DeFi سیستمی از محصولات اقتصادی باز، بدون مجوز و به هم پیوسته است که بر روی بستر اتریوم و با تمرکز بر ارائه سرویس‌های دریافت و پرداخت وام و خدمات بانکی طراحی شده است.

خلاصه

• DeFi یک اصطلاح کلی است که به مجموعه ابزارهای مالی ساخته شده بر روی بستر اتریوم گفته می‌شود.
• هدف کلی DeFi این است که به هر کاربری که امکان دسترسی به اینترنت دارد، توانایی قرض گرفتن، وام دادن و استفاده از خدمات بانکی بدون وجود واسطه‌ها را بدهد.
• DeFi یکی از پررشدترین بخش‌های بلاک چین و حوزه وب غیرمتمرکز است.

در اقتصاد سنتی تولید و گردش پول تحت کنترل گروهی کوچک از بانک‌های مرکزی است که با یک گروه کوچک از بانک‌های شرکتی همکاری می‌کند تا اقتصاد دنیا را اداره کنند. هر چند این سیستم توانسته برای مدتها نیازهای جهان را رفع کند اما بدون محدودیت نیست. یکی از این محدودیت‌ها، محدودیت دسترسی به آن است. در حال حاضر حدود 1.7 میلیارد انسان به دلایل مختلف عضو این سیستم نیستند از جمله نداشتن آدرس ثابت، نداشتن سابقه اعتباری کافی یا نبود زیرساخت‌های بانکی قابل اطمینان. بلاک‌چین و به طور خاص اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) یک راهکار برای حذف این موانع و کمک به افرادی هستند که در دسترسی به اموری مثل قرض گرفتن و یا حساب بانکی دچار مشکل هستند.

آیا اقتصاد غیرمتمرکز یا DeFi سرآغازی برای یک سیستم مالی جدید است؟ سیستمی که جهانی، بدون نیاز به مجوز و مبتنی بر اینترنت است و آیا قرار است رویای پول قابل برنامه نویسی محقق شود؟

DeFi چیست؟

DeFi یک سیستم باز، بدون نیاز به مجوز و به هم پیوسته متشکل از محصولات مالی مختلف است. در عمل، DeFi یک شبکه همپوشان از قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ساخته شده بر بستر اتریوم با تمرکز بر کاربردهای مالی مثل قرض گرفتن، مشتقات، تبادلات مالی، معامله و غیره است.

ابداع کننده DeFi

DeFi یک ابداع کننده و طراح واحد ندارد اما اپلیکیشن‌های DeFi بر روی بستر اتریوم ساخته می‌شوند که توسط ویتالیک بوترین ابداع شد. بزرگترین و مهم ترین اپلیکیشن DeFi در حال حاضر MakerDAO است که بنیانگذار آن Rune Christensen است.

آیا می‌دانید؟

شرکت بزرگ سرمایه گذاری خطرپذیر Andreeson Horowitz چندین سرمایه گذاری چند میلیون دلاری برای Compound و MakerDAO انجام داده که ستون‌های اکوسیستم فعلی DeFi هستند.

ویژگی خاص DeFi

علاقه و هیجان اصلی که درباره DeFi وجود دارد، مربوط به مفهوم لگوی پولی است – این ایده که همه قادر به ایجاد، اصلاح، ترکیب و تطبیق، لینک کردن یا ابتکار و ساختن بر روی محصولات DeFi موجود بدون نیاز به دریافت مجوز هستند. پروتکل‌های DeFi ماژولار هستند یعنی می‌توان آنها را روی هم قرار داد و یک سیستم متراکم تر متشکل از اجزای به هم پیوسته و همکار ساخت.

شاید همین وابستگی‌های متقابل باز مهم ترین چالش DeFi باشد چون اگر یکی از اجزای کلیدی آن مثل DAI خراب یا آسیب پذیر شود کل اکوسیستم ساخته شده بر مبنای DAI هم دچار فروپاشی می‌شود.

