کوانتوم (که Qtum نوشته شده و کوانتوم تلفظ میشود) مدتی هست که وارد این حوزه شده و حالا یکی از جذاب ترین ارزهای دیجیتالی محسوب میشود که در سه سال اخیر از چین ظهور کرده است.
کوانتوم که در ابتدا به عنوان رقیب نابود کننده اتریوم معرفی شده بود فراز و نشیبهای خاص خود را داشت اما با توجه به اوج گیری حرکت به سمت استفاده از بلاکچین در کشور چین، عده زیادی دوباره به سمت پروژههایی مثل کوانتوم جذب شده اند.
در این مطلب جامع به بررسی کوانتوم، امکانات و چشم انداز آینده آن میپردازیم و نگاهی به کاربردها، نرخ پذیرش و پتانسیل قیمت توکنهای کوانتوم خواهیم داشت.
کوانتوم چیست؟
کوانتوم یکی از پروژههای جذاب حوزه بلاکچین است که از سال 2016 روانه بازار شده و به عنوان یک انشعاب از بیتکوین کور در ترکیب با ماشین مجازی اتریوم (EVM) ساخته شد.
بلاکچین ایجاد شده با این ایده بهترینهای بیتکوین و اتریوم را ارائه کرده و این کار با استفاده از یک لایه سوم انجام شده که شکاف بین بیتکوین و اتریوم را پر میکند و برنامه نویسان این پروژه آن را «Account Abstract Layer» نامیده اند.
کوانتوم با سه لایه ساخته شد تا با ترکیب مدل «خروجی خرج نشده تراکنش» (UTXO) بیتکوین و قابلیتهای اتریوم در زمینه اجرای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، به بهترین شکل ممکن به کاربران بیزنسی خودش خدمات ارائه کند. سپس این سیستم در یک مدل اجماع نظر اثبات سهامی ترکیب شده تا با مشکلات مدل اثبات کار و نیاز به مصرف شدید انرژی مقابله کند.
استفاده از ماشین مجازی اتریوم باعث شده کوانتوم محیطی اثبات شده و باثبات برای توسعه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز داشته باشد اما از طرفی منجر به بروز مشکلاتی از نظر امنیت و توان عملیاتی میشود.
کوانتوم با ترکیب کردن این امکانات اتریوم و زنجیره بیتکوین که امنیت آن زبانزد است سعی به حل این مشکلات دارد. پس از آن کوانتوم سرویسهای بیشتری را به این پلتفرم اضافه کرد از جمله یک والت بومی، یک اپلیکیشن مدیریت قراردادهای هوشمند و اوارکلهایی که امکان استفاده از دادههای برون زنجیره ای را فراهم میکنند.
فناوری کوانتوم
همانطور که قبلاً اشاره شد کوانتوم با سه لایه مجزا طراحی شده است یعنی یک انشعاب از زنجیره بیتکوین کور، ماشین مجازی اتریوم و لایه انتزاع حساب (Account Abstraction Layer) که بین این دو فناوری پل زده و در واقع ابتکار و تغییر اختصاصی ایجاد شده توسط کوانتوم محسوب میشود.
از آنجایی که کوانتوم از ماشین مجازی اتریوم استفاده میکند، امکان توسعه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را فراهم کرده و میتواند از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده کند و نیاز به وجود ماینرها و فرایند پر مصرف اثبات کار را از بین ببرد.
این یعنی همه توکنهای کوانتوم از قبل ماین شده و در هنگام پیدایش این بلاکچین ساخته شدند. همچنین کوانتوم به دلیل وجود ماشین مجازی اتریوم در این پلتفرم میتواند از قراردادهای هوشمند هم استفاده کند.
وجود زنجیره بیتکوین کور با استفاده از مدل UTXO یک پایه امنیتی قوی برای کوانتوم ایجاد کرده که مانع از جعل و تقلب در این بلاکچین میشود. این مدل UTXO که از بیتکوین اقتباس شده این تضمین را فراهم میکند که امکان ثبت دوباره تراکنشها وجود نداشته باشد. مدل UTXO پایه و اساس لایه امنیتی کوانتوم است.
