در این مقاله می خواهیم به یکی دیگر از پروژه های خوب مارکت ارزهای دیجیتال، ارز تزوس با نماد اختصاری XTZ بپردازیم.

کوین تزوس (XTZ) چیست؟

تزوس خود را به عنوان اولین پلتفرم خود اصلاح گرا بین ارزهای دیجیتال معرفی کرده است. پلتفرم قراردادهای هوشمند تزوس به مانند اتریوم است و امکان ایجاد برنامه های غیرمتمرکز یا همان Decentralized Applications ها را می دهد. با این تفاوت که از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده می کند که در ادامه بیش تر در مورد آن سخن خواهیم گفت. شرکت کننده ها در بلاک چین تزوس یا همان سهامدارانش یعنی کسانی که این ارز را دارند می توانند بر روی تغییراتی که می خواهند رای بدهند یعنی در تغییراتی که می خواهند درون بلاک چین اعمال نمایند. اگر نتیجه ی این رای مثبت باشد می توانند شبکه را به روزرسانی نمایند یعنی دیگر به مانند شبکه ی بیت کوین برای آن، انشعاب یا فورکی ایجاد نمی کنند و یا به مانند بیت کوین کش، ارز جدیدی از آن به وجود نمی آورند و بلاک چین جداگانه ای به منظور این تغییرات برای ارز تزوس پیاده سازی نمی کنند بلکه سهامداران این کوین به یک نظر مشترک رسیده و شبکه را مورد تجدید نظر و به روزرسانی قرار می دهند.

درون شبکه ی تزوس، چندین اصطلاح مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت. داشتن این ویژگی ها، کوین و شبکه ی تزوس را منحصر به فرد و خاص کرده است.

1* اولین ویژگی خاص تزوس، قابلیت خود اصلاح گر آن است یعنی (Self-Amendment) که پیش تر در مورد آن گفتیم که اگر تجدید نظرهایی درون شبکه اتفاق بیفتد نیازی به ایجاد انشعاب یا فورک یا بلاک چین جداگانه برای آن وجود نخواهد داشت و این به روزرسانی های درون شبکه بدون ایجاد چنین تغییراتی رخ خواهد داد.

2* دومین ویژگی تزوس، قابلیت مدیریت درون زنجیره ای (On-Chain Governance) است یعنی به عنوان مثال داخل زنجیره ی بلاک چین فقط ماینرها هستند و دیگر کسی نمی تواند در آن دخالت نماید ولی در بلاک چین کوین تزوس، توسعه دهندگان هستند و می توانند با کمک رای سهامداران و کسانی که این ارز را دارند، شبکه ی این کوین را مدیریت نمایند.

3* سومین ویژگی تزوس، قابلیت نوآوری غیرمتمرکز (Decentralized Innovation) می باشد. خیلی از اصلاحات و تجدید نظرهایی که اتفاق می افتد از سراسر دنیا است. به واسطه ی این اصلاحات، ایده های جدید در شبکه ی تزوس پاداش دریافت می کنند.

4* چهارمین ویژگی تزوس نیز قابلیت اثبات سهام (Proof-of-Stake) است. اثبات سهام در بحث شبکه ی تزوس، مشارکت کننده ها یا همان نودهای شبکه و یا مثلا داخل بیت کوین، استخراج کننده ها یا همان ماینرها می باشند. در این شبکه نیز مشارکت کننده ها در شبکه ی همتا به همتا به صورت غیرمتمرکز، منابع محاسباتی لازم برای بقا و ادامه ی شبکه را فراهم می نمایند که در ادامه بیش تر به آن خواهیم پرداخت.

5* پنجمین ویژگی تزوس، قابلیت نمایندگی (Delegation) می باشد. این که سهامداران می توانند در اجماع کار و از این قبیل شرکت کنند و اگر نخواستند می توانند آن را به نمایندگی های خودشان ارجاع دهند که در ادامه بیش تر در مورد آن، سخن خواهیم گفت.

