استیکینگ (Staking) در اتریوم 2 به چه معناست؟

استیکینگ یا گروگذاری به معنای در اختیار داشتن مقداری اتر جهت مشارکت در شبکه اتریوم و به دست آوردن پاداش در قبال انجام این کار است.

این فرایند شامل قفل کردن مقداری از ارز دیجیتال مورد نظر در یک والت جهت مشارکت در عملیات بلاک‌چین مربوطه با هدف دریافت پاداش است. از نظر تئوری هر شخصی می‌تواند در عملیات استیکینگ هر بلاک‌چینی با مکانیزم اثبات سهام مشارکت کند. اثبات سهام چندین نسخه مختلف دارد که به همه امکان می‌دهد در استیکینگ مشارکت کنند.

تیم توسعه دهنده هسته اتریوم مشغول اجرای یک آپگرید مهم است که به آن اتریوم 2 گفته می‌شود. این نسخه شامل مهندسی مجدد کل پلتفرم است و منجر به راه اندازی یک نسخه مقیاس پذیرتر از آن می‌شود. قرار است پیاده سازی این پروژه در تابستان سال 2020 انجام شود و به احتمال زیاد یک یا دو سال دیگر ادامه دارد تا وقتی که هر سه فاز تکمیل شوند. با پیاده سازی اتریوم 2، اتریوم از مکانیزم اثبات کار به سمت مکانیزم اثبات سهام حرکت می‌کند.

2.اثبات سهام چیست؟

اثبات سهام یا به اختصار PoS یک مکانیزم اجماع است که بعضی بلاک‌چین‌ها از آن استفاده می‌کنند.

اثبات سهام به اشخاصی که مقداری از توکن شبکه را دارند حق به دست آوردن پاداش در ازای اعتبارسنجی بلاک‌ها را می‌دهد. این مدل با مدل اثبات کار (PoW) مورد استفاده در شبکه بیت‌کوین متفاوت است. از این جهت که در اثبات کار به اشخاصی حق تایید بلاک داده می‌شود که قدرت پردازشی بیشتری داشته باشند.

اعتبارسنج‌هایی که قصد گروگذاشتن توکن‌های خودش را داشته باشد (استیکینگ)، آنها را در این پروتکل قفل می‌کند. در خیلی از موارد، در صورتی که اعتبارسنج مطابق با منافع شبکه کار نکند – عمداً یا سهواً – همه یا مقداری از این سهم گروگذاشته شده از او گرفته می‌شود.

در اصل همه می‌توانند توکن گروگذاری کنند اما در واقعیت برای انتخاب اشخاصی که امکان اعتبارسنجی بلاک‌ها و دریافت پاداش را دارند، از یک پروتکل خاص استفاده می‌شود. عموماً حق اعتبارسنجی بلاک و به دست آوردن پاداش متناسب با ارزش سهم است. بنابراین اگر شخصی 1 درصد کل موجودی کوین را گروگذاری کند، حق اعتبارسنجی 1 درصد از همه بلاک‌ها را خواهد داشت اما ممکن است در پروتکل انتخاب اعتبارسنج به مقدار زمانی که توکن‌ها در پروتکل قفل شده هم توجه شود.

3.چرا اتریوم 2 مکانیزم اثبات سهام را پیاده سازی می‌کند؟

اتریوم به دنبال افزایش سرعت و تمرکززدایی شبکه است.

اتریوم همیشه به عنوان یک الگوریتم اثبات کاری عمل کرده اما یکی از دلایل حرکت آن به سمت اثبات سهام این است که معمولاً این الگوریتم نسبت به الگوریتم اثبات کار انرژی بسیار کمتری مصرف می‌کند.

توسعه دهندگان اصلی اتریوم مدافع تمرکززدایی هستند و این هم یکی دیگر از دلایل حرکت به سمت الگوریتم اثبات سهام است. طی چند سال اخیر، ماینینگ بزرگترین ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین و اتریوم به دلیل رقابت موجود برای توسعه سخت‌افزار ماینینگ سریع تر و پیچیده تر، بشدت وابسته به گروه کوچکی از استخرهای ماینینگ بزرگ بوده.