از آنجایی که کوانتوم شامل دو بلاکچین مجزا است، باید راهی برای برقراری ارتباط بین این دو بلاکچین وجود داشته باشد. اینجاست که لایه انتزاع حساب وارد عمل میشود. این لایه برای تبدیل کردن خروجیهای خرج نشده بیتکوین به یک مدل «موجودی حساب» طراحی شده که اتریوم از آن استفاده میکند. به این ترتیب این دو زنجیره میتوانند درباره تراکنشها و موجودی حسابها با هم ارتباط برقرار کنند.
از آنجایی که کوانتوم هم از ماشین مجازی اتریوم استفاده میکند، اشخاص ثالث میتوانند به راحتی توکنهای جدید بسازند و حتی میتوان مدیریت زنجیره تأمین را اتوماسیون کرد. با توجه به این که کوانتوم از یک اکوسیستم غیرمتمرکز استفاده میکند، این پروژه میتواند ابزارهایی برای ساختن قراردادها ایجاد کند که هم برای انسان و هم ماشین خوانایی دارند و منجر به انعطاف پذیر شدن قراردادهای هوشمند و کاهش احتمال بروز خطا در آنها میشود.
سرویسهای کلیدی
کوانتوم چند سرویس کلیدی اضافه کرده که باعث شده برای کاربردهای بیزنسی بسیار ایده آل و مناسب باشد. در ادامه توضیحات سرویسهای کلیدی کوانتوم را مشاهده میکنید:
اوراکلها
کوانتوم اوراکلهایی ساخته که به اشخاص ثالث قابل اعتماد امکان میدهد برای این زنجیره داده تأمین کنند، محاسباتی را خارج از زنجیره انجام دهند و به اجرای محاسبات و نظارت بر قراردادهای هوشمند در بلاکچین کمک کنند. این اوراکلها یک لایه اعتماد اضافه ایجاد کرده و باعث تقویت امنیت قراردادهای هوشمند میشوند.
اپلیکیشنهای موبایل
کوانتوم قابلیتهایی برای مدیریت قراردادهای هوشمند از طریق دستگاههای موبایل طراحی کرده است. انجام این کار زمانی غیرممکن بود و هنوز هم فوق العاده سخت است اما کوانتوم با استفاده از کلاینتهای سبک به این هدف رسیده است.
کوانتوم میتواند با استفاده از این مدل نودهایی را فعال کند که تاریخچه ای کامل از بلاکچین را در اختیار ندارند و میتوانند فقط با ذخیره کردن جدیدترین و مرتبط ترین تراکنشها در بلاکچین مشارکت کنند.
در کنار این ایده از فرایند اعتبارسنجی ساده پرداخت (SPV) بیتکوین استفاده میشود که به والتها امکان میدهد بدون نیاز به بررسی و اعتبارسنجی نود کامل، تراکنشها را تأیید کنند. این مدل سرعت اجرای تراکنش را برای دستگاههای محاسباتی که منابع محاسباتی کمی در اختیار دارند مثل گوشیهای موبایل تسریع میکند.
والت کوانتوم
کوانتوم برای کاربرانش یک والت بومی طراحی کرده که البته این اقدام منحصر به کوانتوم نیست اما کوانتوم به والت بومی خودش یکسری قابلیت و عملکرد منحصربفرد اضافه کرده است. این والت طوری طراحی شده که کاملاً موبایلی باشد و امکان برقراری تعامل مستقیم با قراردادهای هوشمند در زنجیره کوانتوم را داشته باشد.
Qtum Unita
کوانتوم در آوریل 2019 بلاکچین خودش را توسعه داده و قابلیت جدیدی به آن اضافه کرد تا میزان پذیرش آن توسط کاربران سازمانی را افزایش دهد. نسخه جدید کوانتوم Unita نام دارد و از یک الگوریتم اجماع مقیاس پذیر (SCAR) استفاده میکند که بر روی سایر راهکارهای فعلی کوانتوم ساخته شده است.
الگوریتم جدید SCAR کمک زیادی به صرفه جویی در منابع شبکه مثل فضای دیسک و پهنای باند میکند و یک پروتکل ذخیره و انتقال داده کاملاً متمرکز ساخته که میتواند تا 10 هزار تراکنش در ثانیه اجرا کند.
