در این مطلب روش گروگذاری و وام دهی در بازار ارزهای دیجیتال، مزایا و معایب احتمالی آنها را مرور میکنیم.
خلاصه
- گروگذاری یا استیکینگ (Staking) وقتی انجام میشود که کاربران سرمایه خودشان را در اختیار یک شبکه قرار میدهند تا به اعتبارسنجی تراکنشها کمک کنند.
- وام دادن (Lending) وقتی انجام میشود که کاربران ارزهای دیجیتال خودشان را به دیگران قرض میدهند تا در مقابل بهره دریافت کنند.
- هر دو روش به کاربران امکان کسب درآمد را میدهند اما هر روش مزایا و معایب خاص خود را دارد.
در اولین مطلب از این سری یک بررسی اجمالی از روشهای سرمایه گذاری قابل استفاده در صنعت کریپتو انجام دادیم. امروز نگاهی دقیق تر به یکی از کارآمدترین محصولات این بازار یعنی گروگذاری و وام دهی داریم.
در ادامه مطلب به تعریف این مفاهیم، معایب بالقوه و دلیل محبوبیت آنها میپردازیم.
Staking چیست؟
Staking یا گروگذاری یک اصطلاح مالی است که میتوان گفت تقریباً مخصوص بازار ارزهای دیجیتال است. به بیان ساده، شما به عنوان یک سرمایه گذار موافقت میکنید که ارزهای دیجیتال خودتان را در اختیار یک شبکه خاص قرار دهید تا به اعتبارسنجی تراکنشها کمک کنید. در قبال انجام این کار پاداش دریافت میکنید که معمولاً به شکل توکن است.
کلید گروگذاری مکانیزم اجماع نظری به نام اثبات سهام است. بیتکوین و سایر بلاکچینها بر اساس مکانیزم اجماع نظری به نام «اثبات کار» کار میکنند. در این سیستم ماینرها باید از قدرت پردازشی سختافزارهایی قوی برای حل کردن معماهایی استفاده کنند که به بلاکچین برای اعتبارسنجی تراکنشهای درون یک بلاک کمک میکند. اولین ماینری که این کار را انجام دهد، پاداش به دست میآورد.
آیا میدانستید؟
پولکادات (Polkadot) در حال حاضر بیشترین سهم ارزش گروگذاری شده را با رقمی حدود 10 میلیارد دلار به خود اختصاص داده است.
در حال حاضر حدود 30 میلیارد دلار با روش گروگذاری بلوکه شده که بزرگترین شبکههای گروگذاری ارز دیجیتال DOT، اتریوم، EOS، Algo و ADA هستند.
هر چند این روش برای اداره بلاکچین امن و قوی است اما کل قدرت پردازشی مصرف شده توسط ماینرها که معمایی را حل نمیکنند، اتلاف میشود. به همین دلیل عده زیادی بهره وری الگوریتم اثبات کار را کم میدانند و گفته میشود که مصرف انرژی شبکه بیتکوین معادل با مصرف انرژی کشوری مثل شیلی است.
اما در بلاکچینهای اثبات سهامی فرایند ماینینگ متفاوت است. در این بلاکچینها به جای اینکه سختافزارها برای حل کردن معما با هم در رقابت باشند، شبکه یک ماینر یا نود را بسته به میزان توکنی که آن نود دارد، مسئول انجام کارهای اعتبارسنجی میکند.
وقتی شبکه به چنین نودی اجازه کار بدهد، آن نود میتواند اعتبارسنجی تراکنشها را آغاز کند. پس از حل معماها توسط این نود، پاداش این کار در قالب توکن به نود مورد نظر اهدا شده و سپس مبلغ گروگذاری شده به دست سرمایه گذاران برمیگردد.
مثل استخرهای ماینینگ، در استیکینگ هم معمولاً گروهی از استیکرها با هم متحد میشوند تا با ایجاد استخر استیکینگ شانس خودشان برای انتخاب شدن به عنوان اعتبارسنج را افزایش دهند.
