اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز روش بسیار جدید و متفاوتی برای ایجاد اپلیکیشن هستند اما آیا همه از آنها استفاده می‌کنند؟

اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز تلاش دارند تا واسطه‌ها را حذف کنند. برای مثال به جای استفاده از یک سرویس تاکسی اینترنتی کاربران می‌توانند به صورت مستقیم از طریق یک اپلیکیشن با راننده‌ها در تماس باشند.

در ادامه به شما خواهیم گفت که اپلیکیشن غیرمتمرکز چیست، چطور کار می‌کند و چه چالش‌هایی پیش روی این مدل جدید از اپلیکیشن‌ها قرار دارد.

اپلیکیشن غیرمتمرکز (Dapp) چیست؟

اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز عملکردی شبیه اپلیکیشن‌های معمولی دارند اما تفاوت اصلی آنها در این است که اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز روی یک شبکه نظیر به نظیر مثل بلاک‌چین اجرا می‌شوند. این یعنی هیچ شخص یا نهاد واحدی کنترل شبکه را در اختیار ندارد. این اپلیکیشن‌ها ویژگی‌های خاص دیگری هم دارند از جمله:

• اپلیکیشن غیرمتمرکز باید اپن سورس باشد و به صورت مستقل و بدون نیاز به کنترل آن توسط یک شخص یا نهاد خاص کار کند.
• رکوردها و داده‌های اپلیکیشن غیرمتمرکز باید عمومی باشند.
• در اپلیکیشن غیرمتمرکز باید از یک توکن مبتنی بر رمزنگاری استفاده شود تا امنیت شبکه حفظ شود.

هر چند بسیاری از اشخاص در جامعه بلاک‌چین و کریپتو تصور می‌کنند که این ویژگی‌ها باید برقرار باشند اما با رشد و توسعه این صنعت شاهد طراحی اپلیکیشن‌هایی هستیم که دارای بعضی از این ویژگی‌ها، ترکیب همه آنها یا فاقد آنها هستند. در ادامه مطلب بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.

مزایای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز

اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز چند ویژگی جذاب دارند:

• مقاومت در برابر سانسور – با توجه به عدم وجود یک نقطه شکست واحد، برای دولت‌ها یا افراد قدرتمند بسیار سخت است که کنتزل شبکه را در اختیار بگیرند.
• بدون از کار افتادگی – استفاده از سیستم نظیر به نظیر باعث می‌شود که اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز حتی وقتی کامپیوترها یا اجزای خاصی از شبکه از کار بیفتند، همچنان به کار خود ادامه دهند.
• مبتنی بر بلاک‌چین – از آنجایی که اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز از قراردادهای هوشمند ساخته می‌شوند، می‌توانند به راحتی ارزهای دیجیتال را در عملکردهای پایه اپلیکیشن غیرمتمرکز به کار ببندند.
• اپن سورس – این ویژگی باعث تضمین توسعه وسیع اکوسیستم اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌شود و به توسعه دهندگان امکان می‌دهد تا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بهتری با امکانات مفید یا جذاب تری بسازند.

نقاط ضعف اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز

هر چند اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز کمک می‌کنند تا بسیاری از مشکلات موجود در اپلیکیشن‌های معمولی رفع شود، اما این اپلیکیشن‌ها هم نقاط ضعف خاص خود را دارند.

• هک – از آنجایی که عده زیادی کد اپن سورس قراردادهای هوشمند را اجرا می‌کنند، هکرها این فرصت را دارند که نقاط ضعف شبکه را جستجو کنند. این موضوع منجر به هک اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز محبوبی شده است.
• کاربردپذیری – بسیاری از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز اینترفیس کاربری ضعیفی دارند که باعث شده خیلی از کاربران از به کار بردن آنها منصرف شوند. البته انتظار می‌رود که این شرایط به مرور زمان بهبود پیدا کند.
• کاربران – همچون بسیاری از اپلیکیشن‌های Web 2.0، هر چقدر کاربران یک اپلیکیشن غیرمتمرکز بیشتر شود، شبکه در ارائه خدمات کارآمدتر خواهد بود. معمولاً به این ویژگی اثر شبکه گفته می‌شود.
• اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دچار مشکل کمبود تعداد کاربران هستند که باعث شده تعامل پذیری آنها کمتر باشد. همچینن این ویژگی باعث افت سطح امنیت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌شود چون معمولاً امنیت این اپلیکیشن‌ها به تعداد کاربرانی که از آنها استفاده می‌کنند بستگی دارد.