می توان Unita را تنها با یک کلیک نصب کرد و امکاناتی مثل مدیریت دادهها و معاملات بین زنجیره ای را فراهم میکند همچنین امکانات و قابلیتهای دیگری که به کاربران سازمانی امکان میدهند میلیونها تراکنش را در هر روز اجرا کنند. به گفته کوانتوم کسب و کارها میتوانند دادههای خصوصی را به روشی امن بر روی زنجیره بی نیاز به مجوز Unita ذخیره کنند و هنگام نیاز دادهها را به شبکه عمومی انتقال دهند.
تیم کوانتوم
کوانتوم توسط Patrick Dai تأسیس شده که وقتی با فناوری بلاکچین آشنا شد کارمند شرکت علی بابا بود و تبدیل به یکی از اولین علاقمندان و تعقیب کنندگان این فناوری شد.
مدتی بعد یکسری از علاقمندان بلاکچین هم به او پیوستند از جمله بعضی از برترین توسعه دهندگان در سطح جهان که با دههها تجربه در حوزهها و بخشهای مختلف به کوانتوم ملحق شدند.
این تیم متشکل از یک گروه قوی از حرفه ایهای دنیای فناوری با سوابق مختلف از جمله حوزه امنیت سایبری، مخابرات، برنامه نویسی و تخصص بلاکچین است.
کوانتوم یک گروه مجرب و بزرگ از سرمایه گذاران فرشته و متخصصان بازار سرمایه را هم در اختیار دارد که همگی آینده و داراییهای خودشان را وقف کوانتوم کرده اند. از جمله Roger Ver مدیرعامل اجرایی Bitcoin.com و Xu Star مدیرعامل اجرایی OKCoin.
یکی دیگر از پشتیبانهای این پروژه Anthony Di Iorio هم بنیانگذار اتریوم و مدیرعامل اجرایی والت Jaxx است همچنین Jeffrey Wernick یکی از کهنه کاران بازارهای مالی با بیش از چهل سال تجربه معامله.
همکاریهای کوانتوم
یکی از دلایل موفقیت کوانتوم تا به امروز حرکت قوی این پروژه برای همکاری با شرکتهای بزرگ هم در داخل و هم خارج از حوزه بلاکچین بوده است.
این همکاریها به مرور زمان توسعه یافتند و یکی از اولین همکاریهای مهم پروژه در آوریل 2018 صورت گرفت یعنی زمانی که همکاری با Energo Foundation آغاز شد. Energo یک شرکت تولیدکننده انرژیهای پاک در فیلیپین است که از فناوری بلاکچین کوانتوم برای پیاده سازی، ثبت و ارزیابی هر چه بهتر سیستمهای خودش در این کشور استفاده میکند.
تنها چند ماه بعد یعنی در ژوئن 2018 کوانتوم خبر از شروع یک همکاری جدید با بزرگترین شرکت نرمافزاری چین به نام Qihu360 داد که در حوزه امنیت اینترنت هم تخصص دارد. همزمان این شرکت همکاری با یکی دیگر از پیشگامان حوزه نرمافزار در کشور چین یعنی Baofeng را آغاز کرد.
بعضی از همکاریهای کوانتوم
این همکاریها باعث شده که کوانتوم 50 هزار نود به دست بیاورد و بتواند به توسعه ابزارهایی برای توزیع محتوا و حفاظت از حق کپی رایت کمک کند. گر چه کوانتوم هنوز به هدف نهایی خودش نرسیده اما به غیر از بیتکوین و اتریوم نسبت به سایر بلاکچینها نودهای بیشتری دارد. Qihu360 به غیر از همکاری با کوانتوم به تحقیق و توسعه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز هم کمک میکند.
ماه بعد کوانتوم خبر از همکاری با Celer Network داد که این حرکت برای ادغام راهکارهای مقیاس پذیری شبکه Celer انجام شده بود تا کوانتوم بتواند سرویسهایی انعطاف پذیرتر و سریع تری در اختیار جامعه توسعه دهندگان قرار دهد.
