خلاصه

• دارایی‌های واقعی، ابزاری برای توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای دیجیتال با لینک کردن آنها به بلاک چین هستند.
• این توکن‌ها، کاربردهای زیادی در حوزه دیفای دارند.
• پیش‌بینی می‌شوند که دارایی‌های واقعی، می‌توانند خلأ بین TradFi و DeFi را پر کنند.
• ورود مؤسسات مالی بزرگ به این حوزه، می‌تواند نشان دهنده پتانسیل رشد و توسعه آن باشد.

توکنیزه کردن، یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های اکوسیستم بلاک‌چین است که قابلیت تبدیل دارایی‌های واقعی به توکن‌های دیجیتال را نشان می‌دهند. دارایی‌های واقعی (Real world asset یا به اختصار RWA) برای توکنیزه کردن دارایی‌های ملموسی که ارزش مادی مشخصی دارند از جمله طلا، املاک و غیره به شکل دیجیتال آنها استفاده می‌شوند.

این دارایی‌ها، کاربردهای چشمگیری در حوزه دیفای پیدا کرده‌اند. معمولاً ادغام RWA با دیفای، به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های ترکیب دارایی‌های سنتی با دیفای شناخته می‌شود.

RWA چگونه کار می‌کنند؟

پیش از پرداختن به کاربرد RWA در حوزه دیفای، خوب است که نگاهی به طرز کار این توکن‌ها داشته باشیم. به خصوص اینکه، چطور می‌توانیم مطمئن شویم که این دارایی‌ها، واقعاً توکنی مجاز برای دارایی واقعی مربوطه هستند؟ برای پاسخ دادن به این سوال، کل این فرایند به سه بخش تقسیم می‌شود که در ادامه آنها را مرور می‌کنیم.

تعیین اطلاعات برون زنجیره‌ای

برای اینکه بتوانیم یک دارایی واقعی را در یک دفتر کل دیجیتال ادغام کنیم، باید ارزش، مالکیت و جایگاه قانونی آن را در دنیای فیزیکی به صورت دقیق مشخص کنیم.

برای تخمین زدن ارزش یک RWA، قیمت بازار، تاریخچه عملکرد و شرایط فیزیکی دارایی مورد نظر از جمله فاکتورهایی هستند که در نظر گرفته می‌شوند. دارایی مورد نظر باید مالکیت حقوقی مشخص و بلامنازعی داشته باشد که توسط یک سند یا صورتحساب ثبت شده باشد.

پل زدن اطلاعات

در این مرحله، فرایند توکنیزه سازی انجام می‌شود که در آن، اطلاعات دارایی مورد نظر به یک توکن دیجیتال تبدیل می‌شوند. داده‌های مربوط به ارزش واقعی و مالک دارایی، در قسمت متادیتای توکن ثبت می‌شوند. به دلیل شفافیت تکنولوژی بلاک‌چین، همه می‌توانند اصالت توکن را بر اساس ابرداده‌های آن مشاهده کنند.

وقتی با دارایی‌هایی سروکار داریم که جزء اوراق بهادار محسوب شده یا تحت یکسری قوانین حقوقی قرار دارند، استفاده از تکنولوژی‌های حقوقی اهمیت پیدا می‌کند؛ از جمله پایبند ماندن به استانداردهای KYC (مشتریان خودتان را بشناسید) و KYB (کسب و کارتان را بشناسید).

پروتکل RWA

در آخرین مرحله که مربوط به عرضه و تقاضا است، پروتکل‌های دیفای متمرکز بر RWA وارد عمل می‌شوند. این پروتکل‌ها دو عملکرد دارند: اول اینکه RWA را به وجود می‌آورند و همچنین به جلب علاقه سرمایه‌گذاران برای خرید و معامله این دارایی‌ها کمک می‌کنند.

با این روش، پروتکل‌های RWA صرفاً یکسری مفهوم انتزاعی نیستند بلکه تبدیل به یکی از اجزای عملی، حیاتی و مهم چشم‌انداز دیفای می‌شوند و می‌توانند ارزش دارایی‌های واقعی را به دنیای اقتصاد غیرمتمرکز منتقل کنند.

چرا دارایی‌های RWA در حوزه دیفای تحول آفرین شده‌اند؟

یکی از مهم‌ترین معیارها در حوزه دیفای، کل ارزش قفل شده (Total Value Locked یا به اختصار TVL) است. معیار TVL، مشخص کننده کل سرمایه قفل شده در پروتکل‌های دیفای مختلف است. می‌توان گفت که TVL بیشتر، نشان دهنده کاربرد و سودمندی بیشتر است. در نوامبر 2021، رقم کل TVL به 180 میلیارد دلار رسید که منجر به ایجاد پدیده‌ای موسوم به "بهار دیفای" شد.

اما با ریزش بازار، TVL دیفای هم تا ژوئن 2022 به 49.87 میلیارد دلار ریزش کرد. این یعنی یک ریزش 72.3 درصدی در 7 ماه. نبود کاربرد واقعی و ضعیف بودن اقتصاد توکنی بعضی از پروتکل‌های دیفای، باعث بدتر شدن این شرایط شد.

در نتیجه، دیدگاه سرمایه‌گذاران دیفای هم دستخوش تغییرات مهمی شد. حالا تعداد روزافزونی از این سرمایه‌گذاران بیشتر علاقمند به فرصت‌های سرمایه‌گذاری طولانی مدت شده‌اند تا سودهای کوتاه مدت. به خصوص، این فرایند در چشم‌انداز پس از سال 2021 هم مشاهده شد و حالا سرمایه‌گذاران بیشتری به دنبال دارایی‌هایی مثل RWAها هستند.

