ما در این مطلب این مهارت ارزشمند را به شما آموزش می‌دهیم و خواهیم گفت که چرا این منبع اطلاعاتی اهمیت بسیار زیادی دارد.

همه چیز از یک مقاله سفید شروع شد!

در سال 2008 یک مقاله سفید اسرارآمیز در جوامع آکادمیک دست به دست می‌شد. عنوان این مقاله «بیت‌کوین: یک سیستم پول نقد الکترونیک نظیر به نظیر» بود. این مقاله هیچ ویژگی متمایزی نداشت و اولین مقاله‌ای هم نبود که به توضیح راهکارهای پرداخت نظیر به نظیر می‌پرداخت.

اما بیت‌کوین اولین راهکاری بود که با موفقیت پیاده سازی شد - و حالا پس از گذشت 14 سال، همین سند به ظاهر پیچیده پایه و اساس همه چیز در اکوسیستم بلاک‌چین شده است.

دنیای کریپتو بر اساس نوآوری‌های پرسرعت کار می‌کند - نسخه‌های جدید و پیشرفت‌های جدیدی که همگی بر اساس ایده‌های موجود طراحی شده اند و با هر پیشرفت و توسعه جدید یک مقاله سفید منتشر می‌شود تا مفهوم و جزئیات مهم آن را شرح دهد.

شاید هنوز متوجه نشده باشید اما این مقالات سفید یکی از قدرتمندترین ابزارهای در اختیار شما در دنیای وب 3 محسوب می‌شوند. با استفاده از آنها می‌توانید پتانسیل‌های پروژه‌ها را بررسی کنید. بدون شک وقتی قصد سرمایه گذاری روی یک پروژه را داشته باشید، مایلید که حداکثر اطلاعات ممکن را درباره آن در اختیار داشته باشید.

آشنایی با کاربرد مقاله سفید و نحوه خواندن آن به شما کمک می‌کند تا پروژه‌های این حوزه را بهتر ارزیابی کنید و یک استراتژی کارآمد برای خودتان داشته باشید. در ادامه مطلب به بررسی این موضوع می‌پردازیم و اینکه چطور می‌توان مقاله‌های سفید را مطالعه کرد.

مقاله سفید چیست؟

توضیحات را با مفاهیم پایه اصلی شروع می‌کنیم. مقاله سفید، خلاصه‌ای از یک پروژه است که جزئیات مشکلی که قرار است حل شود، راه حل پیشنهادی، تکنولوژی مورد استفاده و تیم پروژه را توضیح می‌دهد.

مقالات سفید محدود به دنیای کریپتو نیستند بلکه در دنیای علم، فناوری و صنایع طراحی محصول هم از آنها استفاده می‌شود. این مقالات ابزاری برای ارایه یک مرور کلی از محصول مورد نظر برای سرمایه گذاران و مخاطبان آن هستند.

جای تعجب نیست که در دنیای کریپتو - که بر اساس پروژه‌های جدید و ابتکاراتی که به دنبال جلب حمایت مردم هستند، شکل گرفته - مقالات سفید یکی از اجزای ثابت و مهم محسوب می‌شوند.

اما ممکن است محتوای مقالات سفید پیچیده باشند و خواندن آنها کار سختی باشد. اگر شما هم چنین نظری دارید، جای نگرانی نیست چون در این مطلب شما را با نحوه خواندن مقالات سفید و استخراج مطالب نهفته در این اسناد بسیار ارزشمند آشنا می‌کنیم.

در ادامه به شما خواهیم گفت که در این مقالات به دنبال چه چیزهایی باشید و چرا این موارد اهمیت زیادی دارند.

کجا: محل جغرافیایی

آشنایی با محل اصلی راه اندازی و اجرای پروژه به شما برای تشخیص محیط قانونی که پروژه درگیر آن است کمک می‌کند. پروژه‌هایی که در کشورهایی با قوانین سختگیرانه اجرا می‌شوند، مسیر سخت تری برای موفقیت در پیش خواهند داشت. پروژه‌هایی که در کشورهایی مثل ترکیه یا نیجریه اجرا می‌شوند که کریپتو در آنها غیرقانونی است، نسبت به پروژه‌هایی که در السالوادور یا آلمان اجرا می‌شوند (دو کشوری که کریپتو در آنها کاملاً آزاد است) دشواری‌های بیشتری در پیش دارند.