کوانتوم همان ماه در وب سرویسهای آمازون (به اختصار AWS) هم راه اندازی شد تا کسب و کارهایی که AWS استفاده میکنند بتوانند راحت تر به سمت یک راهکار بلاک چینی حرکت کرده و برای کسب و کارشان اپلیکیشن غیرمتمرکز بسازند.
جامعه
با توجه به اینکه کوانتوم یک پروژه تقریباً کامل و بالغ است انتظار میرود که جامعه کاربری بزرگ و کاملی داشته باشد و تقریباً این طور هم هست. تعداد دنبال کنندگان کوانتوم در توئیتر 181 هزار نفر است. این پروژه در فیسبوک هم 12 هزار دنبال کننده دارد که برای یک پروژه بلاکچین رقم قابل توجهی است.
همانطور که احتمالاً در جریان هستید ردیت از جمله شبکههای اجتماعی مورد علاقه طرفداران بلاکچین است و کوانتوم هم در این شبکه محبوبیت خوبی داشته و بیش از 15 هزار دنبال کننده دارد. با این حال بعضی از روزها مطلبی در این صفحه منتشر نمیشود و تعداد کامنتهای این صفحه در حد متوسط است.
گروه تلگرام کوانتوم حدود 8 هزار دنبال کننده دارد و این پروژه در شبکه Weibo هم برای چینی زبانها فعالیت دارد. در مجموع تعداد دنبال کنندگان این پروژه زیاد است که قطعاً این موضوع به انتشار اخبار مربوط به این پروژه بخصوص هنگام راه اندازی طرحهای جدید کمک میکند.
توکن کوانتوم
توکن کوانتوم یک توکن کاربردی است که از آن برای دسترسی به سرویسها استفاده میشود و در اختیار کسب و کارها و برنامه نویسهای بلاکچین کوانتوم قرار دارد. این سرویس علاوه بر فراهم کردن امکان اجرای قراردادهای هوشمند، شامل قابلیت ساختن و ارائه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و اجرای کد هم میشود. همچون بیشتر ارزهای دیجیتال توکن کوانتوم هم با کاربرد و حجم تقاضای موجود برای آن ارزش پیدا میکند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده در مقاله سفید کوانتوم، برنامه توزیع این توکن به شرح زیر است:
80 درصد از کل موجودی بین جامعه کاربران کوانتوم توزیع میشود و 20 درصد باقی مانده بین بنیانگذاران، تیم توسعه و اولین حامیان پروژه توزیع میشود. کوانتوم از 12 مارس تا 17 مارس 2017 یک ICO موفق اجرا کرد و توانست با فروش هر توکن به ارزش 0.3000 دلار، 15 میلیون دلار سرمایه جذب کند.
تاریخچه قیمت کوانتوم
بعد از این ICO قیمت توکن کوانتوم به 5 دلار رسیده و همچنان افزایش یافت و تا دسامبر 2017 بین 5 تا 20 دلار بود. در هفتم ژانویه 2018 قیمت کوانتوم به بیشترین نرخ خود رسید اما چند روز بعد دچار ریزش شده و قیمت آن نصف شد. این سقوط ادامه یافت تا اینکه در دهم دسامبر 2019 قیمت کوانتوم به 1.69 دلار رسید.
تاریخچه قیمت کوانتوم
در نیمه اول سال 2019 قیمت کوانتوم کمی افزایش یافت اما در نیمه دوم سال این افزایش قیمت محو شد و در 24 سپتامبر 2019 قیمت آن به کمترین رکوردش یعنی 1.47 دلار رسید. از آن زمان به بعد قیمت توکن کوانتوم وارد مسیری صعودی شد و در 26 دسامبر 2019 قیمت هر QTUM به 1.67 دلار رسید.
خرید و ذخیره کوانتوم
از آنجایی که امکان ماین کردن کوانتوم وجود ندارد، برای خرید یا نگه داشتن آن باید این توکن را از یک اکسچنج بخرید. کوانتوم در چند اکسچنج مختلف فروخته میشود اما امکان خرید آن با ارز فیات وجود ندارد.
