فروش توکن دوگانه وقتی است که پروژه‌ای دو توکن ایجاد می‌کند، یک توکن برای جذب سرمایه و دیگری توکنی کاربردی که در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف، کمک کردن به پروژه‌ها برای همسو شدن هر چه بیشتر با استانداردهای قانونی است.

خلاصه

• فروش توکن دوگانه یک نوع روش جدید برای جذب سرمایه است که در آن یک توکن با هدف جذب سرمایه و دیگری به عنوان یک توکن کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• این راهکار پس از آن ابداع شد که قانونگذاران شروع به تعطیلی ICOهای غیرقانونی کردند.
• چندین پروژه وجود دارد که همین حالا هم این مدل را پیاده سازی کرده اند از جمله MakerDAO.

وقتی در سال 2017 بازار ارزهای دیجیتال رونق گرفت، احتکار در این بازار بیداد می‌کرد و فروش توکن عامل مهمی در موفقیت پروژه‌ها بود. ممکن بود توکن‌های جدید به سرعت افزایش بهای نجومی پیدا کنند و همه به دنبال استفاده از این فرصت بودند. با سقوط این بازار، عرضه اولیه توکن (ICO) که زمانی برگ برنده پروژه‌های این حوزه محسوب می‌شد تغییر پیدا کرد و مدل‌های جدیدی برای فروش توکن‌های جدید ابداع شد.

با شروع موشکافی‌ها و هشدارهای کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، این صنعت هم واکنش‌های مختلفی به شرایط جدید نشان داد. برای مقابله با قوانین در دست اقدام و موانع قانونی مدل‌های جدیدی برای فروش توکن مورد آزمایش قرار گرفت از جمله «توافقنامه ساده برای توکن‌های آینده (SAFT)»، «عرضه توکن اوراق بهادار (STO)» و «عرضه توکن مصرف کنند (CTO)». عرضه توکن دوگانه هم یک متد جدید بود که استارتاپ‌ها امیدوار بود با استفاده از آن بتوانند همزمان با دورزدن محدودیت‌های قانونی موجود، سرمایه جذب کنند. در این مقاله به توضیح این متد جدید جذب سرمایه می‌پردازیم.

فروش توکن دوگانه چیست؟

توکن‌ها و به طور کلی ارزهای دیجیتال مرز بین دارایی‌های سنتی همچون ارزهای فیات، سهام و کالاها را محو می‌کنند. مثل بسیاری از فناوری‌های جدید، تعریف دقیق این سرویس‌ها با استفاده از فریم ورک‌های سنتی تقریباً غیرممکن است. در فروش توکن دوگانه سعی شده با تفکیک توکن‌های کاربردی از توکن‌هایی که نقش اوراق بهادار را دارند بی ثباتی و عدم قطعیت رفع شود. در فروش توکن دو گانه یک توکن به صورت خاص به عنوان اوراق بهادار یا ابزاری برای سرمایه گذاری طراحی می‌شود و دسترسی به آن فقط برای سرمایه گذاران معتبر ممکن است. می‌توان از این توکن برای جذب سرمایه پروژه‌های بلاک‌چین استفاده کرد و همزمان از قوانین مالی سنتی مثل قوانین مربوط به بورس و اوراق بهادار تبعیت کرد.

توکن بعدی، یک توکن کاربردی معمولی است یعنی توکنی که در شبکه یا پلتفرم مورد نظر استفاده می‌شود. از این توکن برای جذب سرمایه استفاده نمی‌شود بلکه بسته به نوع طراحی پلتفرم، کاربردهای آن متفاوت است.

ویژگی خاص این روش چیست؟

در بیشتر طول عمر بازار کریپتو و ارزهای دیجیتال، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا همیشه نسبت به طبقه بندی این توکن‌ها و دارایی‌های دیجیتال مبهم عمل کرده است. در آوریل 2019، این کمیسیون شفاف ترین راهنمای خود در رابطه با فروشن توکن را منتشر کرد (“Framework for ‘Investment Contract’ Analysis of Digital Assets”). این فریم ورک بالاخره راهی در اختیار پروژه‌های بلاک‌چین قرار داد تا با حرکت در این مسیر طبق قانون عمل کنند.

مهم ترین نکات برای اینکه توکنی جزء اوراق بهادار تلقی شود، عبارتند از:

1. انتظار سودآوری از آن وجود داشته باشد.
2. در همان لحظه، توکن مورد نظر یک کاربرد داشته باشد.
3. پروژه غیرمتمرکز باشد.