در مقابل همه می‌توانند بدون نیاز به داشتن سخت‌افزارهای تخصصی، اعتبارسنج شود بنابراین نظریه کلی این است که بلاک‌چین اثبات سهامی به دلیل کمتر بودن موانع ورود غیرمتمرکزتر است. اتریوم 2 شامل پیاده سازی شاردینگ هم می‌شود که یک تکنیک پارتیشنینگ (تقسیم بندی) برای افزایش توان عملیاتی شبکه است.

4.استیکینگ در اتریوم 2 چطور کار می‌کند؟

درست مثل سایر پلتفرم‌ها، کافیست کوین مورد نظر را قفل کرده، بارگذاری کرده و منتظر بمانید.

استیکینگ در اتریوم 2 نسبتاً ساده است. برای مشارکت در استیکینگ باید حداقل 32 اتر داشته باشید و اعتبارسنج‌ها باید یک نود اعتبارسنج را هم فعال کنند. همانطور که پیش از این اشاره شد، نیازی نیست که این نود یک سخت‌افزار تخصصی باشد و این کار با لپ تاپ یا کامپیوترهای شخصی هم قابل انجام است اما اعتبارسنج‌ها باید دائماً آنلاین باشند وگرنه با جریمه روبرو می‌شوند.

انتظار می‌رود بازده استیکینگ اتر 4 تا 10 درصد باشد. افرادی که بر علیه منافع شبکه کار کنند، مقداری از توکن‌های گروگذاری شده خودشان را از دست خواهند داد که به آن اسلشینگ گفته می‌شود.

5.مقایسه اتریوم 2 با سایر پلتفرم‌های اثبات سهامی

چند بلاک‌چین بزرگ دیگر هم با الگوریتم اثبات سهام کار می‌کنند مثل تزوس، الگورند و کوانتوم (Qtum).

تزوس یک الگوریتم استیکینگ خاص به نام اثبات سهام نقد دارد که ترکیبی از اثبات سهام معمولی و محول شده است. به اعتبارسنجی بلاک‌ها در شبکه تزوس، baking گفته می‌شود. هر شخصی که توکن تزوس داشته باشد می‌تواند نمایندگی توکن‌های خودش را به یک اعتبارسنج بدهد تا فرایند baking را از جانب او اجرا کند اما باز هم مالک اصلی، توکن‌های خودش را در والتش خواهد داشت. هر شخصی که 8 هزار توکن XTZ یا بیشتر داشته باشد، که به آن roll گفته می‌شود، می‌تواند به عنوان baker عمل کند و نود اعتبارسنج شود. در حال حاضر بازده استیکینگ در تزوس حدود 7 درصد است.

الگورند با یک الگوریتم اجماع خاص به نام اثبات سهام خالص کار می‌کند. در این الگوریتم از سیستمی به اسم انتخاب محرمانه برای انتخاب تصادفی اعضای گروهی استفاده می‌شود که بلاک‌ها را اعتبارسنجی می‌کنند. تفاوت الگورند از این جهت است که همه دارندگان توکن الگو صرفاً با داشتن توکن‌های خودشان پاداش دریافت می‌کنند صرف نظر از اینکه برای شرکت در طرح اثبات سهام و اعتبارسنجی بلاک‌ها انتخاب شوند یا خیر. بنابراین برای به دست آوردن پاداش با الگورند هیچ حداقلی برای استیکینگ وجود ندارد. در حال حاضر نرخ بازده الگورند حدود 5 درصد است.