آیا می‌دانید؟

در حال حاضر بیشتر از 600 میلیون دلار سرمایه در پروتکل‌های مختلف DeFi قفل شده که از ابتدای سال 2017 میزان رشد و پذیرش آنها افزایش داشته است.

سایر ویژگی‌های متفاوت

علاوه بر فراهم بودن امکان ساخت محصولات DeFi بر روی یکدیگر و به روشی نامحدود، این محصولات امکان دسترسی به خدمات مالی را در اختیار میلیون‌ها انسان در سرتاسر جهان قرار می‌دهند. سیستم پرداختی که در آن همه قادر به ارسال وجه برای دیگر افراد هستند، تنها شروعی برای انقلاب بلاک‌چین بود. اشخاصی که اپلیکیشن‌های DeFi را می‌سازند به دنبال افزایش هر چه بیشتر این دسترسی‌ها هستند. با ایجاد محصولات روی یک شبکه غیرمتمرکز مثل اتریوم، هر شخصی که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند به خدمات دریافت وام، محصولات مالی پیچیده، ابزارهای باثبات ذخیره ارزش و فرصت‌های سرمایه گذاری و معامله دسترسی داشته باشد. از آنجایی که محصولات DeFi صرفاً یکسری کد هستند که بر روی یک شبکه غیرمتمرکز توزیع شده اند، امکان از کار افتادن یا خارج شدن آنها از دسترس کاربران وجود ندارد.

اما مثل هر تکنولوژی جدیدی، هنوز هم محدودیت‌ها و مرزهایی برای این تکنولوژی وجود دارد از جمله نیاز به داشتن کانکشن اینترنت قابل اطمینان، برق و وجود ناظران مختلف؛ اشخاصی که زیرساخت‌های مورد نیاز برای تبدیل ارزهای فیات به کریپتو را تحت اختیار و کنترل دارند.

نحوه تولید اپلیکیشن‌های DeFi

هر شخصی که قادر به نوشتن قراردادهای هوشمند باشد می‌تواند اپلیکیشن DeFi بسازد. InstaDApp توانست صرفاً با ایجاد یک اینترفیس کاربری بهتر برای محصولات DeFi موجود، یک محصول DeFi پرکاربرد بسازد. این محصول با کاربرپسند کردن و ساده تر کردن DeFi توانست باعث موفقیت محصولات DeFi شود و 2.4 میلیون دلار وجه جمع آوری کند – همه این کارها بدون نیاز به کسب مجوز انجام شد.

نحوه استفاده از محصولات DeFi

همه می‌توانند با مراجعه به وبسایت یک اپلیکیشن و برقراری ارتباط با یک والت MetaMask یا ابزارهای مشابه، از محصولات DeFi استفاده کنند. اکثر محصولات DeFi نیازی به دریافت اطلاعات شخصی کاربران ندارند اما برای پرداخت هزینه تراکنش‌ها در شبکه اتریوم، وجود اتر لازم است.

کارهای قابل انجام با DeFi

کاربران می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن Oasis از MakerDAO و Compound وام یا نرخ بهره دریافت کنند. امکان مبادله ارزهای دیجیتال و توکن‌ها بدون نیاز به عضویت یا اشتراک در Uniswap و Kyber وجود دارد. حتی می‌توانید با استفاده از پروتکل Set توکن‌هایی بخرید که به شکل خودکار برای شما معامله اجرا کنند.

آینده

با وجود بازار نزولی، میزان ETH قفل شده در پروتکل‌های DeFi از 50 هزار در ابتدای سال 2018 به حدود 3 میلیون در انتهای سال 2019 رسید. اگر این روند ادامه پیدا کند و طرفداران DeFi درست پیش بینی کرده باشند، این تازه شروع موج DeFi است. معتقدان DeFi بر این باورند که مزایای سیستم اقتصادی غیرمتمرکز و باز به اندازه‌ای زیاد است که در چند تریلیون دلار ارزش خلاصه نمی شود.