خلاصه مطلب
ترا (Terra) شبکه بلاکچینی است که با استفاده از کیت توسعه کازماس طراحی شده که در حوزه ایجاد کوینهای باثبات تخصص دارد. هر کوین باثبات ترا به جای داشتن یک ارز فیات یا وثیقه کریپتوی پشتیبان به توکن بومی این شبکه یعنی لونا قابل تبدیل است.
دارندگان لونا میتوانند کارمزدهای شبکه را پرداخت کنند، در فرایند حاکمیتی شبکه شرکت کنند، در مکانیزم اجماع اثبات سهام محول شده Tendermint استیکینگ انجام دهند و آن را به کوینهای باثبات میخکوب کنند.
برای میخکوب کردن یک کوین باثبات مثل TerraUSD (UST)، میتوان ارزش دلاری لونا را با نسبت یک به یک به توکنهای UST تبدیل کرد. مثلاً اگر قیمت UST 0.98 دلار باشد، تریدرهایی که به دنبال آربیتراژ هستند میتوانند یک UST را با یک دلار معاوضه کرده و سود کنند. این مکانیزم منجر به افزایش تقاضای UST شده و موجودی آن را در اثر سوزاندن UST کاهش میدهد. سپس کوین باثبات به پشتوانه آن برمی گردد.
وقتی قیمت UST بیشتر از 1 دلار باشد مثلاً 1.02 دلار، تریدرها 1 دلار لونا را به یک UST تبدیل کرده و 2 سنت سود میکنند. موجودی UST افزایش پیدا میکند و تقاضا برای آن کمتر میشود در نتیجه ارزش این کوین به پشتوانه آن برمی گردد.
به غیر از کاهش نوسان، اعتبارسنجها و اشخاصی که نمایندگی کوین خودشان را واگذار میکنند میتوانند از طریق پاداش استیکینگ درآمد کسب کنند. این دو گروه نقش مهمی در حفظ امنیت شبکه و تأیید تراکنشها دارند.
می توانید لونا را از طریق بایننس بخرید و سپس ذخیره کنید و از طریق Terra Station که والت رسمی آن است و داشبورد شبکه بلاک چین ترا در حاکمیت شبکه نقش آفرینی کنید.
مقدمه
برای کاربران علاقمند به کوینهای باثبات، روشهای مختلفی جهت سرمایه گذاری وجود دارد و البته همه این کوینها هم پشتوانه فیات ندارند. در حال حاضر روشها و مدلهای آزمایشی مختلفی در حال اجرا هستند که از شیوههای جدیدی برای نگه داشتن موجودی اندوخته پشتیبان استفاده میکنند. ترا یکی از این پروژهها است که یک روش منحصربفرد برای کوین باثبات خودش دارد و دارای ابزارهایی است که توسعه دهندگان میتوانند از آنها برای ایجاد توکنهای با پشتوانه خودشان استفاده کنند.
کار ترا چیست؟
ترا بلاکچینی است که به کاربران امکان میدهد کوینهای باثبات میخکوب شده به ارز فیات بسازند. این کوینها عمدتاً از مکانیزم سینیورژ شبکه استفاده میکنند. این شبکه توسط Do Kwon و Daniel Shim از آزمایشگاه Terraform در سال 2018 ساخته شد و از مکانیزم اثبات سهام محول شده (DPoS) Tendermint استفاده میکند. ترا قابلیتهای قراردادهای هوشمند را برای ایجاد انواع کوینهای باثبات ارائه میکند.
این پروژه در بازارهای آسیایی برای تجارت الکترونیک محبوبیت زیادی کسب کرده و در کره که مقر اصلی آن است کاربران زیادی دارد. مثلاً مسافران تاکسی در مغولستان میتوانند دستمزد راننده را با کوین باثبات MNT ترا که به ارز توگروگ این کشور میخکوب شده پرداخت کنند. توکنهای تولید شده در این پلتفرم به عنوان ارز ترا شناخته شده و در کنار توکن بومی شبکه لونا که کاربردی و حاکمیتی است وجود دارند. ترا و لونا به نوعی مکمل هم هستند.