نوع توکن ارایه شده توسط پروژه هم تأثیر زیادی بر شیوه برخورد قانونگذاران با آن دارد. مثلاً اگر توکن‌ها جزء اوراق بهادار محسوب شوند، پروژه با شرایط متفاوت و سخت تری روبرو خواهد شد. یک نمونه بارز از این موضوع در پرونده ریپل در کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا مشهود است که بر اساس آن توکن XRP از ریپل جزء اوراق بهادار محسوب می‌شود و باید قانونمند شود. هنوز نتیجه این پرونده مشخص نیست اما می‌تواند وضعیت سایر اعضای این صنعت را مشخص کند و مدت‌هاست باعث بلاتکلیفی ریپل شده است.

نکته اصلی این است که باید درباره جو قانونی کشوری که پروژه مورد نظر در آن فعالیت دارد تحقیق کنید. ممکن است مقاله سفید به این جزئیات نپرداخته باشد اما باید خود شما بتوانید تحقیقات لازم را در این زمینه انجام دهید.

چرا: کاربرد پروژه چیست؟

هر پروژه‌ای اهداف و مقاصد خاص خود را دارد و آشنایی با عملکرد و هدف یک پروژه به شما درباره چند نکته اطلاعات می‌دهد:

مفید بودن

اولاً مقاله سفید به شما درباره هدف کلی پروژه اطلاعات می‌دهد. اگر نتوانید به غیر از وعده پاداش و بازده، محتوای مرتبط دیگری درباره پروژه پیدا کنید در این صورت می‌توان گفت که طرح مورد نظر کاربر خاصی ندارد و ممکن است چنین پروژه‌ای مدت زیادی دوام نداشته باشد. کاربرد واقعی یعنی اینکه پروژه بتواند یک کار واقعی را انجام دهد و راه حلی برای یک مشکل داشته باشد.

رقابت

دوماً کاربرد پروژه نشان می‌دهد که پروژه مورد نظر چه تفاوتی با پروژه‌های رقیب دارد. اگر تیم پروژه بتواند در مقاله سفید هدفش را مشخص کند بدون اینکه از موضوع رقابت به عنوان یک مرجع اصلی استفاده کند، این یک نشانه خوب از قدرت آنها محسوب می‌شود.

یونی سواپ یک نمونه از چنین پروژه‌هایی است که هم کاربرد مشخصی دارد (یک بازارگردان خودکار که افراد می‌توانند در آن ارزهای دیجیتال را معامله کنند) و هم یک راهکار منحصربفرد برای حل یک مشکل ارایه داده است (نیازی نیست که کاربران منتظر تطبیق یافتن سفارش‌ها در دفتر ثبت سفارش بمانند در نتیجه کارمزد اسلیپیج پرداخت نمی‌کنند). این پروژه به عنوان اولین بازارگردان خودکار یک پلتفرم منحصربفرد ارایه داده که کل صنعت کریپتو به آن نیاز داشتند.

معمولاً در ابتدای مقاله سفید دلیل و چرایی پروژه مشخص می‌شود چون چارچوب لازم برای اجزای فنی تر از جمله اینکه پروژه چگونه کار می‌کند را شکل می‌دهد.

چگونه: مکانیزم‌ها، پروتکل‌ها و فرایند‌ها

باید با سیستمی که پایه و اساس پروژه را تشکیل می‌دهد آشنا باشید. نگاهی به مکانیزم اجماع نظر مورد استفاده در پروژه (آیا پروژه، بلاک‌چین مخصوصی دارد) یا طرز کار قراردادهای هوشمند داخلی و پروتکل‌های آن (که شامل مکانیزم‌های مبادله داخلی، استخرهای نقدینگی و سایر سرویس‌های رایج هستند) به شما درباره پروژه اطلاعات می‌دهد از جمله اینکه پروژه چگونه کار می‌کند، چه نقاط ضعف و قوتی دارد، چه پاداشی به کاربرانش می‌دهد و چقدر انرژی مصرف می‌کند.

ممکن است این موضوع کمی پیچیده به نظر برسد اما لازم است با میزان مقیاس پذیری پروژه و تمرکز آن بر آینده افراد فعال در پروژه (مثل اعتبارسنج‌ها) آشنا باشید همچنین با قابلیت بقا و سازگاری آن با سایر پروژه‌های مرتبط.

آیا اصلاً نیازی به پیاده سازی چنین پروژه‌ای روی بلاک‌چین وجود دارد؟

نگاهی به طرز کار پروژه و مشکلی که به دنبال حل آن است به تشخیص اینکه آیا لازم است چنین پروژه‌ای روی بلاک‌چین باشد یا خیر، کمک می‌کند. تکنولوژی بلاک‌چین امکانات عظیمی در اختیار پروژه‌ها قرار داده اما باید کاربردهایی را پیدا کرد که استفاده از بلاک‌چین در آنها واقعاً به بهبود امور کمک می‌کند نه اینکه چیزی فراتر از راهکارهای موجود برای ارایه نداشته باشد.

