مقدمه

شاید همه ی ما در تصوراتمان، گاهی خیال بافی هایی کرده و جهانی را فرای واقعیت و به شکلی رازآلود تصور نموده ایم. داستان ها و فیلم هایی تخیلی دیده و زندگی در چنین دنیایی عجیب را برای خود تصویر کرده ایم. باید بگوییم که با پیشرفت تکنولوژی و فناوری های روز، دیگر چنین تصوراتی به دنیای واقعی ورود کرده و به یک واقعیت مجازی بدل گردیده است. تکنولوژی و اینترنت بستری فراهم آورده تا این داستان ها و خیال بافی ها، واقعی شوند. متاورس این چنین است. ساخت جهانی مجازی با استفاده از تکنولوژی های برتر و اینترنت. متاورس، پیوند بین جهان فیزیکی با زندگی دیجیتالی، دنیای آواتارها و نسل بعدی اینترنت است. در ادامه ی این مقاله با ما همراه شوید تا به بررسی بیش تر دنیای شگفت انگیز متاورس بپردازیم.

تاریخچه و ریشه ی متاورس Metaverse

متاورس از دو واژه ی متا Meta به معنی فراتر و یونیورس Universe به معنی جهان تشکیل شده است و در کل واژه ی متاورس Metaverse به معنای فراتر از جهان می باشد. این اصطلاح برای بار اول در سال 1992 میلادی توسط نیل استفنسون Neal Stephenson، نویسنده ی رمان های علمی تخیلی و در رمان تصادف در برف Snow Crash به کار برده شد.

در اکتبر سال 2021 میلادی نیز، مارک زاکربرگ، مدیر اجرایی فیس بوک و مالک آن، رسما اعلام کرد که در حوزه ی متاورس وارد شده است.

مفهوم متاورس Metaverse چیست؟

همه ی ما در دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی کم و بیش فعالیت هایی داشته و اکانت هایی مثلا در اینستاگرام و ... ایجاد نموده ایم که معرف ما در دنیای مجازی می باشد و یا در شبکه های اجتماعی مثل تلگرام، واتس اپ و ... گروه هایی با دوستان و آشنایان تشکیل داده و یا بازی های کامپیوتری و ... که می تواند بخشی از هویت ما را در دنیای مجازی تشکیل بدهد، داشته ایم. ممکن است افراد در بستر اینترنت، دارایی های دیجیتالی به مانند ارزهای دیجیتالی داشته و یا در برخی بازی ها اقلام و مواردی وجود داشته باشد که ما آن ها را در ازای پرداخت پول دریافت کرده ایم به مانند یک لباس، سلاح و یا خانه و ماشین که فقط در آن بازی قادر به استفاده از آن ها خواهیم بود و در بازی های دیگر یا در دنیای واقعی دارای ارزش و قابل استفاده برای ما نباشند. لکن با پیدایش متاورس، دیگر جای هیچ گونه نگرانی نیست. ما قادر خواهیم بود که تمام آن چه دارایی های ما را در دنیای مجازی اعم از لباس، خانه، ماشین و ... باشد، استفاده نموده و با دیگران تعامل داشته به عبارتی تمام دارایی های دیجیتالی ما در دنیای مجازی متاورس به یکدیگر مرتبط بوده و می توانیم یک زندگی واقعی را در بستر اینترنت تجربه نماییم.

در دنیای متاورس، شما قادر خواهید بود که تمام عناصر دنیای فیزیکی واقعی را با عناصر جهان مجازی ترکیب نموده و ارتباط بین جهان فیزیکی واقعی و این جهان مجازی را، آن گونه که دوست دارید، فراهم بیاورید.

چشم انداز متاورس این است که یک جهان مجازی اجتماعی، سه بعدی و متشکل از بسیاری از فضاهای مجازی سه بعدی به هم پیوسته، تشکیل دهد. متاورس، جانشینی برای اینترنت امروزی یعنی اینترنت نسل بعدی می باشد.