در روش فروش توکن دوگانه کمپانی می‌توانستند برای تبعیت از قوانین کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) جذب سرمایه را از طریق یک توکن اوراق بهادار انجام دهند و یک توکن کاربردی ارائه کنند که امکان استفاده از آن در همان لحظه وجود داشت و بعد غیرمتمرکز می‌شود. از نظر تئوری مدل توکن دوگانه به پروژه‌ها امکان می‌دهد که از دردسرهای قانونی دور شوند.

سایر ویژگی‌های متفاوت این روش

جدا از بحث مقررات، فروش توکن دوگانه به پروژه‌ها امکان می‌دهد که در اقتصاد توکن مورد استفاده خودشان امکان تنظیم و سفارشی سازی بیشتری را داشته باشند. این دو توکن می‌توانند ویژگی‌های متفاوت و ساختارهای انگیزشی مختلفی داشته باشند و گزینه‌های بیشتری را در اختیار کاربران قرار دهند. با اضافه شدن قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به این معادله، ویژگی‌های سیستم دو توکنه پیچیده تر می‌شود. در بعضی موارد دلیل داشتن دو توکن ربطی به بحث قانونی یا فروش توکن ندارد بلکه در اصل به طرز کار سیستم مرتبط است.

چند نمونه از سیستم‌هایی با دو توکن

MakerDAO

استفاده MakerDAO از MKR و DAI شناخته شده ترین مثال از سیستمی با دو توکن است. فروش توکن MKR تقریباً بی سروصدا و نسبت به سایر پروژه‌های سال 2017 زودتر انجام شد اما وجود آن طبق مدل طراحی این سیستم الزامی بود.

MakerDAO از MKR به عنوان یک توکن حاکمیتی و مکانیزم ثبات قیمت DAI استفاده می‌کرد. اگر قیمت DAI معادل با یک دلار آمریکا باقی بماند، توکن‌های MKR نابود شده و دارندگان این توکن از کوچکتر شدن موجودی آن سود می‌برند. اگر قیمت DAI فاصله زیادی از یک دلار پیدا کند، توکن‌های MKR ساخته می‌شوند – و دارندگان MKR باید با افزایش موجودی آن مواجه شوند. همچنین این افراد می‌توانند درباره تغییرات این پلتفرم مثل اضافه شدن انواع مختلف وثیقه رای بدهند.

Anchor

Anchor هم برای ساختن یک کوین باثبات از دو توکن استفاده می‌کند. ارزش این توکن به Monetary Measurement Unit (MMU) میخکوب شده که مثل یک شاخص اقتصادی باثبات عمل می‌کند و متناسب با رشد اقتصاد جهانی تغییر پیدا می‌کند. بر خلاف DAI که از دلار آمریکا به عنوان پشتوانه استفاده می‌کند، در Anchor از MMU استفاده می‌شود.

در سیستم Anchor، توکن‌های Anchor نقش ارز یا کوین باثبات اصلی را دارند – شبیه DAI. توکن‌های Dock، توکن‌هایی هستند که سیستم این ارز را تثبیت می‌کنند – شبیه MKR.

Filmio

Filmio پلتفرمی برای جذب سرمایه پروژه‌های رسانه‌ای با دو توکن است. توکن‌های FILM توکن اوراق بهادار هستند که فقط در دسترس سرمایه گذاران تأیید شده و معتبر هستند. دارندگان FILM در سود پروژه‌های مختلف این پلتفرم سهیم هستند درست به همان صورتی که شرکت‌ها سود سهام را بین سرمایه گذاران توزیع می‌کنند.

توکن‌های FAN توکن‌های کاربردی هستند که به عنوان پاداش برای مشارکت در شبکه توزیع می‌شوند. از این توکن‌ها برای رای دادن درباره پروژه‌ها و تعامل با سایر کاربران اکوسیستم Filmio استفاده می‌شود.

آینده

با توجه به وجود روش‌های مختلف برای فروش توکن، آیا فروش توکن دوگانه به موفقیت می‌رسد؟ تا این لحظه هیچ فروش توکن دوگانه‌ای توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار تعطیل نشده و MakerDAO یک نمونه واقعی از کاربرد سیستم فروش توکن دوگانه نمایش داده که فراتر از مقابله با قوانین و استانداردهای قانونی است. شاید در آینده مشخص شود که سیستم دو توکنه از یک توکن بهتر عمل می‌کند.