چه کسی: تیم پشت پروژه

اگر بتوانید با تیم پروژه آشنایی پیدا کنید، به اطلاعات ارزشمندتری درباره پروژه و آینده آن می‌رسید. تیم پروژه می‌تواند باعث ایجاد اطمینان خاطر نسبت به پروژه - یا از بین رفتن اعتماد افراد نسبت به پروژه - شود.

پس زمینه، صلاحیت‌ها و شهرت بنیانگذاران و توسعه دهندگان پروژه می‌تواند باعث ایجاد اطمینان نسبت به آن شود. مثلاً اگر نام ویتالیک بوترین را در یک پروژه جدید ببینید، با توجه به سابقه موفقیت او می‌توانید نسبت به پروژه جدید هم مطمئن تر باشید.

اقتصاد توکنی

اقتصاد توکنی یا Tokenomic به مسائلی مثل عرضه توکن ارتباط دارد که شیوه تعامل با پروژه را تعیین می‌کند. روش توزیع توکن‌ها - و حقوق و کاربردهایی که همراه توکن‌ها ارایه می‌شود - اطلاعات زیادی درباره پروژه مشخص می‌کند.

هنگام خواندن مقاله سفید، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• توزیع توکن و شیوه تخصیص آن به سرمایه گذاران

این که چه میزان از موجودی توکن‌های پروژه برای تیم پروژه و حامیان خصوصی آن قفل می‌شود درباره میزان سهم جامعه کاربران و سرمایه گذاران (از جمله خود شما) و ارزش احتمالی توکن‌ها در آینده به شما اطلاعات می‌دهد.

• کاربرد توکن

بررسی کنید که آیا با در اختیار داشتن توکن‌های پروژه حق حاکمیتی در پروژه پیدا می‌کنید یا خیر. اگر اینطور بود ممکن است بعداً پروژه توسط جامعه کاربران مدیریت شود.  

• توکن‌های تورمی و ضد تورمی (و سقف تولید)

حجم کل عرضه توکن توسط پروژه را بررسی کنید. این اطلاعات مشخص می‌کنند که منشأ و مقصد پروژه کجاست. مثلاً بیت‌کوین سقف تولید مشخصی دارد و وقتی همه کوین‌های آن ماین شدند کوین‌های دیگری تولید نخواهند شد. بر اساس قانون عرضه و تقاضا، همین سقف تولید می‌تواند در آینده باعث ارزشمندتر شدن بیت‌کوین شود. اما دوج کوین سقف تولید محدودی ندارد. این موضوع بر ارزش توکن‌ها در گذر زمان تأثیر خواهد داشت.

آینده: نقشه راه پروژه

نقشه راه پروژه مسیر آینده آن و شیوه رسیدن به هر نقطه عطف را مشخص می‌کند. یک نمونه از نقشه‌های راه خلاقانه را در سال 2021 برای پروژه BAYC مشاهده کردیم که اهداف پروژه در سال‌های پیش رو را در قالب یک نقشه واقعی مشخص می‌کرد.

این نقشه راه مشخص می‌کند که آیا پروژه مورد نظر به اهداف قبلی خودش رسیده یا نتوانسته طبق زمانبندی برنامه ریزی شده عمل کند.

لازم به ذکر است که به دلایل مختلف بعضی از مقالات سفید نقشه راه ندارند. مثلاً ممکن است پروژه هنوز نقشه راه مشخصی نداشته باشد یا اینکه به دلایل قانونی امکان انتشار آن وجود نداشته باشد. در چنین مواقعی ممکن است بتوانید نقشه راه را در سایت پروژه پیدا کنید پس اگر نقشه راه را در مقاله سفید پیدا نکردید، سعی کنید بیشتر درباره پروژه مورد نظر تحقیق کنید.

مقاله سفید چه اهمیتی دارد؟

بلاک‌چین ابزاری برای فراهم کردن آزادی بیشتر است - یک فضای اقتصادی غیرمتمرکز که هیچ خط قرمز و نگهبانی در آن وجود ندارد.

اما این آزادی باعث ایجاد مسئولیت‌هایی برای کاربران می‌شود و خود آنها باید پروژه‌ها را بررسی کرده و درباره آنها قضاوت کنند. به همین دلیل مقاله سفید می‌تواند ابزار بسیار مفیدی برای شما باشد و همه جزئیات لازم را درباره پروژه مورد نظر در اختیارتان قرار دهد. با مطالعه این مطلب و آشنایی با نحوه خواندن و بررسی مقاله سفید، می‌توانید با اطمینان خاطر و اطلاعات بیشتر دنیای بلاک‌چین را کاوش کنید.