اکثر اکسچنجها کوانتوم را با USDT، بیتکوین یا اتر میفروشند اما بیشترین حجم معاملات در Cat.Ex است که کوانتوم را با TRX معاوضه میکند. حجم معاملات این توکن در IDCM، LBank و Binance و Exrates هم مناسب است. کوانتوم در چند اکسچنج دیگر هم ثبت شده اما حجم معاملات در این اکسچنجها محدود است.
بسیاری از کاربران ترجیح میدهند کوانتوم را در والت بومی آن ذخیره کنند که امکانات بیشتری در اختیارشان قرار میدهند. کاربرانی که به دنبال امنیت بیشتری هستند میتوانند از والتهای سختافزاری ترزور و لجر استفاده کنند که هر دو از کوانتوم پشتیبانی میکنند.
چند والت کامپیوتری، موبایلی و تحت وب دیگر هم وجود دارند که از کوانتوم پشتیبانی میکنند مثل Jaxx Liberty و اتمیک والت.
توسعه و نقشه راه
یکی از مطمئن ترین راهها برای مشخص کردن میزان کار انجام شده روی پروژهها، تحلیل میزان کد نوشته شده برای آنها است.
در نتیجه منبع GitHub پروژه را بررسی کردیم تا میزان کد ارسال شده برای آن را مشخص کنیم. در ادامه تعداد کدهای ارسال شده برای پروژه در سه مخزن مهم آن در 12 ماه اخیر را مشاهده میکنید.
کدهای ارسال شده برای پروژه در یک سال اخیر
همانطور که مشاهده میشود تیم پروژه فعالیت خوبی داشته که نسبت به بعضی از پروژههایی که در مرحله ای مشابه از چرخه حیاتشان قرار دارند بیشتر است. لازم به ذکر است که بیش از 100 منبع دیگر با سطوح فعالیت مختلف هم برای پروژه وجود دارد.
در واقع اگر میزان کدهای نوشته شده برای کوانتوم را با سایر پروژهها مقایسه کنیم، متوجه میشویم که این پروژه وضعیت خوبی دارد. مثلاً در سایت CoinCodeCap کوانتوم از نظر میزان کدهای ارسال شده رتبه 28 و از نظر فعالیت کلی رتبه 34 را دارد.
البته این تلاشها در صورتی معنا پیدا میکنند که آنها را نسبت به نقشه راه کلی پروژه در نظر بگیریم. قرار است تا پایان سال جاری، ادغام ماشین مجازی x85 با مین نت پروژه تکمیل شود. همچنین باید اولین منبع قراردادهای قابل اعتماد هم روی مین نت پروژه راه اندازی شود. در نهایت قرار است یک هاردفورک x86 اجرا شده و امکان پشتیبانی از کدهای Byzantium هم فراهم شود.
نتیجه گیری
کوانتوم پروژه جذابی است که بهترین ویژگیها و امکانات زنجیرههای بیتکوین و اتریوم را ترکیب کرده و متمرکز بر طراحی یک بلاکچین سبک وزن شده که برای کاربران موبایلی مناسب تر باشد. بیتکوین امنیت و قابلیت انتقال ارزش را به کوانتوم داده و اتریوم هم امکان پشتیبانی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند را به کوانتوم داده است. در نتیجه کوانتوم برای کاربران سازمانی بسیار ارزشمند شده و این امکانات به موفقیت آن کمک میکنند.
تیم کوانتوم بسیار مبتکر و خلاق است. همکاریها و روابط این تیم نشان داد که این گروه قابلیت برقراری روابط ارزشمند در داخل و خارج از حوزه بلاکچین را دارد و ترکیب بیتکوین و اتریوم باعث شده کوانتوم برای توسعه دهندگانی که به دنبال حرکت از این پلتفرمهای محبوب هستند بسیار مناسب باشد.
به این ترتیب کوانتوم با داشتن این ویژگیها جایگاه خوبی برای رسیدن به موفقیت و ارائه بهترین قابلیتهای بیتکوین و اتریوم دارد و میتواند با پیاده سازی ماشین مجازی x86 خود و الگوریتم اجماع مقیاس پذیر Utica این امکانات را افزایش دهد.