ترا کوینهای باثباتی دارد که به دلار آمریکا، وون کره، یورو و غیره میخکوب شده اند. این پروژه توانسته در عرض زمان کوتاهی با کوینهای باثباتی که روی این پلتفرم تولید میشوند محبوبیت زیادی کسب کند. در حال حاضر TerraUSD توانسته از نظر ارزش بازار رتبه پنجم را بین کوینهای باثبات کسب کند.
کوینهای باثبات ترا
برای پشتیبانی کوینهای باثبات در شبکه ترا از یک روش متفاوت استفاده میشود. معمولاً کاربران میتوانند کوینهای باثبات را با مبلغ معادل فیات یا یک ارز دیجیتال معاوضه کنند مثل BUSD که اندوختههای دلاری نظارت شدهای دارد. این شرایط برای DAI هم وجود دارد که با ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشود که مبلغ آنها بیشتر از ارزش خود پروژه هستند.
اما کوینهای باثبات ترا از روشهای الگوریتمی برای کنترل موجودی خودشان استفاده میکنند. در واقع هر کوین باثبات با توکن حاکمیتی و کاربردی لونا پشتیبانی شده و قابل معاوضه است. ترا نقش طرف مقابل را برای اشخاصی که به دنبال معاوضه کوین باثبات خودشان با لونا یا بالعکس هستند بازی میکند که این فرایند بر موجودی هر دو توکن تأثیرگذار است.
کوینهای باثبات ترا چگونه کار میکنند؟
تصور کنید که قرار است صد دلار TerraUSD (UST) ایجاد کنید که معادل با 100 UST پشتوانه است. برای تولید UST باید مبلغ معادل توکنهای لونا را تبدیل کنید. سپس ترا توکنی که شما تأمین میکنید را میسوزاند. در نتیجه اگر قیمت هر کوین لونا 50 دلار باشد، این الگوریتم از شما میخواهد که برای تولید 100 USDT، 2 توکن لونا بسوزانید. قبلاً ترا کسری از این توکنها را میسوزاند اما با آپدیت Columbus-5 این موجودی به طور کامل سوزانده میشود.
می توانید با توکنهای ترا لونا هم تولید کنید. برای تولید 100 دلار لونا (2 لونا) باید 100 UST بسوزانید. حتی اگر قیمت هر توکن UST در بازار 1 دلار نباشد باز هم در فرایند مبادله با یک UST مثل یک دلار رفتار میشود. این مکانیزم مبادله باعث حفظ ثبات قیمت TerraUST میشود.
در ادامه با یک مثال طرز کار این الگوریتم را بررسی میکنیم:
- قیمت یک UST به 0.98 دلار میرسد یعنی 2 سنت کمتر از ارزش در نظر گرفته شده برای آن اما برای همه مبادلات بین کوینهای باثبات ترا و لونا، هر یک UST معادل با یک دلار در نظر گرفته میشود.
- یک معامله گر آربیتراژی این اختلاف قیمت را مشاهده کرده و متوجه فرصت سود آوری میشود. در نتیجه 100 UST به ارزش 98 دلار خریده و آن را به صد دلار لونا تبدیل میکند.
- این تریدر میتواند 100 دلار لونا را نگه دارد یا اینکه آن را به فیات تبدیل کرده و سودش را به دست آورد. گرچه 2 دلار در این مثال خیلی زیاد به نظر نمیرسد اما معمولاً تریدرهای بزرگتر در مقیاس عظیم تری معامله انجام میدهند. این تفاوت بین قیمت تولید توکنها و ارزش آنها سینیورژ نامیده میشود.
اما در این بین ثبات قیمت چطور حفظ میشود؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که اولاً افزایش تقاضا برای UST از سمت تریدرهای آربیتراژی باعث افزایش قیمت آن میشود. ترا حین معامله UST با لونا آن را میسوزاند در نتیجه موجودی UST کاهش و قیمت آن افزایش پیدا میکند. وقتی یک USDT به یک دلار برسد، فرصت آربیتراتژ بسته میشود.
وقتی قیمت UST به بیشتر از یک دلار میرسد، عکس این شرایط را داریم. در ادامه یک مثال دیگر را بررسی میکنیم.
- قیمت یک UST به 1.02 دلار میرسد که باعث ایجاد فرصت سودآوری برای تریدرهای آربیتراژ میشود.