نگاهی به تاریخچه ی تزوس (Tezos)

تزوس محصول فکری آقای آرتور بریتمن Arthur Breitman و همسرش کاتلین بریتمن Kathleen Breitman می باشد. آرتور بریتمن در ماه آگوست سال 2014 وایت پیپر تزوس را منتشر کرد. بریتمن در همان سال شرکت داینامیک لجر را تاسیس کرد و سمت مدیر اجرایی آن را بر عهده گرفت و در همان سال ها به همراه همسرش کاتلین بر روی این پروژه کار کردند. سپس برای وایت پیپری که معرفی نمودند شروع به جذب سرمایه کرده و قرار شد که این جذب سرمایه به روش سنتی انجام پذیرد به مانند شبکه ی تلگرام لکن موفق به انجام این کار نشدند. سپس در پیش فروش های صرافی ها شرکت کرده و در آنجا موفق به جذب سرمایه ای حدود 232 میلیون دلار شدند. بریتمن در همان سال در کشور سوئیس اقدام به تاسیس شرکتی نمود و کوین تزوس را به صورت رسمی معرفی نمود.

تزوس (Tezos) چگونه کار می کند؟

همان طور که قبلا گفتیم تزوس یک پلتفرم خود اصلاح گر است که دارای قابلیت های مختلفی می باشد اعم از پلتفرم های غیر متمرکز یا Decentralized، اپلیکیشن های Decentralized که تقریبا به مانند شبکه ی اتریوم است ولی پیشرفته تر از آن عمل می کند که برنامه های غیرمتمرکز بر روی این شبکه اجرا می شوند. داخل شبکه ی اتریوم بسیاری از اصلاحات انجام پذیر نیست ولی در شبکه ی تزوس این اصلاحات شدنی است و به صورت مداوم این اصلاحات انجام می پذیرد و همچنین یکی از شعارهای پروژه هایی که بر روی بستر بلاک چین قرار می گیرند این است که اگر ثروتی وجود دارد بین همه تقسیم گردد و اگر قرار است از جیب کسی پولی خارج شود از جیب همه باشد یعنی همه چیز به صورت همتا به همتا و در قالب و جایگاه خودش به صورت عادلانه توزیع بشود. در مبحث کوین تزوس نیز به همین شکل است یعنی سهامداران و کسانی که کوین تزوس را دارند می توانند در رای گیری های ارز دیجیتالی تزوس شرکت نمایند و به موازات این شراکت از کوین تزوس پاداش دریافت می کنند. اما این شراکت در رای گیری ها برای توسعه ی شبکه ی تزوس، چقدر توانسته است که به این کوین کمک کرده و از چه جایگاهی آن را به عنوان یکی از ارزهای برتر مارکت ارزهای دیجیتالی برساند؟

پوسته ی شبکه (Network Shell)

در مبحث پوسته ی شبکه موارد زیر مطرح است که با نگاهی کوتاه و گذرا و معرفی ساده و سطحی از آن عبور می کنیم.

پوسته ی شبکه شامل پروتکل شبکه، پروتکل تراکنش و پروتکل اجماع می باشد.

پروتکل شبکه مرتبط با نحوه ی عادلانه تقسیم شدن تراکنش ها بین نودهای شبکه می باشد.

پروتکل تراکنش ها در رابطه با زبان برنامه نویسی یا زبان اسکریپت نویسی یک ارز دیجیتال می باشد.

پروتکل اجماع نیز که مرتبط با نودهای شبکه ی بلاک چین بوده و این که مثلا بیت کوین از اثبات کار استفاده می کند و ارزهای دیگر هر یک به نوعی دیگر.