استخر استیکینگ چیست؟
استخرهای استیکینگ مکانهایی هستند که در آنها چندین سرمایه گذار توکنهای خودشان را در یک استخر (مخزن) جمع میکنند و سپس گرداننده استخر، کارهای تخصیص توکن را از جانب سرمایه گذاران انجام میدهد. به این ترتیب سرمایه گذارانی که اطلاعی درباره طرز کار شبکه ندارند، میتوانند در شبکه فعالیت داشته باشند. این روش شانس کسب پاداش برای استیکینگ را هم افزایش میدهد.
اما ممکن است نیاز به پرداخت کارمزدهای خاصی وجود داشته باشد و با توجه به توزیع پاداش بین سرمایه گذاران، سودی که عاید سرمایه گذار میشود کمتر باشد. برای سرمایه گذارانی که به دنبال کسب درآمدی مستمر هستند و تمایل به مشارکت در شبکه ندارند، وام دادن که در ادامه توضیح میدهیم روش بهترین است.
تفاوت بین گروگذاری و وام دهی چیست؟
گروگذاری به ایمن سازی شبکه کمک میکند اما وام دهی به سرمایه گذاران امکان میدهد با کمک به تسهیل تریدینگ بهره کسب کنند.
چندین کمپانی در حوزه اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) امکان وام دادن ارزهای دیجیتال و کسب بهره را برای تریدرها فراهم کرده اند. در حال حاضر بیش از 8 میلیارد دلار در کمپانیهای وام دهی مثل Maker، AAVE و Compound سرمایه گذاری شده است.
این کمپانیها استخرهای وام دهی ایجاد میکنند که ارزهای دیجیتال شما وارد آنها میشود. سپس استخرها یک نرخ بهره مشخص میکنند که بسته به ارز دیجیتالی که قرار است وام دهید و نرخ تنظیم شده توسط خود کمپانی متغیر است و با انجام این کار تقریباً به صورت فوری پاداش دریافت میکنید.
آیا میدانستید؟
بزرگترین پلتفرمهای وام دهی عبارتند از AAVE، Tidex، Nexo و Celsius Network.
استخرهای وام دهی، در رونق گرفتن اقتصاد غیرمتمرکز سال 2020 سهیم بودند چون باعث شکل گیری شبکههای وام دهی جدیدی شدند که بازده قابل توجهی به سرمایه گذاران پرداخت میکردند اما گروگذاشتن و وام دادن معایبی دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
جنبههای منفی وام دهی و گروگذاری
گرو گذاشتن و وام دادن هم معایب خاص خود را دارند. با گرو گذاشتن عواملی مثل نوسان شبکه میتوانند تأثیر قابل توجهی بر سرمایه گذاری ایجاد کنند.
از آنجایی که پاداشها به شکل توکن شبکه مورد نظر پرداخت میشود، افت ناگهانی ارزش شبکه باعث افت همزمان ارزش داراییهای شما میشود. اگر شبکه هک شود، ممکن است ارزش سرمایه شما هم افت کند.
اگر محبوبیت شبکه به شکل ناگهانی افت کند، باز هم ممکن است شما تحت تأثیر قرار بگیرید.
با وام دهی، کمپانی مورد نظر نرخ بهره را مشخص میکند که ممکن است به مرور زمان و بسته به میزان محبوبیت دارایی مورد نظر این نرخ بهره تغییر کند.
و در هر دو روش ممکن است نیاز باشد ارزهای دیجیتال خودتان را به والت کمپانی منتقل کنید که با این کار اساساً کنترل و مالکیت آنها از دست شما خارج میشود.
دلیل گروگذاری یا وام دهی توکنها
خرید ارزهای دیجیتال و نگه داشتن آنها گام اول سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال محسوب میشود و گام دوم گرو گذاشتن و وام دادن آنهاست.
انجام این کار با طی کردن چند گام ساده ممکن است و به رشد سرمایه شما بدون نیاز به انجام فعالیتهای شدید (به غیر از انتخاب یک پلتفرم مناسب برای انجام این کار) کمک میکند.