برخی از حقایق و آمار مربوط به بازار RWA که نشان دهنده افزایش توجه و علاقه به این بازار هستند، عبارتند از:

• در سال 2023، ارزش درون زنجیره‌ای RWA (به غیر از کوین‌های باثبات) به 1.05 میلیارد دلار رسید.
• از این رقم، 82 درصد (855.7 میلیون دلار) با دارایی‌های سودآوری مثل املاک به دست آمده‌اند.

طبق مطالعات انجام شده توسط تحلیلگران از اول ژانویه تا سی سپتامبر 2023:

• وام‌های خصوصی فعال درون زنجیره‌ای به 210.5 میلیون دلار رسیده‌اند.
• اوراق خزانه و سایر اوراق قرضه 557 میلیون دلار رشد کرده‌اند.

صادرکننده‌های RWA چه اقداماتی انجام می‌دهند؟

RWAها با تلاش صادرکننده‌های این توکن‌ها که در سه فعالیت کلیدی نقش دارند، به وجود می‌آیند:

• افرادی که این دارایی‌های ملموس را از دنیای فیزیکی به دست می‌آورند.
• افرادی که این دارایی‌ها را از طریق توکنیزه کردن، تبدیل می‌کنند.
• افرادی که این توکن‌ها را بین کاربران شبکه بلاک‌چین توزیع می‌کنند.

از جمله شرکت‌های فعال در حوزه RWA می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• Centrifuge: یکی از بزرگترین صادرکننده‌های وام‌های اعتباری خصوصی درون زنجیره‌ای.
• Franklin Templeton: یکی از غول‌های TradFi که سال 1947 تأسیس شد. این شرکت بیشتر از 1.5 تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت دارد و اخیراً شروع به صدور سهم‌های خزانه توکنیزه شده کرده است.
• WisdomTree: یکی از پیشگامان این بازار با حدود 96 میلیارد دلار سرمایه تحت کنترل.

مزایای استفاده از RWAها در حوزه دیفای

توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی، چند مزیت جذاب دارد که استراتژی‌های سرمایه‌گذاری و چشم‌انداز اقتصادی کریپتو را متحول می‌کنند.

• افزایش نقدینگی: توکنیزه کردن دارایی‌های مثل املاک، به انتقال نقدینگی دارایی‌های دنیای واقعی به دنیای توکن‌ها کمک می‌کند. این توکن‌ها، کمک می‌کنند تا طیف وسیع‌تری از سرمایه‌گذاران با دارایی مربوطه تعامل داشته باشند.
• مالکیت درصدی: یکی دیگر از جذاب‌ترین کاربردهای RWAها، امکان مالکیت درصدی است. با تبدیل کردن املاک و دارایی‌های واقعی به توکن، موانع ورود به این بازار برای کاربران کمتر می‌شود. در نتیجه، سرمایه‌گذاران می‌توانند دارایی‌های خودشان را ترکیب کرده و به صورت مشارکتی مالک یک دارایی شوند.
• شفافیت: دفتر کل شفاف بلاک‌چین، باعث می‌شود که همه تراکنش‌ها و مالکیت یک RWA ثبت شده و قابل پیگیری باشد.
• فراگیری: انتقال دارایی‌های توکنیزه شده از طریق کانال‌های دیفای، راه را برای شکل گیری ابزارهای اقتصادی و بازارهای جدید باز می‌کند. به این ترتیب، نه تنها فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاران موجود فراهم می‌شود بلکه امکان جذب سرمایه‌گذاران جدید و ارتقای ثبات و پتانسیل رشد اکوسیستم اقتصادی ایجاد می‌شود.

محدودیت‌های استفاده از RWA در دیفای

RWA، یک رویکرد جدید و انقلابی برای ادغام دارایی‌های فیزیکی با اقتصاد دیجیتال فراهم می‌کند؛ اما این روش هم چالش‌ها و محدودیت‌های خودش را دارد، از جمله:

• پیچیدگی‌های قانونی: دیفای و دارایی‌های RWA، در معرض الزامات مقرراتی پیچیده‌ای قرار دارند که ممکن است بسته به نوع دارایی، موقعیت جغرافیایی و حتی پلتفرم مورد استفاده برای توکنیزه سازی، متفاوت باشند.
• توکن‌های اوراق بهادار: در حوزه RWA، حفظ ارتباط بین دارایی‌های فیزیکی و توکن دیجیتال مربوطه، ضروری است. این ارتباط باید در برابر کلاهبرداری و اختلافات قانونی، مقاوم باشد.
• مقیاس پذیری: پلتفرم‌های مورد استفاده برای توکنیزه سازی RWA باید امکان مدیریت حجم زیاد تراکنش‌ها و داده‌ها را داشته باشند.

جمع بندی

RWAها، یکی از پیشرفت‌ها و تغییرات جذاب دنیای دیفای هستند که می‌توانند قابلیت‌ها و مخاطبان این حوزه را گسترش دهند. این توکن‌ها، می‌توانند به پیوند اقتصاد سنتی و اقتصاد غیرمتمرکز کمک کنند. با این حال، رسیدن به این نقطه مستلزم رفع موانعی مهم از جمله چالش‌های قانونی موجود است.