مزایای استفاده از متاورس Metaverse چیست؟

شما می توانید در دنیای متاورس، همیشه به عنوان یک شخص معرفی گردیده و نیازی به ساخت اکانت های جداگانه برای پلتفرم های مختلف نخواهد بود. مثلا نیاز نخواهید داشت که برای استفاده از اکانت اینستاگرام، فیس بوک و یا توئیتر، اکانت های جداگانه ای ساخته بلکه با داشتن تنها یک حساب کاربری، می توانید در همه جا حضور پیدا کرده و شناخته شوید.

استفاده از متاورس، محدودیت هایی که اینترنت امروزی دارا می باشد را به همراه نخواهد داشت. شما می توانید محتوای خود را به شکلی آسان و راحت و آزادانه از پلتفرمی به پلتفرم دیگر انتقال داده و بدون محدودیت اقدام به توزیع آن نمایید و هرگونه تغییری که در شبکه ی متاورس اعمال می نمایید، به صورت دائمی بوده و بر همگان مشخص خواهد بود.

بخش های مختلف متاورس Metaverse به چه صورت است؟

*اینترنت، مهم ترین بخش متاورس بوده لکن در متاورس، اینترنت به شکل غیر متمرکز بوده یعنی تحت کنترل هیچ نهاد و موسسه و یا دولتی نخواهد بود.

*زبان برنامه نویسی به مانند JavaScript، HTML و ... که محتوای رسانه ای از طریق آن پیاده سازی می گردد.

*دفتر کل توزیع شده یا DLT ها که برای ذخیره سازی و نگه داری اطلاعات تراکنش ها مورد استفاده قرار می گیرد.

*قراردادهای هوشمند که تمام مبادلات و تراکنش های مالی با استفاده از ارزهای دیجیتالی همچون بیت کوین، اتریوم و ... به صورت شفاف و بدون هرگونه کنترل و واسطه ای انجام می پذیرد.

*انواع سخت افزارهای واقعیت مجازی به مانند عینک های واقعیت مجازی هوشمند.

ارتباط بین متاورس Metaverse و شبکه ی بلاک چین Blockchain

همان گونه که پیش تر نیز توضیح داده شد، متاورس دنیایی مجازی به شکل غیرمتمرکز بوده که تمامی تراکنش ها و مبادلات انجام گرفته در آن و کنترل دارایی ها و اموال کاربران برعهده ی خود آن ها بوده و هیچ گونه نهاد و سازمانی یا دولتی بر نظارت و کنترل آن ها دخالتی نداشته و به عبارتی این شبکه ی هیجان انگیز و فوق العاده مبتنی بر فناوری بلاک چین می باشد. NFT ها یا همان توکن های غیرقابل تعویض نیز در دنیای متاورس حضور پررنگی داشته و پروژه هایی همچون MANA، SAND، ENJ و ... نیز جزو برترین پروژه ها و ارزهای برتر دنیای متاورس می باشند.

اصطلاحات رایج در متاورس Metaverse

Augmented Reality یا واقعیت افزوده: این اصطلاح بدین معنا است که می توان با کمک این فناوری با استفاده از المان های مجازی با دنیای واقعی در تعامل بود. برای مثال، یک تقویم را در نظر بگیرید که به صورت مجازی به دنیای واقعی اضافه شده که تنها با عینک مخصوص واقعیت افزوده قابل دیدن و مشاهده می باشد و به کمک این عینک قادر خواهید بود که یک قرار ملاقات و یا یک جلسه ی کاری را در تقویم مشخص کرده تا نرم افزار در زمان مشخص، آن را به شما یادآوری نماید.

Metaspace: این اصطلاح به دنیای واقعی اطلاق می شود.

Mixed Reality یا واقعیت ترکیبی: این اصطلاح، به زمانی که المان های واقعیت مجازی با دنیای واقعی ترکیب شوند، گفته می شود. شما با اشیاء مجازی که به مانند اشیاء دنیای واقعی عمل می کنند، سر و کار خواهید داشت.

