توکن‌های تعویض ناپذیر یک نوع اطلاعات دیجیتال هستند و مثل هر اطلاعاتی، این توکن‌ها هم در اصل از یکسری صفر و یک تشکیل شده اند.

این موضوع از این جهت اهمیت دارد که همه اطلاعات مربوط به توکن‌های تعویض ناپذیر - از قرارداد هوشمند آنها گرفته تا لینکی که از آن برای مشاهده تصویر NFT استفاده می‌کنید - در اصل یکسری صفر و یک هستند که روی یک کامپیوتر ذخیره شده اند.

البته تکنیک‌های مختلفی برای ذخیره توکن‌های تعویض ناپذیر وجود دارد و بعضی از مالکان این توکن‌ها چیزی به غیر از یک URL یا شناسه توکن ندارند. بنابراین خوب است که قبل از خرید یا تولید یک NFT با طرز کار و ذخیره آنها آشنا شوید.

توکن تعویض ناپذیر (NFT) چیست؟

توکن‌های تعویض ناپذیر یا به اختصار NFT، دارایی‌های دیجیتالی هستند که می‌توان منحصربفرد بودن آنها را اثبات کرد. این توکن‌ها می‌توانند نماینده آیتم‌های ملموس و یا غیرملموس باشند.

پیش از پرداختن به جزئیات این موضوع، نگاهی به یکسری مفهوم پایه داریم:

• سرور: سرور یک کامپیوتر خیلی قدرتمند است که قادر است نرم‌افزارهای مختلفی را به صورت همزمان اجرا کند. توکن‌های تعویض ناپذیر روی سرورها ذخیره می‌شوند.
• میزبانی: اکثر افراد خودشان سرور ندارند بنابراین برای دریافت خدمات از سرورهای دیگران استفاده می‌کنند. میزبانی یا هاستینگ، به مجموعه‌ای از سرویس‌ها از جمله سرویس ذخیره اطلاعات گفته می‌شود که معمولاً روی سرورها اجرا می‌شوند. همه توکن‌های تعویض ناپذیر، در محلی میزبانی می‌شوند.
• ابر داده (متا دیتا): ابرداده به داده‌هایی گفته می‌شود که داده‌های دیگر را توصیف می‌کند. ابرداده‌ها به سرورها برای پیدا کردن، پردازش و ذخیره کارآمد داده‌ها کمک می‌کنند. ابرداده‌های یک NFT خصوصیاتی مثل نام، رنگ، اندازه، شکل و سایر خصوصیات NFT را تعیین می‌کنند.
• هش: هش یک تابع رمزنگاری است که برای هر ورودی، یک خروجی مشخص تولید می‌کند. معمولاً از هش برای کدگذاری اطلاعات، به روش کارآمد و قابل اعتبارسنجی استفاده می‌شود. یک NFT و ابرداده‌های آن همگی در قالب یک هش واحد ذخیره می‌شوند.
• قرارداد هوشمند: قراردادهای هوشمند دستورالعمل‌های کدگذاری شده‌ای هستند که روی بلاک‌چین قرار دارند. این قراردادها، بلاک سازنده اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز از جمله اکثر توکن‌های تعویض ناپذیر هستند. قوانین تولید و معاوضه توکن‌های تعویض ناپذیر در قراردادهای هوشمند مشخص می‌شود.

ذخیره درون زنجیره‌ای و برون زنجیره‌ای

ذخیره NFT به روش درون زنجیره‌ای یعنی کل اطلاعات آن - از جمله عکس و ابرداده‌ها - روی یک بلاک‌چین ذخیره می‌شوند. اما ذخیره برون زنجیره‌ای یعنی بعضی از داده‌ها یا بیشتر آنها خارج از بلاک‌چین ذخیره می‌شوند.

ذخیره درون زنجیره‌ای می‌تواند بهتر باشد چون در این روش کاربران می‌توانند همه جوانب NFT را بررسی و تأیید کنند. اما پروژه‌های خیلی کمی از این روش استفاده می‌کنند که یکی از آنها Autoglyphs است.

دلیل عدم ذخیره توکن‌های تعویض ناپذیر روی بلاک‌چین این است که تصاویر JPEG حجم زیادی دارند بخصوص وقتی این توکن‌های تعویض ناپذیر به صورت یک مجموعه طراحی شده باشند که ممکن است شامل هزاران یا ده‌ها هزار تصویر باشند.

در نتیجه بیشتر پروژه‌های NFT ترجیح می‌دهند که تصاویر اصلی را خارج زنجیره ذخیره کنند. خیلی از پروژه‌های مشهور مثل کریپتوپانکس و باشگاه میمون‌های کسل روش برون زنجیره‌ای را انتخاب کرده اند.

میزبانی متمرکز و غیرمتمرکز

در رابطه با مدل برون زنجیره‌ای، اکثر قراردادهای هوشمند شامل اطلاعاتی هستند که به محلی خارج از زنجیره اشاره دارند و تصویر اصلی NFT در آنجا ذخیره می‌شود. اغلب مواقع، تصویر NFT و ابرداده‌های آن در قالب یک کد هش ذخیره می‌شود.

از کد هش برای اشاره به یک محل میزبانی متمرکز یا غیرمتمرکز استفاده می‌شود.

از جمله ارایه دهندگان سرویس‌های میزبانی متمرکز می‌توان به آمازون و گوگل اشاره کرد. میزبانی متمرکز روی سرورهایی انجام می‌شود که صفر و یک‌های تشکیل دهنده NFT را ذخیره می‌کنند.

ریسک مدل متمرکز (هر چند احتمال وقوع آن کم است) این است که سرور از دسترس خارج شده و NFTهای شما از دست بروند. در اکثر مواقع در این حالت مالک NFT فقط یک کد هش ساده خواهد داشت که در یک قرارداد هوشمند ذخیره شده است.

به همین دلیل اکثر پروژه‌ها سعی می‌کنند برای ذخیره توکن‌های تعویض ناپذیر از راهکارهای غیرمتمرکز استفاده کنند. رایج‌ترین روش، ذخیره اطلاعات NFT روی سیستم فایل InterPlanetary (IPFS) است. IPFS یک شبکه توزیع شده نظیر به نظیر است که فایل‌ها در آن روی چندین نود ذخیره می‌شوند در نتیجه در برابر مشکلاتی مثل ایجاد یک نقطه شکست واحد مقاوم‌تر است.

گرچه توکن‌های ذخیره شده روی IPFS در اصل روی زنجیره ذخیره نمی‌شوند اما این روش امنیت بیشتری دارد چون در برابر سانسور مقاوم است و هیچ موجودیت واحدی قدرت از دسترس خارج کردن آن را ندارد.