- تریدرها 100 دلار لونا خریده و آن را به یک UST به ارزش 102 دلار تبدیل میکنند. ترا لونا را سوزانده و به این ترتیب موجودی UST افزایش مییابد.
- این شرایط در ترکیب با کاهش تقاضا برای UST به دلیل افزایش قیمت آن، باعث کاهش قیمت UST به یک دلار میشود.
وجود توکن لونا در همه این فرایندها نقش مهمی دارد و به نوعی نقش وثیقه برای کوینهای باثبات ترا را بازی میکند. نیازی به وجود وثیقهای بیش از ارزش اصلی وجود ندارد و خود توکن نوسان قیمت UST را جذب میکند. از جهات مختلف، ترا حکم یک بانک مرکزی با یک سیاست پولی انعطاف پذیر را دارد که موجودی ارزهای خودش را با دقت کنترل میکند. مدل ترا نسبت به پروژههایی با سبک over-collateralized (یعنی پروژههایی با پشتوانه ارز دیجیتال که میزان این پشتوانه بیشتر از ارزش توکنهای پروژه است) مثل MakerDAO مقیاس پذیرتر و مقرون به صرفه تر است.
لونا چیست؟
لونا (LUNA) ارز دیجیتال ترا است که چهار نقش مختلف در این پلتفرم دارد:
- روشی برای پرداخت کارمزد در سیستم گس شبکه (توکن کاربردی)؛
- روشی برای مشارکت در سیستم حاکمیتی پلتفرم. میتوانید با استیک کردن توکنهای لونا، درباره پیشنهادات تغییر پروتکل ترا رای بدهید.
- جذب کننده نوسان برای قیمت توکنهای باثبات تولید شده در ترا.
- توکنی که میتوانید در مکانیزم اجماع نظر DPoS شبکه آن را استیک کنید.
لونا حداکثر تولید یک میلیارد عددی دارد. اگر شبکه از مرز تولید یک میلیارد لونا عبور کند، ترا لونا را میسوزاند تا وقتی که موجودی آن به سطح توازن برسد.
پاداشهای استیکینگ لونا
دارندگان توکن لونا میتوانند توکنهای خودشان را در مکانیزم اجماع اکوسیستم ترا استیک کنند. کاربران با استیک کردن لونا پاداشی که مستقیماً از کارمزدهای مبادله در پلتفرم ترا به دست میآید را دریافت میکنند. برای مبادله لونا با یک کوین باثبات ترا کاربران کارمزد پرداخت میکنند.
پیش از آپدیت Columbus-5 پاداشها از مقداری از سینیورژ هر مبادله هم برداشت میشدند. این سیستم جدید طبق تعریف باید بازده استیکینگ 7 تا 9 درصد داشته باشد. این پاداشها به کاربران و اعتبارسنجها انگیزه میدهد تا در مکانیزم اجماع نظر Tendermint مشارک کنند. اگر با ماینینگ در شبکه بیت کوین آشنا هستید، اصول کلی کار در این شبکه هم به همان صورت است.
چگونه لونا بخریم؟
می توان لونا را در اکسچنجهایی مثل بایننس خرید.
- برای شروع، وارد حساب بایننس خودتان شده و نمای کلاسیک یا پیشرفته (advanced) را انتخاب کنید. این گزینهها در تب Trade از صفحه اصلی قرار دارند.
- در سمت چپ صفحه، اشاره گر را روی جفت ارز نمایش داده شده ببرید تا کادر جستجو را باز کنید.
- در نوار جستجو LUNA را تایپ کنید تا فهرست جفت ارزهای موجود برای خرید را مشاهده کنید. ما در این مثال از [LUNA/BNB] استفاده میکنیم. یا میتوانید از این لینک برای رفتن به قسمت جفت ارز [LUNA/BNB] استفاده کنید.
- حالا به تب Spot بروید و مبلغ لونای مورد نظر برای خرید را وارد کنید. ما در این مثال با انتخاب نوع سفارش Market، خرید با قیمت لحظهای بازار را انتخاب کردیم. میتوانید با فشردن دکمه Buy LUNA این تراکنش را تأیید کنید.