حاکمیت تزوس (Tezos – XTZ)

حاکمیت تزوس به طور کامل به سهامداران یعنی کسانی که ارز تزوس را دارند بستگی دارد مثلا تمامی سهامداران می توانند در حاکمیت پروتکل شبکه شرکت کنند و بر روی به روزرسانی های مطرح شده توسط توسعه دهنده ها رای بدهند یعنی اگر توسعه دهندگان بخواهند به روز رسانی بر روی شبکه انجام دهند به سهامداران اطلاع داده و در مورد آن توضیح می دهند. چنانچه سهامداران این به روز رسانی ها را برای این شبکه مفید و به صلاح بدانند این اصلاحات انجام می پذیرد. در غیراینصورت شبکه بدون انجام این اصلاحات، روند پیشین خود را در پیش می گیرد. در ابتدا نیز درباره ی رای دادن یعنی شراکت در ایده ها و اصلاحات پیشنهادی توضیح دادیم که به عنوان پاداش در این شراکت به سهامداران شرکت کننده ارز تزوس داده می شود که کمتر شبکه ی بلاک چینی وجود دارد که این چنین مردم محور بوده و شراکت سهامداران برایش مهم باشد. پس پروژه ی تزوس یک پروژه ی بسیار مردمی است.

اثبات سهام سیال (Liquid Proof of Stake)

اثبات سهام در مبحث بیت کوین مثل همان ماینرها و استخراج کننده ها است که اثبات سهام را انجام داده و پاداشی دریافت می کنند. اما اثبات سهام سیال چیست؟ در مبحث تزوس به این گونه نیست که با در دسترس داشتن یک ماینر و استخراج تزوس بتوانید پاداش دریافت نمایید. مبحث پاداش گیری و استخراج تزوس به گونه ای متفاوت است که به جای ماینینگ و استخراج کردن به آن بیکینگ (Baking) گفته می شود.

نحوه ی بیکینگ (Baking)

بیکینگ فرایند ثبت و انتشار بلاک ها در بلاک چین تزوس است یعنی همان کاری که ماینرها انجام می دهند. بیکرها با اطمینان یافتن از اینکه تمام تراکنش های قرار گرفته در یک بلاک صحیح هستند، جزء اساسی اجماع اثبات سهام شبکه محسوب می شوند که اولویت بندی تراکنش ها و عدم وقوع دوباره خرج کردن بر عهده ی آن ها است. سهامداران کوین های خود را به بیکرها داده و این بیکرها در مبحث اثبات سهام شرکت کرده و پاداش می گیرند.

بیکر شدن چگونه است؟ در صورتی که می خواهید یک بیکر شوید، درخواست عضویت در گروه های گفتگوی آن ها را بدهید. یکی از اعضای جامعه معمولا مسئول اداره ی اتاق گفتگو است و وظیفه ی رسیدگی به درخواست ها را دارد.

دریافت پاداش چگونه است؟ بیکرها برای امن نگه داشتن شبکه توکن دریافت می کنند.

تایید تراکنش ها به چه صورت است؟ بیکرها تمامی تراکنش ها را اعتبارسنجی کرده و آن را به بلاک چین اضافه می کنند. ساختار پروتکل به گونه ای است که اگر یک بیکر قصد تقلب داشته باشد، توکن هایش ضبط می شود.

تعداد سکه های تزوس (Tezos)

همان طور که می دانید هر کوین و توکنی به تعدادی مشخص و یا نامحدود وجود دارد. تعداد سکه های تزوس نیز 800 میلیون عدد است که حدود 700 میلیون آن در گردش است و مابقی تحت اختیار توسعه دهنده ها و سازندگان شرکت تزوس می باشد.

کیف پول های تزوس (Tezos)

کیف پول های نرم افزاری (Software Wallets) شامل

Galleon Wallet برای سیستم عامل های macOS، Windows، Linux

Tezbox برای سیستم عامل های macOS، Windows، Web، Android

Kukai تحت Web

کیف پول های سخت افزاری (Hardware Wallets) شامل

Ledger از نوع X یا S و یا Nano S و ازاین قبیل

کیف پول سخت افزاری Trezor که همگی ارز دیجیتالی تزوس را پشتیبانی می کنند.

در سایت مرجع coinmarketcap، کوین تزوس در رده ی 42 ام قرار گرفته است. قیمت حال حاضر این کوین حدود 4 دلار می باشد. اطلاعات تکمیلی مرتبط با این کوین را می توانید در سایت مرجع coinmarketcap و وب سایت اصلی این پروژه به آدرس tezos.com مشاهده نمایید.