیجیتالی محسوب می شوند و بین دنیای توکن های مثلی و غیرمثلی در حال حرکت هستند. بیش ترین کاربرد آن ها نیز در حال حاضر در بازی های مبتنی بر بلاک چین می باشد و طرفداران بسیار زیادی در این حوزه به خود اختصاص داده است.