معرفی چند اپلیکیشن غیرمتمرکز

یکی از بهترین منابع برای آشنایی با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز سایت State Of The Dapps است که بیشتر از 2 هزار اپلیکیشن غیرمتمرکز را معرفی کرده که بر روی شبکه‌هایی مثل اتریوم، EOS، ترون و نئو طراحی شده اند. در حال حاضر محبوب ترین نوع اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز اکسچنج‌های غیرمتمرکز یا به اختصار DEXها هستند. این اکسچنج‌ها به مردم امکان می‌دهند که ارزهای دیجیتال را با یکدیگر مبادله کنند بدون اینکه نیاز به یک موجودیت متمرکز از جمله اکسچنجی مثل بایننس و یا کوین بیس وجود داشته باشد. در ادامه محبوب ترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را مرور می‌کنیم.

بهترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز اتریوم

بالاترین گزینه در لیست State of the Dapps، MakerDAO است. MakerDAO یک قرارداد هوشمند است که به کاربران امکان می‌دهد با سیستم کوین باثبات Dai در تعامل باشند. در حال حاضر MakerDAO بیش از 5 هزار کاربر فعال در روز دارد و وبسایت DeFi Pulse اعلام کرده که مجموعاً 1.9 میلیارد دلار در این اکوسیستم قفل شده است. این رقم بسیار چشمگیر و قابل توجه است.

بعد از آن Uniswap قرار دارد که در لیست سایت‌های State of the Dapps و Defi Pulse همیشه جایگاه اول یا دوم را دارد. این اپلیکیشن غیرمتمرکز که مجموعاً 2 میلیارد دلار در آن قفل شده، در حال حاضر بیشتر از 3 هزار کاربر فعال در روز دارد.

بهترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ترون

در حوزه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ترون، صنعت گیمینگ حاکمیت اصلی را دارد. بازی IOI که اولین بازی معامله لحظه‌ای ارزهای دیجیتال است، در بین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ترون پیشرو است و در حال حاضر 1400 کاربر فعال در روز دارد. پس از آن یک اپلیکیشن غیرمتمرکز گیمینگ دیگر به نام ECO Game Center قرار دارد. هم اکنون این بازی با در اختیار داشتن بیشتر از 100 کاربر فعال روزانه، رویکرد منحصربفردی در زمینه استفاده از قراردادهای هوشمند برای گیمینگ آنلاین دارد و فرصت درآمدزایی را به گیمرها می‌دهد.

بهترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز EOS

جامعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز EOS هنوز نسبتاً جوان است. Yup، Upland و Chain Clash سه رتبه اول را در State of the Dapps به خود اختصاص داده اند. Yup شبکه‌ای است که هدف آن ایجاد توافق اجتماعی در اینترنت از طریق پاداش دادن به محتوا بر اساس تعامل و توجه کاربران نسبت به آن است.

جایگاه دوم و سوم متعلق به Upland و Chain Clash است که آنها هم بازی هستند. Upland یک بازی معامله املاک است که در آن از آدرس‌های واقعی استفاده می‌شود و Chain Clash یک بازی رایگان است که به کاربران امکان می‌دهد آواتار چهره‌های محبوب حوزه کریپتو را جمع آوری کرده و قبلیه‌هایی حول کریپتو بسازند.

CryptoKitties

CryptoKitties یکی از شناخته شده ترین اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است که مدت کوتاهی پس از راه اندازی در سال 2017، زمانی که سطح بالای تراکنش‌های آن باعث کند شدن شبکه اتریوم شد، توجه زیادی به خود جلب کرد.

کاربران می‌توانند در این اپلیکیشن غیرمتمرکز گربه‌های دیجیتال خریداری، جمع آوری و پرورش دهند. این گربه‌ها هر کدام نشان دهنده توکن‌های غیرملموس خاصی هستند و این یعنی هیچ کس قادر به کپی کردن یا سرقت آنها نیست.

در ماه می‌ سال 2020 اعلام شد که CryptoKitties از شبکه اتریوم مهاجرت می‌کند. در واقع این توکن‌ها در ابتدا به شکل توکن‌های ERC-721 بر روی بلاک‌چین اتریوم ساخته شده بودند و بعد به بلاک‌چین خودشان Flow منتقل شدند.

در سپتامبر 2020، یک جفت Cryptokitties محدود با الهام از برند راک Muse عرضه شد.

آیا می‌دانستید؟

گران ترین CryptoKitty، به قیمت 170 هزار دلار فروخته شد و در 12 سپتامبر 2018، CryptoKitty شماره یک میلیون به نام Vulcat متولد شد.

روشی جدید برای ساختن یک کسب و کار

غیرمتمرکز بودن Dappها باعث ایجاد راه جدیدی برای ایجاد کسب و کار شده است. یکی از جذاب ترین مثال‌ها در این زمینه یک بازار شرط بندی غیرمتمرکز به نام Augur است.