Multiverse یا چند جهانی: بنابر فرضیه ای که گفته می شود، چندین جهان به صورت موازی و مستقل از یکدیگر وجود دارند، در ارتباط با اینترنت و تکنولوژی و فناوری کنونی، می توان به شبکه های اجتماعی اشاره نمود که هر یک مستقل از یکدیگر بوده به مانند اینستاگرام، فیس بوک و توئیتر. در متاورس، تمامی این شبکه ها با یکدیگر ترکیب شده و یک جهان واحد را به وجود می آورند.

Virtual Reality یا واقعیت مجازی: دنیایی که به طور کامل، مجازی بوده و افراد فقط با استفاده از عینک و یا هدست های مخصوص می توانند به آن ها دسترسی پیدا کنند و با یکدیگر به مانند دنیای واقعی، تعامل داشته باشند، گفته می شود.

معرفی ارزهای برتر متاورس Metaverse

*MANA: دسنترالند (Decentraland) یک پلتفرم مجازی مرتبط با بازی است. یک دنیای مجازی به مانند متاورس می باشد. در این پلتفرم، کاربران می توانند قطعات زمین به شکل مجازی را توسعه داده و آن ها را خرید و فروش نمایند. برای دریافت این زمین ها و پرداخت های خود به یک ارز دیجیتالی نیاز می باشد. MANA یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) بوده که اساس زمین در دسنترالند می باشد. علاوه بر زمین، انواع دیگر کالاهای مجازی از قبیل لباس و پوشاک و ... نیز در این پلتفرم دسنترالند معامله می گردد.

ارزش MANA در طول زمان تغییر کرده و به شکلی کاملا بی ثبات است.

*ENJ: شرکت انجین Enjin توسط Witek Radomski و Maxim Blagov تاسیس گردیده که یک پلتفرم بازی با ارز دیجیتال مخصوص به خود جهت مبادلات درون برنامه ای می باشد. آن ها در سال 2017 میلادی صندوق انجین Enjin را نیز برای عرضه ی اولیه ی سکه (ICO) ایجاد نموده که در نهایت سکه ی ENJ را ارائه نمودند.

انجین کوین (Enjin Coin) – (ENJ) بر روی بستر بلاک چین اتریوم ساخته شده و یک توکن ERC-20 می باشد. این توکن نیز برای خرید اقلام درون بازی به عنوان یک ارز شناخته شده است که به کاربران خود اجازه می دهد تا اقلام خود را درون بازی بدون هزینه های واسطه معامله نمایند و جزو یکی از ارزهای برتر متاورس می باشد.

همچنین کاربران قادر خواهند بود که با استفاده از این ارز دیجیتالی برای ارسال و یا ایجاد وبلاگ در وب برد و صحبت با مهمانان VIP در انجمن های وب سایت استفاده نمایند و از دیگر مزایایی که در استفاده از این ارز وجود دارد این است که وب سایت Enjin فضای تبلیغاتی را در صفحه ی اخبار و وب برد خود به فروش رسانده که علاقه مندان می توانند آن را با ارز ENJ خریداری نمایند.

*SAND :SANDBOX یک دنیای مجازی غیرمتمرکز بوده که در آن می توانید دارایی های خود را به فروش رسانده و توکن سند SAND که یکی از ارزهای برتر متاورس محسوب می شود، دریافت نمایید.

SAND سند، یک توکن ERC-20 بر بستر بلاک چین اتریوم می باشد و همچنین می تواند برای خرید دارایی ها و زمین ها، قطعات دیجیتالی املاک و مستغلات که توسط توکن های ERC-721 که NFT هستند، مورد استفاده قرار بگیرد.

*BLOK :Bloktopia به عنوان یکی دیگر از توکن های برتر متاورس محسوب می گردد. دارندگان این توکن به عنوان Bloktopians بلاک توپین ها شناخته می شوند. بلاک توپین ها می توانند از طریق مالکیت املاک و مستغلات، درآمد تبلیغات، بازی کردن، ساخت شبکه و موارد دیگر کسب درآمد کنند. دارندگان بلاک توپیا قادر به خرید و فروش BLOK از طریق صرافی غیرمتمرکز و متمرکز هستند.