مکانیزم اجماع نظر «اثبات سهام محول شده» ترا چگونه کار میکند؟
بلاکچین ترا با استفاده از کیت توسعه کازماس ساخته شده بنابراین طبیعتاً برای این شبکه مکانیزم اجماع نظر اثبات سهام محول شده Tendermint انتخاب شده است. مکانیزم اجماع نظر بخشی از پکیج فناوری کازماس است و یک جایگزین سازگار با محیط زیست برای اثبات کار محسوب میشود.
در حال حاضر یعنی اکتبر 2021، ترا از یک گروه اعتبارسنج 130 نفره برای پردازش تراکنشها استفاده میکند. کاربران (یا اعتبارسنجها) توکنهای خودشان را به نام یک اعتبارسنج استیک میکنند. در مقابل، اعتبارسنج با پردازش تراکنشها مثل ماینرهای بیتکوین، شبکه را ایمن سازی میکند. کاربران محول کننده نمایندگی (delegator) توکنهای لونای خودشان را در اختیار یک اعتبارسنج قرار میدهند که معتقدند به صورت کارآمد و صادق تراکنشهای شبکه را پردازش میکند. هر اعتبارسنج میتواند درصد خاصی از پاداشها را بین delegatorهای خودش توزیع کند.
اعتبارسنجها، مقدار مشخصی لونا را حداقل برای 21 روز قفل میکنند. به این فرایند باندینگ گفته میشود. تا 21 روز این موجودی delegatorها قفل میشود و اگر نماینده آنها بد عمل کند، سهم استیک شده خودشان را از دست میدهند.
برای مثال، ممکن است اعتبارسنج تراکنشهای مربوط به خرج کردن دوباره یا تراکنشهای جعلی و کاذب را پردازش کند که در این صورت پاداش او مصادره شده و حتی مبلغ استیک شده اولیه را از دست میدهد. مالیات ترا از تراکنشها و ایردراپها، پاداش اعتبارسنجها و delegatorها را تأمین میکند. سهم هر delegator بستگی به مبلغ استیک شده و نرخ کمیسیون اعتبارسنج او دارد.
ترا استیشن (Terra Station) چیست؟
Terra Station والت رسمی کریپتوی ترا و داشبوردی است که به دارندگان توکن لونا امکان میدهد به موجودی خودشان دسترسی پیدا کرده، استیکینگ انجام دهند و در حاکمیت شبکه شرکت کنند. این والت هم برای دستگاههای موبایل و هم به صورت یک افزونه مرورگر قابل نصب و استفاده است.
- داشبورد Terra Station مجموعهای از دادههای درون زنجیرهای را نشان میدهد از جمله حجم تراکنشها، بازده استیکینگ و تعداد حسابهای فعال.
- والت Terra Station غیرکاستدی است یعنی فقط شما به کلیدهای خصوصی خودتان دسترسی دارید. اگر یک والت Terra Station باز میکنید، حتماً عبارت Seed خودتان را در یک محل امن قرار دهید. اگر این عبارت را از دست بدهید، راهی برای بازیابی آن وجود ندارد.
- پورتال حاکمیت Terra Station به شما امکان میدهد پیشنهادات جدید ایجاد کرده و با واریز 512 لونا آنها را به مرحله رأی گیری برسانید. اگر این موجودی را نداشته باشید، سایر کاربران میتوانند به جای شما آن را واریز کنند. وقتی یک پروپوزال جدید شکل میگیرد، سایر دارندگان توکن لونا میتوانند توکنهای خودشان را استیک کنند تا به پیشنهاد رأی دهند.
- قسمت استیکینگ به شما امکان میدهد که ارزهای دیجیتال را به یک نماینده محول کنید، به عنوان یک اعتبارسنج، توکن لونا را باند کنید و در همه مراحل مکانیزم اجماع نظر DPoS شبکه مشارکت کنید.
صحبتهای پایانی
در آینده، فرصتهای زیادی برای استفاده از سازگاری بین زنجیرهای ترا با سایر بلاکچینهای کیت توسعه کازماس وجود خواهد داشت. با توجه به گستردگی محبوبیت کوینهای باثبات در سطح جهان، ترا فرصتهای زیادی برای پیشرفت و توسعه کاربرانش فراتر از آسیا دارد.