کوانتوم هم با یک الگوریتم اثبات سهام کار می‌کند که در آن اشخاصی که حتی کسری از یک توکن کوانتوم را داشته باشند می‌توانند اعتبارسنج شده و برای به دست آوردن پاداش بلاک رقابت کنند. این پروژه یک اپلیکیشن بومی هم پیاده سازی کرده که به همه کمک می‌کند در طرح استیکینگ آن مشارکت کنند. کاربران پیشرفته تر هم می‌توانند از خط فرمان استفاده کنند. استیکینگ در کوانتوم بازده سالیانه حدود 7 درصد دارد. هیچ حداقلی برای مبلغ استیکینگ وجود ندارد اما هر چقدر توکن بیشتری داشته باشید، شانس شما برای انتخاب شدن به عنوان اعتبارسنج و پردازش تراکنش‌های شبکه بیشتر می‌شود.

بلاک‌چین‌های مختلف دیگری هم طرح استیکینگ دارند از جمله EOS، Cosmos و غیره. خیلی از آنها نسخه‌های خاصی از الگوریتم اثبات سهام معمولی را دارند مثل اثبات سهام محول شده.

6.استخر استیکینگ چیست؟

در استخرهای استیکینگ اشخاص و نهادهای مختلف دور هم جمع می‌شوند تا در فرایند استیکینگ مشارکت کنند.

استخر استیکینگ توسط یک اپراتور (گرداننده) اداره می‌شود. مثلاً اکسچنج‌هایی مثل بایننس، Crypto.com و کراکن همگی استخرهای استیکینگی دارند که در آنها خود اکسچنج وجوه کاربران را به یک والت واریز می‌کند که بعداً برای استیکینگ استفاده می‌شود اما می‌توان با استخرهایی کار کرد که در آنها کاربران می‌توانند توکن‌ها را در والت شخصی خودشان – حتی والت سرد – نگه دارند.

مزیت استخرهای استیکینگ این است که به کاربران امکان می‌دهند ارزهای دیجیتال خودشان را سرجمع کنند تا شانس بیشتری برای انتخاب شدن به عنوان اعتبارسنج و به دست آوردن پاداش استیکینگ داشته باشند. در مقابل، پاداش‌ها بین همه اعضا توزیع می‌شود بنابراین کاربران معمولاً در این حالت پاداش کمتری دریافت می‌کنند.

استخرهای استیکینگ راه خوبی برای به دست آوردن درآمدی منفعل از طریق استیکینگ هستند بدون اینکه کاربر نیازی به دانستن اصول کار و چگونگی تنظیم نود اعتبارسنج داشته باشد. مزیت بعدی این است که در این روش بر خلاف خیلی از طرح‌های استیکینگ نیازی نیست توکن‌های کاربر برای بازه زمانی تعیین شده، قفل شود.

7.مزایا و معایب استیکینگ

درآمد منفعل (بدون نیاز به فعالیت زیاد) و ریسک تغییرات بازار

مهم ترین مزیت استیکینگ، فرصت کسب درآمد از طریق نگه داشتن مقداری ارز دیجیتال است. همچنین استیکینگ به کاربران امکان می‌دهد تا مشارکتی فعال در پروژه‌های بلاک‌چین دلخواهشان داشته باشند.

اما کاربران با استیکینگ مقداری ارز دیجیتال را برای یک بازه زمانی تعیین شده قفل می‌کنند. این یعنی اگر بازار ناگهان سقوط کنند، کاربران نمی‌توانند برای کم کردن ضرر، موجودی خودشان را از طرح استیکینگ استخراج کرده و بفروشند.

حتی در صورت سقوط نه چندان شدید بازار هم ممکن است پاداش استیکینگ قادر به پوشش ضرر ناشی از کاهش ارزش ارز دیجیتال مربوطه نباشد. اشخاصی که در استخرهای استیکینگ مشارکت می‌کنند باید توجه داشته باشند که شخص دیگری اختیار ارزهای دیجیتال آنها را دارد که این موضوع با خطراتی همراه است. همانطور که همیشه در رابطه با ارزهای دیجیتال گفته شده، کلیدهای خصوصی همیشه باید مخفی مانده و هرگز در اختیار شخص یا نهاد دیگری قرار نگیرند.