*AXS :Axie Infinity یکی دیگر از ارزهای برتر متاورس و محبوب ترین بازی مبتنی بر رمزنگاری و پروژه ی متاورس با استفاده از بلاک چین می باشد که توکن اصلی آن AXS نام دارد. در برخی مناطق از جمله آسیای جنوب شرقی به خصوص در کشور فیلیپین و ویتنام، به توسعه ی اقتصاد دیجیتال مبتنی بر دارایی های رمزنگاری شده منجر گردیده است. به عبارتی در مناطقی که دسترسی به خدمات بانکی سخت و دشوار بوده و گران می باشد، مردم از این بازی جهت کسب درآمد استفاده می نمایند. کاربران در این بازی، شخصیت های Axie Infinity را به شکل یک توکن NFT خریداری کرده و در صورتی که مجموعه ای از سه Axie داشته باشند، می توانند با دیگر کاربران بازی نمایند. لکن خرید NFT ها و توکن های درون بازی گران بوده بنابراین کاربران برای انجام بازی، NFT ها را از اصناف فعال در این زمینه با سیستم اشتراک درآمد دریافت می نمایند یعنی قرض می کنند و هزینه های قابل توجه خود را در حین بازی کاهش می دهند. به کاربرانی که NFT ها را بدون صرف هزینه های بالای اولیه و از اصناف خریداری می نمایند، اصطلاحا اسکولار گفته می شود. از جمله انجمن های فعال در این حوزه می توان به Avocado Guild, YGG و GuildFi اشاره نمود که به کاربران اجازه ی استفاده و قرض دادن NFT ها با سیستم اشتراک درآمد در انجام بازی ها را می دهد.

بازی های Play to Earn چیست؟

این مدل از بازی ها از ایده ی اقتصاد باز استفاده می نماید و به هر کاربری که با بازی کردن و وقت گذراندن در آن، ارزشی به اکوسیستم آن بیفزاید، پاداش تعلق می گیرد. همان گونه که می دانید در گذشته بازی ها فقط جنبه ی سرگرمی داشته اما امروزه، سطح جدیدی از بازی ها در دنیای متاورس در حال رشد و گسترش هستند به مانند آن چه در بالا گفته شد که علاوه بر جنبه ی سرگرمی می تواند بسیار سودآور بوده و جنبه ی سرمایه گذاری داشته باشد.

اخیرا بازی های Play to Earn، همانند The Sandbox و Axie Infinity، محبوبیت بسیاری در بین کاربران پیدا کرده اند. نقطه ی اشتراک این بازی ها، سیستم اقتصادی آن ها است. حال شما بازی قدیمی The Sims را در نظر بگیرید که در آن، بازیکنان فقط می توانستند با ارز درون بازی، دارایی ها را خریداری کرده و این دارایی ها، بیرون بازی جنبه ی مادی و هیچ گونه ارزشی نداشته اما بازی های متاورس این مشکلات را برطرف و راه کارهایی برای حل آن ها ارائه نموده است که علت آن نیز ترکیب این بازی ها با فناوری بلاک چین می باشد.

سخن پایانی

امروزه با پیشرفت و گسترش تکنولوژی در هر زمینه ای، شاهد تغییرات بی شماری در زندگی روزمره و اجتماعی خود هستیم. متاورس Metaverse، تکنولوژی پیشرفته ای محسوب می گردد که به قول برخی افراد جایگزین اینترنت نسل بعدی خواهد بود. با آن چه در ارتباط با ویژگی ها و کاربرد این فناوری خارق العاده در بالا گفته شد، می توان حدس زد که زندگی آینده ی بشر به چه شکل دچار تغییر و تحول گردیده که از یک جنبه بسیار سرگرم کننده و جذاب و از جنبه ای دیگر می تواند بسیار هولناک تلقی گردد. زیرا که می تواند زندگی عادی بشر در دنیای واقعی را تحت الشعاع خود قرار داده به گونه ای که افراد وابستگی شدیدی به آن پیدا کرده و زندگی در دنیای واقعی برایشان بی معنی و پوچ به شمار آید.